TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w97 15/7 dib. 8-13
  • Tulamayi buimpe mu bulongolodi bûle tente ne bubi

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Tulamayi buimpe mu bulongolodi bûle tente ne bubi
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Nsangilu wa bena Roma mûle tente ne bubi
  • Bulongolodi bua lelu bûle tente ne bubi
  • Dibenga malu mabi a mu bulongolodi ebu
  • Udi wipatshila buimpe anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Mushindu utudi mua kudienzeja bua kuikala ne buimpe
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2001
  • Mmunyi mutudi mua kusakidila buimpe ku ditabuja dietu?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
w97 15/7 dib. 8-13

Tulamayi buimpe mu bulongolodi bûle tente ne bubi

‘Nuenze malu onso kanuyi ne ditontolola ne dielangana dia mpata; bua nuenu nulue bantu badi kabayi ne bualu ne badi ne mitshima mitoke, bu bana ba Nzambi badi kabayi ne tshilema munkatshi mua bena tshikondo tshikonyangale ne tshia tshishiku.’​—FILIPOI 2:14, 15.

1, 2. Bua tshinyi Nzambi wakatuma dîyi bua kubutulabu bena Kanana?

MÊYI-MATUMA a Yehowa kaena ashiya muaba wa kutupakena. Bena Izalele bakavua pa kubuela mu Buloba Bulaya pakabambila muprofete Mozese ne: ‘Nenubishipe bionso: ne bena Hiti ne bena Amole ne bena Kanana ne bena Pelizi ne bena Hiwi ne bena Yebuse, bu muakanuambila Yehowa, Nzambi wenu.’​—Dutelonome 7:2; 20:17.

2 Bu mudi Yehowa muikale Nzambi wa luse, bua tshinyi wakatuma dîyi bua kubutulabu bena mu Kanana? (Ekesode 34:6) Kamue kabingila kavua se: ‘bua bena Kanana kabayishi Izalele mua kulonda malu mabi abu, avuabu benzela nzambi yabu; nanku benzela Yehowa Nzambi bibi.’ (Dutelonome 20:18) Mozese wakamba kabidi ne: ‘Yehowa udi ubipata [bisamba bikuabu] kumpala kuenu bualu bua bubi buabu.’ (Dutelonome 9:4) Bena Kanana bavua tshitembelu mene tshia bubi. Dinyanguka mu malu a diangatangana ne ditendelela dia mpingu bivua bimanyinu bisunguluji bia ntendelelu wabu. (Ekesode 23:24; 34:12, 13; Nomba 33:52; Dutelonome 7:5) Tshibindi, sodomie, ne diangatangana ne nyama bivua ‘bilele bia mu buloba bua Kanana.’ (Lewitiki 18:3-25) Bana kabamanyi bualu bavua bafidibua ne tshikisu tshionso bu milambu kudi nzambi ya dishima. (Dutelonome 18:9-12) Kabiena bikemesha muakangata Yehowa dikalaku patupu dia bisamba ebi bu njiwu bua dikala bimpe dia tshisamba tshiende mu malu a ku mubidi, a tshitembu, ne a mu nyuma!​—Ekesode 34:14-16.

3. Ntshipeta kayi tshiakamueneka bu muakapangila bena Izalele bua kukumbaja tshishiki mêyi a Nzambi avua atangila bena mu Kanana?

3 Bu muvua mêyi a Nzambi kaayi makumbaja tshishiki, bena mu Kanana bavule bakapanduka pakangata Izalele Buloba Bulaya. (Balumbuluishi 1:19-21) Ndekelu wa bionso, buenzeji bubi bua budimu bua bena Kanana buakumvuika, ne bavua mua kuamba ne: ‘[Bena Izalele] bakabenga mikenji [ya Yehowa] ne tshipungidi tshiakapungeye ne bankambua babu ne mêyi ende akabambileye; bakalonda malu a patupu, bakalua bapote, bakalonda bisamba biakadi pabuipi nabu biakabambila Yehowa diambedi ne: Kanuenji bu mudibu benza.’ (2 Bakelenge 17:15) Eyowa, mu bungi bua bidimu, bena Izalele ba bungi bakenza malu mabi mavule avua mafikishe Nzambi ku dituma dîyi dia kubutula bena Kanana​—ditendelela mpingu, dinekesha mu masandi, ne nansha dilambula dia bana!​—Balumbuluishi 10:6; 2 Bakelenge 17:17; Yelemiya 13:27.

4, 5. (a) Ntshinyi tshiakafikila Izalele ne Yuda bapange lulamatu? (b) Mmubelu kayi udi mufila mu Filipoi 2:14, 15, ne nnkonko kayi idi ijuka?

4 Pa nanku, muprofete Hoshea wakamba ne: ‘Umvuayi dîyi dia Yehowa, nuenu bena Izalele! Bualu bua Yehowa udi ne tshilumbu tshia kulumbuluisheye bantu ba mu buloba ebu; bualu bua kakuena bulelela, kakuena buimpe, kakuena kumanya kua Nzambi kudibu mu buloba. Anu kuditshipa ne mitshipu ya mashimi, kudinga, kushipangana, kuiba ne kuenda kua masandi kudiku. Badi bashimbula bimanu bia nzubu, ne kumatshisha kua mashi kudi kulonda kumatshisha kua mashi. Bua mianda yaya buloba budi buasa muadi, ne bantu bonso badi bashikamemu badi batekete, ne nyama ya mu mpata ne nyunyu ya mu diulu bidi bitekete muomumue; minyinyi ya mu mâyi kabidi idi ifua.’ (Hoshea 4:1-3) Mu 740 K.B.B., Assyrie wakatshimuna bukalenge bunyanguke bua Izalele bua ku Nord. Bu siekele mujima pashishe, Babilone wakakuata bukalenge bupange lulamatu bua Yuda bua ku Sud.

5 Malu aa adi aleja mudibi mua kuikala bia njiwu bua tuetu kulekela bubi butukokesha. Nzambi udi upetula dipanga buakane ne kakulekela bua dikale munkatshi mua tshisamba tshiende nansha. (1 Petelo 1:14-16) Mbulelela se: tudi mu “ndongoluelu eu mubi wa malu,” mu bulongolodi budi buenda bunyanguka amu kunyanguka. (Galatia 1:4, NW; 2 Timote 3:13) Nansha nanku, Dîyi dia Nzambi didi dibela bena nkristo bonso bua batungunuke ne kuenza malu mu mushindu wa kuikalabu ‘bantu badi kabayi ne bualu, badi ne mitshima mitoke, bu bana ba Nzambi badi kabayi ne tshilema munkatshi mua bena tshikondo tshikonyangale ne tshia tshishiku; [badibu] bamueneka munkatshi muabu bu minda ya pa buloba.’ (Filipoi 2:14, 15) Kadi mmunyi mutudi mua kulama buimpe mu bulongolodi bûle tente ne bubi? Kudiku bushuwa mushindu wa kuenza nanku anyi?

Nsangilu wa bena Roma mûle tente ne bubi

6. Bua tshinyi bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bakapeta lutatu bua kulama buimpe?

6 Bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bakatuilangana ne lutatu lua dilama buimpe, bualu bubi buvua buasakane mu malu onso a nsangilu wa bena Roma. Seneca, muena nkindi wa bena Roma, wakamba bua bena mu tshikondo tshiende ne: “Bantu badi baluangana mu ditembangana dikole dia bubi. Dituku dionso dijinga dia kuenza bualu bubi ndinene, buôwa bua bubi budi bukepela.” Wakafuanyikija nsangilu wa bena Roma ne “tshinsanga tshia nyama ya muitu.” Nenku, ki mbualu bua dikema muvuabi se: bua kujikija lutetuku, bena Roma bavua baya kubandila baluanganyi ba mvita ya tshikisu ne manaya a teyatre a dinekesha mu masandi.

7. Mmunyi muakumvuija Paulo malu mabi avua matangalake munkatshi mua bantu ba bungi mu siekele wa kumpala B.B.?

7 Mupostolo Paulo uvua mua kuikala mu lungenyi luende ne nsombelu eu munyanguke wa bantu ba mu siekele wa kumpala pakafundaye ne: ‘Nzambi wakabafila ku nkuka ya bundu; bualu bua bakaji babu bakashintakaja tshilele tshiabu ku tshilele tshidi katshiyi tshiabu; muomumue balume kabidi, bakalekela tshilele tshiabu ne bakaji, bakasaminangana mioyo bua nkuka ya mibidi yabu, balume ne balume bakenzelangana malu a bundu; nunku bakadiangatshila difutu dia kutupakana kuabu diakadi ne bua kulua kudibu.’ (Lomo 1:26, 27) Mupangadije bua kuipatshila nkuka ya mubidi ikena mikezuke, nsangilu wa bena Roma wakalua kuula zabazaba ne bubi.

8. Mmunyi muvuabu misangu mivule bakengesha bana mu nsangilu wa bena Greke ne wa bena Roma?

8 Malu a kale kaena atokesha mushindu uvua diangatangana dia bena bitupa bia lulelu bimue ditangalake munkatshi mua bena Roma. Kadi, kakuyi mpata, bavua ku buenzeji bua bena Greke bakabadianjila. Munkatshi muabu buobu aba, tshilele etshi tshivua tshitangalake bikole. Balume bakulumpe bavua ne tshilele tshia kunyanga bana ba balume, babangata mu dîna diabu mu malanda a mulongi ne mulongeshi avua misangu mivule alombola bansonga mu ngikadilu munyanguke wa masandi. Kakuyi mpata, Satana ne ba-demon bende bavua mu nyima mua bubi ne dikengesha bana bia nunku.​—Yoele 3:3; Yuda 6, 7.

9, 10. (a) Mmu mushindu kayi muvua 1 Kolinto 6:9, 10 upisha bubi bua mishindu mishilashilangane? (b) Nnsombelu kayi uvua nende kale bamue bena mu tshisumbu tshia mu Kolinto, ne ndishintuluka kayi diakenzabu?

9 Mu difunda ku buenzeji bua spiritu wa Nzambi, Paulo wakambila bena nkristo ba mu Kolinto ne: ‘Kanuena bamanye ne: bantu babi kabena bapiana bukalenge bua Nzambi, anyi? Kanudingibu; bena tshiendenda, anyi bena mpingu, anyi bena masandi, anyi badileji bu bakaji, anyi balume badi benzelangana malu a bundu, anyi bivi, anyi bena lukuka lua bintu, anyi bakuatshiki ba maluvu, anyi bapendianganyi, anyi banyengi ba bintu, kabena bapiana bukalenge bua Nzambi. Bakuabu benu bakadi nunku; kadi nuakuvuibua, nuakajidibua, nuakabingishibua mu dîna dia Mukalenge Yezu Kristo ne mu [“spiritu,” NW] wa Nzambi wetu.’​—1 Kolinto 6:9-11.

10 Nenku mukanda wa Paulo muenzeja ku spiritu wakapisha tshiendenda tshia masandi, pa kuamba ne: “bena tshiendenda” kabavua mua ‘kupiana bukalenge bua Nzambi.’ Kadi, mumane kutela amue malu mabi, Paulo wakamba ne: ‘Bakuabu benu bakadi nunku; kadi nuakuvuibua.’ Ku diambuluisha dia Nzambi benzavi bakapeta mushindu wa kulua bapeluke ku mêsu kuende.

11. Mmunyi muakalubuluka bena nkristo ba mu siekele wa kumpala mu nyungulukilu mubi wa mu tshikondo tshiabu?

11 Eyowa, buimpe bua bena nkristo buakasampila nansha mu nsangilu au wa mu siekele wa kumpala mûle tente ne bubi. Bena kuitabuja bavua ‘bandamuka pa kukudimuna ngelelu wabu wa meji.’ (Lomo 12:2, NW) Bakalekela “nsombelu [wabu] wa diambedi” ne ‘bakavuijibua bapiabapia mu bukole budi bukokesha bieledi biabu bia lungenyi.’ Nenku bakanyema malu mabi a mu bulongolodi ebu ne “kuvuala bumuntu bupiabupia buakafukibua bilondeshile disua dia Nzambi mu buakane ne bulamatshi ku mikenji bilelela.”​—Efeso 4:22-24, NW.

Bulongolodi bua lelu bûle tente ne bubi

12. Ndishintuluka kayi didi dimueneke mu bulongolodi ebu katshia mu 1914?

12 Netuambe munyi bua matuku etu aa? Bulongolodi butudi basombele ebu mbûle zabazaba ne bubi kupita tshikondo kayi tshionso. Kudi dinyanguka dia malu a tshitembu dia buloba bujima nangananga katshia mu 1914. (2 Timote 3:1-5) Mu dipidia ngenyi ya pa tshibidilu ya buimpe, nsombelu wa tshitembu, lumu luimpe, ne mêyi a nsombelu muimpe, bavule mbalue badisu-nkaya mu ngelelu wabu wa meji ne ‘mbajimije tshiumvuidi tshimpe tshionso.’ (Efeso 4:19, NW) Tshikandakanda tshia Newsweek tshiakamba ne: “Tudi mu tshikondo tshia dibenga kushindama dia malu a tshitembu,” pa kusakidila ne: mmuenenu wa malu a nsombelu wa tshitembu mutangalake “mmuvuije ngenyi yonso ya tshiakane ne tshibi bu muanda wa disua dia muntu nkayende, wa tshidi tshilengelela muoyo peshi wa disungula dia nshidimukilu.”

13. (a) Mmunyi mudi mishindu mivule ya dijikija lutetuku dia lelu ikankamija bubi? (b) Mbuenzeji kayi bubi budi dijikija lutetuku dikena diakanyine mua kuikala nabu kudi muntu ne muntu?

13 Anu bu mu siekele wa kumpala, dijikija lutetuku dinyanguke nditangalake kuonso lelu’eu. Televizion, tudiomba, filme, ne video bidi bipatula mulongolongo wa malu adi atangija ku ditumika ne bitupa bia lulelu. Bubi mbulue kubuela mene too ne mu malu a ordinatere. Bilondeshile luapolo lua université kampanda, dileja bimfuanyi bia masandi ku ordinatere didi mpindieu “umue wa ku mishindu mitambe kutangalaka ya didifila mu dijikija lutetuku (peshi mutangalake kupita yonso) ya bantu badi batumika mu malu a ordinatere.” Mbuenzeji kayi budi nabu bionso ebi? Mufundi wa tshikandakanda kampanda udi wamba ne: “Padi diela mashi panshi ne dikosangana dia bidimba ne ditumika dibi ne bitupa bia lulelu biûle tente mu nshidimukilu wetu wa bantu, tudi tuibidilangana ne diela mashi panshi ne dikosangana dia bidimba ne ditumika dibi ne bitupa bia lulelu. Tudi tuenda tupapa. Dinyanguka didi dienda dianyishibua bikole bualu kadiena ditamba kutubungamija.”​—Fuanyikija ne 1 Timote 4:1, 2.

14, 15. Ntshijadiki kayi tshidi tshileja ne: nsombelu mulenga mu ditumika ne bitupa bia lulelu mmunyanguke pa buloba bujima?

14 Tangila luapolo elu lua mu tshikandakanda tshia The New York Times: “Bualu buvuabu mua kuangata bu bua bundu bidimu 25 kale mbulue mpindieu mushindu muanyishibue wa nsombelu. Bungi bua balume ne bakaji badi basungula bua kusomba pamue kabayi baselangane buakabanda ne bia pa lukama 80 [mu États-Unis] pankatshi pa 1980 ne 1991.” Ebu ki mbualu budi bupitakana anu mu Amerike wa ku Nord nkayamu nansha. Tshikandakanda tshia Asiaweek tshidi tshifila luapolo elu: “Dikokangana pa nshidimukilu didi ditua dipela mu matunga a mu [Azi] mujima. Tshilumbu tshidi pankatshi pa budikadidi bua ditumika ne bitupa bia lulelu ne malu a bunême a kuonso eku, ne dienzeja dishintulula dia malu ku bukole didi dienda dikola kakuyi ditekesha.” Bishiferi bidi bileja ne: dianyisha dia masandi a babake ne dimanya balume anyi bakaji kumpala kua dibaka didi dienda amu didiunda mu matunga mavule.

15 Bible wakadianjila kuamba ne: mudimu wa Satana uvua ne bua kutamba kuvula mu tshikondo tshietu etshi. (Buakabuluibua 12:12) Nenku, kabiena ne bua kutukemesha bua mudi bubi butangalake mu mushindu mukuate buôwa. Tshilejilu, dikengesha bana bua bipatshila bia masandi ndilue kutangalaka bu tshipupu.a Luapolo lua Lupetu lua Matunga Masanga bua Bana (UNICEF) ludi luamba ne: “dikengeshangana dia bungenda bua masandi didi dinyanga bana pabuipi ne ba mu ditunga dionso pa buloba.” Tshidimu tshionso “badi bamba mudi bana bapite pa muliyo umue pa buloba bujima basakibua ku bukole mu bundumba bua bana, benduluka nabu mushinga ne babapana bua bipatshila bia masandi, ne batumika nabu mu dipatula bimfuanyi bileji bia masandi a bana.” Diangatangana dia bena bitupa bia lulelu bimue padi nditangalake, ne bamue bena tshididi ne bamfumu ba malu a bitendelelu bikale pa muaba wa kumpala mu dilubuluja tshilele etshi bu “mushindu mukuabu wa nsombelu.”

Dibenga malu mabi a mu bulongolodi ebu

16. Mmuenenu kayi udi nende Bantemu ba Yehowa pa nsombelu mulenga wa ditumika ne bitupa bia lulelu?

16 Bantemu ba Yehowa kabena bapunga dîyi dimue ne aba bàdì banyisha mêyi-makulu a bulekelavi mu malu a ditumika ne bitupa bia lulelu. Tito 2:11, 12 (NW) udi wamba ne: “Bulenga bukena butuakanyine bua Nzambi bùdì bufila lupandu kudi bantu ba mishindu yonso mbumueneke, butulongesha bua kupidia malu akena a buena Nzambi ne majinga a mu bulongolodi ebu, ne bua kuikala ne nsombelu wa lungenyi luimpe, ne buakane ne bulamate kudi Nzambi mu ndongoluelu eu wa malu.” Eyowa, tudi tudima lukinu lua bushuwa, muênge wa malu mabi bu mudi dimanya balume anyi bakaji kumpala kua dibaka, masandi a babake, ne bienzedi bia diangatangana dia bena bitupa bia lulelu bimue.b (Lomo 12:9; Efeso 5:3-5) Paulo wakafila mubelu eu: ‘Muntu yonso udi utela dîna dia Mukalenge umuke biende ku malu mabi.’​—2 Timote 2:19.

17. Mmunyi mudi bena nkristo balelela bangata ditumika ne maluvu makole?

17 Bena nkristo balelela badi babenga mmuenenu wa bulongolodi ebu wa malu adi amueneka bu tulema tukese. Tshilejilu, bantu ba bungi lelu’eu badi bangata dinua dipitshisha dia maluvu makole bu dinaya didi disankisha. Kadi bantu ba Yehowa badi balonda mubelu udi mu Bena Efeze 5:18 (MMM): “Kanukuatshiki mvinyo, bualu dikuatshika ke mfuki wa buendenda, kadi ikalayi bûle tente ne [“spiritu,” NW].” Biasua muena nkristo kunua, neanue pa nnuinu.​—Nsumuinu 23:29-32.

18. Mmunyi mudi mêyi-maludiki a mu Bible alombola basadidi ba Yehowa mu nsombelu wabu ne bena dîku?

18 Bu mutudi basadidi ba Yehowa, tudi kabidi tubenga mmuenenu wa bamue bena mu bulongolodi ebu wa se: disamina ne dibulukila muena dibaka netu ne bana, anyi dibakabila ne mêyi àdì atapa ku mutshima, nngikadilu wa kuanyisha. Bapangadije bua kuipatshila nsombelu muimpe, balume ne bakaji bena nkristo badi benza madikolela pamue bua kutumikila mubelu eu wa Paulo: ‘Difika dia munda ne tshiji ne lukuna ne diyoyo ne dipendangana ne lukinu luonso biumushibue kunudi; nulejangane kalolo, nuikalangane ne mitshima ya luse, nulekelangane malu mabi enu bu muakanulekelela Nzambi malu mabi enu mu Kristo.’​—Efeso 4:31, 32.

19. Mmunyi mudi bubi butangalake mu bungenda?

19 Dipanga bululame, diibila, dishima, ngenzelu ya bungenda ya tshikisu, ne buivi mbitangalake kabidi lelu’eu. Tshiena-bualu kampanda mu tshikandakanda tshia malu a bungenda tshia CFO tshidi tshimanyisha ne: “Dikonkoloja kampanda dia bena mudimu 4 000 . . . diakaleja ne: bantu 31 pa lukama ku aba bakakonkolojabu bavua badimuenene ‘buenzavi buvule’ mu tshidimu tshishale.” Buenzavi bua nunku buvua bukonga dishima, dishintulula malu mafunda bua kudinga, disuyangana bua masandi, ne buivi. Bituikala ne bua kushala bakezuke mu nsombelu mulenga ku mêsu kua Yehowa, tudi ne bua kuepuka ngikadilu bu eyi ne kuikala bena bululame mu malu etu a mfranga.​—Mika 6:10, 11.

20. Bua tshinyi bena nkristo kabena ne bua kuikala ne “lukuka lua biuma”?

20 Tangila tshiakafikila muntu kampanda wakela meji ne: uvua mua kupeta dîba divule bua mudimu wa Nzambi bu yeye mupete biûma bia bungi mu mushinga kansanga wa njiwu. Wakakoka bakuabu mu mayele a diela mfranga yabu mu mushinga pa kunekesha bikole makasa avuabu mua kupeta. Pakapangikawu kumueneka, wakafika ku dipangila mene mua kupingaja mfranga bua dijimija dinene diakapetaye, nenku wakafika ku diiba mfranga ivuabu bamupeshe. Bua bienzedi biende ne ngikadilu wende kayi wa dinyingalala, wakipatshibua mu tshisumbu tshia Buena-nkristo. Bushuwa, didimuija edi dia mu Bible ndilelela: ‘Buobu badi basue kuikala babanji badi bapona mu kutetshibua kua munda ne mu buteyi ne mu nkuka ya bungi idi mipote ne idi ibanyanga, bua yoyi mene idi inyisha bantu mu dibashipesha ne mu dibutuka. Bualu bua lukuka lua biuma ludi muji wa malu mabi a mishindu yonso; bidi bantu bakuabu badikebela ne bakasesuishibua mu njila wa ditabuja, bakadisunsula mubidi wonso ne tunyinganyinga tua bungi.’​—1 Timote 6:9, 10.

21. Nngikadilu kayi udi mutangalake munkatshi mua bantu bàdì ne bukokeshi mu bulongolodi ebu, kadi nnsombelu kayi udi aba bàdì ne majitu mu tshisumbu tshia Buena-nkristo ne bua kuikala nende?

21 Bantu bàdì ne bukokeshi ne buenzeji mu bulongolodi ebu misangu mivule kabatu ne buimpe ne badi bajadika bulelela bua tshiambilu etshi: ‘Bukokeshi budi bunyanga.’ (Muambi 8:9) Mu amue matunga, nkosa-mishiku ne imue mishindu ya mabuejila bidi bikale munkatshi mua banzuji, bampulushi, ne bena tshididi. Kadi, aba badi bantunga-mulongo mu tshisumbu tshia Buena-nkristo badi ne bua kuikala ne buimpe ne kabena ne bua kudivuija bakokeshi ku mutu kua bakuabu nansha. (Luka 22:25, 26) Bakulu, pamue ne basadidi ba mudimu, kabena basadila “bua kukeba biuma.” Badi ne bua kudikuba ku mateta onso adi mua kunyanga anyi kuikala ne buenzeji pa lungenyi luabu ne ditekemena dia kudivuija babanji.​—1 Petelo 5:2; Ekesode 23:8; Nsumuinu 17:23; 1 Timote 5:21.

22. Ntshinyi tshituakonkonona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

22 Pa tshibidilu, bena nkristo batu balubuluka mu dituilangana ne lutatu ludiku lelu lua dilama buimpe mu bulongolodi ebu bûle tente ne bubi. Kadi, buimpe budi bumvuija bivule kupita anu diepuka bubi patupu. Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshileje bushuwa tshidi didima buimpe dilomba.

[Mêyi adi kuinshi]

a Tangila mulongolongo wa biena-bualu wa “Kubayi bana benu!,” mupatula mu Réveillez-vous! wa dia 8 Kasuamansense 1993.

b Aba bavua baditue ku kale mu bienzedi bia diangatangana dia bena bitupa bia lulelu bimue badi mua kushintulula nsombelu wabu, anu bu muakenza bamue mu siekele wa kumpala. (1 Kolinto 6:11) Mamanyisha makuatshishi avua mafila mu Réveillez-vous! wa dia 22 Luabanya 1995, mabeji 21-23.

Malu a diambulula

◻ Bua tshinyi Yehowa wakatuma dîyi bua kubutulabu bena Kanana?

◻ Mmalu kayi mabi avua matangalake mu siekele wa kumpala, ne mmunyi muakalubuluka bena nkristo mu nyungulukilu au?

◻ Ntshijadiki kayi tshidi tshileja ne: bulongolodi ebu mbumone dinyanguka dia nsombelu mulenga pa buloba bujima katshia mu 1914?

◻ Mmalu mabi kayi matangalake àdì bantu ba Yehowa ne bua kubenga?

[Tshimfuanyi mu dibeji 9]

Bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bavua bena buimpe nansha muvuabu mu bulongolodi bûle tente ne bubi

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Bubi mbubuele mene too ne mu malu a ordinatere, bipetesha bansonga ne bakuabu bavule mushindu wa kupeta bimfuanyi bileji bia masandi

[Tshimfuanyi mu dibeji 12]

Bena nkristo badi ne bua kulama buimpe, kabayi bidikija ngenzelu ikena milulame ya bakuabu

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu