Tudimayi ditshintshikila
“Ditshintshikila dienu dimanyike kudi bantu buonso. Mukalenge ukadi pabuipi.”—FILIPOI 4:5, NW.
1. Bua tshinyi mbikole bua kuikala batshintshikidi mu bulongolodi ebu budiku lelu’eu?
“MUNTU mutshintshikidi”—katuku nansha, ke muakamba kamona-kamba Alan Patrick Herbert. Bushuwa, mbimueneke se: mu tshikondo etshi kakuena batshintshikidi mu bulongolodi ebu budi bupandulula kudi nkuna. Bible wakadianjila kumanyisha se: mu tshikondo etshi tshikole tshia “matuku a ku nshikidilu,” bantu bavua ne bua kuikala “bena luonji,” “bena mutu mukole,” ne “kabayi bamanya mua kusomba ne bakuabo”—mu mêyi makuabo, kabayi batshintshikidi. (2 Timote 3:1-5) Kadi, bena nkristo balelela batu batamba kuangata ditshintshikila ne mushinga, bamanye se: ntshimuenekelu tshia meji a Nzambi. (Yakobo 3:17) Katuedi meji se: mbikole bua kuikala batshintshikidi mu bulongolodi ebu budi bubule ditshintshikila. Pabi, tudi tuenza madikolela bua kukumbaja bualu bulomba budi mu mubelu wa mupostolo Paulo mufundisha ku spiritu udi mu Filipoi 4:5: “Ditshintshikila dienu dimanyike kudi bantu buonso.”
2. Mmunyi mudi mêyi a mupostolo Paulo adi mu Filipoi 4:5 atuambuluisha bua kujandula né tudi batshintshikidi?
2 Tutangila mushindu udi mêyi a Paulo atuambuluisha bua kuditeta né tudi batshintshikidi. Ki mmushindu utudi tudiangata tuetu bine nansha; kadi bualu bunene mbua kumanya mushindu udi bakuabo batuangata, mushindu utudi bamanyike. Nkudimuinu wa Phillips udi ukudimuna mvese eu nunku: “Umanyike bua diikala mutshintshikidi.” Yonso wa kutudi udi ne bua kudiebeja bimpe ne: ‘Mmunyi mundi mumanyike kudi bakuabo? Ndi mumanyikeku bu mutshintshikidi, muena muoyo mujoboke peshi mutuye malu anyi? Peshi ndi mumanyike bu muena muoyo ukena-mujobo, muena malu makole, peshi muena mutu mukole?’
3. (a) Ntshinyi tshidi muaku wa tshiena-Greke uvuabo bakudimune bu “ditshintshikila” umvuija, ne bua tshinyi tshikadilu etshi tshidi tshia mpatshi? (b) Mmunyi mudi muena nkristo mua kulonga bivule bua kuikalaye mutshintshikidi?
3 Dimanyika dietu mu muanda eu didi dileja buondoke bua mushindu utudi tuidikija Yezu Kristo. (1 Kolinto 11:1) Patshivuaye pa buloba, Yezu wakidikija mu bupuangane buonso tshilejilu tshinene tshia Tatuende tshia ditshintshikila. (Yone 14:9) Bushuwa, pakakula Paulo bua “lutulu ne bulenga bia Kristo,” muaku wa tshiena-Greke wakatumikaye nawu bua kufunkuna bulenga (e·pi·ei·kiʹas) udi pawu umvuija “ditshintshikila” anyi ku muaku ku muaku, “dibenga kuikala muena malu makole.” (2 Kolinto 10:1) Mukanda wa The Expositor’s Bible Commentary udi wamba bua muaku eu ne: udi “umue wa ku miaku mitambe bunene idi mu [T]shiovo [T]shipiapia.” Udi umvuija tshikadilu tshilenga tshitambe tshivua mushikuluji kampanda wa miaku mukudimune bu “ditshintshikila dia tshishiki.” Nenku, tuanji kukonkonona mishindu isatu ivua Yezu, anu bu Tatuende Yehowa, muleje ditshintshikila. Nanku, tuetu petu netulonge mushindu wa kuikala batshintshikidi.—1 Petelo 2:21.
“Mudiakaje bua kufuilangana luse”
4. Mmunyi muakaleja Yezu nkayende se: udi “mudiakaje bua kufuilangana luse”?
4 Anu bu Tatuende, Yezu wakaleja ditshintshikila pa “kudiakaja bua kufuilangana luse” misangu mivule. (Musambu wa 86:5, NW) Tukonkonona tshikondo tshivua Petelo muenzejanganyi wa mudimu ne Yezu mumuvile misangu isatu mijima butuku bua diteta ne dikuatshibua Biende. Bangabanga Yezu nkayende wakamba ne: “Kadi muntu yonso wampidia ku mesu kua bantu, meme nemuhidie kabidi ku mesu kua Tatu wanyi udi mu diulu.” (Matayo 10:33) Yezu wakadileja muena muoyo ukena mujoboke ne kayi luse kudi Petelo mu ditumika ne mukenji eu anyi? Tòò; bushuwa, kunyima kua dibiishibua Diende ku lufu, Yezu wakakumbula Petelo pa nkayende bua kumukankamija ne kupolesha mupostolo eu wakanyingalala mu mutshima wende. (Luka 24:34; 1 Kolinto 15:5) Katupa kîpi kunyima, Yezu wakapesha Petelo bukenji bua kuikala ne mudimu munene. (Bienzedi 2:1-41) Nditshintshikila kayipu dia tshishiki diakalejaye! Kabienaku bikankamija bua kumanya se: Yehowa mmusungule Yezu bu Mulumbuluishi pa bukua-bantu buonso anyi?—Yeshayi 11:1-4; Yone 5:22.
5. (a) Mmunyi mudi bakulu ne bua kumanyika munkatshi mua mikoko? (b) Mmalu kayi adi bakulu ne bua kuambulula kumpala kua kulumbuluisha bilumbu, ne mbua tshinyi?
5 Patu bakulu batumika bu ba-nzuji mu tshisumbu, batu benza madikolela bua kulonda tshilejilu tshia Yezu tshia dileja ditshintshikila. Kabatu bajinga bua mikoko kuikalayi ibatshina bu bafidi ba manyoka. Pamutu pa nanku, batu bidikija Yezu, nenku, mikoko neyidiumvue mikuba kudibu bu balami ba mikoko bena dinanga. Mu dilumbuluisha bilumbu, badi benza madikolela bua kuikala batshintshikidi, banyishe bua kufuilangana luse. Kumpala kua kukosa bilumbu bia mushindu’eu, bua bamue bakulu, bitu biambuluisha bikole bua kuanji kukonkonona biena-bualu bia “Yehowa, ‘Mulumbuluishi wa buloba bujima’ udi kayi ne kansungasunga’” ne “Bakulu, nulumbuluishe ne buakane,” bidi mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 1 Kashipu 1992. Nenku, badi bavuluka bitupa binene bia mushindu utu Yehowa ulumbuluisha: “Dîsu dikole padibi bikengedibua, luse padiku mushindu.” Ki ntshilema to bua kufuilangana luse mu dilumbuluisha bilumbu padiku kabingila kampanda kempe ka kuenza nanku. (Matayi 12:7) Kadi, kuikala bena malu makole ne kupanga luse ntshilema tshinene. (Yehezekele 34:4) Nunku bakulu badi ne bua kuepuka dipona mu buteyi pa kukeba bua kuleja dinanga dinekesha, difuilangana luse didi kadiyi mu diumvuangana ne mikenji ya buakane.—Fuanyikija ne Matayi 23:23; Yakobo 2:13.
Dileja mujobo padi nsombelu ishintuluka
6. Mmunyi muakaleja Yezu ditshintshikila mu mushindu wakapitaye ne muanda wa mukaji kampanda Mumpangano muena muana wa bakaji uvua utatshishibua kudi ba-demon?
6 Amu bu Yehowa, Yezu wakafila tshijadiki tshia dishintulula ne lukasa luonso ngenzelu anyi kudiakaja bilondeshile nsombelu mipiamipia padiyi ipatuka. Mu tshikondo kampanda, mukaji kansanga mumpangano wakamusengelela bua kuondopaye muanende wa bakaji uvua ba-demon batamba kutatshisha. Mu mishindu isatu mishilangane, Yezu wakaleja muvuaye kayi mua kumuambuluisha—diambedi, pa kubenga kumuandamuna; pashishe, pa kumuambila buludiludi se: kavua mua kuya kudi bampangano, kadi kudi bena Yuda; ne kabidi, pa kufila tshimfuanyi kampanda tshivua tshiumvuija ne bulenga buonso buine bualu ebu. Kadi, mukaji awu wakananukila nansha pakamuambilaye bionso ebi, nunku e kufilaye tshijadiki tshinene tshia ditabuja. Pa kukonkonona nsombelu eu wa pa buende, Yezu wakamona se: etshi katshivua tshikondo tshia kutumika ne dîyi-dikulu adi kudi bantu buonso to; tshivua tshikondo tshia kuleja mujobo ne tshipatshila tshia kukumbaja bivua mêyi-maludiki mabandile alomba.a Nenku, Yezu wakenza tshivuaye misangu isatu mijima muleje ne: kavua ne bua kuenza. Wakuondopa muana wa bakaji wa mamu awu!—Matayi 15:21-28.
7. Mmu nsombelu kayi mudi baledi ne bua kuleja ditshintshikila, ne mbua tshinyi?
7 Bia muomumue, tutuku bamanyike bu bena mujobo padibi biakanyine anyi? Baledi batu pa tshibidilu bakengela ditshintshikila dia mushindu’eu. Bu mudi muana wonso mushilangane ne mukuabo, ntumikilu idi ipatula bipeta bimpe kudi umue idi mua kuikala kayiyi mikumbanyine mukuabo. Kabidi, padi bana benda bakola, bidibu bakengela bidi bienda bishintuluka. Dîba didi bana ne bua kuikala ku mbelu difunda kudi baledi didiku ne bua kushintuludibua anyi? Dîku didi pamu’apa mua kulabula disanka pa kulonga mukanda kampanda udi ukazamuna? Padi muledi utamba kufika munda bua tulema tukese, mukaji anyi mulume udi ku budisuile mua kuleja budipuekeshi ne kujikija biakane bualu abu anyi? Baledi ba mushindu’eu badi kabayi bena malu makole, badi bepuka kufikisha bana babo munda ne kubasemeja kule ne Yehowa.—Efeso 6:4.
8. Mmunyi mudi bakulu ba mu tshisumbu ne bua kuikala ba-ntunga mulongo mu didiakaja bua kukumbaja bidi bantu bakengela mu teritware yabu?
8 Bakulu pabo badi ne bua kudiakaja bilondeshile nsombelu idi ipatuka, kabayi batupa mikenji ya Nzambi misunguluke nansha. Mu ditangila mudimu wa buambi, utuku ne mbabi yonso usunguluja mashintuluka adi enzeka mu teritware wenu anyi? Bu mudi nsombelu wa bena mutumba nabu ushintuluka, pamu’apa bumanyishi bua ku dilolo, mu misesu, anyi ku nshinga budi ne bua kulubulujibua. Kudiakaja nunku kudi kutuambuluisha bua kukumbaja bimpe mudimu wetu wa buambi mutomekela. (Matayi 28:19, 20; 1 Kolinto 9:26) Paulo pende wakazangika mushinga wa didiakaja mu mudimu wende bilondeshile nsombelu wa bantu buonso. Tutu tuenzaku bia muomume, tshilejilu, pa kulonga malu mavule adi atangila bitendelelu ne nshidimukilu bia muaba utudi basombe bua kufika ku dibambuluisha anyi?—1 Kolinto 9:19-23.
9. Bua tshinyi mukulu kêna ne bua kujinga bua kujikija bilumbu anu muvuaye wenza kale?
9 Bu mudi matuku aa a ku nshikidilu enda akola, balami ba mikoko pabo badi ne bua kudiakaja bilondeshile imue ntatu itu ipambula ne ibungamija itu tshisumbu tshiabu tshia mikoko tshiakamangana nayi mpindieu. (2 Timote 3:1) Bakulu, etshi ki ntshikondo tshia kuikala bena muoyo ukena-mujobo to! Bushuwa, mukulu kapitshi ne mianda anu bu muvuaye wenza kale padi ntumikilu ivuaye utumika nayi kayitshiyi ipatula bipeta bimpe peshi padi “mupika wa lulamatu ne wa budimu” umona mushinga wa kupatula imue ntumikilu mipiamipia ya kutumika nayi bua kujikija malu a mushindu’eu. (Matayi 24:45; fuanyikija ne Muambi 7:10; 1 Kolinto 7:31.) Mukulu kampanda wa lulamatu wakateta ne muoyo umue bua kuambuluisha muanetu wa bakaji kansanga uvua ne kanyinganyinga kakole ne uvua ukengela mumuteleji muimpe. Kadi, kakamona kanyinganyinga kende bu kavua kakole to ne wakateta bua kujikija lukasa lukasa muanda awu kayi utabalela dikola diawu. Pashishe, Société Watch Tower wakapatula mamanyisha mapiamapia mashindamene pa Bible avua mu diumvuangana ne lutatu lua muanetu wa bakaji awu. Mukulu wakapangadija bua kuyukila nende tshiakabidi, musangu eu pa kutumika ne mamanyisha mapiamapia ne kumumvuila bua nsombelu wende mukole. (Fuanyikija ne 1 Tesalonike 5:14, 15.) Ntshilejilu kayipu tshilenga tshia ditshintshikila!
10. (a) Mmunyi mudi bakulu mua kuleja mmuenenu udi kayi wa bena malu makole umue kudi mukuabo ne kudi kasumbu ka bakulu kajima? (b) Mmunyi mudi kasumbu ka bakulu ne bua kuangata aba badi badileja kabayi batshintshikidi?
10 Bakulu pabo kabena ne bua kuikala bena malu makole umue kudi mukuabo pa bidi bitangila mmuenenu wabo wa malu. Padi kasumbu ka bakulu kasangila, mmunyipu muikalabi bibi bua umue wa kudibu kayi mua kushila bakuabo tshialu mu diakula! (Luka 9:48) Mukulu udi ulombola udi ne bua kudikanda mu muanda eu. Padi mukulu umue anyi babidi kabayi banyisha dipangadika diangatshibua kudi bakuabo bena mu kasumbu ka bakulu, kabiena bikengela bua malu kuenzekawu anu mudibu bajinga nansha. Pamutu pa nanku, pikalabu kabayi batupa ku mêyi-maludiki a mu Mifundu, badi ne bua kuleja mujobo, apo badi ne bua kuvuluka se: ditshintshikila ndilombibue kudi bakulu. (1 Timote 3:2, 3) Ku lukuabo luseke, kasumbu ka bakulu kadi ne bua kuvuluka se: Paulo wakakanyina bena mu tshisumbu tshia ku Kolinto bua ‘dianyisha bantu bavua kabayi batshintshikidi’ bavua badiangata buobo nkayabu bu “bapostolo batambe buonso bunene.” (2 Kolinto 11:5, 19, 20) Nenku, badi ku budisuile ne bua kubela mukulu nabu muena mutu mukole, udi kayi mutshintshikidi, kadi buobo bine badi ne bua kuikala bapole-malu ne bena bulenga mu dienza nunku.—Galatia 6:1.
Ditshintshikila mu ditumika ne bukokeshi
11. Ndishilangana kayi didi pankatshi pa mushindu uvua bamfumu ba bitendelelu bena Yuda ba mu matuku atshivua Yezu pa buloba batumika ne bukokeshi buabu ne mushindu wakenza Yezu?
11 Patshivua Yezu pa buloba, ditshintshikila diende diakamueneka mu mushindu uvuaye utumika ne bukokeshi buakamupesha Nzambi. Ndishilangana kayipu ne bamfumu ba bitendelelu ba mu matuku atshivuaye pa buloba! Tukonkononayi tshilejilu tshimue. Mikenji ya Nzambi ivua ikandika mudimu wonso, nansha diangula nkunyi mu dituku dia Nsabatu. (Ekesode 20:10; Nomba 15:32-36) Bamfumu ba bitendelelu bavua bakontolola bua kumanya bantu né bavua batumikile mikenji ayi. Nenku, bavua bapangadija buobo nkayabu tshivua muntu mua kuambula dia Nsabatu. Bakela mukenji ne: tshintu tshia bujitu bupite pa mfigi ibidi miuma katshivua mua kuambuibua. Bavua nansha bakandika divuala sandale mipopela misumadi, bamba ne: dijula bujitu bua misumadi divua kuenza mudimu! Bivua biambibue ne: mu malu wonso, ba-rabi bakasakidila mikenji 39 ku mikenji ya Nzambi ya Nsabatu ne pashishe, kusakidila bivule ku mikenji eyi. Ku lukuabo luseke, Yezu kavua ukontolola bantu pa kubafimpakaja ne mikandu kabukabu anyi pa kubelela mêyi-maludiki kaayi majoboke ne akena kutua munu.—Matayi 23:2-4; Yone 7:47-49.
12. Bua tshinyi tudi mua kuamba se: Yezu kavua utenkakana pavuabi bikengela kubingisha mêyi-maludiku a Yehowa malulame?
12 Nenku, tudi mua kutshinkaku se: Yezu kavua ubingisha ne dîsu dikole mêyi-maludiki makane a Yehowa anyi? Bushuwa, wakabingisha mêyi-maludiki a Nzambi! Wakumvua se: mikenji idi ne dikuatshisha divule padi bantu bangata ne mushinga mêyi-maludiki adi mu nyima mua mikenji ayi. Pavua Bafarizeyi benza madikolela bua kukontolola bantu pa kubelela mêyi-maludiki kabukabu, Yezu yeye uvua wenza madikolela bua kulenga mitshima yabo. Tshilejilu, uvua mumanye bimpe se: kabiena bikengela kuleja luse pa bidi bitangila mikenji ya Nzambi ya mushindu’eu bu mudi “kunyema masandi.” (1 Kolinto 6:18) Nenku, Yezu wakabela bantu bua ngenyi idi mua kubafikisha ku tshiendenda tshia masandi. (Matayi 5:28) Dilongesha edi didi dia meji ne busunguluji kupita kuelela bantu mikenji mikole.
13. (a) Bua tshinyi bakulu badi ne bua kuepuka diela mikenji ne mêyi-maludiki kabiyi bijoboke? (b) Mmu amue malu kayi mutudi ne bua kunemeka kuondo ka muoyo ka muntu pa nkayende?
13 Bana betu ba balume badi ne majitu lelu’eu badi bia muomumue ne dijinga dia kulenga mitshima ya bantu. Nenku, badi bepuka kutekela bantu mikenji idi kayiyi mu njila, kayiyi mijoboke anyi kuangata yabo mmuenenu ne kuyivuija mikenji. (Fuanyikija ne Danyele 6:7-16.) Ku musangu ne ku musangu, divuluija dia mushindu’eu pa muanda udi utangila nkoselu wa nsuki ne mvuadilu didi mua kuikala diakanyine ne dia mu tshikondo tshikumbanyine, kadi mukulu udi mua kubueja lumu luende lua muntu muena ditshintshikila mu njiwu biatetaye kuitabijija bantu malu adi atangila muanda eu ku bukole, adi diambedi aleja mmuenenu wende nkayende. Bushuwa, muntu yonso mu tshisumbu udi ne bua kuepuka kukontolola bakuabo.—Fuanyikija ne 2 Kolinto 1:24; Filipoi 2:12.
14. Mmunyi muakaleja Yezu se: uvua muena ditshintshikila pa bidi bitangila tshivuaye utekemene kudi bakuabo?
14 Bakulu badi ne bua kudikonkonona nkayabo pa bidi bitangila muanda eu: ‘Ndi mutshintshikidi mu tshindi ntekemena kudi bakuabo anyi?’ Bushuwa, ke muvua Yezu wenza. Wakaleja bamulondi bende se: tshivuaye utekemena kudibu tshivua anu madikolela menza ne muoyo mujima ne uvua uangata ne mushinga mubandile. Wakatumbisha mukaji mukamba mupele bua tukuta tuende tua mushinga mukese. (Mâko 12:42, 43) Wakakanyina balongi bende pakatuadijabu kujana Mariya bua dipa dia mushinga mukole, wamba ne: “Numulekele. . . . Mukashi eu wakuenza bu muakumanyaye mua kuenza.” (Mâko 14:6, 8) Uvua muena ditshintshikila nansha pavua bamulondi bende kabayi bakumbaja tshivuaye utekemena kudibu. Tshilejilu, nansha pakabelaye balongi bende basatu ba pa muoyo bua kudimuka ne kushala batabale pamue nende mu butuku bua dikuatshibua diende, kabakakumbaja tshivuaye mutekemene kudibu pa kulala tulu misangu ne misangu. Kadi, wakabaleja muanda eu ne dinanga dionso: “Mutshima udi musue nunku, kadi mubidi udi mutekete.”—Mâko 14:34-38.
15, 16. (a) Bua tshinyi bakulu badi ne bua kutabalela kabiyi bua kutatshisha anyi kutshiokesha tshisumbu tshia mikoko? (b) Mmunyi muakafika muanetu kampanda wa bakaji wa lulamatu ku diakaja mmuenenu wende pa bidi bitangila tshivuaye utekemena kudi bakuabo?
15 Bushuwa, Yezu wakakankamija bamulondi bende bua ‘kuluangana ne bukole buonso.’ (Luka 13:24) Kadi kakabatshintshimika musangu nansha umue bua kuenza nunku to! Wakababela, wakashiya tshilejilu tshimpe, wakabatungunuja ne kuteta mua kulenga mitshima yabo. Uvua weyemena mu bukole bua spiritu wa Yehowa bua kuenzabu makuabo malu. Bia muomumue, bakulu lelu’eu badi ne bua kukankamija tshisumbu tshia mikoko bua kusadila Yehowa ne mutshima wabo mujima, kadi badi ne bua kuepuka kubapungija ne bibawu anyi kubafuisha bundu, pa kumvuija se: bidibu bakumbaja mpindieu mu mudimu wa Yehowa kabiena bikumbanyine anyi bianyishibue to. Disaka bakuabo ne muoyo kauyi mujoboke pa kuamba ne: “enzayi bivule, enzayi bivule, enzayi bivule!” didi mua kutekesha mu maboko mua mikoko idi yenza ne muayi muonso. Mmunyipu muikalabi bitambe bubi biamanyika mukulu kampanda bu “muena malu makole”—mushilangane kule ne mutshintshikidi!—1 Petelo 2:18.
16 Tuetu buonso tudi ne bua kuikala batshintshikidi mu bitudi tutekemena kudi bakuabo! Muanetu kampanda wa bakaji, kunyima kua yeye ne bayende bamane kulekela mudimu wabu wa bu-misionere bua kuambuluisha mamuende ukavua mutekete mubidi, wakafunda ne: “Bikondo abi bivua bikole bitambe bua tuetu bamanyishi pambelu [pa nzubu wa ba-misionere] pa bisumbu. Patuvua mu mudimu wa tshijengu ne wa distrike, tuvua bakubibue ku ntatu ya mushindu’eu, mu tshimpitshimpi bakatumanyisha malu aa a dibungama. Tshilejilu, mvua ne tshibidilu tshia kuela meji ne: ‘Bua tshinyi muanetu wa bakaji awu kêna ufila mikanda idi mikumbanyine ngondo eu? Katuku ubala mamanyisha adi mu Mudimu wa Bukalenge anyi?’ Mpindieu ngamanyi bua tshinyi bitu bienzeka nanku. Bua bakuabo, ntshionso tshidibu mua kuenza bua kupatuka [mu mudimu].” Mmushindu kayipu udibi bilenga bua kuela bana betu ka-lumbandi bua bionso bidibo benza pamutu pa kubajana bua bidibo kabayi benza!
17. Mmunyi muakashiya Yezu tshilejilu tshia ditshintshikila malu?
17 Tuangate tshilejilu tshia ndekelu tshia mushindu uvua Yezu utumika ne bukokeshi buende pa kuleja ditshintshikila. Anu bu Tatuende, Yezu kavua mulame ne mukawu wonso bukokeshi buende to. Yeye pende mmunene mu dipa bakuabo majitu, wakasungula kasumbu kende ka mupika wa lulamatu ne wa budimu bua kukuba “bintu biende bionso” pa buloba bujima. (Matayi 24:45-47) Ne kêna utshina bua kuteleja ngenyi ya bakuabo to. Uvua pa tshibidilu webeja bamuteleji bende ne: “Mmunyi munudi [penu] nuela meji?” (Matayo 17:25; 18:12; 21:28; 22:42) Nenku ke mudibi ne bua kuikala munkatshi mua balondi ba Kristo lelu’eu. Bukokeshi kampanda budibu nabu kabubavuiji bantu badi kabayi bateleja bakuabo. Baledi, nuteleje! Balume, nuteleje! Bakulu, nuteleje!
18. (a) Mmunyi mutudi mua kumanya né tudi bamanyike bu batshintshikidi? (b) Ndipangadika kayi ditudi tuetu buonso ne bua kuangata bua kutshimuna mu muanda eu?
18 Bushuwa, yonso wa kutudi mmusue “kumanyika bu muena ditshintshikila.” (Filipoi 4:5, Phillips) Kadi, mmunyi mutudi mua kumanya né ke mutudi bamanyike? Eyowa, pavua Yezu ujinga kumanya bivule pa bivua bantu bakula bualu buende, wakebeja balunda bende ba kueyemenyibua bua kumanya malu awu. (Matayi 16:13) Bua tshinyi kubenga kulondaku tshilejilu tshiende? Udi mua kuebeja muntu kampanda uwudi weyemena bualu utu wamba bushuwa bua kumanya né udi mumanyike bu mutshintshikidi, udi kayi muena malu makole. Bushuwa, kudi bivule bidi yonso wa kutudi mua kuenza bua kuidikija tshilejilu tshipuangane tshia Yezu tshia muena ditshintshikila! Nangananga bituikala ne bukokeshi kampanda pa bakuabo bantu, tudi ne bua kulonda dîba dionso tshilejilu tshia Yehowa ne tshia Yezu, tshia mushindu uvuabu batumike ne bukokeshi pa kuleja ditshintshikila, banyishe bua kubuikidila bantu mibi, kutekesha muoyo, anyi kubenga kuikala bena malu makole padibi bikumbanyine. Eyowa, yonso wa kutudi udi ne bua kuenza madikolela bua “kuikala mutshintshikidi”!—Tito 3:2.
[Mêyi adi kuinshi]
a Mukanda wa New Testament Words udi umvuija ne: “Muntu udi epieikēs [mutshintshikidi] mmumanye se: kudi tshikondo kampanda tshitu malu mabingishibua kudi mikenji kadi mapisha kudi ngikadilu wa tshitembu. Muntu udi epieikēs mmumanye dîba dia kutekesha mukenji padi bukole kampanda budi butambe mikenji bualabale ne bunene bubitshintshimika.”
Newandamune munyi?
◻ Bua tshinyi bena nkristo badi ne bua kuikala batshintshikidi?
◻ Mmunyi mudi bakulu mua kuidikija Yezu pa kuikala banyishe bua kufuilangana luse?
◻ Bua tshinyi tudi ne bua kuenza madikolela bua kubenga kuikala bena muoyo ukena-mujobo anu bu muvua Yezu pende kayi muena muoyo ukena-mujobo?
◻ Mmunyi mutudi mua kuleja ditshintshikila mu ditumika ne bukokeshi buetu?
◻ Mmunyi mutudi mua kudikonkonona tuetu bine né tudi menemene batshintshikidi?
[Tshimfuanyi mu dibeji 15]
Yezu wakanyisha bua kufuila Petelo munyingaladi luse
[Tshimfuanyi mu dibeji 16]
Pakaleja mukaji kampanda ditabuja dikole, Yezu wakamona se: etshi katshivua tshikondo tshia kutumika ne dîyi-diludiki kudi bantu buonso to
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Baledi nuteleje!
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Balume nuteleje!
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Bakulu nuteleje!