Tuteyayi ntema ku Dîyi dia mulayi

¹ “Ne tudi ne dîyi diakamba baprofete ditamba kujadikibua.” (2 Petelo 1:19) Petelo wakakula mushindu’eu bua tshinyi? Milayi ya Bukalenge mimanyisha mu Mifundu ya tshiena-Ebelu ne mikuabu miamba kudi Yezu Kristo nkayende yakajadikibua anyi ‘mitambe kujadikibua,’ kudi malu akamonabu ne kumvuabu kudi Petelo ne bayidi bakuabu babidi dituku dia kukudimuka kua Yezu bidimu bu 32 kumpala. Tshikena-kumona etshi tshia dikema tshiakabajadikila bulelela ne: Yezu Kristo neapeshibue bukokeshi bua Bukalenge mu butumbi bunene ne dikuatshisha dionso dia kudi Tatuende. Bena nkristo ba mu siekele wa kumpala ‘bavua benza bimpe pa kuteya ntema ku dîyi dia mulayi bu ku muendu udi ukenka,’ bua mitshima yabu kayibuitshididi. Ntema yabu ku mumvuija a mulayi ivua ne bua kubambuluisha bua kushalabu batabale ne bikale mu bukenke too ne pavua dituku dipiadipia, pavua Kristo, udi “mutoto wa nkesha,” kujuka mu butumbi bua Bukalenge.—2 Petelo 1:16-19; Mat. 17:1-9.

² Katuvua ku luseke lua Petelo bua tuetu kutangila butumbi bua dikudimuka to. Kadi, bena nkristo ba tshipungu tshia lelu badi bateya ntema ku dîyi dia mulayi badi ne disanka dinene dia kumona tshijadiki tshinene tshia se: Mfumu wa butumbi udi ukokesha, kabiyi ku kadiosha ka butumbi bua Bukalenge bua Kristo nansha. Mu kupita kua bidimu biangatshile mu 1914, dîyi dia mulayi didi ditamba kujadikibua patudi bantemu ba dikumbana dia malu mashilashilangane a “tshimanyinu” tshiakafila Yezu bua bidi bitangila “dipingana” diende bu mfumu. Tshitupa tshia mushinga tshia tshimanyinu ntshia se: lumu lua mbulamatadi wende anyi Bukalenge neluambibue mu matunga wonso kumpala kua Mukalenge kubutulaye bulongolodi ebu bua malu. Ku bulombodi bua Kristo, mudimu wa buambi bua Bukalenge udi wenjibua mpindieu mu matunga 232, mbungi butuvua katuyi mua kuelela meji kuonso eku. (Mat. 24:3-14) Ku lukuabu luseke, tshikondo tshidi tshishale kumpala kua “dikenga dinene” tshikadi tshîpi, ne Mukalenge muteka mu nkuasa udi usangisha “musumba munene . . . wa mu matunga wonso” muenza kudi balume ne bakaji badi benza midimu ya ditabuja mu mushinga wa dibuikidila mpekatu wa “mashi a muan’a mukoko.”—Buak. 7:9, 10, 14.

³ Bu mudi “mutoto wa nkesha” mujuke, mmuomumue ne: Kristo mmupeshibue bukokeshi bua bukalenge, nenku tudi amu ne bua kuteya ntema ku dîyi dia mulayi anyi? Bidi nanku! Yezu Kristo mutumbishibue wakapesha mupostolo Yone mulongolongo wa bikena-kumona bidi bienza mukanda wa Buakabuluibua. Pikala bikena-kumona ebi bikankamije ne bipeteshe dimanya kudi bena nkristo ba kumpala, bidi ne mushinga wa pa buawu bua badi ne muoyo mu “dituku dia Mukalenge,” mutudi mpindieu. (Buak. 1:10) Ke bualu kayi bisumbu bia basadidi ba Yehowa bidi bilonga tshiakabidi mukanda wa Révélation: dénouement.

⁴ “Wa diakalenga ng’eu udi ubala ne dîyi dikole ne aba badi bumvua mêyi a mulayi eu, ne badi batumikila malu adi mafundamu; bualu tshikondo tshijadika tshiasemenyi pabuipi.” (Buak. 1:3, NW) Tuetu basue kuikala ne disanka, tudi ne bua kujingulula diumvuija, kuikala ne diumvua dijalame dia bikena-kumona bia milayi eyi. Bidi bilomba tshinyi? Diambulula didi dikengedibua bua kubueja mu mitshima yetu mushinga wa muyuki wa Buakabuluibua. Mupostolo Petelo, uvua umue wa ku bena mu kasumbu kaludiki mu siekele wa kumpala, wakajadika ne: diambulula dia malelela a nshindamenu didi ne mushinga bua “kutabuluja” bana babu mu nyuma. (2 Petelo 1:12, 13) Bia muomumue, “mupika wa lulamatu ne wa budimu” wa tshikondo tshietu etshi udi utuambuluisha bua kuikala bamanye mushinga wa dîyi dia mulayi mu dikoka ntema yetu ku bualu abu, ku musangu ne ku misangu.—Mat. 24:45-47.

⁵ Mushindu wa kuteya ntema: Bidi bikengela ntema ya mushindu kayi pa dîyi dia mulayi dia mu Buakabuluibua? Mupostolo Paulo udi utuvuluija ne: Nzambi ki mmuakule kudi bena nkristo ku diambuluisha dia banjelu anyi baprofete bu muakenzaye ne basadidi bende ba tshikondo tshia kumpala kua bena nkristo nansha. Yehowa mmuakule kutudi ku diambuluisha dia Muanende munanga ne uvuaye muteke “mupianyi wa bintu bionso.” (Eb. 1:1, 2) “Bua bualu ebu butudi n’abu mbua kutamba kudimuka ku malu atuakumvua bua bumue katulu kuhambuka.” (Ebelu 2:1) Eyowa, tudi ne bua kuteya ntema ku dîyi dia Nzambi ne nangananga ntema ya pa buayi ku dîyi dia mulayi didi difuma kudi Yezu Kristo. Mmunyi mutudi mua kuteya ntema ya pa buayi ku dilonga dia Buakabuluibua?

⁶ Tshiakumpala bidi bikengela tuikale mu dilonga dia mukanda lumingu luonso. Bamue ba kutudi badi balonga mukanda wa Révélation: dénouement bua musangu muibidi, (bumudi bena mu bisumbu bia muakulu wa fransé). Nenku bamue badi mua kulengulula dibuela mu dilonga dia mukanda, bela meji ne: mmalu akadibu bamane kuibidilangana nawu, nansha bapumbishe bisangilu. Kadi, tumanye se: ku tshidimu ne ku tshidimu, mamanyisha aa adi ashindikibua ne alua ne mushinga bipitshidile muvuawu mu 1992 pakalongibua bua musangu wa kumpala mukanda wa Révélation: dénouement. Tudi ne bua kuteya ntema ku malu adi apitakana lelu ne mikale asemena ne lukasa luonso ku dikumbana dia milayi ya mu Buakabuluibua. Nenku netuanyishe kuenza mudi Yehowa musue. Mu mushindu muakanyine, tudifundile tshipatshila tshia kubenga kupumbisha nansha musangu umue tshisangilu tshia dilonga dia mukanda dîba dia dikonkonona dia mushinga dia Buakabuluibua.

⁷ Pashishe, tulongolole bimpe dilonga dietu. Tukebulule mvese mifila ne tuele meji ku mushindu udiyo itokesha diumvuija dia mvese ya mu Buakabuluibua milonga. Patuikala tuenza nanku katuakusanka amu bua kuandamuna ku nkonko patupu. Tuenzayi madikolela bua kupeta dimanya, meji ne lungenyi. (Nsum. 4:7) Pashishe, tufile mumvuija etu ne musangelu anyi tubale mvese. Tudifundile tshipatshila tshia kuandamuna nansha musangu umue patupu, kadi mbimpe kuandamuna misangu ya bungi mu dilonga dia mukanda dionso. Nebituambuluishe bua kuteya ntema pa tshitupa tshikonkonona.

⁸ Kuteya ntema ya pa buayi ku dîyi dia mulayi kudi kumvuija malu makuabu kupitshisha pa dilongolola dia bisangilu, dibuelamu ne diandamunamu. Bidi biumvuija kabidi ne: nansha kunyima kua dilonga, tudi ne bua kutungunuka ne ‘kueleela meji pa malu au, kudifilamu ne mutshima wonso.’ (1 Tim. 4:15) Bua dîyi dia mulayi kuikaladi bu muendu udi ukenka mu mutshima wetu, tudi ne bua kutabalela bua kuikaladi ne buenzeji pa bumuntu buetu: ngenyi yetu, majinga etu, nyanji yetu, tuenzèlà tuetu ne bipatshila bietu. (2 Petelo 1:19) Nenku tudi ne bua kudiebeja nenku: Mamanyisha aa adi ne diumvuija kayi kundi? Ntshinyi tshindi mulonge pa bidi bitangila Yehowa ne Muanende, Yezu Kristo? Mmêyi-maludiki kayi adi amueneka mu ngenyi eyi? Mutshima wanyi udiku ujingulula diumvuija dia dilonga edi anyi? Mmunyi mundi mua kutumikila malelela aa mu nsombelu wanyi? Mu dîku dianyi? Mu tshisumbu tshietu? Tuetu mua kutumikila pa nkayetu malu atudi tulonga, netuambe ne disanka bu mufundi wa Misambu ne: “Dî diebe didi muinda ku makasa anyi ne munya muteme mu [njila, NW] wanyi.”—Mus. wa 119:105; Yobo 29:3, 4.

⁹ Tushalayi batabale mu tshikondo tshikole: Mu tshidimu tshia 33 mu bikondo bietu, Yezu wakadimuija bayidi bende bua kabutu kavua kindile Yeruzaleme ne bua malu avua mua kubajadikila tshikondo tshia kunyemena mu muaba wa dikubibua. (Luka 19:41-44; 21:7-21) Pashishe, bidimu 30 biakapita. Bamue bena nkristo ba mu Yudeya bakela meji ne: ndambu wa malu udi mua kukudimuka mu tshikondo tshîpi. Mmushindu kayipu uvuabi biakanyine bua ‘kuteya ntema ku dîyi dia mulayi,’ wakafila mupostolo munanga Petelo mu mukanda wende muibidi, mufunda mu tshidimu tshia 64! (2 Petelo 1:19) Bidimu bikese pashishe, mu tshidimu tshia 66, masalayi a bena Roma akanyungulula Yeruzaleme. Pakumbukawu kakuyi kabingila kamanyike, bena nkristo ba mu Yudeya bavua batabale bakatumikila ngenyi-miludiki ya Yezu ne kunyemabu. Pashishe, mu tshidimu tshia 70, masalayi a bena Roma kualukila ne kubutulawu Yeruzaleme butubutu. Mmushindu kayipu uvua bena nkristo abu ne bua kusanka bulelela bualu bakateya ntema ya pa buayi ku dîyi dia mulayi dia Yezu!

¹⁰ Ntshinyi tshidi tshitabuluja bena nkristo ba mu tshikondo tshietu etshi? Mu bikena-kumona bia mu Buakabuluibua, Yezu wakadimuija bena nkristo ba lelu ne: malu a bungi neapitakane mu dituku dia Mukalenge. Mu bidimu 81 biapitshi ebi, amue a ku malu au akadi menzeke: diledibua dia Bukalenge; mvita mu diulu milonda kudi ditshimunyibua dia Satana ne bademon bende bakimanshibua ku mpenge kua buloba; dipona dia Babilone Munene; dimueneka dia nyama wa luonji wa dikala dikunze ne dia bukokeshi bua muanda-mukulu bua buloba bujima. Dikumbana dia bitupa ebi bia dîyi dia mulayi wa Buakabuluibua didi dituitabijija ne: netumone dikumbana dia malu aa atshilualua: ditua dia tshitampi pa bashadile ba ku bantu 144 000, disangisha nkong dia musumba munene, dibutudibua dia Babilone Munene, mvita ya Armagedon, dikupibua dia Satana mu dijimba ne bukokeshi bua bidimu tshinunu bua Yezu. Mbia mushinga bua tuetu kuteya ntema ku didimuija dia Yezu: “Tangila, ndi ndua bu muîbi. Disanka didi kudi udi mutabale ne udi ulama bivualu [biende], bua yeye kendakanyi butaka ne bua kabatangidi bundu [buende].”—Buak. 16:15.

¹¹ Tudi bashale batabale anyi? Tudi tuangata dîyi dia mulayi ne mushinga anyi? Nansha bituikala baditshipe kudi Yehowa ne batambushibua kukadi bidimu 5 anyi 50, mêyi avua Paulo mufundile bena nkristo ba ku Roma adi kabidi atutangila: “Nudi bamanye bimpe tshikondo tshitudi, ne tukadi dîba dia nuenu kukatamuka ku tulu, bualu mpindieu lupandu luetu ludi pabuipi menemene kutamba tshikondo tshituakalua bena kuitabuja. Butuku bukadi pa kutshia; munya udi pabuipi.” Paulo udi ubela kabidi bena nkristo bua ‘kuimansha midimu ya mîdima’ ne ‘kuenda ne budinemeki.’ (Lomo 13:11-13, NW) Tudi mu bulongolodi budi ne nsombelu wa mîdima mikole. Bintu bivua bitonda bantu kukadi bidimu 30 anyi 40 tshianana bidi mpindieu bianyishibue ku ndekelu kua siekele eu wa 20. Tudimuke bua katupambuki mu mîdima ya bulongolodi ebu pa kulengulula bua kuteya ntema ku malu a nsombelu. Tuetu badilekelele ku buenzeji bua dianyishibua dia malu mabi ne nsombelu munyanguke wa mu bulongolodi ebu, netupue muoyo malu manene adi kumpala kuetu lelu ne alua kujandudibua bua kashidi: dibingishibua dia bumfumu bukena mikalu bua Yehowa ne ditumbishibua dia dîna diende. Kubungila kua mu nyuma nekutupangishishe lupandu luetu lukadi pabuipi.

¹² Tutambayi kuangata dîyi dia mulayi ne mushinga: Baprofete bena-Ebelu ba kale bavua basanka bikole bua kumanya dikumbana dia mêyi mafundisha ku spiritu avua atangila Masiya. “Bakakeba bakebulula” pa bidi bitangila dikumbana dia dilongolola dia Nzambi. (1 Petelo 1:10, 11, MMM) Bia muomumue, bituateya ntema ku dîyi dia mulayi didi mu mukanda wa Buakabuluibua, netutambe kujingulula mushinga wa bintu bia mu nyuma. Nzala yetu ya mu nyuma neikoleshibue, ke tshiatusaka bua kumbula mu “bintu biondoke bia Nzambi.” (1 Kol. 2:10) Bituangata dîyi dia mulayi mu mutshima wetu ne mushinga munene, bituikala badinange bikole, katuakujinga bua muntu alue kutukankamija bua kuya mu bisangilu nansha; netusanke bua kubitantshila ne kuandamuna misangu mivule. (Luka 6:45) Ne ‘dîyi diodi dikale mu mutshima wetu,’ neditusake bua ‘kujukula ne mukana [patoke, NW] bua kupeta lupandu.’—Lomo 10:8-10.

¹³ Bu mutudi tusemena ku ndekelu kua matuku a ku nshikidilu, nebatambe kutuseka bualu tudi tulama ditabuja dietu mu mêyi a milayi ya Nzambi. (2 Petelo 3:3, 4) Nansha nanku, netushale batabale pa bidi bitangila dîyi dia mulayi. Muinda udi muikale dîyi dia Nzambi udi utuleja tshikondo tshitukadi. Udi utukenkesha bua tuetu kumanya se: tshikondo tshitudi ntshia ku nshikidilu wa bulongolodi ebu budi mu mîdima. Mutoto wa nkesha wajuki. Kristo ukadi mupeshibue bukokeshi bua bukalenge. Tukadi babange kumona biangatshile kudi dîsu dishikila lukendu lua patshiatshia pa dituku dipiadipia. Bulongolodi bupiabupia butulaya kudi Nzambi buikale amu bualu bulelela ku mêsu kuetu, bu muvua Bukalenge bulelela ku mêsu kua bapostolo basatu bavua bamone kadiosha ka butumbi bua Bukalenge mu tshikena-kumona tshia dikudimuka dia Yezu!