TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w95 15/12 dib. 8-10
  • Bena Amone: Bantu bakapingaja buluishi ku bulenga

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bena Amone: Bantu bakapingaja buluishi ku bulenga
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Bintu bia muomumue
  • Galaad—Rejon wa bantu ba dikima
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Yefeta udi ukumbaja mutshipu wende kudi Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2007
  • Bisamba ‘nebifike ku dimanya ne: meme ndi Yehowa’
    Ntendelelu mukezuke wa Yehowa mmujadikulula
  • Dilaya dia Yefeta
    Malongesha audi mua kupeta mu Bible
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
w95 15/12 dib. 8-10

Bena Amone: Bantu bakapingaja buluishi ku bulenga

TSHIMENGA tshia buena-lelu tshidi ne dîna dia Amman, tshimamuende wa bukalenge tshia bukalenge bua ba-Hashemite bua Jordanie, ntshilame tshivulukilu tshia bantu kampanda bakâdi bajimine pa buloba. Bavua babikidibue ne: bena Amone. Bavua banganyi, ne mmalongesha kayi atudi mua kulongela ku dikuluka diabu?

Bena Amone bavua ndelanganyi ya muntu muakane Lota. (Genese 19:35-38) Bu muvua Lota muîpu wa Abrahama, udi mua kuamba ne: bena Amone bavua bana babu ne bena Izalele. Pabi, ndelanganyi ya Lota yakakudimuka ku ntendelelu ya nzambi ya dishima. Kadi, Yehowa Nzambi wakatungunuka ne kubatabalela. Pavua tshisamba tshia Izalele tshienda tshisemena pabuipi ne Buloba Bulaya, Nzambi wakatshidimuija ne: “Kanubaluishi [bena Amone], kanubabundi mvita to, bualu tshiena nnupesha tshintu nansha tshimue tshia mu ditunga dia bena Amone; amu ndelanganyi ya Lote ke indi mupeshe bumpianyi bua ditunga edi.”​—Diyi Dielulula 2:19, MMM.

Bena Amone bakaleja dianyisha bua bulenga bua mushindu’eu anyi? Bishilangane, bakabenga kuanyisha ne: Yehowa wakabapa tshintu kampanda. Bakaleja tshisamba tshia Nzambi, bena Izalele, buluishi bua njiya bu diandamuna ku dibatabalela dia kalolo dia Nzambi. Nansha muakatumikila bena Izalele dîyi-dituma dia Yehowa ne kubenga kubabunda mvita, bena Amone ne bana babu bena Moabe bakadiumvua mu njiwu. Bulelela, bena Amone kabakenza dibunda ku diambuluisha dia basalayi, kadi bakafuta muprofete uvua ne dîna dia Balaame ne kumulombabu bua kuelaye Izalele mulawu!​—Nomba 22:1-6; Dutelonome 23:3-6.

Pashishe bualu kampanda bua kukatshila buakenzeka. Bible udi ulonda ne: Balaame kakapeta mushindu wa kuamba mulawu wende. Wakapeta anu mushindu wa kubabenesha, pa kuamba ne: “Muntu udi unubenesha, bamubeneshe; udi unutshipa, bamutshipe!” (Dibadika 24:9, MMM) Aba bavua mu bualu ebu, pamue ne bena Amone, bavua ne bua kuikala balongele dilongesha kampanda dikole ku muand’eu: Pavua tshisamba tshia Nzambi tshipetangana ne nsombelu mukole, uvua mudiakaje bimpe bua kudibuejamu bua diakalenga diabu!

Kadi, bena Amone, bakatungunuka ne kukeba mishindu ya kuluisha Izalele. Mu tshikondo tshia Balumbuluishi, Amone wakatumika pamue ne Moabe ne Amaleke ne wakabuela bua kukuata Buloba Bulaya, kutungunukaye too ne ku Yeriko. Kadi, ditshimuna divua anu dia musangu muîpi, bualu Mulumbuluishi muena Izalele Ehud wakapingaja babuedi bena mvita aba tshianyima. (Balumbuluishi 3:12-15, 27-30) Dikoseka dia mvita dikodiakaja diakanenga too ne ku matuku a Mulumbuluishi Jephté. Tshikondo atshi ditunga dia Izalele dikavua dipone mu ditendelela dia mpingu, nunku Yehowa wakumbusha bukubi buende. Munkatshi mua bidimu bitue ku 18, Nzambi uvua ‘mubafile [nunku] mu bianza . . . bia bena Amone.’ (Baludiki 10:6-9, MMM) Pashishe bena Amone bakapetangana ne ditshimunyibua dikuate luse pakabenga bena Izalele ditendelela dia mpingu ne kudisangisha muinshi mua bulombodi bua Jephté.​—Balumbuluishi 10:16–11:33.

Tshikondo tshia Izalele tshia dikokeshibua kudi balumbuluishi tshiakatua ku tshibungubungu ne ditekibua dia mukalenge wende wa kumpala, Shaula. Katupa kîpi kunyima kua dituadija dia bukokeshi bua Shaula, ndululu ya Amone yakabudika tshiakabidi. Mukalenge Nahashe wakenza dibunda dikena ditekemena pa tshimenga tshia Izalele tshia Yabesha-gilada. Pakalomba bantu bena tshimenga atshi ditalala, Nahashe muena Amone wakenza dilomba edi dia dikamakama: “Bua meme kumvuangana nenu, ntonkone disu dia balume dia muntu yonso wa kunudi.” Muena malu a kale Flavius Josèphe udi wamba ne: ebi biakenzeka mu bualabale kampanda bu mushindu wa didikuba, bualu “pavua mêsu abu a bakaji mabuikila kudi ngabu yabu, bavua mua kuikala kabayi dikuatshisha nansha dikese mu mvita.” Kadi, tshipatshila tshia bushuwa tshia mukanu eu wa ndekelu wa tshikisu tshivua tshia kuenza bena Izalele aba tshilejilu tshifuishi bundu.​—1 Samuele 11:1, 2, MMM.

Bua musangu eu kabidi bena Amone bakapingaja tshikisu ku bulenga bua Yehowa. Yehowa kakalengulula mukanu eu wa tshikisu nansha. ‘Pakumvua Shaula mei aa [a Nahashe], Nyuma wa Nzambi wakamutulukila bikole, ne tshiji tshiende tshiakatema bikole.’ Muinshi mua bulombodi bua spiritu wa Nzambi, Shaula wakasangisha tshiluilu tshia balu ba mvita 330 000 tshiakatangalaja menemene bena Amone mu mushindu wa se: “nansha bantu babidi kabakashala kaba kamue.”​—1 Samuele 11:6, 11.

Diditatshisha dia bena Amone dia budisui ne bipatshila biabu, tshikisu tshiabu, ne lukuka luabu nkayabu biakabafikisha ndekelu wa bionso ku dibutudibua diabu buonso nkong. Anu bu muakadianjila kumanyisha muprofete wa Yehowa Sefanya, bakalua bu ‘tshimenga tshia Ngomore . . . bu tshipela kashidi . . . bualu bavua bapenda bena tshisa tshia [Yehowa, NW] wa Bukole Buonso, baditemba.’​—Sefanya 2:9, 10, MMM.

Bamfumu ba pa buloba bujima lelu’eu badi ne bua kulongela ku tshiakenzekela Amone. Nzambi mmuleje matunga mu mushindu wa muomumue ndambu wa bulenga pa kuapetesha mushindu wa kusombela pa tshitekelu tshiende tshia makasa, buloba. Kadi pamutu pa kukuba buloba, matunga madisui adi abunyanga, pa kuteka mene dibulunge dia buloba mu njiwu ya kabutu ka ku bintu bia nikleere. Pamutu pa kuleja batendeledi ba Yehowa badi pa buloba bulenga, matunga aa atu pa tshibidilu aleja buluishi, pa kubatekela kumpala dikengeshibua dikole. Nunku dilongesha ditudi mua kulongela kudi bena Amone didi dia se: Yehowa kêna ulengulula tshienzedi tshia dipingaja buluishi ku bulenga buende. Ne mu tshikondo tshiende tshijadika, neenze tshienzedi kampanda, anu bu muakenzaye mu bikondo bia kale.​—Fuanyikija ne Musambu 2:6-12.

[Tshimfuanyi mu dibeji 9]

Bishadile bia ku dibutula dia kudi Roma mu Amman, muaba wa Rabbah, tshimamuende wa bukalenge tshia bena Amone

[Mêyi a dianyisha]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Bena Amone bakasombela muaba eu

[Mêyi a dianyisha]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 8]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu