Utuku ufuilangana luse anyi?
BILL ne muanabu wa bakaji wa bidimu 16, Lisa, kabavua bumvuangana nansha kakese. Tulemalema tukese munkatshi muabo tuvua pa tshibidilu tushikila ku matandu makole. Ndekelu wa bionso, matandu matambe bukole akajuka e kufikishawu Lisa ku diumbuka ku nzubu kuabo.a
Kunyima kua tshikondo kampanda, Lisa wakafika ku dijingulula se: tshilema tshivua tshiende ne wakakeba dimufuila luse dia tatuende. Kadi, pamutu pa kulengulula bilema bivua Lisa muenze kale, tatuende muena muoyo bululu wakapumbisha madikolela ende avuaye wenza bua kubueja ditalala. Anjibi kufuanyikija! Kavua musue nansha kakese bua kufuila muanende wa bakaji luse!
Siekele mivule ikadi mipite, muntu kampanda uvua kayi ne bualu bakamufundila tshibawu tshia lufu bua tshilumbu tshivuaye kayi muenze. Bantemu bakafila bujadiki bua dishima, ne bamfumu ba malu a tshididi bakabenga ne muoyo mujima bua kutumika ne buakane. Muntu awu uvua kayi mubunda tshibawu uvua Yezu Kristo. Katupa kîpi kumpala kua kufuaye, wakananukila mu masambila, ulomba Nzambi ne: “Tatu, ubafuile luse, bualu ki mbamanye tshidibo benza to.”—Luka 23:34, NW.
Yezu wakabafuila luse ku budisuile ne mutshima wende mujima, ne bamulondi bende bakabedibua bua kumuidikijabu mu muanda eu. (Efeso 4:32) Kadi, Anu bu Bill, bavule kabena ne muoyo wabo mujima basua kufuilangana luse to. Mmunyi muudi mua kudipima mu muanda eu? Utuku musue kufuila bakuabo luse padibo bakuenzela bibi anyi? Kadi, ntshinyi tshitudi mua kuenza bua mpekatu minene? Eyi payi idi ne bua kufuidibua luse anyi?
Difuilangana luse mmuanda mukole
Kufuilangana luse kakutu pa tshibidilu kupepele to. Mu tshikondo etshi tshikole, malanda mu bantu adi enda akondakana kupita muvuabi kumpala. Nangananga nsombelu wa mu dîku ke udi misangu mivule muule tente ne ntatu ne tunyinganyinga. Katshia ku kale, muena nkristo mupostolo Paulo wakamanyisha se: nsombelu ya mushindu’eu ivua ne bua kuikalaku “mu matuku a ku nshikidilu.” Wakamba ne: “Bantu nebikale badinangi nkayabo, banangi ba biuma, bena mbombombo, badiambi, . . . kabayi banangi ba bimpe, bapangidianganyi, bena mutu mukole, bena lutambishi.”—2 Timote 3:1-4, NW.
Nenku, nansha munyi, yonso wa kutudi udi upetangana ne bifimpakaji bidi bibueja mu makole etu mu diteta bua kufuila bakuabo luse. Kusakidila apu, tudi kabidi tuluangana ne bifimpakaji bidi munda muetu. Paulo wakadiabakena ne: “Bualu, bimpe bindi musue tshiena mbienza, kadi, bibi bindi tshiyi musue, ke biobi bindi ngenza. Nunku, pikala bibi bindi tshiyi musue ke bindi ngenza, mmumue ne: ki mmeme udi wenza nansha, kadi mmpekatu udi munda muanyi.” (Lomo 7:19, 20, NW) Bu tshipeta, bavule ba kutudi kabena bafuilangana luse anu bu mutudi tujinga to. Ndekelu wa bionso, dipanga bupuangane dituakapiana ne mpekatu bidi ne buenzeji bukole butambe kudi yonso wa kutudi, imue misangu ditupangisha luse bua bantu netu.
Pakankamijibuaye bua kufuila muntu mukuabo luse bua ntupakanyi mikese, mukaji kampanda musela wakandamuna ne: “Muntu nansha umue ki mmuakanyine madikolela adi akengedibua bua kufuilangana luse to.” Pa mutu pa mutu, diumvuija dia mushindu’eu didi mua kuikala bu dikena luse, bu dipungakanyi, nansha bu dia tshishiki. Kadi pa kutangila mu buondoke, tudi tumona se: didi disokolola disuyibua didi bantu bavule bumvua padibo bakamangana ne bena mu bulongolodi ebu badibo bangata bu badisui, badi kabayi batabalelangana, ne bena tshikisu. Muntu kampanda wakamba ne: “Bantu nebakumuenene paudi ubafuila luse. Badi bakuangata anu bu tshitaba mvinyingu kakuyi ditontolola too ne malu a kavuambu.”
Nunku kabiena bikemesha bua se: kudima mmuenenu wa difuilangana luse ki nkupepele mu matuku aa a ku nshikidilu to. Kadi, Bible udi utukankamija bua kufuilangana luse ne bulenga buonso. (Fuanyikija ne 2 Kolinto 2:7.) Bua tshinyi tudi ne bua kuikala tufuilangana luse?
[Mêyi adi kuinshi]
a Mêna bavua baashintulule.