Bua tshinyi dîna dia Yehowa didi ne mushinga wa bungi kudi Yezu?

1-2. a) Ntshinyi tshivua Yezu muenze butuku kumpala kua kumushipabu? b) Nnkonko kayi ituandamuna mu tshiena-bualu etshi?

MU Dinayi dilolo mudia 14 ngondo wa Nisana mu 33 P.Y., Yezu wakenza Didia dia dilolo dia Mukalenge ne bayidi bende ba lulamatu. Uvua mumanye ne: Yudasa ukavua pa kumutungila; mumanye kabidi ne: bena lukuna bende bavua ne bua kumukengesha ne kumushipa. Ke bualu kayi pakajikijabu kudia, wakambila bayidi bende malu a bungi bua kubakankamija. Pakavuabu pa kumbuka muaba uvuabu au, Yezu wakenza disambila divua ne mêyi a mushinga mukole. Mupostolo Yone mmudifunde mu mukanda udi ne dîna diende, mu nshapita wa 17.

² Ntshinyi tshidi disambila adi dituleja bua malu avua Yezu usamishila mutu tshikondo atshi? Mmunyi mudidi dileja tshivuaye wangata ne mushinga wa bungi pavuaye pa buloba? Tuandamunayi nkonko eyi.

“NDI MUBAMANYISHE DÎNA DIEBE”

3. Ntshinyi tshivua Yezu muambe bua dîna dia Yehowa? Uvua usua kuamba tshinyi? (Yone 17:6, 26)

³ Yezu wakasambila, wamba ne: “Ndi mubamanyishe dîna diebe.” Wakamba misangu ibidi ne: uvua mumanyishe bayidi bende dîna dia Yehowa. (Bala Yone 17:6, 26.) Uvua usua kuamba tshinyi? Uvua mubabuluile dîna divuabu kabayi bamanye anyi? Bayidi ba Yezu bavua bena Yuda, nunku bakavua bamanye ne: Yehowa ke dîna dia Nzambi. Dîna edi didi misangu binunu ne binunu mu Mifundu ya tshiena Ebelu. Nunku pavua Yezu muambe ne: uvua mubalongeshe dîna dia Nzambi, kavua usua kuamba muvuaye mubalongeshe ne: batu babikila Nzambi ne: Yehowa to. Kadi uvua usua kuamba ne: uvua mubalongeshe bua bamanye tshidi Yehowa Nzambi. Wakalongesha bayidi bende bua bamanye Yehowa bimpe menemene. Mu malu avuaye mubalongeshe au mudi tshivua Nzambi mulongolole bua buloba ne bua bantu, malu akadiye muenza ne enzaye, ne ngikadilu yende. Anu Yezu ke udi mumanye Yehowa bimpe menemene.

4-5. a) Fila tshilejilu tshia mudi dîna dia muntu mua kulua ne mushinga wa bungi kutudi. b) Mmunyi muvua dîna dia Yehowa dilue ne mushinga wa bungi kudi bayidi ba Yezu?

⁴ Tuangatabi tshilejilu. Tutekabi ne: mukulu wa mu tshisumbu tshienu mmunganga, diende David. Udi mumumanye kukadi bidimu bia bungi. Kadi dimue edi, disama dikole menemene didi dikukuata, udi uya mpindieu lubilu mu lupitadi mutuye wenzela mudimu. Pashishe udi wenza muende muonso bua kufu to. Paudi umona nanku, bidi bikusaka bua kumunanga bikole kupita ne kumpala; bienza ne: paudi anu umvua batela dîna diende, udi uvuluka musangu umue tshivuaye mukuenzele. Kuakuikala umumona bu mukulu patupu to, neutuadije kumumona kabidi bu munganga uvua mukupandishe.

⁵ Bia muomumue, bayidi ba Yezu bakavua bamanye dîna dia Yehowa. Kadi bu muvua Yezu mubalongeshe bua bamanye Yehowa bimpe, dîna adi diakalua ne mushinga wa bungi kudibu. Bua tshinyi tudi tuamba nanku? Bualu uvua widikija Tatu wende mu malu onso avuaye wamba ne wenza. Ke bualu kayi, bu muvua bapostolo bamona mushindu uvuaye ulongesha bantu ne uvuaye ubenzela malu, biakabafikisha ku dimanya Yehowa bimpe menemene.​—Yone 14:9; 17:3.

“DÎNA DIEBE WEWE DIUVUA MUMPESHE”

6. Mmu ngumvuilu kayi muvua Yehowa mupeshe Yezu dîna diende? (Yone 17:11, 12)

⁶ Yezu wakasambidila bayidi bende, wamba ne: “Ubalame bua dîna diebe wewe diuvua mumpeshe.” (Bala Yone 17:11, 12.) Abi bidi biumvuija ne: bavua ne bua kutuadija kubikila Yezu ne: Yehowa anyi? Tòo. Mona ne: pavua Yezu usambila, uvua muambe bua dîna dia Yehowa ne: “dîna diebe wewe.” Nunku dîna dia Yehowa kadivua dishale dia Yezu to. Kadi ntshinyi tshivua Yezu usua kuamba pavuaye muambe ne: Nzambi uvua mumupeshe dîna diende? Tshia kumpala, Yezu uvua muleji mpala wa Yehowa ne uvua wakula mu dîna diende. Uvua mulue mu dîna dia Yehowa ne uvua wenza bishima mu dîna diende. (Yone 5:43; 10:25) Tshibidi, dîna Yezu didi diumvuija “Yehowa udi lupandu.” Nunku, mu diumvuija dia dîna dia Yezu mudi dîna dia Yehowa.

7. Fila tshilejilu tshia muvua Yezu mua kuakula mu dîna dia Yehowa.

⁷ Bua kumvua bua tshinyi Yezu uvua mua kuakula mu dîna dia Yehowa, elabi meji a tshilejilu etshi. Mukokeshi kampanda udi mua kutuma muntu bua aye kuakula ne bakuabu mu dîna diende. Malu onso ikala muntu au mua kuamba neikale ne bukole bua muomumue ne bua avua mfumuende mua kuamba. Bia muomumue, Yezu uvua muleji mpala wa Yehowa ne uvua wakula ne bantu mu dîna diende.​—Mat. 21:9; Luka 13:35.

8. Mmu ngumvuilu kayi muvua dîna dia Yehowa dikale munda mua Yezu kumpala kua kuluaye pa buloba? (Ekesode 23:20, 21)

⁸ Yehowa uvua utuma Yezu bua kuambila banjelu ne bantu malu avuaye musue bua bamanye ne benze. (Yone 1:1-3) Pamuapa yeye ke muanjelu uvua Yehowa mutume bua kulama bena Isalele mu tshipela. Pavua Yehowa muambile bena Isalele bua kutumikila muanjelu au, wakamba ne: “Bualu dîna dianyi didi munda muende.”a (Bala Ekesode 23:20, 21.) Dîna dia Yehowa divua ‘munda mua’ Yezu mu ngumvuilu wa ne: uvua muleji mpala Yehowa ne yeye ke muntu munene utu uleja ne: Yehowa utu wenza malu ende onso makane ne ngua tshijila.

“TATU, UTUMBISHE DÎNA DIEBE”

9. Mmunyi muvua Yezu muleje ne: uvua wangata dîna dia Tatu wende ne mushinga? Umvuija.

⁹ Anu mutukadi bamone, dîna dia Yehowa divua ne mushinga wa bungi ku Yezu kumpala kua kuluaye pa buloba. Pavuaye pa buloba, uvua uleja mu malu onso avuaye wenza muvua dîna dia Yehowa ne mushinga kudiye. Pakavuaye ku ndekelu kua mudimu wende, wakasambila ulomba Yehowa ne: “Tatu, utumbishe dîna diebe.” Diakamue, Tatu wende wa mu diulu wakandamuna ne dîyi dikole, wamba ne: “Ndi muditumbishe, nenditumbishe kabidi.”​—Yone 12:28.

10-11. a) Mmunyi muvua Yezu mutumbishe dîna dia Yehowa? (Tangila kabidi tshimfuanyi.) b) Bua tshinyi bivua bikengela kudijidila dîna dia Yehowa ne kudibingisha?

¹⁰ Yezu pende wakatumbisha dîna dia Tatu wende. Mushindu kayi? Umue mushindu uvuaye muditumbishe ngowu eu: uvua muleje bakuabu ngikadilu mimpe ya Tatu wende ne malu a kukema avuaye muenze. Kadi bivua bikengela ne: enze bualu bukuabu bua kuditumbisha, tuambe ne: bivua bikengela aleje ne: Yehowa uvua muenze malu onso makane ne dîna diende ndia tshijila.b Yezu wakaleja muvua bualu ebu ne mushinga wa bungi pakalongeshaye bayidi bende disambila dia tshilejilu. Wakamba ne: “Tatu wetu udi mu diulu, dîna diebe dijidibue.”​—Mat. 6:9.

¹¹ Bua tshinyi bidi bikengela kujidila dîna dia Yehowa ne kudibingisha? Bualu mu budimi bua Edene, Satana uvua mushiminyine Yehowa Nzambi malu ne mumunyangile lumu. Satana wakamba muvua Yehowa muena dishima ne muvuaye upangisha Adama ne Eva bintu bimpe. (Gen. 3:1-5) Wakamba kabidi muvua Yehowa kayi wenza malu mu mushindu muimpe. Bu muvuaye mushiminyine Yehowa malu, bantu bavua mua kuela meji ne: Yehowa nNzambi mubi. Pashishe mu matuku a Yobo, Satana wakamba muvua bantu benzela Nzambi mudimu anu bua bintu bivuabu mua kupetela kudiye. Mushiminyinyanganyi wa malu eu wakamba kabidi ne: kakuena muntu udi mua kunanga Yehowa ne muoyo mujima, utungunuka ne kumuenzela mudimu padi ntatu imukuata to. (Yobo 1:9-11; 2:4) Bivua bikengela tshipolo tshipite bua kumanya muena dishima pankatshi pa Yehowa ne Satana.

“NDI MFILA MUOYO WANYI”

12. Bu muvua Yezu munange dîna dia Yehowa, uvua pabuipi bua kuenza tshinyi?

¹² Bu muvua Yezu munange dîna dia Yehowa, uvua musue kuenza tshionso tshivuaye mua kuenza bua kujidila dîna dia Yehowa ne kudibingisha. Wakamba ne: “Ndi mfila muoyo wanyi.” (Yone 10:17, 18) Uvua pabuipi bua kufila ne muoyo wende bua dîna dia Yehowa.c Bantu bapuangane babidi ba kumpala, Adama ne Eva, bakela Yehowa nyima, kudituabu ku tshia Satana. Kadi Yezu wakitaba bua kulua pa buloba, kulejaye muvuaye munange Yehowa bualu wakashala ne muoyo mutoke mu nsombelu wende. (Eb. 4:15; 5:7-10) Wakashala ne muoyo mutoke too pakamushipabu pa mutshi wa makenga. (Eb. 12:2) Biakaleja muvuaye munange Yehowa ne dîna diende.

13. Bua tshinyi Yezu uvua mukumbane menemene bua kuleja muvua Satana muena dishima? (Tangila kabidi tshimfuanyi.)

¹³ Yezu wakaleja mu nsombelu wende ne: Satana ke muena dishima, ki n’Yehowa to! (Yone 8:44) Yezu uvua mumanye Yehowa bimpe menemene kupita muntu mukuabu kayi yonso. Bu kuoku bualu bulelela mu malu onso avua Satana muambe bua Yehowa au, Yezu uvua ne bua kuikala mubumanye. Kadi Yezu uvua anu mushale muimane ne makasa abidi, ubingisha dîna dia Yehowa anyi lumu luende. Yezu wakitaba too ne bua kufua nansha muvuabi bimueneka bu ne: Yehowa uvua mumulekele. Kavua musue kuela Tatu wende nyima to.​—Mat. 27:46.d

‘NDI MUJIKIJE MUDIMU UUVUA MUMPESHE’

14. Mmunyi muvua Yehowa mufute Yezu bua lulamatu luende?

¹⁴ Yezu wakasambila butuku kumpala kua kufuaye, wamba kayi udia tshibanga ne: ‘Ndi mujikije mudimu uuvua mumpeshe bua kuenza.’ Uvua mutuishibue ne: Yehowa uvua ne bua kumufuta bua lulamatu luende. (Yone 17:4, 5) Yezu uvua muenze bimpe bua muvuaye mueyemene Tatu wende. Yehowa kakamulekela mu lukita to. (Bien. 2:23, 24) Wakamubisha ku lufu, pashishe kumupeshaye muanzu munene mu diulu. (Filip. 2:8, 9) Ndekelu wa bionso, Yezu wakatuadija kukokesha bu Mukalenge wa Bukalenge bua Nzambi. Ntshinyi tshivua Bukalenge abu ne bua kuenza? Tshitupa tshibidi tshia disambila dia tshilejilu tshidi tshiamba ne: “Bukalenge buebe bulue. Disua diebe [dia Yehowa] dienzeke kabidi pa buloba muomumue ne mu diulu.”​—Mat. 6:10.

15. Ntshinyi tshikuabu tshienza Yezu?

¹⁵ Mu matuku makese emu, Yezu neabutule bena lukuna ba Nzambi ne bantu babi ku mvita ya Armagedone. (Buak. 16:14, 16; 19:11-16) Katupa kakese pashishe, neele Satana mu “dijimba dile menemene,” mmumue ne: ushala bu mufue, kayi mua kuenza kabidi bualu nansha bumue. (Buak. 20:1-3) Yezu neapingaje ditalala pa buloba ne neavuije bantu bapuangane pakokeshaye munkatshi mua bidimu tshinunu. Neabishe bafue. Neavuije buloba mparadizu. Malu adi Yehowa mulongolole neakumbane!​—Buak. 21:1-4.

16. Ntshinyi tshikale tshimane kuenzeka ku ndekelu kua Bukokeshi bua Yezu bua bidimu tshinunu?

¹⁶ Ntshinyi tshikale tshimane kuenzeka ku ndekelu kua Bukokeshi bua Yezu bua bidimu tshinunu? Mpekatu ne dipanga bupuangane nebikale bimane kuya kuabu. Kakuakuikala kabidi bualu bua bantu kulomba bua babafuile luse bua mpekatu ku diambuluisha dia tshia kupikulangana natshi to; kabakuikala dijinga ne mutuangaji anyi ne muakuidi to. ‘Muena lukuna wa ndekelu wikala mumane kubutudibua ndufu’ lua mu Adama. Nkita neyikale munda mutupu. Bafue nebikale bamane kupetulula muoyo. Bantu bonso nebikale bapuangane.​—1 Kol. 15:25, 26.

17-18. a) Ntshinyi tshienzeka ku ndekelu bua Bukokeshi bua bidimu tshinunu? b) Ntshinyi tshienza Yezu patua bukokeshi buende ku ndekelu? (1 Kolinto 15:24, 28) (Tangila kabidi tshimfuanyi.)

¹⁷ Ntshinyi tshikuabu tshienzeka ku ndekelu kua Bukokeshi bua Yezu bua bidimu tshinunu? Bualu bua pa buabu menemene nebuenzeke. Tshilumbu tshia dijidila dîna dia Yehowa netshijike. Mushindu kayi? Mu budimi bua Edene, Satana uvua muambe muvua Yehowa muena dishima ne muvuaye kayi munange bantu bavuaye ukokesha. Katshia anu ku tshikondo atshi, bantu badi batungunuka ne kujidila dîna dia Yehowa ne kumupesha bunême. Nunku ku ndekelu kua bua Bukokeshi bua bidimu tshinunu, bantu bonso nebamanye mudiye Nzambi muimpe. Kakuyi mpata, Yehowa neikale mumane kuleja mudiye Tatu wa mu diulu udi munange bantu bikole.

¹⁸ Ndekelu wa bionso, malu onso avua Satana mushiminyine Nzambi neamueneke patoke musangu umue bua kashidi muvuawu a dishima. Ntshinyi tshienza Yezu patua bukokeshi buende ku ndekelu? Neidikije Satana, utombokela Yehowa anyi? Tòo! (Bala 1 Kolinto 15:24, 28.) Yezu neapingajile Tatu wende Bukalenge. Neakokele bukokeshi bua Yehowa. Bushuwa, Yezu mmushilangane ne Satana bualu mmudiakaje bua kulekela malu onso bua dinanga didiye munange Yehowa.

19. Dîna dia Yehowa didi ne mushinga kayi kudi Yezu?

¹⁹ Kabiena bitukemesha bua muvua Yehowa mupeshe Yezu dîna diende to! Yezu uvua muleje muvuaye muleji mpala wa Tatu wende uvua kayi ne kalema. Nunku dîna dia Yehowa didi ne mushinga kayi kudi Yezu? Didi ne mushinga mu malu ende onso. Wakitaba bua kufua bua dîna adi ne neitabe bua kupingajila Yehowa malu onso ku ndekelu kua Bukokeshi buende bua bidimu tshinunu. Mmunyi mutudi mua kuidikija Yezu? Netuandamune lukonko elu mu tshiena-bualu tshialonda.