“Mikenji ya disanka” ya mu Buakabuluibua

“Meme kumona muanjelu mukuabu ubuka munkatshi mua diulu, uvua ne lumu luimpe lua kashidi lua kumanyisha bu mikenji ya disanka kudi badi basombe pa buloba.”​—BUAKABULUIBUA 14:6, NW.

1. Nansha mudi Bantemu ba Yehowa bitaba ne: mukanda wa Buakabuluibua mmufundisha ku nyuma, bua tshinyi kabena mu “tshisumbu tshia bamanyishi ba kabutu ka ndekelu”?

TSHIDI bantu bamba ki ntshiotshi to, Bantemu ba Yehowa kabatu mu “tshisumbu tshia bamanyishi ba kabutu ka ndekelu” anyi “ntendelelu wa bamanyishi ba dituku dia dilumbuluisha” nansha. Kadi badi bitaba ne: mukanda wa Buakabuluibua anyi Apokalipse ntshitupa tshia Dîyi dia Nzambi difundisha ku nyuma wende. Bulelela, mukanda wa Buakabuluibua udi wakula bua mikenji ya dilumbuluisha dia bantu babi. Kadi patubu bayisha bua kuambuluisha bantu, basadidi ba Nzambi batu bashindamena nangananga pa ditekemena dilenga didi mu Bible, ne mu Buakabuluibua kabidi. Nenku kabatu basakidila anyi bumbusha bualu nansha bumue mu mêyi a tshiprofete adi mu mukanda eu to.​—Buakabuluibua 22:18, 19.

Bamanyishi ba mikenji ya disanka

2. Ng’imue mvese kayi itu Bantemu ba Yehowa batamba kubadila bantu mu mudimu wabu wa buambi?

² Mvese utu Bantemu ba Yehowa batamba kutela bu nshindamenu wa mudimu udibu benza bua kuambuluisha bantu mmêyi a Yezu a se: ‘Nebambile bantu bonso ba pa buloba lumu luimpe elu lua bukalenge buanyi, neluikale tshimanyishilu ku bisamba bionso; pashishe, nshikidilu nealue.’ (Matayo 24:14) Kadi ‘lumu luimpe elu lua bukalenge’ ntshinyi? Bantemu ba bungi batu bandamuna lukonko elu pa kutela mvese ya mu Buakabuluibua nshapita wa 20 ne wa 21 idi yakula bua Bukokeshi bua Kristo bua Bidimu Tshinunu, ne bua Bukalenge buende, dîba dikala lufu, madilu ne kanyinganyinga ‘kabitshiyiku’ pa buloba apa to.​—Buakabuluibua 20:6; 21:1, 4.

3. Buambi budi Bantemu ba Yehowa benza bua kuambuluisha bantu budi bupetangana ne mudimu kayi?

³ Bu mudi Bantemu ba Yehowa bikale bamanyishi ba mikenji eyi ya disanka, buobu ke bambi ba mêyi a mutuadi wa mikenji wa mu tshimfuanyi mufume mu diulu. Mukanda wa Buakabuluibua udi umvuija tshivua muanjelu eu muendele ne: “Meme kumona muanjelu mukuabu ubuka munkatshi mua diulu, uvua ne lumu luimpe lua kashidi lua kumanyisha bu mikenji ya disanka kudi badi basombe pa buloba, ne kudi ditunga dionso ne tshisa ne muakulu ne tshisamba tshionso.” (Buakabuluibua 14:6, NW) “Lumu luimpe [elu] lua kashidi” ludi kabidi lumanyisha ne: ‘bukalenge [anyi bukokeshi] bua pa buloba buakulua bukalenge bua Mukalenge wetu, ne bua Kristo wende,’ ne kabidi ne: “tshikondo” tshiafiki bua Yehowa “kubutula badi babutula buloba.” (Buakabuluibua 11:15, 17, 18) Alu ki ndumu luimpe anyi?

Malu adi buakabuluibua butulamine

4. (a) Mmalelela kayi a nshindamenu adi mu nshapita wa 1 wa Buakabuluibua? (b) Ntshinyi tshidi bantu badi basue kupetela mabenesha ku mikenji ya disanka ne bua kuenza?

⁴ Nshapita wa ntuadijilu wa mukanda wa Buakabuluibua udi wamba ne: Yehowa udi “Alfa ne Omega, . . . Eu udiku ne uvuaku ne udi ulua, Wa-Bukole-Buonso.” Ne udi wamba bua Muanende, Yezu Kristo, ne: udi “Ntemu wa lulamatu,” “muan’a bute wa ku bafue,” ne “Mfumu wa bakalenge ba pa buloba.” Udi wakula kabidi bua Yezu ne: “udi mutunange ne udi mutusulule ku mpekatu yetu ku diambuluisha dia mashi ende.” (Buakabuluibua 1:5, 8 NW) Nenku kubangila anu ku ntuadijilu, mukanda wa Buakabuluibua udi umvuija malelela a nshindamenu adi apandisha mioyo ya bantu. Bantu “badi basombe pa buloba” nebapetele mabenesha ku mikenji ya disanka idibu babatuadila anu buobu bitabe bukokeshi bua Yehowa, baleje ditabuja mu mashi avua Yezu mumatshishe, ne bitabe ne: Yehowa uvua mumubishe ku bafue ne udi mpindieu Mukokeshi udi Nzambi muteke bua buloba.​—Musambu 2:6-8.

5. Ntshinyi tshidi Kristo wenza tshidibu baleje mu nshapita 2 ne 3 ya Buakabuluibua?

⁵ Nshapita 2 ne 3 idi yumvuija mudi Yezu Kristo muikale Mutangidi muena dinanga wa bisumbu bia bayidi bende badi pa buloba. Muvungu mufunda malu wakatuminaye bisumbu muanda-mutekete bia bena Kristo bivua mu Asia Mukese mu lukama lua kumpala lua bidimu B.B. uvua ukankamija bantu ne uvua ne mibelu mishile itshidi ne mushinga too ne lelu’eu. Misangu mivule mikenji yakatuminaye bisumbu idi ituadija ne mêyi aa: “Ndi mumanye bienzedi biebe” anyi ne: “ndi mumanye dikenga diebe.” (Buakabuluibua 2:2, 9) Bushuwa, Kristo uvua mumanye bimpe menemene malu avua enzeka mu bisumbu bia bayidi bende. Wakela bimue kalumbandi bua dinanga, ditabuja, mudimu wabi mukole mu buambi, ditantamana ne lulamatu luabi bua dîna ne dîyi diende. Wakatandisha bikuabu bualu bivua bilekele dinanga divuabi nadi kudi Yehowa ne kudi Muanende dienda dikepa, peshi bivua biditue mu tshiendenda, ditendelela mpingu anyi dilamata bisumbu bia batontolodi.

6. Tshikena-kumona tshidi mu nshapita 4 tshidi tshiumvuija bantu malu kayi?

⁶ Nshapita 4 udi ne tshikena-kumona tshidi tshikuatshisha buôwa tshia nkuasa wa bumfumu wa Yehowa Nzambi mu diulu. Nshapita eu udi umvuija mu tshikoso butumbi bua dikalaku dia Yehowa ne ndongoluelu wa mu diulu wikalaye mua kuenza nende mudimu bua kukokesha. Bakokeshi bavuale bifulu bia butumbi ne basombe pa nkuasa ya bumfumu minyunguluke nkuasa munene wa bumfumu udi munkatshi badi batumbisha Yehowa bamba ne: ‘Wewe, Mukalenge wetu ne Nzambi wetu, udi muakane bua kuangata butumbi ne bunême ne bukole; bualu bua wewe wakafuka bintu bionso, ne bualu bua disua diebe biakadiku, ne biakafukibua.’​—Buakabuluibua 4:11.

7. (a) Ntshinyi tshidi muanjelu ulomba bantu badi basombe pa buloba bua kuenza? (b) Ntshinyi tshidi tshikale tshipatshila tshinene tshia mudimu wetu?

⁷ Bualu ebu budiku ne diumvuija kudi bantu lelu’eu anyi? Eyowa. Buobu basue kupeta muoyo mu Bukalenge bua Bidimu Tshinunu, badi ne bua kuteleja dimanyisha didi nadi “muanjelu udi ubuka munkatshi mua diulu” dia se: “Tshinayi Nzambi ne numupe butumbi, bualu dîba diende dia dilumbuluisha diafiki.” (Buakabuluibua 14:6, 7, NW) Tshimue tshia ku bipatshila binene bia mudimu wa dilongesha Bible udi Bantemu ba Yehowa benza ntshia kuambuluisha “badi basombe pa buloba” bua bamanye ne batendelele Yehowa, ne bitabe ne: Yeye ke Mufuki wa bionso ne bakokele ku budisuile bukokeshi buende buakane.

Muan’a mukoko mmuakanyine lumu

8. (a) Mmunyi mudi nshapita 5 ne 6 ileja Kristo? (b) Ntshinyi tshidi bonso badi bateleja mikenji ya disanka mua kulongela ku tshikena-kumona etshi?

⁸ Nshapita 5 ne 6 idi yamba mudi Yezu Kristo muikale Muan’a mukoko udi muakanyine bua kukangula muvungu udi ne bikangilu muanda-mutekete. Nenku muvungu eu udi uleja mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi malu adi enzeka mu matuku etu aa. (Tangila Yone 1:29.) Mêyi a badi mu diulu adi ambila Muan’a mukoko eu ne: “Udi muakanyine bua kuangata muvungu ne bua kulamuna bikangilu biawu, bualu, wakashipibua ne wakasumbila Nzambi bantu ba tshisa tshionso, muakulu, tshisamba ne ditunga dionso ku mashi ebe, ne wakabavuija bukalenge ne bakuidi bua Nzambi wetu, ne badi ne bua kukokesha bu bakalenge pa buloba.” (Buakabuluibua 5:9, 10 NW) Tshikena-kumona etshi tshidi tshitulongesha ne: bua mashi mamatshisha a Kristo, mbabikile bamue bantu ba miaba yonso bua kuikalabu nende mu diulu ne “kukokesha bu bakalenge pa buloba.” (Tangila Buakabuluibua 1:5, 6.) Mbalue kuleja panyima bungi buabu butshintshika mu Buakabuluibua.

9. Mmunyi mudi nshapita 6 uleja Kristo?

⁹ Mu tshikuabu tshikena-kumona, badi baleja Kristo mubande pa kabalu katoke ne muvuale tshifulu tshia butumbi, “mumane kutshimuna, kuyaye bua kutshimuna kabidi.” Diakalenga, neatshimune malu mabi maleja mu tshimfuanyi kudi babandi bakuabu basatu ba pa tubalu ba mu Buakabuluibua badi base lubilu lukole lua dikema ludi lukebeshe mvita, nzala ne lufu mu bantu katshia mu tshidimu tshitudi katuyi mua kupua muoyo tshia 1914. (Buakabuluibua 6:1-8, Mukanda wa Mvidi Mukulu) Muaba wa pa buawu udi nawu Kristo, Muan’a mukoko wa Nzambi mu lupandu lua bantu ne mu dikumbaja malu malenga adi Yehowa mulongolole ke tshiena-bualu tshinene tshia mudimu wa dilongesha Bible udi Bantemu ba Yehowa benza.

10. (a) Mmalu kayi a mushinga adibu baleje mu nshapita wa 7? (b) Ntshinyi tshiakamba Kristo bua bantu badi bapeta Bukalenge?

¹⁰ Nshapita wa 7 udi ne mikenji ya disanka. Anu mu mukanda wa Buakabuluibua ke mudibu baleje bungi bua bantu bavua Yezu mubikile ne: “kasumbu kakese” kadi Tatuende wa Muan’a mukoko upesha Bukalenge. (Luka 12:32; 22:28-30, Muanda Mulenga Lelu) Yehowa Nzambi mmubatue tshitampi ne nyuma wende. (2 Kolinto 1:21, 22) Mupostolo Yone, eu wakalejabu malu adi mu Buakabuluibua, udi wamba ne: “Meme kumvua bungi bua bavuabu batue tshitampi: binunu lukama makumi anayi ne binayi.” (Buakabuluibua 7:4, NW) Nshapita mukuabu udi ulua kushindika bungi ebu busunguluke, uleja mudibu bungi busanga bua “bakasumbibua munkatshi mua bantu” bua kukokesha ne Muan’a mukoko pa Mukuna wa Siona wa mu diulu. (Buakabuluibua 14:1-4) Padi eku ekleziya ya Bukua-buena-Kristo ifila mumvuija makutakane ne kaayi atuisha bua bungi ebu, mumanyi wa malu a mu Bible Ethelbert Bullinger udi wamba bua bungi abu ne: “Mbualu buamba mu mushindu mupepele: bungi busunguluke bushilangane ne bungi budi kabuyi busunguluke mu nshapita muine eu.”

11. (a) Mmikenji kayi ya disanka idi mu nshapita wa 7? (b) Mmalu malenga kayi adibu balamine bena mu “musumba munene”?

¹¹ Mbungi kayi budi kabuyi busunguluke buvua Bullinger wamba? Mu mvese wa 9, mupostolo Yone wakafunda ne: “Kunyima kua malu aa ngakatangila, ne monayi! musumba munene uvua muntu nansha umue kayi mua kubala, wa mu matunga onso ne bisa ne bisamba ne miakulu yonso.” (Buakabuluibua 7:9, NW) Mbanganyi badi mu musumba munene eu, ndumu kayi ludibu nalu mpindieu kumpala kua Nzambi ne mmalu kayi apetabu mu matuku atshilualua? Diandamuna didi mukanda wa Buakabuluibua ufila didi dikale lumu luimpe bua bantu badi basombe pa buloba. Tudi tubala ne: “Aba mbantu badi bafumina mu dikenga dinene, ne mbasukule mizabi yabu ne bayitokeshe mu mashi a Muan’a mukoko.” Bua ditabuja diabu mu mashi mamatshisha a Kristo, nebabakube mu tshikondo tshia “dikenga dinene.” Kristo “neabalombole ku mpokolo ya mâyi a muoyo. Ne Nzambi neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu abu.” (Buakabuluibua 7:14-17, NW) Bushuwa, bantu miliyo mivule badiku lelu badi mua kubuela mu musumba eu wa bantu bungi kabuyi kubala wapanduka ku nshikidilu wa ndongoluelu eu mubi wa malu. Bu muikala Mukalenge Yezu Kristo ukokesha mu Bukokeshi buende bua Bidimu Tshinunu, neabafikishe ku muoyo wa kashidi pa buloba. Alu ki ndumu luimpe anyi?

“Malumbuluisha ende mmalelela ne makane”

12, 13. (a) Mmalu kayi adi mu nshapita wa 8 too ne wa 19? (b) Bua tshinyi bantu bena mitshima milulame kabena ne bua kutshina milayi eyi?

¹² Nshapita wa 8 too ne wa 19 ke idi nangananga mifikishe bantu ku diangata mukanda wa Buakabuluibua bu mukanda udi umanyisha bipupu bidi bikuatshisha buôwa. Mu nshapita eyi mudi mikenji mishile idi yakula bua manyoka makole (mileja mu tshimfuanyi kudi mpungi idi idila, bipupu ne bibakudi bia tshiji tshia Nzambi) idibu bambila bitupa bishilangane bia ndongoluelu wa malu wa Satana. Tshia kumpala, nebafile manyoka aa kudi bitendelelu bia dishima (“Babulona Munene”), pashishe kudi bisumbu bia tshididi bidi kabiyi bitshina Nzambi, bileja mu tshimfuanyi kudi nyama ya luonji.​—Buakabuluibua 13:1, 2; 17:5-7, 15, 16.a

¹³ Nshapita eyi idi yumvuija muakasukulabu diulu pa kuela Satana ne ba-demon bende panshi ku mutumba wa buloba. Ke bua tshinyi kudi dikenga dia katshia ne katshia pa buloba kubangila mu 1914. (Buakabuluibua 12:7-12) Nshapita eyi idi kabidi yumvuija mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi kabutu ka ndongoluelu mubi wa malu wa Satana pa buloba. (Buakabuluibua 19:19-21) Bantu ba mitshima milulame badiku ne bua kutshina malu aa a dikema anyi? Tòo, bualu dîba didi Nzambi utuadija kufila manyoka ende, musumba wa bifukibua bia mu diulu udi wela mbila ne: “Samunayi Yah! Lupandu ne butumbi ne bukole mbia Nzambi wetu, bualu malumbuluisha ende mmalelela ne makane.”​—Buakabuluibua 19:1, 2, NW.

14, 15. (a) Mmunyi muenzeka nshikidilu wa ndongoluelu eu mubi wa malu mu buakane? (b) Bua tshinyi tshitupa etshi tshia Buakabuluibua tshidi ne bua kusankisha bantu bena mitshima milulame?

¹⁴ Bangabanga ne kujadika ndongoluelu muakane wa malu pa buloba, Yehowa neanji kumbusha bantu badi banyanga buloba. (Buakabuluibua 11:17, 18; 19:11-16; 20:1, 2) Muntu nansha umue peshi mbulamatadi kampanda kêna ne bukokeshi anyi bukole bua kuenza bualu ebu to. Anu Yehowa ne Yezu Kristo​—Mukalenge ne Nzuji udi Yehowa muteke—​ke badi mua kuenza bualu ebu mu buakane.​—2 Tesalonike 1:6-9.

¹⁵ Amu bu mudi mukanda wa Buakabuluibua uleja patoke, Yehowa mmulongolole bua kubutula ndongoluelu eu mubi. Bualu ebu budi ne bua kusankisha balume ne bakaji badi ‘bapumuna muoyo ne badi badila bualu bua malu a bundu adi bakuabu benza.’ (Yehezekele 9:4) Muanda eu udi ne bua kubasaka bua kubenga kujingakana bua kuteleja lubila luakela muanjelu eu uvua ne mikenji ya disanka, wakamba ne: “Tshinayi Nzambi . . . bualu dîba dia dilumbuluisha diende diafiki, ne tendelelayi Eu wakenza diulu ne buloba.” (Buakabuluibua 14:7, NW) Bantu aba badi ne bua kutendelela ne kusadila Yehowa pamue ne Bantemu bende ‘badi batumikila mikenji ya Nzambi, ne badi ne bumanyishi bua Yezu.’​—Buakabuluibua 12:17.

Bukokeshi bulenga bua bidimu tshinunu

16. (a) Bua tshinyi ekleziya ya Bukua-buena-Kristo mmibenge ditekemena dia Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu? (b) Bua tshinyi Bantemu ba Yehowa badi bitaba ne: disambila dia tshilejilu nedipete diandamuna?

¹⁶ Nshapita wa 20, wa 21 ne wa 22 ya mukanda wa Buakabuluibua idi ne malu a mu Mifundu adi atusaka bua kutekemena Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu. Etshi ke tshitupa tshimuepele tshia mu Bible tshidi tshiakula bua tshikondo tshia bidimu tshinunu tshikala mua kudianjila kumpala kua tshikondo tshia muoyo wa kashidi ne disanka diapeta bantu baya mu diulu ne bashala pa buloba. Ekleziya ya Bukua-buena-Kristo mmibenge ditekemena dia Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu. Bu mudi ekleziya ilongesha ne: bakane badi baya mu diulu ne babi mu inferno, kayena ne dîba dia kuakula bua mparadizu wa pa buloba to. Mêyi a mu disambila dia tshilejilu a ne: “malu enzeke pa buloba bu muudi musue ne bu mudiwu enzeka mu diulu” kaatshiena ne mushinga nansha mukese kudi bantu ba bungi ba mu ekleziya ya Bukua-buena-Kristo. (Matayo 6:10, MML) Kadi kabiena nanku to bua Bantemu ba Yehowa. Badi bitabuja ne muoyo mujima ne: Yehowa Nzambi kavua muenze buloba ‘bu tshintu tshia patupu’ to, kadi bivua ‘bua bantu bashikamepu.’ (Yeshaya 45:12, 18) Nenku milayi ya kale, disambila dia tshilejilu ne ditekemena didi mukanda wa Buakabuluibua ufila dia Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu bidi biumvuangana bionso. Mu Bukokeshi buende bua Bidimu Tshinunu, Kristo neenze bua disua dia Yehowa dienzeke pa buloba anu mudidi dienzeka mu diulu.

17. Ntshinyi tshidi tshileja ne: “bidimu tshinunu” mbietu bia bushuwa ebi?

¹⁷ Tshiambilu etshi: “bidimu tshinunu” tshidi misangu isambombo mu mvese muanda-mutekete ya ntuadijilu ya Buakabuluibua nshapita wa 20. Tshia kumanya ntshia se: mu tshiena-Greke, mbafunde tshiambilu etshi misangu inayi bua kuleja ne: badi bakula bua bidimu tshinunu bia bushuwa, kabena bakula bua lupolo lule lua tshikondo katshiyi tshisunguluke, bu mudi bumvuiji bavule ba Bible ba mu Bukua-buena-Kristo basue bua tuitabe. Ntshinyi tshienzeka mu Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu? Tshia kumpala, mu tshikondo tshionso etshi Satana kakuikala ne bukole bua kuenza kantu nansha kamue to. (Buakabuluibua 20:1-3; tangila Ebelu 2:14.) Elu ki ndumu luimpe anyi?

18. (a) Bua tshinyi tudi mua kubikila Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu ne: “dituku” dia dilumbuluisha? (b) Ntshinyi tshienzeka ku ndekelu kua bidimu tshinunu?

¹⁸ Bu mudibu bapeshe bantu ‘bakokesha ne Kristo bidimu tshinunu’ “bukole bua kulumbuluisha,” tshikondo etshi tshidi tshikale “dituku” dia bidimu tshinunu dia dilumbuluisha. (Buakabuluibua 20:4, 6; tangila Bienzedi 17:31; 2 Petelo 3:8.) Bantu bapanduka ku “dikenga dinene” ne aba babishabu ku lufu nebabalumbuluishe mushindu wa muomumue bilondeshile bienzedi anyi malu enzabu mu tshikondo atshi. (Buakabuluibua 20:12, 13) Ku ndekelu kua bidimu tshinunu, nebalekele Satana bua katupa kîpi bua kuteta bukua-bantu ne diteta dia ndekelu, ne panyima pa diteta adi, ne yeye ne ba-demon bende ne bantomboji bonso bamulonda bikala pa buloba dîba adi nebabutuke bua kashidi. (Buakabuluibua 20:7-10) Nebafunde bua kashidi mêna a bantu batantamena diteta edi mu “mukanda wa muoyo.” Bantu aba nebikale ne disanka ne nebapete muoyo wa tshiendelele, kabidi nebasadile ne nebatendelele Yehowa mu mparadizu pa buloba.​—Buakabuluibua 20:14, 15; Musambu 37:9, 29; Yeshaya 66:22, 23.

19. (a) Bua tshinyi tudi mua kuikala bashindike ne: malu malenga adibu balaye mu mukanda wa Buakabuluibua neakumbane kakuyi mpata? (b) Ntshinyi tshituamona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

¹⁹ Eyi mmikenji ya disanka idi mu Buakabuluibua. Ki mmalu a patupu adi bantu balaye to. Mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Yeye udi ushikama pa nkuasa wa butumbi wakamba ne: Mona, ndi mvuija bintu bionso bipiabipia. Yeye wakuamba ne: Funda; bualu bua mêyi aa adi mêyi a kueyemena ne malelela.’ (Buakabuluibua 21:5) Ntshinyi tshitudi petu ne bua kuenza bua mikenji eyi ya disanka kukumbanayi? Mukanda wa Buakabuluibua udi ne mibelu ya bungi bua bantu badi basue kuenza malu adi asankisha Nzambi. Kulonda mibelu eyi nekututuadile masanka bungi kabuyi kubala, mpindieu ne bua kashidi, anu mualeja tshiena-bualu tshidi tshilonda etshi.

[Mêyi adi kuinshi]

Malu a kuambulula

◻ Mmalelela kayi a nshindamenu adi mu Buakabuluibua nshapita 4, 5 ne 6 adi mikale enza tshitupa tshinene tshia mikenji ya disanka?

◻ Mmikenji kayi ya disanka idi mu Buakabuluibua nshapita wa 7?

◻ Bua tshinyi bantu bena mitshima milulame kabena ne bua kutshina mikenji ya manyoka idi mu Buakabuluibua?

◻ Mmu mishindu kayi muikala Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu “dituku” dia dilumbuluisha?

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Mukalenge Yezu Kristo neumbushe mvita, nzala ne lufu bua kashidi pa buloba