Nkonko ya babadi
Pavua basalayi ba Shaula badie munyinyi ne mashi, bua tshinyi kabakashipibua, bu muvuabi tshibawu tshimanyisha mu Mikenji ya Nzambi?
Bantu aba bakashipa mukenji wa Nzambi udi utangila mashi, kadi pamu’apa bakabalekelela bubi buabu bualu bavua banemeka mashi, nansha nanku, bavua ne bua kuleja dîba dionso kanemu ka mushindu’eu.
Tuanji kukonkonona nsombelu. Ku bulombodi bua mukalenge Shaula ne muanende Yonatana, bena Izalele bavua mu mvita ne bena Filisti. Pa dîba mene pavua “balume ba Izalele batshintshimika” bikole mu mvita, Shaula wakamba mêyi a mutshipu ne diela mukandu kayi muanji kuwupima se: bantu bende kabadi biakudia muluishi kayi muanji kutshimunyibua. (1 Samuele 14:24) Diakamue mutshipu wende e kulela lutatu.
Bantu bende bakatshimuna mvita ya katshi ku diinu, kadi madikolela akenzabo ne tshikandi tshionso akashikila ne bimue bipeta bibi. Bavua ne nzala ne bapungile bikole. Ntshinyi tshiakenzabo mu nsombelu eu mupite bukole? “Bantu bakadiela mabumba ne lukuka luonso pa bia mupawu, e kuangatabo mikoko ne ngombe ne tuana tua ngombe, ne kuyishipelabo panshi mu buloba mene, ke bantu kuditua mu didia ne mashi [ayi].”—1 Samuele 14:32.
Ngenzelu eu uvua umvuija kushipa mukenji wa Nzambi udi utangila mashi, anu muakamanyishabo Shaula kudi bamue ba ku bantu bende, bamba ne: “Tangila! Bantu badi benzela Yehowa mpekatu pa kudia munyinyi ne mashi.” (1 Samuele 14:33) Eyowa, Mikenji ivua ijadika ne: pavuabo bashipa nyama, mashi avua ne bua kupongolodibua too ne pakamawu kumpala kua kudia munyinyi. Nzambi kavua mubalongeshe mishindu ya pa buayi bua kukamisha mashi to. Nunku, pa kutumika ne mishindu miakanyine ya dikamisha mashi, basadidi bende bavua mua kuleja kanemu bua tshivua mashi aleja. (Dutelonome 12:15, 16, 21-25) Bavua mua kutumika ne mashi bu mulambu pa kuamiamina pa tshilambuilu, kadi kaavua ne bua kudiibua nansha. Dishipa mukenji eu ku bukole divua ne tshibawu tshia lufu, bualu Nzambi uvua muambile tshisamba tshiende ne: “Kanudi mashi a tshintu kayi tshionso; bualu anyima wa tshintu kayi tshionso udi mu mashi; muntu yonso udi udia mashi nebamushipe.”—Lewitiki 17:10-14.
Basalayi ba mukalenge Shaula bakapidia kutumikila Mikenji ku bukole anyi? Bavua baleje kapeja kajima bua mukenji wa Nzambi udi utangila mashi anyi?—Fuanyikija ne Nomba 15:30.
Katuena basue kufila nkomenu wa nunku to. Muyuki udi wamba ne: ‘bakashipela nyama panshi mu buloba mene ne kuditua mu didia ne mashi.’ Nunku, bavua imue misangu batete mua kupongolola mashi. (Dutelonome 15:23) Kadi, bu muvuabo bapungile kabidi bikale ne nzala mikole, kabakakudika nyama yakashipabo ne kuindila bua mashi kupongoloka too ne ku dikama nansha. Bakashipela mikoko ne ngombe “panshi mu buloba,” ngenzelu eu wakatekesha lubilu luvua mashi ne bua kupongoloka nalu. Ne diakamue bakakosa munyinyi ku mibidi ya nyama mishipa itshivua pamu’apa midibonde mu mashi. Nunku, nansha muvuabo ne lungenyi lua kutumikila mukenji wa Nzambi, kabakenza tshivua tshikengela too ne ku ndekelu ne mu mushindu uvua ukengedibua nansha.
Bu tshipeta, “bantu bakaditua mu didia ne mashi,” tshivua tshiumvuija mpekatu. Shaula wakitaba bubi ebu ne kutuma dîyi bua kubungulujabo dibue dinene kuvuaye musombe. Kutuminaye basalayi dîyi ne: “Muntu yonso alue kundi ne ngombe wandi ne mukoko wandi, netuyishihe, netuyidie kunoko: katuenzedi Yehowa bibi bua kudia mashi.” (1 Samuele 14:33, 34, Mukanda wa Nzambi) Basalayi bapiile aba bakamutumikila, ne “Shaula wakiibakila Yehowa tshilambuilu.”—1 Samuele 14:35.
Dishipela nyama pa dibue diakambuluisha pamu’apa bua mashi kupongoloka muvuabi bikengedibua. Minyinyi mikosa ku mibidi ya nyama mifue ivua mua kuikala midiibue kule ne muaba uvuabo bayishipele. Shaula uvua mua kuikala mutumike ne ndambu wa mashi mapongolola pa kuamiamina pa tshilambuilu bua kulomba dilekelela mpekatu dia Nzambi bua aba bavua benze mpekatu. Yehowa wakalekelela mpekatu bualu, anu mudibi bimueneka, uvua mumanye madikolela menza kudi basalayi nansha muvuabo ne nzala ne bapungile bikole. Nzambi uvua mua kuikala muvuluke kabidi mêyi a mutshipu kawuyi mupima mapatula kudi Shaula ne akabueja bantu bende mu nsombelu mukole.
Muyuki eu udi uleja se: nsombelu mukole udi ulomba kuenza tshidi tshikengela ne lukasa luonso kêna utupa bukenji bua kupetula mukenji wa Nzambi to. Udi ne bua kutuambuluisha kabidi bua kujingulula bulenga bua kuelangana meji bimpe kumpala kua kuenza mutshipu, bualu [kuenzela Nzambi] dilaya kadiyi dipima kudi mua kupatuisha ntatu buetu tuetu ne bua bakuabu.—Muambi 5:4-6.