Ntshinyi tshidi Bible wamba bua dibaka?
Diandamuna dia mu Bible
Panyima pa Nzambi mumane kufuka mulume ne mukaji ba kumpala, wakabasangisha pamue mu dibaka. Wakajadika dibaka bu tshisuikidi tshia pa buatshi pankatshi pa mulume ne mukaji bua kuenzabu dîku didi mu buobumue.—Genese 1:27, 28; 2:18.
Nzambi mmusue bua bena dibaka bikale ne disanka. (Nsumuinu 5:18) Udi ufila mibelu ne mêyi manene a mu Bible bua kuambuluisha bena dibaka bua bikale bimpe.
Netumone malu aa:
Mmikenji kayi idi Nzambi muele bua dibaka?
Katshia anu ku ntuadijilu, Nzambi wakenza dibaka bua dikale nsangilu wa mulume umue ne mukaji umue. (Genese 2:24) Nzambi katu wanyisha disela dia bakaji ba bungi, disangila dia bantu ba mubidi umue, anyi bantu badi babanjijangane kabayi baselangane to. (1 Kolinto 6:9; 1 Tesalonike 4:3) Yezu wakalongesha bayidi bende bua kutumikila mukenji wa Nzambi wa dibaka wa katshia ku ntuadijilu.—Mâko 10:6-8.
Nzambi udi umona dibaka bu tshisuikidi tshia kashidi. Padi mulume ne mukaji baselangana, badi balayangana bua kulamatangana, ne kushala pamue matuku abu onso a muoyo. Nzambi mmutekemene bua bakumbaje dilaya adi.—Mâko 10:9.
Mmunyi mutu Nzambi umona diabulukangana ne dishipa dibaka?
Kudi bikondo bidi mulume ne mukaji mua kuabulukangana, tshilejilu padi umue wa kudibu ujinga kuenza luendu bua kutabalela bena mu dîku diabu ku bualu bua tshimpitshimpi. Kadi Bible kena ukankamija diabulukangana didi difumina ku ntatu ya mu dibaka to. Mu nsombelu ya nanku, udi ubela bena dibaka bua kusomba kulengejanganabu.—1 Kolinto 7:10.
Kuenda masandi ke bualu bumue budi Bible witabila muntu bua kushipa dibaka. (Matayi 19:9) Kadi biobi ne: mulume anyi mukaji mmuangate dipangadika dia kuabulukangana anyi kushipa dibaka kabuyi bua dienda dia masandi, Bible kena wanyishila umue wa kudibu bua kupatuka anyi kuselangana ne muntu mukuabu to.—Matayi 5:32; 1 Kolinto 7:11.
Bidi bikengela kufundisha dibaka kua mbulamatadi bua Nzambi adianyishe anyi?
Nzambi udi ulomba bena Kristo bua batumikile mikenji ya ditunga idi yakula bua dibaka. (Tito 3:1) Mbikumbane bua bena dibaka bafundishe dibaka diabu kua mbulamatadi. Padibu benza nanku badi baleja mudibu banemeka bakokeshi ne mukenji wa Nzambi wa ne: dibaka ntshipungidi tshidi tshishalaku kashidi.a
Bible udi upesha balume ne bakaji mudimu kayi mu dibaka?
Diabanyangana midimu. Mulume ne mukaji badi ne bua kuenzelangana malu ne dinanga ne kanemu. (Efeso 5:33) Badi ne bua kutabalela majinga a kusangila a mukuabu ne dinanga, ne kuepuka dipanga lulamatu dia mishindu yonso. (1 Kolinto 7:3; Ebelu 13:4) Mulume ne mukaji bobu ne bana, badi benzejangana mudimu bua kubakolesha.—Nsumuinu 6:20.
Bible kena uleja kalu ne kalu konso ka mudi bena dibaka mua kuabanyangana midimu ya bianza ne ya kumbelu to. Badi mua kupangadija pamue tshidi tshitambe buimpe bua dîku dijima.
Mudimu udi nawu mulume. Bible udi wamba ne: “mulume udi ku mutu kua mukajende.” (Efeso 5:23) Udi ku mutu mu ngumvuilu wa ne: udi ne bua kulombola dîku diende, ne kuangata mapangadika ambuluisha mukajende ne bana bende.
Udi ne bua kuenza ne muende muonso bua kubakumbajila majinga abu a mubidi, a mu lungenyi, ne a mu nyuma. (1 Timote 5:8) Udi uleja mudiye wangata ngikadilu ya mukajende ne mamanya ende ne mushinga padiye wenza nende mudimu pamue, ne witaba mmuenenu wende ne mushindu udiye umvua padiye wangata mapangadika. (Nsumuinu 31:11, 28) Bible udi uleja ne: mulume udi ne bua kukumbaja mudimu wende ne dinanga.—Kolosayi 3:19.
Mudimu udi nawu mukaji. Bible udi wamba ne: ‘mukaji udi ne bua kuikala ne kanemu kakole kudi bayende.’ (Efeso 5:33) Nzambi udi usanka padi mukaji unemeka mudimu udiye mupeshe bayende.
Mudimu wende ngua kukuatshisha bayende, umuambuluisha bua kuangata mapangadika mimpe ne utua bumfumu buende mpanda. (Genese 2:18) Bible udi wakula bimpe bua mukaji udi ukumbaja mudimu wa mushinga udiye nawu mu dîku.—Nsumuinu 31:10.
Nzambi udi ulomba bena dibaka bua balele bana lelu anyi?
Tòo. Ku kale, Nzambi wakatumina bamue batendeledi bende dîyi bua kulela bana. (Genese 1:28; 9:1) Kadi dîyi dituma adi kadiena ditangila bena Kristo to. Yezu kakatumina bayidi bende dîyi bua kulela bana to. Nansha muyidi wende umue kakamba ne: bena dibaka badi ne bua kulela bana to. Bena dibaka nkayabu ke badi mua kudisunguila.
Mmunyi mudi Bible mua kuambuluisha dibaka dianyi?
Bible udi ne mêyi manene adi mua kuambuluisha bena dibaka bua kutuadija dibaka diabu bimpe. Mêyi manene adi mua kuambuluisha kabidi bena dibaka bua kuepuka bilumbu anyi kutantamena ntatu.
Mêyi manene a mu Bible adi mua kuambuluisha bena dibaka bua . . .
kuleja dinanga dilelela.—1 Kolinto 13:4-7; Kolosayi 3:14.
a Bua kumanya tshidi Bible wamba bua dibaka dia kabukulu, tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia 15/10/2006, dibeji dia 21, tshikoso 12.