TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w96 1/5 dib. 9-14
  • Nzambi ne Kezare

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Nzambi ne Kezare
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Basadidi ba Yehowa ba ku kale ne Mbulamatadi
  • Mmuenenu wa Yezu pa bidi bitangila Mbulamatadi
  • Bena nkristo ne Kezare
  • Ngumvuilu wa ku kakese ku kakese wa tshidi “bakokeshi badi ku mutu”
  • Butumike butshintshikila
  • Mmuenenu wa bena nkristo pa bukokeshi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
  • Dipingajila Kezare bintu bia Kezare
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Buena-nkristo bua kumpala ne Mbulamatadi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Bikale mu bulongolodi ebu kadi kabayi benamu
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
w96 1/5 dib. 9-14

Nzambi ne Kezare

“Nanku, bushuwa, pingajilayi Kezare bintu bia Kezare, kadi nupingajile Nzambi bintu bia Nzambi.”​—LUKA 20:25, NW.

1. (a) Mmuanzu kayi mutumbuke udi nawu Yehowa? (b) Ntshinyi tshitudi ne bua kupa Yehowa tshitudi katuyi ne bua kupa Kezare nansha kakese?

PAKAFILA Yezu Kristo dîyi-dishidimunyi edi, kakuvua dielakana mu lungenyi luende se: malu malomba a Nzambi bua basadidi Bende adi pa muaba wa kumpala ku mutu kua tshintu kayi tshionso tshidi Kezare, anyi Mbulamatadi, mua kubalomba. Yezu uvua mumanye biakane kupita muntu kayi yonso bulelela bua disambila didi dilonda edi dia mufundi wa misambu: ‘Bukalenge buebe budi bukalenge bua tshiendelele, ne bukokeshi [bumfumu butambe bunene]a buebe budi bushala too ne ku bikondo bionso.’ (Musambu wa 145:13) Pakasua Diabolo kupa Yezu bukokeshi ku mutu kua makalenge onso a pa buloba buâsa, Yezu wakandamuna ne: “Mbafunde ne: ‘Yehowa Nzambi webe ke uudi ne bua kutendelela, ne yeye nkayende ke uudi ne bua kukuatshila mudimu wa tshijila.’” (Luka 4:5-8, NW) Ntendelelu kêna ne bua kukumbajibua bua “Kezare,” nansha Kezare muikale amperere wa Roma, mfumu mukuabu muntu, anyi Mbulamatadi yeye muine.

2. (a) Satana udi ne muanzu kayi pa bidi bitangila bulongolodi ebu? (b) Satana udi ne muanzu wende ku dilekela dia nganyi?

2 Yezu kakavila ne: makalenge a bulongolodi ebu avua a Satana. Kunyima, wakabikila Satana ne: “mfumu wa bulongolodi ebu.” (Yone 12:31, NW; 16:11) Pabuipi ne ndekelu wa siekele wa kumpala B.B., mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Tudi bamanye ne: tudi bapatukile kudi Nzambi, kadi bulongolodi ebu bujima mbulale mu bukole bua mubi.’ (1 Yone 5:19, NW) Ebi kabiena biumvuija ne: Yehowa mmulekele bumfumu butambe bunene buende ku mutu kua buloba nansha. Vuluka se: Satana, pavuaye usua kupa Yezu bumfumu ku mutu kua makalenge a tshididi, wakamba ne: ‘Nenkupe bukokeshi ebu buonso . . . bakamana kubumpa.’ (Luka 4:6) Satana udi ne bukokeshi ku mutu kua makalenge a bulongolodi ebu anu ku dilekelela dia Nzambi.

3. (a) Mmuaba kayi udi nawu mbulamatadi ya matunga kumpala kua Yehowa? (b) Mmunyi mutudi mua kuamba ne: dikokela mbulamatadi ya bulongolodi ebu kadiena diumvuija kukokela Satana, nzambi wa bulongolodi ebu?

3 Bia muomumue, Mbulamatadi udi ne bukokeshi buende anu bualu Nzambi bu mudiye Mfumu Mutambe Bunene mmumulekele bua kuenzaye nunku. (Yone 19:11) Nunku, “makokeshi adiku” adi mua kuambibua ne: “mmalondangane amue ne makuabu mu mianzu yawu ku [dilekelela dia] Nzambi.” Pa kubufuanyikija ne bukokeshi butambe bunene bua Yehowa, bukokeshi bua Mbulamatadi mbushadile menemene. Nansha nanku, badi “ministre wa Nzambi,” “basadidi ba patoke ba Nzambi,” mu ngumvuilu wa se: badi bapetesha dikuatshisha didi dikengedibua, balama mikenji ne bulongame, ne banyoka benji ba bubi. (Lomo 13:1, 4, 6, NW) Nunku bena nkristo badi ne bua kujingulula se: nansha mudi Satana muikale mfumu ukena umueneka wa bulongolodi ebu, anyi ndongoluelu, kabena bamukokela padibu banyisha bua kuambika Mbulamatadi dikokela ditshintshikila. Badi batumikila Nzambi. Mu tshidimu etshi, 1996, Mbulamatadi wa tshididi utshidi anu tshitupa tshia “ndongoluelu wa Nzambi,” ndongoluelu wa mutantshi muîpi udi Nzambi mulekele bua ikaleku, ne udi ne bua kuanyishibua nunku kudi basadidi ba pa buloba ba Yehowa.​—Lomo 13:2, NW.

Basadidi ba Yehowa ba ku kale ne Mbulamatadi

4. Bua tshinyi Yehowa wakalekela bua Yozefe kuluaye muntu munene mu mbulamatadi wa Ejipitu?

4 Mu bikondo bia kumpala kua Buena-nkristo, Yehowa wakalekela bua bamue ba ku basadidi bende kuikalabu ne mianzu minene mu ndongoluelu ya Mbulamatadi. Tshilejilu, mu siekele wa 18 K.B.B., Yozefe wakalua ministre kavula mbedi wa Ejipitu, muntu muibidi panyima pa Faraone uvua mu bukokeshi. (Genese 41:39-43) Malu akenzeka pashishe akaleja patoke ne: Yehowa uvua mulombole mianda bua se: Yozefe akumbane bua kusadila bu tshiamu mu dikuba ‘tunkanunuina tua Abrahama,’ ndelanganyi yende, bua dikumbana dia malongolola Ende. Bushuwa, tudi ne bua kuvuluka se: Yozefe wakapanyibua bu mupika mu Ejipitu, ne uvua ne muoyo tshikondo tshivua basadidi ba Nzambi kabayi nansha ne Mikenji ya Mozese peshi ne ‘mikenji ya Kristo.’​—Genese 15:5-7; 50:19-21; Galatia 6:2.

5. Bua tshinyi bakatumina bena Yuda bavua ku bupika dîyi bua ‘kukebabu ditalala’ bua Babilone?

5 Siekele mivule panyima muprofete muena lulamatu Yelemiya wakasakibua kudi spiritu wa Yehowa bua kuambila bapika bena Yuda bua kukokela bamfumu pavuabu mu bupika ku Babilone ne nansha mene kusambila bua ditalala dia tshimenga atshi. Mu mukanda wende mubafundila, wakamba ne: ‘Yehowa wa misumba, Nzambi wa Izalele, udi wambila bantu bonso bakumbushishaye . . . bua kubuelabu mu bupika . . . dîyi edi ne: Nukebe kuvuijila tshimenga tshingakanutuma mu bupika ditalala, nutshilombele diakalengele kudi Yehowa, bualu bikalatshi ne ditalala, nuenu nenuikale ne ditalala.’ (Yelemiya 29:4, 7) Misangu yonso bantu ba Yehowa badi ne kabingila ka ‘kukeba ditalala’ buabu buobu bine ne ditunga didibu basombele, bua kupeta budikadidi bua kutendelela Yehowa.​—1 Petelo 3:11, NW.

6. Nansha muakambikibuabu mianzu mitumbuke mu mbulamatadi, mmu mishindu kayi muvua Danyele ne banyanende basatu babenge bua kushipa Mikenji ya Yehowa?

6 Tshikondo tshia diipatshibua ne dishala ku Babilone, Danyele ne bena Yuda bakuabu basatu bena lulamatu bavua bakuata ku bupika ku Babilone bakanyisha dibidija dia Mbulamatadi ne kulua basadidi bena mbulamatadi ba mianzu mitumbuke mu Babilone. (Danyele 1:3-7; 2:48, 49) Pabi, nansha mu bule bua dibidijibua diabu, bakangata dipangadika dikole pa malu a ndiilu avua mua kubafikisha ku dishipa Mikenji ivua Nzambi wabu, Yehowa, mufile ku butuangaji bua Mozese. Bua dienza nunku bakabeneshibua. (Danyele 1:8-17) Pakibaka Mukalenge Nebukadnezare lupingu lua Mbulamatadi, mbimueneke patoke se: banyanende ba Danyele basatu bena Ebelu bavua babambidika bua kuya ku tshibiilu etshi ne binabu balombodi bena Mbulamatadi. Nansha nanku, bakabenga bua ‘kutua mpala panshi ne kutendelela’ lupingu elu lua Mbulamatadi. Bua musangu’eu kabidi, Yehowa wakabafuta bua muoyo-mutoke wabu. (Danyele 3:1-6, 13-28) Bia muomumue lelu’eu, Bantemu ba Yehowa badi banemeka dibendele dia ditunga mudibu basombele, kadi kabena benza tshienzedi kampanda tshia diditendelela nansha.​—Ekesode 20:4, 5; 1 Yone 5:21.

7. (a) Ndipangadika kayi dilenga diakangata Danyele, nansha muvuaye ne muanzu mutumbuke mu ndongoluelu wa mbulamatadi wa Babilone? (b) Mmashintuluka kayi akenzeka mu bikondo bia Buena-nkristo?

7 Kunyima kua dikuluka dia bukole ebu bupiabupia bua Babilone, Danyele wakapeshibua muanzu mutumbuke mu mbulamatadi muinshi mua bukokeshi bupiabupia bua Médie ne Perse buakabupingana mu Babilone. (Danyele 5:30, 31; 6:1-3) Kadi kakalekela muanzu wende mutumbuke bua kumufikishawu ku dinyanga muoyo mutoke wende. Pakamulomba mukenji kampanda wa Mbulamatadi bua kutendelelaye Mukalenge Darius pamutu pa Yehowa, wakabenga. Bua bualu ebu wakimanshibua munkatshi mua ntambue, kadi Yehowa wakamupandisha. (Danyele 6:4-24) Bushuwa, ebi bivua mu bikondo bia kumpala kua Buena-nkristo. Diakamue pakabanjijibua tshisumbu tshia Buena-nkristo, basadidi ba Nzambi bakatekibua ‘muinshi mua mikenji ya Kristo.’ Malu a bungi avua anyishibua muinshi mua ndongoluelu wa bena Yuda avua ne bua kuangatshibua mu mushindu mushilangane, pa kushindamena pa mushindu uvua Yehowa wenzela bantu bende malu.​—1 Kolinto 9:21; Matayo 5:31, 32; 19:3-9.

Mmuenenu wa Yezu pa bidi bitangila Mbulamatadi

8. Mbualu kayi bùdì bujadika se: Yezu uvua mupangadije bua kuepuka dibuelakana mu malu a tshididi?

8 Pavua Yezu Kristo pa buloba, wakateka mêyi-makulu matambe kutumbuka bua bamulondi, ne wakabenga dibuelakana dionso mu malu a tshididi ne biluilu. Kunyima kua Yezu mumane kudiisha binunu bia bungi bia bantu ne ndambu wa milungu ya mampa ne mishipa mikese ibidi, bena Yuda bakasua bua kumukuata ne kumuvuija mukalenge mu malu a tshididi. Kadi Yezu wakabepuka pa kupengama ne lukasa luonso ku mikuna. (Yone 6:5-15) Pa bidi bitangila bualu ebu, mukanda wa The New International Commentary on the New Testament udi wamba ne: “Kuvua mazukila a dikema pa malu a ditunga munkatshi mua bena Yuda ba mu tshikondo atshi, ne kakuyi mpata bavule ba ku aba bakamona tshishima etshi bakasunguluja ne: yeye ke uvua mulombodi muambika bukenji kudi Nzambi, eu uvua muakanyine menemene bua kubalombola bua kuluisha bena Roma. Nunku bakapangadija buobu bine bua kumuteka mukalenge.” Udi usakidila ne: Yezu “wakabenga ne muoyo umue” dipa edi dia kuikala mulombodi muena malu a tshididi. Kristo kakatua ditomboka nansha dimue dia bena Yuda bua kuluisha bukokeshi bua bena Roma nyama ku mikolo. Bushuwa, wakadianjila kumanyisha bipeta bia ditomboka bivua ne bua kumueneka kunyima kua lufu luende​—makenga akena kubala bua basombi ba mu Yeruzaleme ne dibutudibua dia tshimenga atshi.​—Luka 21:20-24.

9. (a) Mmunyi muakumvuija Yezu malanda a Bukalenge buende ne bulongolodi ebu? (b) Mbuludiki kayi buvua Yezu mupeshe bamulondi pa bidi bitangila malanda abu ne mbulamatadi ya bulongolodi ebu?

9 Katupa kîpi kumpala kua lufu luende, Yezu wakambila muleji-mpala wa pa buende wa amperere wa Roma mu Yudeya ne: “Bukalenge buanyi kabuena bua mu bulongolodi ebu. Bu bukalenge buanyi buikale bua mu bulongolodi ebu, bantu banyi bavua kuluangana bua tshifidibu kudi bena Yuda. Kadi, tangila, bukalenge buanyi kabuena bufumina ku mpokolo eu.” (Yone 18:36, NW) Too ne pafikisha Bukalenge buende bumfumu bua mbulamatadi ya tshididi ku ndekelu, bayidi ba Kristo badi balonda tshilejilu tshiende. Badi baleja butumike kudi aba badi batekibue bakokeshi, kadi kabena babuelakana mu midimu yabu ya tshididi. (Danyele 2:44; Matayo 4:8-10) Yezu wakafila mêyi-maludiki bua bayidi bende, pa kuamba ne: “Nunku, pingajilayi Kezare bintu bia Kezare, kadi nupingajile Nzambi bintu bia Nzambi.” (Matayo 22:21, NW) Kumpala, mu Muyuki wende wa pa Mukuna, Yezu wakamba ne: “Bikala mukokeshi wa [mbulamatadi] ukuenzeja bua kuambula bujitu bua kuya ku kilometre umue, ambula bujitu abu bua kuya nabu ku kilometre ibidi.” (Matayo 5:41, Muanda Mulenga Lelu) Mu nsombelu wa muyuki eu, Yezu uvua umvuija dîyi-diludiki dia kukokela ku budisuile malomba adi mu diumvuangana ne mikenji, nansha mikale itangila malanda pankatshi pa bantu anyi itangila malu malomba a mbulamatadi adi mu diumvuangana ne mikenji ya Nzambi.​—Luka 6:27-31; Yone 17:14, 15.

Bena nkristo ne Kezare

10. Bilondeshile muena malu a kale kampanda, ndipangadika kayi diakangata bena nkristo ba kumpala ne muoyo umue pa bidi bitangila Kezare?

10 Mêyi-maludiki makese aa avua ne bua kulombola malanda pankatshi pa bena nkristo ne Mbulamatadi. Mu mukanda wende wa The Rise of Christianity, muena malu a kale E. W. Barnes wakafunda ne: “Tshikondo kayi tshionso, mu bule bua siekele yakalonda, pavua muena nkristo ne mpata pa bujitu buende kudi Mbulamatadi, uvua ukudimuka ku dilongesha difila ne bukokeshi dia Kristo. Uvua ufuta bitadi: bintu bilomba bivua mua kuikala bikole bua kupeta​—bitadi biakalua binekesha kumpala kua dikuluka dia Ampire wa ku Ouest—​kadi muena nkristo uvua ubifuta nansha kuikale lutatu. Bia muomumue uvua wanyisha bua kukumbaja majitu makuabu onso a Mbulamatadi, bikalaye kayi mulombibue bua kupa Kezare bintu bivua bia Nzambi.”

11. Pa bidi bitangila malanda abu ne bamfumu ba bulongolodi ebu, Paulo wakapesha bena nkristo mubelu kayi?

11 Mu diumvuangana ne dîyi-diludiki edi, bidimu bipite pa 20 panyima pa lufu lua Kristo, mupostolo Paulo wakambila bena nkristo ba ku Roma ne: “Anyima yonso akokele bakokeshi badi ku mutu.” (Lomo 13:1, NW) Bidimu bitue ku dikumi pashishe, katupa kîpi kumpala kua diedibua diende dibidi mu buloko ne dishipibua diende ku Roma, Paulo wakafundila Tito ne: “Tungunuka ne kubavuluija [bena nkristo bena Crête] bua bakokele ne batumikile mbulamatadi ne bakokeshi bu bamfumu, bua bikale badiakaje bua mudimu wonso muimpe, bua kabapendi muntu, bua kabikadi baluishanganyi, bua kuikala ne butshintshikidi, pa kuleja bantu bonso bupole-malu.”​—Tite 3:1, 2, NW.

Ngumvuilu wa ku kakese ku kakese wa tshidi “bakokeshi badi ku mutu”

12. (a) Mmuenenu uvua Charles Taze Russell wangata bu muakanyine bua Buena-nkristo kuikalabu nende kudi bakokeshi ba mbulamatadi mmuenenu kayi? (b) Pa bidi bitangila disadila mu biluilu, mmuenenu kayi mishilangane ivua nayi bena nkristo bela manyi mu bule bua Mvita ya Kumpala ya buloba bujima?

12 Ku ntuadijilu mene kua 1886, Charles Taze Russell wakafunda mu mukanda wa Le divin plan des âges ne: “Nansha bia munyi Yezu ne Bapostolo kabakaluisha bamfumu ba pa buloba. . . . Bakalongesha Ekleziya bua kutumikila mikenji, ne bua kunemeka aba bavua bateka bakokeshi bua muanzu wabu, . . . bua kufuta bitadi biabu bijadika, ne pa kumbusha miaba ivua mikenji ya Mbulamatadi ibengangana ne mikenji ya Nzambi (Bienz. 4:19; 5:29) bua kubenga kutuila mukenji kayi wonso muela nkanana. (Lomo 13:1-7; Mat. 22:21) Yezu ne Bapostolo ne ekleziya wa kumpala bavua bonso batumikila mikenji, nansha muvuabu badiabulule ne mbulamatadi ya bulongolodi ebu, ne kabayi babuelakanamu.” Mukanda eu wakafunkuna mu mushindu mujalame “makole matumbuke,” anyi “bakokeshi badi ku mutu,” batela kudi mupostolo Paulo, bu bakokeshi bena mbulamatadi ya bantu. (Lomo 13:1, King James Version) Mu 1904 mukanda wa La nouvelle création wakamba ne: bena nkristo balelela “badi ne bua kusanganyibua munkatshi mua bantu badi batamba kutumikila mikenji ba tshikondo etshi​—bantu bakena bena ndululu, bakena bena matandu, bakena bakebi ba bilema mu bakuabu.” Ebi biakangatshibua kudi bakuabu bu bivua bisua kumvuija butumike mu malu onso kudi makole a mbulamatadi, kubafikishabi too ne ku dianyisha mudimu mu biluilu munkatshi mua Mvita ya Kumpala ya Buloba bujima. Pabi, bakuabu bakawangata bu mudimu mubengangane ne tshiambilu etshi tshia Yezu: ‘Bonso badi bangata muele nebashipibue ku muele.’ (Matayo 26:52) Bushuwa, ngumvuilu mutokesha menemene wa tshidi butumike bua Buena-nkristo kudi bakokeshi badi ku mutu uvua ukengedibua.

13. Ndishintuluka kayi mu ngumvuilu wa tshidi makokeshi matumbuke diakalejibua mu 1929, ne mmunyi muakakuatshishabi?

13 Mu 1929, tshikondo tshiakatuadija mikenji ya mbulamatadi kabukabu kukandika malu adi Nzambi mutume dîyi bua kuenza anyi kulomba malu avua mikenji ya Nzambi mikandike, makokeshi matumbuke akangatshibua bu avua ne bua kuikala Yehowa Nzambi ne Yezu Kristo.b Eu ke mmuenenu uvua nende basadidi ba Yehowa mu bule bua tshikondo etshi tshikole kumpala ne mu bule bua Mvita Mibidi ya Buloba bujima too ne mu Mvita ya Mifintshifintshi, ne didisombuela diayi ne dilongolola diayi dia biluilu. Pa kutangila panyima, mbimueneke patoke ne: mmuenenu eu wa malu, uvua uzangika butumbuke bua Yehowa ne Kristo wende, wakambuluisha bantu ba Nzambi bua kulama ndubidilu ukena unyanga ditabuja mu bule bua tshikondo tshikole etshi tshijima.

Butumike butshintshikila

14. Mmunyi muakafidibua butoke buvule pa Lomo 13:1, 2 ne mifundu mifuanangane nende mu 1962?

14 Mu 1961 nkudimuinu wa Les Saintes Écritures​—Traduction du monde nouveau (mu Anglais) wakajikijibua. Dikudimuna edi diakalomba dilonga diondoke dia muakulu wa bangabanga wa Mifundu. Nkudimuinu mujalame wa miaku mitumika nayi ki ng’anu mu Lomo nshapita wa 13 kadi kabidi ne mu mifundu bu mudi Tito 3:1, 2 ne 1 Petelo 2:13, 17 udi uleja patoke ne: mbikidilu “bakokeshi badi ku mutu” uvua ufunkuna, ki m’Mukokeshi Mutambe Bunene, Yehowa, ne Muanende Yezu, kadi uvua ufunkuna bakokeshi bena mbulamatadi ya bantu. Ku ndekelu kua 1962, biena-bualu biakapatudibua mu Tshibumba tshia Nsentedi bìvuà bifila diumvuija dijalame dia Lomo nshapita wa 13 ne bipetesha kabidi mmuenenu mutokesha menemene kupita eu uvuaku tshikondo tshia C. T. Russell. Biena-bualu ebi biakaleja ne: dikokela dia Buena-nkristo kudi bakokeshi kadiena mua kuikala mu malu onso to. Didi ne bua kuikala ditshintshikila, bua kadivu kufikisha basadidi ba Nzambi ku dishipa mikenji ya Nzambi. Biena-bualu bia pa mutu mu Tshibumba tshia Nsentedi mbizangike bualu ebu bua mushinga.c

15, 16. (a) Ngumvuilu mupiamupia wa Lomo nshapita wa 13 wakafikisha ku mmuenenu kayi muakanyine? (b) Nnkonko kayi idi mishale bua kuandamuna?

15 Nsapi eu wa ngumvuilu mujalame wa Lomo nshapita wa 13 mmupeteshe bantu ba Yehowa mushindu wa kuambika bakokeshi ba tshididi kanemu katshintshikila kadi kabakanyine ne mmuenenu ukena wa kunyanga ditabuja diabu muashila pa mêyi-maludiki a mu Mifundu. (Musambu wa 97:11; Yelemiya 3:15) Mmubapeteshe mushindu wa kuikala ne mmuenenu muakanyine wa malanda abu ne Nzambi ne malanda abu ne Mbulamatadi. Mmubapeteshe dishindika dia ne: padibu bapingajila Kezare bintu bia Kezare, kabena balengulula bua kupingajila Nzambi bintu bia Nzambi.

16 Kadi bintu bia Kezare mbintu kayi mene? Mbinganyi bidi Mbulamatadi mua kulomba bena nkristo mu diumvuangana ne mikenji? Nkonko eyi neyandamunyibue mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.

[Mêyi adi kuinshi]

a Tangila note kuinshi kua Musambu wa 103:22 (NW).

b Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 1 ne dia 15 Kabalashipu 1929 (mu Anglais).

c Tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 1 ne dia 15 Kasuabanga, 1 Tshisua-munene 1962 (mu Anglais); 1 Kasuabanga 1990; 1 Luishi 1993; 1 Kabalashipu 1994.

Bualu budi bukoka ntema, mu diumvuija diende pa Lomo nshapita wa 13, Profesere F. F. Bruce udi ufunda ne: “Mbimueneke patoke ku nsombelu mumvuija buludi, tshilejilu biangatshile ku nsombelu mujima mumvuija mu mifundu ya bapostolo, ne: mbulamatadi udi mua kuikala ne kabingila ka kulomba butumike mu mikalu ya bipatshila bidiye mutekibue kudi Nzambi​—mu mushindu musunguluke, mbulamatadi kêna anu mua kutuibua nkanana kadi udi ne bua kutuibua nkanana padiye ulomba butumike budi buakanyine anu Nzambi nkayende.”

Udiku mua kumvuija anyi?

◻ Bua tshinyi dikokela bakokeshi badi ku mutu kadiena diumvuija dikokela Satana?

◻ Mmuenenu kayi uvua nende Yezu pa malu a tshididi a mu tshikondo tshiende?

◻ Mmubelu kayi uvua Yezu mupeshe bamulondi pa bidi bitangila malanda abu ne Kezare?

◻ Pa bidi bitangila malanda abu ne bamfumu ba bulongolodi ebu, Paulo wakapesha bena nkristo mubelu kayi?

◻ Mmunyi muakalubuluka ngumvuilu wa tshidi bakokeshi badi ku mutu mu bule bua bidimu?

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

Pakasua Satana kumupa bukole bua tshididi, Yezu wakabubenga

[Tshimfuanyi mu dibeji 13]

Russell wakafunda ne: bena nkristo “badi ne bua kusanganyibua munkatshi mua bantu badi batamba kutumikila mikenji ba tshikondo etshi”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu