Nzambi, Mbulamatadi, ne wewe
“Ekleziya ne Mbulamatadi bidi bituilangana mpala ne mpala mu disungula pa dishipa dibaka mu Irlande”
MUTU wa bualu eu mu The New York Times udi uleja mudi bantu lelu’eu mua kutuilangana bua kuenza disungula pankatshi pa tshidi Mbulamatadi musue ne tshidi ekleziya wabu ulongesha.
Tshiena-bualu etshi tshiakamba ne: “Ne matuku mashadile ku ngondo mujima kumpala kua disungula pa diumbusha mukandu udi ulonda mikenji wa dishipa dibaka, Irlande, muule ne bena Katolike ka Roma bavule, udi udimuenena diluangana dikena dia pa tshibidilu pankatshi pa bamfumu ba Mbulamatadi wende ne aba ba ekleziya wende.” Mbulamatadi uvua usua kumbusha mukandu wa dishipa dibaka, eku Ekleziya Katolike uluisha bikole dishipa dibaka ne diselulula. Bena katolike bena Irlande bavua ne bua kusungula pankatshi pa Ekleziya ne Mbulamatadi. Anu bu muakamuenekabi, Mbulamatadi wakatshimuna pa kupeta tukanda tukese tua pa mutu.
Bia dibungama dia bungi, munkatshi mua bidimu bivule bantu mu Irlande wa ku Nord mbatuilangane ne difuilakana dikole bua dipàndà dia ditunga. Bavule mbashipibue. Bena Katolike wa Roma ne bena Mishonyi bavua ne mmuenenu ikena yumvuangana pa Mbulamatadi wa kukokelabu: bumfumu butungunuja bua bena Grande-Bretagne mu Irlande wa ku Nord peshi mbulamatadi mukongoloji wa bonso bua Irlande mujima.
Bia muomumue, mu tshivua Yougoslavie ku kale, bakokeshi bavua mu nkuasa mbalombe bena mitabuja mashilashilangane, pa kukonga bena Katolike ne bena Ortodokse, bua kuluangana mu mvita bua buloba. Bua ba-muena-muabu bena mu mulongo wa pankatshi, bujitu buabu bua nzanzanza bubuomekela buvua tshinyi? Bavua ne bua kulonda aba bavua badituta pa tshiadi muvuabu baleja Mbulamatadi, anyi bavua ne bua kutumikila Nzambi, eu udi wamba ne: “Kushipi muntu . . . Unange muntu nebe muudi mudinange”?—Bena Roma 13:9, MMM.
Udi mua kuela meji ne: nsombelu wa mushindu’eu kêna mua kuikala ne buenzeji nansha bukese kuudi. Kadi kabiena nanku. Bushuwa, udi mene mua kukutangila nansha mpindieu. Mu mukanda wende wa The State in the New Testament, muena teoloji Oscar Cullmann udi wakula pa “mapangadika a mushinga mukole adi bena nkristo ba lelu ne bua kuangata anyi adibu mua kuikala balombibue bua kuangata mu nsombelu mibiamibi padibu babakanyina kudi mbulamatadi ya ba-tshikokesha-nkaya.” Kadi, udi wakula kabidi bua “bujitu bukuabu bulelela ne bua mushinga mukole bua muena nkristo yonso—kabidi ne muena nkristo udi mu nsombelu idibu babikila ne: ‘ya pa tshibidilu,’ ‘ya matuku onso’—bua kuakama ne kuandamuna ku muanda kampanda munene udi mua kumuvuila amu bualu udi muena nkristo.”
Nunku bena nkristo badiku ne bua kuditatshisha lelu’eu bua kumanya bivule pa bidi bitangila malanda pankatshi pa bitendelelu ne Mbulamatadi anyi? Bushuwa bidi ne bua kuikala nanku. Kubangila ku bikondo bia ku ntuadijilu menemene, bena nkristo mbenze madikolela bua kudima mmuenenu wa nkatshinkatshi pa bidi bitangila bakokeshi ba ditunga. Mulombodi wabu, Yezu Kristo, wakalumbuluishibua, kupiishibua, ne kushipibua kudi Mbulamatadi wa bena Roma. Bayidi bende bavua ne bua kupunga majitu abu a Buena-nkristo ne majitu abu kudi Ampire wa bena Roma. Nunku, dikonkonona dia malanda abu ne bakokeshi ba ditunga didi dipetesha bena nkristo buludiki lelu’eu.
[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 3]
Tom Haley/Sipa Press