Mêku manene adi enza mudimu wa Nzambi mu buobumue

Mufundi wa misambu wakafunda ne: ‘Bana badi bupianyi bufume kudi Yehowa, bana badi bapatuka munda mua mamu wabu badi difutu diende. Bu mudi miketa ya mu tshianza tshia muena bukitu, nunku mmudi bana baledibue mu bunsongalume bua tatu wabu. Disanka didi kudi muntu udi ne musaka wende mûle tente nabu!’​—MUSAMBU 127:3-5.

BUSHUWA, bana badi mua kuikala dibenesha dia kudi Yehowa. Ne anu bu mudi muedi wa buta umvua disanka padiye umanya mua kuela miketa idi mu musaka wende bimpe, ke mudi baledi bumvua disanka padibu balombola bana babu mu njila udi ufikisha ku muoyo wa kashidi.​—Matayo 7:14.

Katshia ku kale, mêku avua ne ‘misaka miûle tente’ ne bana ba bungi avua matangalake mu tshisamba tshia Nzambi. Tshilejilu, tangila tshiakenzeka bidimu bivuabu mu bupika mu Ejipitu: “Bena Isalele bakakumbana ba bungi, bakavulangana, bakalua bakole be, bakûla mu buloba tente.” (Ekesode 1:7) Difuanyikija bungi bua bena Isalele bakabuela mu Ejipitu ne bungi bua bakafumamu didi dileja ne: mêku avua pa tshibidilu ne bana dikumi!

Tshikondo kampanda kunyima, Yezu wakakolela mu dîku didi mua kumueneka dinene ku mêsu kua bantu ba bungi lelu’eu. Yezu uvua muan’a bute, kadi Yosefe ne Mariya bavua ne bana bakuabu ba balume banayi ne bamue bana ba bakaji. (Matayo 13:54-56) Muanda wa se: bavua ne bana ba bungi udi pamu’apa umvuija mushindu uvua Mariya ne Yosefe batuadije luendu lua dipingana bafume ku Yelushalema kabayi bamanye ne: Yezu kavua munkatshi muabu.​—Luka 2:42-46.

Mêku manene lelu’eu

Lelu, bena Kristo ba bungi badi bapangadija bua kukepesha bungi bua bana babu bua tubingila tua malu a mu nyuma, a makuta, a mu nsombelu ne tukuabu. Nansha nanku, mu matunga a bungi mutshidi anu mêku manene. Bilondeshile mukanda kampanda, muaba udibu batamba kulela mmu Afrike wa ku Sud kua Tshipela tshia Sahara. Pa tshibidilu mukaji umue utu ulelamu bana basambombo.​—The State of the World’s Children 1997.

Bua baledi bena Kristo badi ne mêku manene, kukolesha bana babu bua banange Yehowa ki mbualu bupepele nansha, kadi bavule badi bakumbaja bualu ebu bimpe. Bipeta bilenga mbisuikila ku dikala ne buobumue bua ntendelelu mukezuke mu dîku. Mêyi a mupostolo Paulo mambila tshisumbu tshia mu Kolinto atshidi ne buenzeji bua muomumue mu mêku a bena Kristo lelu’eu. Wakafunda ne: ‘Bana betu, ndi nnusengelela bua buonso buenu nuambe dîyi dimue, ne bua kakuikadi matapuluka munkatshi muenu; kadi bua nuenu nuikale bakajibue tshishiki mu meji amue ne mu lungenyi lumue.’ (1 Kolinto 1:10) Mmunyi mutudi mua kupeta buobumue bua mushindu’eu?

Baledi badi ne bua kuikala bantu ba mu nyuma

Bualu bunene mbua se: baledi badi ne bua kuikala badifile tshishiki kudi Nzambi. Tangila tshivua Mose muambile bena Isalele: ‘Umvuayi Isalele, Yehowa, Nzambi wetu, udi biende Yehowa umue; sua Yehowa, Nzambi webe, ne mutshima webe wonso, ne muoyo webe wonso, ne bukole buebe buonso. Mêyi au angakukuambila lelu eu ikale mu mutshima webe; wewe newayishe bana bebe, wewe neusombelele nabu bua mêyi au, pawashikama mu nzubu webe, ne pawenda mu njila, ne pawalala, ne pawabika.’​—Dutelonome 6:4-7.

Tangila bua se: Mose wakaleja ne: mêyi a Nzambi avua ne bua kuikala ‘mu mitshima’ ya baledi. Pa kuenza nanku ke pavua baledi mua kuikala basakibue bua kufila dilongesha dia mu nyuma pa tshibidilu kudi bana babu. Bushuwa, padi baledi bikale bakole mu nyuma, badi ne dijinga dikole dia kulongesha bana babu malu a mu nyuma.

Bua kulua muntu wa mu nyuma ne kunanga Yehowa ne mutshima webe wonso, bidi bikengela kubala, kuelangana meji ne kutumikila Dîyi dia Nzambi pa tshibidilu. Mufundi wa misambu wakafunda ne: muntu udi usankila mu mikenji ya Yehowa ne udi ubalamu “munya ne butuku” nealue ‘bu mutshi wakakunabu ku kala kua misulu ya mâyi, udi ukuama mamuma au mu tshidimu tshiawu; dibeji diawu kadiena difubidila. Malu onso adiye wenza adi atuta diakalengele.’​—Musambu 1:2, 3.

Anu mutu mutshi ukuama bimuma bimpe padibu bawela mâyi pa tshibidilu, ke mudi kabidi mêku madiisha bimpe mu nyuma akuama mamuma adi aleja ditshina dia Nzambi, bua butumbi bua Yehowa. Tudi ne tshilejilu tshia dîku dia Uwadiegwu, musombele mu Afrike wa ku Ouest. Nansha mudi Uwadiegwu ne mukajende bikale ne bana muanda-mukulu, bubidi buabu badi benza mudimu bu bampanda-njila ba pa tshibidilu, anyi bamanyishi ba ku dîba ne ku dîba ba Bantemu ba Yehowa. Uwadiegwu udi wamba ne: “Dîku dietu nditungunuke ne kuenza dilonga dia Bible pa tshibidilu kukadi bidimu bipite pa 20. Tudi balongeshe bana Dîyi dia Nzambi kubangila tshikondo tshitshivuabu bana batekete, ki ng’anu mu dilonga dietu dia mu dîku to, kadi mu mudimu wa buambi ne mu bikondo bikuabu kabidi. Bana betu bonso mbamanyishi ba lumu luimpe lua Bukalenge, ne anu muana wa mukala utshidi ne bidimu bisambombo ke udi kayi muanji kutambula.”

Badi benza mudimu mu tshisumbu

Bible udi wamba ne: ‘Badi bibaka nzubu ne meji.’ (Nsumuinu 24:3) Munda mua dîku, meji a mushindu’eu adi alela dienza mudimu pamue. “Kapita” ka tshisumbu tshia mu dîku ntatu; yeye ke mfumu wa dîku muteka kudi Nzambi. (1 Kolinto 11:3) Mupostolo Paulo muenzeja kudi spiritu wakela kashonyi pa bunene bua bujitu bua dikala ku mutu pakafundaye ne: “Bikala kampanda kayi upetesha bena kuende bidi bikengedibua [ku mubidi ne mu nyuma], ne nangananga bena mu nzubu muende, mmuvile ditabuja ne mmubi kupita muntu udi kayi ne ditabuja.”​—1 Timote 5:8, NW.

Mu diumvuangana ne mubelu eu wa mu Dîyi dia Nzambi, balume bena Kristo badi ne bua kutabalela bumuntu bua mu nyuma bua bakaji babu. Bikala midimu ya nzubu itshiokesha bakaji, bumuntu buabu bua mu nyuma nebuikale mu lutatu. Mu ditunga kampanda dia mu Afrike, muena Kristo uvua ufuma ku ditambula wakadiabakena kudi bakulu ba mu tshisumbu tshiabu ne: mukajende uvua umueneka muikale ulengulula malu a mu nyuma. Bakulu bakamuleja ne: mukajende uvua dijinga ne diambuluisha. Nenku mulume eu wakatuadija kumuambuluisha ne midimu ya nzubu. Uvua kabidi umuambuluisha bua kubalaye ne kumanyaye Bible bimpe. Wakashintuluka, ne mpindieu dîku dijima didi dienza mudimu wa Nzambi mu buobumue.

Batatu badi kabidi ne bua kutabalela bumuntu bua mu nyuma bua bana babu. Paulo wakafunda ne: “Nuenu, batatu, kanufiikishi bana benu munda, kadi nutungunuke ne kubakolesha mu dikela ne buludiki bua mu lungenyi bia Yehowa.” (Efeso 6:4, NW) Padi baledi bateleja mubelu wa kubenga kufiikisha bana babu munda, ne wa kubalongesha, bana badi bamona se: badi pabu mu tshisumbu tshia mu dîku. Tshipeta tshidi ne: pamu’apa bana nebambuluishangane ne nebakankamijangane bua kukumbaja bipatshila bia mu nyuma.

Mudimu wa mu tshisumbu udi umvuija kupesha bana majitu a mu nyuma padibu bakumbana bua kuambula. Tatu kampanda, mukulu muena Kristo muikale ne bana 11, utu ubika pa dinda menemene ne ulombola malonga ne bana bende bavule kumpala kua kuyaye ku mudimu. Panyima pa batismo wabu, bana bakulumpe badi batuadija pabu kuambuluisha bakunyi babu, pa kubalongesha Bible. Tatu udi uludika muanda eu, ubela kalumbandi bua madikolela abu. Bana basambombo mbatambule, ne bakuabu badi batungunuka ne kuenza madikolela bua kukumbaja tshipatshila atshi.

Diyukidilangana bimpe ne dikala ne bipatshila bia muomumue

Tshidi ne mushinga wa bungi bua mêku kuikalawu mu buobumue ndiyukidilangana dia dinanga ne kabidi dikala ne bipatshila bia muomumue bia mu nyuma. Gordon, mukulu muena Kristo musombele mu ditunga dia Nigeria, udi tatu wa bana muanda-mutekete balondangane kumbukila ku bidimu 11 too ne ku 27. Bana basambombo mbampanda-njila anu bu baledi babu. Muana wa mukala, mmutambule matuku adi panshi aa ne udi pa tshibidilu ukuata mudimu wa dienza bayidi ne bakuabu bena mu dîku. Bana babidi bakulumpe badi basadidi ba mudimu mu tshisumbu.

Gordon nkayende uvua ulonga Bible ne yonso wa ku bana bende. Kusakidila apu, dîku didi ne ndongamu mualabale wa dilonga dia Bible. Dinda dionso badi basangila bua kukonkonona mvese wa mu Bible ne pashishe balongolola bisangilu bia tshisumbu.

Tshimue tshia ku bipatshila bifundila muena mu dîku yonso ntshia kubala biena-bualu bionso bia mu bibejibeji bia Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! Matuku adi panshi aa, bakasakidila dibala dia Bible dituku dionso ku midimu yabu ya buatshiabuatshia. Mu diyikila pa bidibu babala, bena mu dîku badi bakankamijangana bua kutungunuka ne tshibidilu etshi.

Dilonga Bible mu dîku ku lumingu luonso ndijadika bimpe menemene mu mushindu udi kauyi ukengela kuvuluija muntu​—muntu yonso mmuditekemene. Mu bidimu bivule, malu a dilonga mu dîku, mushindu wa kudienza ne bule buadi mbishintuluke bilondeshile bidimu ne majinga a bana. Dîku ndisuikakane bikole ne bakuabu basadidi ba Nzambi ba lulamatu, ne muanda eu udi ne buenzeji budi ne dikuatshisha bua bana.

Bu mudibu dîku, badi benza malu pamue ne baditekela tshikondo tshia kujikija lutetuku. Musangu umue ku lumingu batu “bajikija lutetuku pamue mu dîku ku dilolo.” Batu belangana nkonko, bela bilele bua kusekeshangana, bimba tshisanji tshia piano, balondelangana malu ne badiolola. Ku misangu, batu baya ku muelelu wa mâyi ne miaba mikuabu idi isankisha.

Dieyemena Yehowa

Muntu nansha umue wa ku batudi batele kuulu eku katu wangata dikolesha bana mu mêku manene bu bualu bupepele to. Muena Kristo kampanda wakamba ne: “Kuikala tatu ne muledi wa bana muanda-mukulu ki mbualu butekete to. Bidi bilomba bintu bivule bia ku mubidi ne biakudia bia mu nyuma bua kubakuatshisha; ndi ne bua kuenza mudimu mukole bua kupeta makuta makumbane bua kubadiisha. Bana bakulumpe bakadi bansonga, ne bonso muanda-mukulu badi baya mu kalasa. Ndi mumanye se: dilongesha dia mu nyuma didi ne mushinga mukole, nansha nanku bamue ba ku bana banyi badi ne mutu mukole ne bapange butumike. Badi bambungamija, kadi ndi mumanye se: imue misangu ntu ngenza malu adi abungamija mutshima wa Yehowa, ne utu umbuikidila. Nunku ne lutulu luonso ndi ne bua kutungunuka ne kuludika bana banyi too ne mudibu bafika ku diumvua.

“Ndi ndienzeja bua kulonda tshilejilu tshia Yehowa: Utu utuenzela malu ne lutulu bualu mmusue bua bantu bonso bafike ku dinyingalala. Ntu ndonga ne dîku dianyi, ne bamue bana banyi badi benza madikolela batangile ku ditambula. Tshitu ngeyemena bukole buanyi nkayanyi bua kupatula bipeta ebi to; ndi mua kukumbaja anu malu makese. Ntu nsemena dîba dionso kudi Yehowa mu disambila ne ntumikila lusumuinu ludi luamba ne: ‘Eyemena Yehowa ne mutshima webe wonso, kueyemenyi dijingulula diebe dia mianda. Umumanye yeye bimpe mu bienzedi biebe bionso, yeye neakululamijile njila yebe.’ Yehowa neangambuluishe bua kufika ku dilongesha bana banyi.”​—Nsumuinu 3:5, 6.

Kanulekedi nansha!

Imue misangu dilongesha bana didi mua kumueneka bu mudimu wa patupu, kadi kulekedi nansha! Nanukila! Bikala bana bebe kabayi bashintuluka anyi banyisha madikolela ebe mpindieu, pamu’apa nebaanyishe kunyima. Bitu biangata dîba bua muana kukolaye bua kulua muena Kristo udi ne mamuma a nyuma.​—Galatia 5:22, 23.

Monica, musombele mu ditunga dia Kenya, mmuana wa pa bana dikumi. Udi wamba ne: “Baledi betu bakatulongesha bulelela bua mu Bible kubangila ku buana. Tatu uvua ulonga netu mikanda ya bena Kristo lumingu luonso. Bua mudimu wende, dilonga edi kadivua misangu yonso dienzeka dituku dia muomumue to. Imue misangu, pavuaye ufuma ku mudimu, uvua utumona tunaya pambelu ne utuambila ne: mu minite itanu tuvua ne bua kubuela mu nzubu bua kulonga Bible. Kunyima kua dilonga, uvua utukankamija bua kuela nkonko anyi kuyukila pa malu a mishindu yonso.

“Uvua utabalela bua tuetu kusomba ne bana bavua batshina Nzambi. Pa tshibidilu Tatu uvua ulua mu kalasa bua kuebeja balongeshi bikadilu bietu. Dimue dituku diakaluaye wakumvua ne: bakulu banyi basatu bavua baluangane ne bana bakuabu, ne se: imue misangu kabavua ne lumvu to. Tatu wakabanyoka bua tshikadilu tshiabu tshibi, kadi wakadilamina kabidi dîba bua kubumvuija ku diambuluisha dia Mifundu bua tshinyi bavua ne bua kuikala ne tshikadilu tshidi Nzambi musue.

“Baledi betu bakatuleja buimpe bua kubuela mu bisangilu mu dituambuluisha bua kudianjila kubilongolola pamue. Bua kutulongesha bua kulua bamanyishi, tuvua tuambulula manaya a tshilejilu kumbelu. Kubangila ku buana tuvua tuya ne baledi betu mu mudimu wa budimi.

“Lelu’eu, bakulu banyi babidi badi bampanda-njila ba pa buabu, muakunyanyi wa bakaji umue udi mpanda-njila wa pa tshibidilu, ne yayanyi mukuabu, ukadibu basele ne muikale ne diende dîku, udi Ntemu wa lukunukunu. Bakunyi banyi ba bakaji babidi, wa bidimu 18 ne wa bidimu 16, mbamanyishi batambule. Bana ba balume babidi bapuekele badi benda bapeta dilongesha. Ndi muenze mudimu bidimu bisatu ku filiale wa Bantemu ba Yehowa wa mu Kenya. Ndi munange ne ndi nganyisha baledi banyi bualu mbantu ba mu nyuma; mbatushile tshilejilu tshilenga.”

Nansha wewe ne bana bungi munyi, kulekedi kubambuluisha bua bendele mu njila udi ufikisha ku muoyo wa kashidi nansha. Padi Yehowa ubenesha madikolela ebe, newambulule mêyi a mupostolo Yone bua bana bende ba mu nyuma a ne: ‘Tshiena ne disanka didi dipite edi bunene, bua meme kumvua ne: Bana banyi badi benda mu [“bulelela,” NW].’​—3 Yone 4.