Tupatulayi bipeta bimpe mu mudimu wetu

¹ Muulu mudi mufiika fitutuu, ne tshiona tshidi tshikuatshisha buôwa tshidi tshidiunda too ne ku dipatshisha matshi. Divuba dienze bu muîshi didi dipueka. Bidi mua kuikala tshinyi? Ntshiluilu tshia miliyo mivule ya mikumbi yalua kubutula ditunga ne kudishiya bu tshipela! Bualu ebu, bulonda kudi muprofete Yoele, budi bukumbana lelu’eu mu mudimu wa buambi muenza kudi basadidi bela manyi ba Nzambi balamata kudi binabu bena mu musumba munene.

² Mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 1 Lumungulu 1998, mu dibeji 11, tshikoso 19, mudi diumvuija edi: “Tshiluilu tshia mikumbi tshia Nzambi tshia matuku etu aa ntshifile bumanyishi bujima mu ‘musoko’ wa Bukua-buena-nkristo. (Yoele 2:9) . . . [Mikumbi] idi itungunuka ne kutshimuna bipumbishi bionso, ibuela mu miliyo mivule ya nzubu, iya kudi bantu mu misesu, yakula nabu ku nshinga, ipetangana nabu mu mushindu kayi mukuabu wonso udi mua kuikalaku padiyi imanyisha mukenji wa Yehowa.” Kabienaku bimpe bitambe bua kuikala ne diakalenga dia kudifila mu mudimu eu mutumina dîyi kudi Nzambi anyi?

³ Bishilangane ne mikumbi ya bushuwa idi ipatshila yoyi anu bua kudia, tuetu basadidi ba Yehowa tudi tuditatshisha bikole bua muoyo wa batudi tuyisha. Tudi tujinga kubambuluisha bua balonge malelela a mpatshi a mu Dîyi dia Nzambi ne kubakankamija bua kuelabu bidia biabafikisha ku lupandu lua tshiendelele. (Yone 17:3; 1 Tim. 4:16) Nunku tudi basue kupatula bipeta bimpe mu dienza dietu dia mudimu. Nansha bikale mua kusungula ngenzelu kayi wa bumanyishi, tudi ne bua kudikonka né tudi tuyisha mu mushindu ne mu tshikondo bidi mua kutupatuila bipeta bitambe buimpe. Bu mudi ‘tshimuenekelu tshia malu a pa buloba tshishintuluka,’ mbimpe tukonkonone ngenzelu yetu ne mushindu wetu wa diyukila ne bantu bua kuikala bajadike ne: tudi bushuwa tuenza muetu muonso bua kupatula bipeta bimpe.​—1 Kol. 7:31.

⁴ Nansha mutudi tudienzeja bua kupetangana ne bantu mu mishindu mishilashilangane, buambi bua ku nzubu ne ku nzubu ke ngenzelu wa nshindamenu wa mudimu wetu. Udiku mutentekele ne: misangu mivule, bantu kabatu ku nzubu anyi batu balale paudi uya bua kubakumbula anyi? Mmunyipu mudibi bitekesha ku muoyo bua dipanga kubamanyisha lumu luimpe! Mmunyi muudi mua kutshimuna lutatu elu?

⁵ Ikala mujoboke ne muena nkatshinkatshi: Mu siekele wa kumpala mu Izalele, balobi bavua benza mudimu wabu butuku. Bua tshinyi nanku? Bushuwa, kadivua dîba dibalengelele to, kadi ke divua dimpe ditambe bua kukuata bikele bia bungi. Tshivua tshikondo tshia kupatula bipeta menemene. Bua ngenzelu eu, Tshibumba tshia Nsentedi tshia Kabalashipu 1992 tshidi tshiamba ne: “Bia muomumue, tudi petu ne bua kulonga teritware wetu bua kumanya mua kuya kuloba dîba didi bantu bavule ku mabo ne bikale basulakane bua kututeleja.” Mu diteya ntema ku bibidilu bia bantu badi basombele ku misoko idi pabuipi ne bimenga ne mu turtié tudi bantu basombela, tudi tumona se: ba bungi badi pamu’apa ku mabu mu dinda dia Disambombo ne Dia lumingu, kadi kabayi menemene mua kututeleja dîba adi to. Bikalabi nanku mu teritware wenu, kuenaku mua kudiakaja bua kupita pa mêba mabandile a mu dinda peshi mene mu mapingaja anyi? Nebikale ngenzelu muimpe bua divudija bipeta bimpe mu mudimu wetu ne wa dileja kanemu bua muntu netu, ke tshimanyinu tshia dinanga dilelela dia buena-nkristo.​—Mat. 7:12.

⁶ Mu Filipoi 4:5 (NW), mupostolo Paulo udi utuvuluija ne: ‘butshintshikidi buetu bumanyike kudi bantu bonso.’ Mu diumvuangana ne mubelu mupudija ku spiritu eu, tudi basue kuikala ne nkatshinkatshi ne butshintshikidi mu dienza dietu dia malu eku tuyisha ne lukunukunu ne musangelu. Katuena ne bua ‘kutshina bua kuyisha padi bantu bunguile, ne ku nzubu ne ku nzubu,’ kadi tudi basue kujadika ne: tudi tuenza mudimu wetu pa mêba makumbanyine ne adi apatula bipeta. (Bien. 20:20) Anu bu balobi ba mu Izalele mu siekele wa kumpala, bidi bitukengela ‘kuloba’ pa dîba ditudi mua kumona bipeta bimpe, ki ng’anu pa dîba didi ditulengelele nansha.

⁷ Bidi bikengela mashintuluka kayi? Misangu ya bungi, bisangilu bia mudimu wa buambi bitu bienzeka mu dinda dia Disambombo ne Dia lumingu mu 9:00 anyi mu 9:30, pashishe bamanyishi badi baya diakamue ku nzubu ne ku nzubu. Bua nunku, tumue tusumbu tua bakulu tutu tuangata mapangadika bua ne: bamanyishi baditue mu ngenzelu mikuabu ya buambi, bu mudi bumanyishi mu misesu, mu turtié tua bungenda, mu makumbulula, bangabanga ne kuya ku nzubu ne ku nzubu mu turtié tudi bantu basombele. Mu bisumbu bikuabu, bisangilu bia mudimu wa buambi bitu bienzeka pa mêba mabandile a mu dinda, mu 10:00, 11:00 anyi 12:00. Pashishe bamanyishi badi baya buludiludi ku nzubu ne ku nzubu too ne mu mapingaja. Mu teritware mikuabu kabidi, tshikondo tshitambe buimpe bua kuyisha mmêba a ntuadijilu a mu mapingaja, pamutu pa mu dinda. Kakuyi mpata, mashintuluka a nunku neavuije buambi bua ku nzubu ne ku nzubu ne bipeta bilenga.

⁸ Ikala ne busunguluji ne bukalanga: Bantu batutu tupetangana nabu ku nzubu ne ku nzubu batu ne ngandamuinu mishilashilangane ku mukenji wetu. Bamue batu bateleja, bakuabu batu ne kalèngù, bakese batu bajula mpata anyi batufunyina. Bua bantu badi bajula milandu, mukanda wa Comment raisonner udi utuvuluija mu dibeji 7 ne: katuena tuipatshila bua “kujikija mpata ya bantu badi kabayi baleja kanemu nansha kakese bua bulelela to.” Bikala muntu kayi musue kuteleja nansha kakese, mbimpe kumbuka. Katuena ne bua kukoka bantu ku bukole bua kuyukilabu netu anyi bua kuitababu mmuenenu wetu nansha. Katuena tuenzeja muntu to. Ebi kabiakuleja nkatshinkatshi ne bidi mua kukebela Bantemu bakuabu bilumbu, nansha mene kupumbisha mudimu wa buambi mu kabujima kawu.

⁹ Bangabanga ne kunyunguluka teritware, mbimpe kuanji kutangila bikalaku kabeji kadi ne adrese ya bantu badi babenge dibakumbula. Pikalaku kabeji aka, mbimpe kumanyisha mumanyishi yonso udi uyisha mu musesu au. Muntu nansha umue kêna ne bua kudiangatshila dipangadika dia kumonangana ne bantu abu kabiyi ku dianyisha dia mutangidi wa mudimu nansha.​—Tangila Mudimu wetu wa Bukalenge wa Tshisua-munene 1994, Mandamuna ku nkonko yenu.

¹⁰ Netutambe kupatula bipeta bimpe bituenza mudimu ne busunguluji ku nzubu ne ku nzubu. Ikala utentekela malu bimpe paudi usemena ku nzubu. Biibi bionso mbikange anyi? Kakuena mutoyi anyi? Pamu’apa bantu mbalale. Nunku bidi mua kumueneka se: netuyukile nabu bimpe pashishe. Kakuyi mpata, bua mpindieu mbiakanyine kulekela nzubu eu ne kufunda nimero wende. Newikale mua kupingana kumpala kua kumbuka mu teritware eu peshi kufunda ne: bidi bikengela kupita kabidi kunyima.

¹¹ Bidi mua kutufikila bua kujula muntu ku tulu anyi kumupumbishila malu kabiyi ku disua dietu. Bualu ebu budi mua kumufiikisha munda. Netuenze tshinyi? Nsumuinu 17:27 udi ufila mubelu eu: ‘Udi ne muoyo mupole udi mujinguludi wa mianda.’ Katuena tulomba luse bua dienza dia mudimu wetu to, kadi mbiakane kulomba luse bua dikumbula dietu pa dîba didi kadiyi dikumbanyine. Udi mua kulomba ne bukalanga bikalaku mushindu wa kupingana pa dîba dikumbanyine. Mêyi adi aleja dimutabalela ne mapole atu misangu mivule atalaja bantu ba nunku. (Nsu. 15:1) Bikala muntu mutuambile ne: utu wenza mudimu butuku, tudi mua kufunda dimanyisha edi pa kabeji katuafila ne karte ka teritware, bua ne: mu matuku atshilualua, tumukumbule pa dîba dikumbanyine buende yeye.

¹² Bua kuenza mudimu bimpe menemene mu teritware, bidi kabidi bikengela kuikala ne busunguluji. Bu muvua bantu ba bungi kabayi ku mabu pauvua mupite musangu wa kumpala, bidi bikengela wenze madikolela a pa mutu bua kubamanyisha mukenji wa lupandu. (Lomo 10:13) Imue misangu bitu bienzeka ne: bamanyishi batete misangu mivule mu dituku dimue bua kupetangana ne bantu ku mabu. Ebi bidi bikoka ntema ya bena mutumba ne badi mua kutuelela meji mabi a ne: Bantemu ba Yehowa ‘badi anu mu mbanza ya bantu dîba dionso’ mu musesu wabu. Mmunyi mutudi mua kuepuka nsombelu eu?

¹³ Bidi bikengela kuikala ne busunguluji. Paudi upingana kumbelu kua muntu uvua kayiku, kudiku tshintu kampanda tshidi tshileja ne: muntu eu ukadi mupingane anyi? Bikalaku kazubu ka mikanda ku tshiibi ne kûle ne mikanda, mmuomumue ne: pamu’apa kakuena kuanji kulua muntu to, ne kabiena ne mushinga bua kukokola kabidi ku tshiibi nansha. Biwikala mupangile kupeta muntu njila ne njila pa mêba mashilashilangane a dituku kampanda, ne ku dilolo kabidi, udi mua kumuela nshinga. Padiku kakuyi mushindu wa kuenza nanku to, ushiye trakte anyi kabeji ka dibikilangana mu bisangila ku tshiibi kakayi katamba kumueneka, nangananga bikala teritware eu muenzelamu mudimu misangu ya bungi. Pamu’apa neumonangane ne muntu eu musangu mukuabu uwalua kuyishamu.

¹⁴ Newikale ne bua kuepuka diyukila ne muntu dîba dile ku tshiibi bikala mashika amubuela. Padibu bakulomba bua kubuela mu nzubu, utabalele bua kubenga kushiya manyanu panshi. Ulame meji makane padi mbua ukubulukila. Paudi uyisha mu nzubu munene wa bisasa bivule, wakule ne dîyi dikese ne wepuke dienza mutoyi, bualu bidi mua kutatshisha bantu ne kubamanyisha ne: udiku.

¹⁵ Ikala muena bulongame ne bunême: Tuetu badilongolole bimpe, kudi mushindu wa tuetu kuepuka dikungila didi mua kukoka ntema ya bantu mu teritware. Bantu badi mua kusumpakana bua kumona mashinyi a bungi mimanyika kumpala kua mpangu yabu ne bamanyishi tshisumbu badikungija. Katuena basue bua bantu bele meji ne: tutu “tubuela” ba bungi mu turtié tudibu basombele to. Mbimpe kudilongoluela ku Nzubu wa Bukalenge, mu tshisangilu tshia buambi. Tusumbu tukese tua bamanyishi, tua bunene bua dîku, katuena tutamba kutshinyisha bantu mu teritware ne kudi mushindu wa kutuakajilula bipepele padi buambi butungunuka mu teritware.

¹⁶ Bulongame budi bulomba bua baledi batabalele ne ntema bidi bana babu benza padibu mu diyisha. Bana badi ne bua kuleja dimanya dia malu padibu bafila bakulumpe ku nzubu ne ku nzubu. Kabena ne bua kulekela bana bakese banaya anyi batua eku batua eku tshianana to, bidi bikoka patupu ntema ya bantu ba mu kartié anyi bapitshi ba njila.

¹⁷ Bidi kabidi bikengela kuikala ne nkatshinkatshi bua mêba a diikisha. Mu Mudimu wetu wa Bukalenge wa Tshisua-munene 1995, dibeji 5, badi bamba ne: “Patudi mu buambi, tutu pamu’apa tujimija dîba mu diikisha. Kadi, padi kuulu kakuyi kuimpe, diikisha didi diasulula makanda etu ne dituambuluisha bua kutungunuka ne mudimu. Kadi bamanyishi ba bungi batu basanka bua kuyisha ne kabayi balekela dîba dia kuenza buambi bua kuikisha pamue ne bana betu bakuabu to.” Nansha mudibi bualu budi butangila muntu nkayende, bakadi bamone bana betu baya bisumbu mu nzubu ya tshidilu. Pa kumbusha dîba dijimija bua kuindila biakudia, dimona bantu ba bungi nanku didi mua kutonda basumbi bakuabu ba biakudia. Imue misangu, bana betu batu balonda ne mêyi makole muvuabu bapitshishe buambi buabu mu dinda, ebi bidi ne buenzeji bubi pa bunême bua mudimu wetu ne pa bipeta bidiwu mua kupatula. Ne busunguluji, bamanyishi nebepuke dikungila mu nzubu kampanda ne dijimija dîba mu buambi.

¹⁸ Ba bungi batu bapatula bipeta bimpe mu diyukila ne bantu miaba yonso idibu: mu misesu, ku bimanyikidi bia mashinyi ne miaba mikuabu ya patoke. Mu nsombelu eyi kabidi, tudi basue kufila bumanyishi buimpe, ki ng’anu ku mêyi to, kadi kabidi mu dikala ne nkatshinkatshi. Bamanyishi ba tshisumbu ne tshisumbu badi ne bua kutabalela bua kunemeka mikalu ya teritware yabu, bua kubenga kutondesha bantu mu turtié tua bungenda, bitudidi bia mashinyi ne miaba itu bantu benza mudimu butuku ne munya bu ku bipanyishidi bia kasolonyi. Bua kuikala bajadike ne: tudi tuenza mudimu wetu mu bulongame ne bunême, katuakupita pa mikalu ya teritware wetu to, anu bikala komite wa mudimu wa tshisumbu tshikuabu muangate mapangadika a pa buawu bua kukeba diambuluisha.​—Tangila 2 Kolinto 10:13-15.

¹⁹ Bimue bisumbu bitu ne bitupa bia bungi bikumbanyine bua kuenzela buambi bua mu mpukapuka. Nunku mbabikosolole mu teritware. Badi bapesha mumanyishi umue peshi kasumbu ka bamanyishi karte ka teritware bua kumona mua kumunyunguluka bimpe menemene ne kuepuka bua ne: bamanyishi ba bungi kabayishi mu dîba dimue pa muaba umue, bilondeshile dîyi-diludiki difila mu 1 Bena Korente 14:40 (Mukanda wa Mvidi Mukulu) ne: “Bionso bienzeke anu mu buakane ne mu bulongame.”

²⁰ Mmuenekelu wetu udi ne bua kuikala misangu yonso wa bunême ne upe ba-ministre badi ne dîna dia Yehowa lumu. Bidi kabidi bia muomumue bua bintu bitudi bambule. Bibuta bipuluke ne mabeji a Bible menze mifudi bidi bipuekesha mushinga wa mukenji wa Bukalenge. Muntu mukuabu wakamba ne: mvuadilu wetu ne ndengejilu wa nsuki “bitu bimanyisha pa lukasa bantu badi batumona tshitudi, ngikadilu wetu ne muaba wetu mu nsombelu.” Bua nanku, mvuadilu wetu kêna ne bua kuikala mulengulula anyi munekesha to, kadi udi ne bua kuikala misangu yonso muakanyine lumu luimpe.​—Tangila 1 Timote 2:9, 10, NW.

²¹ Mu 1 Bena Korente 9:26 (MMM), mupostolo Paulo udi wamba ne: “Ke mundi nyema panyi tshiyi ngela bilele; nansha mu yanyi mvita tshiena ngela mbata panshi nansha.” Pa kulonda tshilejilu tshia Paulo, tudi bapangadije bua kuenza mudimu udi upatula bipeta bimpe. Tuyishayi ne lukunukunu munkatshi mua “tshiluilu tshia mikumbi” ya Yehowa, tuanyishayi bua kumanyisha muntu netu mukenji wa lupandu mu dikala ne nkatshinkatshi ne busunguluji!