TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 1/12 dib. 10-13
  • Bienzedi bia Yehowa bia lupandu mpindieu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bienzedi bia Yehowa bia lupandu mpindieu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Dinanga mu mudimu wadi
  • Buena-muntu pa buloba bujima
  • Mpokolo wa bukubi bulelela
  • Midimu ya diambuluishangana
    Bukalenge bua Nzambi budi bukokesha!
  • Bakatatshishabu kudi tshipepele mu Birmanie bakapeta diambuluisha
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2009
  • Dipetesha diambuluisha kunyima kua bipupu
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 1/12 dib. 10-13

Bienzedi bia Yehowa bia lupandu mpindieu

BIBLE udi utumanyisha pa bidi bitangila Yehowa ne: “Makenga a muena buakane mmavule, kadi ku wonso awu, Yehowa udi umusungila,” ne “Yehowa mmumanye mua kupikula bantu batshinyi ba Nzambi padibo mu diteta.”​—Musambu wa 34:19; 2 Petelo 2:9.

Mmunyi mudi Yehowa ufika ku diambuluisha bena tshisamba tshiende padibu mu dikenga? Ki nku dienza bishima bua kupumbisha kabutu ka makole a ku bufuki anyi ku dienza bualu kampanda bua dikema, bu mudi bantu ba bungi bela meji, kadi nku buenzeji bua bukole bukuabu budi bantu ba bungi kabayi bamanye menemene​—dinanga. Eyowa, Yehowa mmunange bena tshisamba tshiende, ne mmuvuije dinanga dikole munkatshi muabo didi dimupetesha mushindu wa kubenzela malu adi amueneka bu bishima.​—1 Yone 4:10-12, 21.

Bakuabo badi mua kuamba ne: mu bikondo bikole, bidi bikengela anu: biakudia, manga a luondapu, ne biamu bia mudimu​—kadi, ki ndinanga nansha. Eyowa, biakudia, manga a luondapu ne biamu bia mudimu bidi ne mushinga. Kadi, mupostolo Paulo udi wela meji mushindu’eu: “Nansha bingikala ne ditabuja dijima dia mua kutentemuna mikuna, kadi tshiyi ne dinanga, ndi patupu. Ne nansha bingafila bintu bionso bindi nabi bua kudiisha bakuabu, ne bingafila mubidi wanyi bua kuditumbisha, kadi tshiyi ne dinanga, bionso abi kabiena ne dikuatshisha kundi.”​—1 Kolinto 13:2, 3.

Tutu tumvua misangu mivule bakula bua biakudia ne manga a luondapu bia diambuluisha bidi bibola peshi bidi bîshi bibipisha ne mpuku idia eku bantu badi mu dikengedibua bafua ku masama anyi kabayi babipeta. Anyi diakabi dikuabu ndia se: bintu abi bidi mua kufika mu bianza bia bena lukuka bena muoyo mubi badi babiangata bu biabo. Nanku, kutumina bena dikenga bintu mbumue bualu, kadi bukuabo, mbua kutabalela bua babipete. Dinanga dilelela ne kanemu kuondoke bitu bisaka ku dienza.

Dinanga mu mudimu wadi

Mu Septembre 1992, tshipepele tshikole tshidi ne dîna dia Iniki tshiakadituta pa tshidiila tshia Kauai ku Hawaii, mudi bantu 55 000. Mpepele ya lubilu lua kilometre 210 ku dîba dimue ne mikuabo ya kilometre 260, yakashipa bantu 2 ne kutapisha 98 mputa, kunyanga nzubu 75 pa 100, pashishe, kushiya bantu 8 000 babule nzubu ne kubutula bintu bia mushinga wa dolare mitue ku muliyare mujima. Ku bantu abu badi base mu tshidiila etshi tshikese, kuvua Bantemu ba Yehowa pabuipi ne 800 mu bisumbu bisambombo. Ntshinyi tshiakabenzekela?

Kumpala kua tshipepele etshi tshia Iniki kuenzeka, ku bulombodi bua mutangidi muena-ngendu, bakulu ba mu bisumbu bakakumbula bena mu bisumbu buonso bua kujadika né bavua badikuba, bua kabajiwuki ku tshipepele atshi. Ditabalela dia mushindu’eu dia dinanga diakambuluisha bu tshiamu tshia mudimu bua kuepula njiwu anyi lufu kudi Bantemu.​—Fuanyikija ne Yeshayi 32:1, 2.

Nansha muvuaku ntatu ya kumvuangana ku nshinga ne ya kuendakana, bena-mpala basatu ba filiale wa Société Watch Tower mu Honolulu bavua munkatshi mua aba bakafika diambedi pa muaba awu kunyima kua tshipepele, bualu bakapeta dianyisha dia kuya ku Kauai dia kudi biro bia bukubi bua bantu. Diakamue, bakapetangana ne Bantemu ba muaba awu, dinda diakalonda, bakalongolola tshisangilu bua kumanyisha mushindu uvua diambuluisha ne bua kufidibua. Bakenza komité bua kutshinka bintu bivua bikengedibua ne kupeta biamu bia mudimu ku butuangaji bua filiale wa Honolulu. Butuku ne munya, bakalombola mudimu wa kuambuluisha aba bavua mu dikengedibua, kusukula ne kuakaja nzubu ivua minyanguke.

Bantemu ba mu bidiila bikuabo bakandamuna ne lukasa luonso bana babo bavua mu dikengedibua. Kunyima kua katupa kîpi, pakunzululabu tshipalu tshia ndeke tshia Kauai, Bantemu 70 bakenza ngendu mu ndeke bua kuambuluisha. Diambuluisha adi divua dia mushinga wa dolare 100 000, pamue ne miotere ya nzembu, matshiwa, miendu, ne biakudia biakatumibua ku mazuwa. Bakatumika ne Nzubu wa Bukalenge umue wa mu tshidiila atshi bu depo bua kulama bintu ebi, kadi, bavua batshina bua kababipawudi kudi bîvi. Pashishe, tuminyo tua basalayi tuakafika pa tshilaminu tshia mashinyi tshia ku Nzubu wa Bukalenge, ne bendeshi bakalomba né kuvuaku mushindu wa kuimanyika tuminyo tuabu muaba awu. Bakatekapu basalayi bua kukuba tuminyo tua basalayi, biobi e kukandika dipawula bintu bia diambuluisha kudi bîvi.

Bana betu bakatemesha miotere ya nzembu ku nzubu ne ku nzubu bua mêba 2 anyi 3 bua kuambuluisha bantu bua konjelatere (frigo) yabu itungunuke ne kutumika. Bisumbu bia bana betu bakatumika ku nzubu mishilangane bua kusukula ne kulongolola miaba ivua minyanguke. Pakatumikabu ku nzubu kua muanetu kampanda wa bakaji uvua bayende umuluisha ne tshikisu tshionso kale, bayende wakashala muimane kamungulu mukolo mule ne muîpi ne tshionso tshivuaye mua kuenza n’kutangila anu patupu eku udila. Pakamona mukumbudi kampanda muena Hawaii tshisumbu tshikuabo tshia Bantemu tshitumika, ngikadilu ne ndongoluelu biabo biakamukemesha bikole, e kusemena kudibo webeja tshivua tshibasunguluja ne bantu bakuabo. Pakumvuija muanetu kansanga wa balume ne: tshivua dinanga diabu bua Nzambi ne bua bena nkristo nabo, muntu awu wakandamuna ne: “Mmunyi mundi mua kumanya Nzambi?” (Matayi 22:37-40) Pashishe, wakasakidila ne: “Nuenu nudi badilongolole menemene pamu’apa nekuikale muntu kampanda wangindila ku mbelu kuanyi pangalukila ku Floride!”

Mu bionso, Bantemu ba Yehowa bakakuatshisha ku disukula ne diakaja nzubu 295 mu Kauai. Ku nzubu ayi kuvua 207 ivua ikengela diakaja dikese, kadi 54 ivua minyanguke bikole ne 19 ivua mibutudibue yonso. Mudimu wabo mukuabo uvua wa kukumbula Ntemu yonso wa mu tshidiila atshi bua kuikala ne dishindika dia se: bavua batabalele yonso wa kudibu. Pakapeshabu muanetu kampanda wa bakaji bintu abi, muena mutumba nende uvua muena eklezia wa Buddha wakamba ne: kavua mupete nansha kabombi ka tshiayi kudi bena mu tshisumbu tshiende to. Inabanza mukuabo, kunyima kua kasumbu ka Bantemu bamane kusukula nzubu wende, wakamba ne: “Nutu nulua ku mbelu kuanyi kukadi matuku a bungi, ne ntu anu nnuangata bu bena mutumba bimpe, kadi dileja dinanga dia buena-mutumba edi didi dinshindikila tshidi ndongoluelu wenu. Tuasakidila bua mudimu wenu wonso mukole.”

Pa kumbusha diambuluisha bena nkristo nabo ne bintu bia ku mubidi, aba bavua buomekela bujitu abu bavua kabidi ne bua kutabalela makanda mimpe a mu nyuma a bana babu. Matuku matue ku abidi kunyima kua mvunde, bisumbu bivule biakatuadija kutantshila bisangilu biabo. Ne lukasa luonso, tusumbu tukese tua dilonga dia mukanda tuakatuadija mudimu watu. Bakulu dikumi bena mu bidiila bikuabo bakafika mu Kauai bua kukuatshisha bakulu ba muaba eu bua kumonabu mua kuenzela Ntemu yonso wa mu tshidiila atshi makumbula a bulami. Dialumingu diakalonda, bisumbu bionso bisambombo bivua ne dilonga dia Tshibumba tshia Nsentedi, pashishe, kuakenzeka muyuki wa minite 30 pa ndongoluelu ya diambuluisha kudi umue wa mu bena komité wa diambuluisha, ne muyuki wa nkomenu wa minite 30 kudi umue wa mu bena komité wa filiale bakafika ku Honolulu bua tshipatshila atshi. Muntu kampanda wakadiumvuila miyuki eyi wakamba ne: “Bulombodi buimpe buakapetabu buakankamija buonso ne bakadiumvua bakole mu nyuma bua kutantamena ntatu yabo mikuabu. Bateleji bavule bavua anu ne binsonji ku mêsu pafikile programme ku nkomenu, diakamue, bikashi biakatutshibua.”

Buena-muntu pa buloba bujima

Dinanga ne kanemu bia nanku n’tshimanyinu tshia tshisamba tshia Yehowa pa buloba bujima. Pakatuta tshipepele tshikole tshia Val ku Est wa Samoa kukadi kupita tshidimu bu tshijima, dibutuka dinene diakenzeka, kadi Bantemu ba Yehowa ba miaba mikuabo pa buloba bakalua ne lukasa luonso bua kukuatshisha bana babo ba muaba awu. Pashishe, pakafila mbulamatadi mfranga kudi bitendelelu bionso​—ne kabidi kudi Bantemu ba Yehowa—​bua kuakaja nzubu yabo, Bantemu bakapingaja mfranga ayi ne kutuma mukanda uvua umanyisha ne: bakavua bamane kuakaja bintu bivua binyanguke, mfranga ayi idi mua kukuatshisha bua kuakaja imue nzubu ya mbulamatadi. Ngenzelu wabu eu wakafundibua mu tshikandakanda tshia muaba awu. Pakumvuaye nanku, munene kampanda wa mbulamatadi wakambila Ntemu kansanga ne: mmufue bundu bualu tshitendelelu tshiabo tshiakangata mfranga ya kudi mbulamatadi nansha muvuabu bamane kupeta mfranga mikuabu kudi ndongoluelu wa dikuba bantu ne bintu.

Bia muomumue, mu Septembre 1992, pakasapalala mâyi a musulu wa Ouvèze ku sud-est wa France avua mabutule Vaison-la-Romaine ne bimenga 15 biena mutumba, Bantemu bakandamuna ne lukasa luonso. Munda-nkulu, disapalala dia mâyi adi diakashipa bantu 40, kubutula nzubu 400, kunyanga nkama ne nkama ya nzubu mikuabo, ne kushiya binunu ne binunu bia mêku babule mâyi a kunua ne nzembu. Mu lunkelu luakalonda, Bantemu ba mu bisumbu bia muaba awu bakafika kumpala kua buonso bua kukuatshisha aba bavua bajiwuke ku disapalala dia mâyi adi. Aba bavua bakengela muaba wa kusombela bakaya nabo ne dinanga dionso mu mêku a Bantemu ba mu rejon amu. Nkama ne nkama ya Bantemu bakumbukila kulekule anyi pabuipi bua kuambuluisha. Bakenza komité wa diambuluisha mu tshimenga tshia Orange tshiena mutumba bua kulongamija madikolela a bisumbu binayi bia badisuile, bavua bumbusha bitotshi, basukula nzubu ne mishiki ya bilamba bivua bitampakane bitotshi, pashishe, bakalamba biakudia, kulongolola mâyi a kunua ne kuya nabi miaba ivua mipetangane ne njiwu eyi. Bakasukula ku budisuile tulasa ne nzubu mivule ya mbulamatadi ya muaba awu. Madikolela abo makole akanyishibua kudi bena nkristo nabo ne bia muomumue kudi bantu bakuabo.

Mu mikuabu miaba mivule, Bantemu ba Yehowa bakakenga bua bipupu bu mudi disapaIala dia mâyi, bipepele bikole, ne bikumina, amu bu bantu buonso. Nansha mudibo bamanye ne: ebi mbipeta bia kupanga kudianjila kumanya malu anyi mbia ku mpukapuka, kabena bapiisha Nzambi anyi muntu kayi yonso mukuabo nansha. (Muambi 9:11) Kadi, badi ne dishindika dia se: didibudisha amue masanka dia dinanga didi bena kuitabuja nabo baleja nedibambuluishe mu ntatu kayi yonso idibu mua kupeta. Bienzedi bia mushindu’eu bia dinanga n’tshipeta tshia lulamatu ludibu nalu buonso. Mulongi Yakobo wakumvuija ne: “Pikala muanetu wa balume anyi wa bakaji kayi ne tshilamba, kayi ne tshia kudia tshia matuku wonso, umue wa kunudi umuambila ne: ‘Ndaku mu ditalala, uye kuota kapia, udidiishe bimpe,’ kayi umupa bidi mubidi wende ukengela, atshi netshimuambuluishe ku tshinyi? Nenku, ditabuja padi, bikaladi kadiyi ne midimu, diodi dine ndifue.”​—Yakobo 2:15-17.

Mpokolo wa bukubi bulelela

Pamutu pa kutekemena bishima kudi Nzambi, Bantemu ba Yehowa mbamone ne: bukubi budi mu buena-muntu bua bena nkristo nabu pa buloba bujima. Mpindieu, tshidi buena-muntu abu mua kuenza mu bikondo bia makenga ki ntshishilangane ne tshishima to. Badi bavuluka miaku ya Yezu idi mu Matayi 17:20: “Nuenu bikale ne ditabuja bunene bua lutete lua mutarda, nenuambile mukuna eu ne: ‘Umbuka apa, uye kuaka,’ ne wowo neumbuke, ne kakuakuikala bualu nansha bumue buanukolela.” Eyowa, ntatu mifuanangane ne mikuna itu ijika padi lulamatu lua bena-nkristo, pamue ne dinanga, bienza mudimu.

Bena tshisamba tshia Yehowa pa buloba bujima batu bumvua tshianza tshia Nzambi wabu tshibakuba mu bikondo abi bia mashintuluka a tshimpitshimpi ne bia njiwu. Badi badiumvu’anu mua kadiumvua mufundi wa misambu ne: “Nendale hanshi, nendale tulu mu ditalala kabidi, bualu bua wewe nkayebe, Yehowa, udi umvuishila muaba wa kusomba talalâ.” (Musambu 4:8, Mukanda wa Nzambi) Ne dieyemena dionso, mêsu abu mmatangija ku mudimu udi mu tshianza tshiabu: “Lumu luimpe elu lua bukalenge nelumanyishibue pa buloba bujima, neluikale tshimanyinu bua matunga wonso; apu, ke nshikidilu kushishaye kulua.” (Matayi 24:14) Ne dishindika dionso mbatangile ku dikumbana dia dilaya dia Yehowa dia buloba bupiabupia bua ditalala ne bululame muikalabu kabayi bajiwuka ku bipupu bia mushindu kayi wonso, bia ku bianza bia bantu anyi bia ku bintu bifuka.​—Mika 4:4.

[Bimfuanyi mu dibeji 12]

Bantemu ba kulekule ne ba pabuipi bakalua bua kuambuluisha bantu bavua bajiwuke ku disapalala dia mâyi

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu