TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w94 15/6 dib. 8-11
  • Utuku ubabidila dilonga dia pa nkayebe anyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Utuku ubabidila dilonga dia pa nkayebe anyi?
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Bakavuija bukole bua mu nyuma bupiabupia ku dilonga dia muntu pa nkayende
  • Buambi buikale tshisonsodi tshia dilonga
  • Kudidiisha pa tshibidilu ne Dîyi dia Nzambi
  • Imue ngenyi mimpe
  • Ikala pa tshibidilu ne dijinga dia kulonga
  • Londa tshilejilu tshia Mukalenge
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2002
  • Lengeja mushindu uutu udilongela!
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2019
  • Babidilayi dibala Bible dituku dionso
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Kulonga kudi ne dikuatshisha
    Kalasa ka Mudimu wa Nzambi kadi kakuambuluisha
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1994
w94 15/6 dib. 8-11

Utuku ubabidila dilonga dia pa nkayebe anyi?

MUSADIDI mulelela wa Nzambi udi ne bua kulama mêba mavule bua dilonga dia pa nkayende. (Musambu wa 1:1, 2) Kadi, bu mudi midimu mikuabu ibalomba mêba ne makanda bivule, bantu ba bungi batu bamona se: mbikole bua kupitshisha mêba ne kufila makanda a bungi bua dilonga dia muntu pa nkayende bu muvuabi bikengedibua.

Kadi, bua kushala basadidi ba Nzambi ba disuminyina, yonso wa kutudi udi ne bua kuvudija disanka diende ne makanda ende [bia mu nyuma] dituku dionso pa kuangula malu mapiamapia ne muondoke a bulelela budi mu Dîyi dia Nzambi. Malelela a mu Bible avua atamba kulenga mutshima webe bidimu bishale ebi kaatshiena pamu’apa alenga kabidi mutshima webe bu kumpala. Pa nanku, mbimpe ne bidi bia mushinga mukole bua wewe kutabalela ne kuenza madikolela bua kupeta busunguluji bupiabupia pa bulelela, apu ke wewe kumona mua kushala mukazamuke mu nyuma.

Mmunyi muvua bantu ba ditabuja ba kale bakoleshe makanda abu a mu nyuma ku dilonga dia muntu pa nkayende dia Dîyi dia Nzambi? Mmunyi mudi bamue basadidi ba Yehowa ba mu tshikondo tshietu etshi bavuija dilonga diabu muanda wa disanka udi upatula bipeta bimpe? Mmunyi mudibo bafutshibue bua madikolela abu?

Bakavuija bukole bua mu nyuma bupiabupia ku dilonga dia muntu pa nkayende

Mukalenge Yoziase wa Yuda wakenza kampanye kende ne mitalu yonso bua kushimbula ntendelelu wa mpingu kunyima kua dimubadilabu ‘mukanda wa mikenji ya Yehowa mufunda ku tshianza tshia Mozese.’ Bushuwa, kawuvua musangu wa kumpala uvuaye ukonkonona tshitupa etshi tshia Dîyi dia Nzambi to; kadi kuteleja mukenji buludiludi mu maniskri eu wa ku ntuadijilu kuakamupesha bukole bupitshidile mu mvita yende ya diluila ntendelelu mukezuke.​—2 Kulondolola 34:14-19.

Muprofete Danyele wakajingulula ‘bungi bua bidimu bivua ne bua kupitshila Yeruzaleme mu kabutu kende’ ne dikumbana dia bidimu ebi bionso, ki ng’anu biangatshile mu mukanda wa Yelemiya nkayau, kadi kabidi ne mu “mikanda” [mikuabu]. Munkatshi mua mikanda eyi mivule, tudi mua kutela Lewitiki (26:34, 35), Yeshayi (44:26-28), Hoshea (14:4-7), ne Amosa (9:13-15). Malu akajingululaye ne dishindika dionso ku dilonga ne tshisumi mikanda ya mu Bible akasaka muntu eu mutshinyi wa Nzambi ku dinanukila bua kukeba Nzambi mu masambila. Milombo yende mienza ne disuminyina yakandamunyibua ku tshikena-kumona ne kupetaye dishindika pa malu avua atangila tshimenga tshia Yeruzaleme ne benamu popamue.​—Danyele, nshapita wa 9.

Yoziase, eu wakenza “malu avua mimpe ku mesu kua Yehowa,” ne Danyele, uvua “munangibue bikole” kudi Nzambi, kabavua bashilangane menemene ne tuetu badiku lelu’eu to. (2 Bakalenge 22:2; Danyele 9:23) Madikolela abu a pa nkayabu akatamba kubasaka ku dilonga Mifundu ivuaku mu tshikondo atshi akabafikisha ku dikola mu nyuma ne kubambuluisha bua kushemesha malanda abo ne Nzambi. Ke mudibi mua kuambibua bua basadidi bakuabo ba Yehowa ba kale bu mudi Jefté, muimbi wa misambu wa mu nzubu wa Azafe, Nehemiya, ne Etienne. Buonso buabu bakafila tshijadiki tshia dilonga ne ntema yonso dia muntu pa nkayende dia bitupa bia Bible bivuaku mu tshikondo tshiabu.​—Balumbuluishi 11:14-27; Musambu wa 79, 80; Nehemiya 1:8-10; 8:9-12; 13:29-31; Bienzedi 6:15–7:53.

Buambi buikale tshisonsodi tshia dilonga

Bavule ba ku basadidi ba Yehowa lelu’eu badi bamusadila kukadi bidimu bivule badi ne programme wa dilonga dia Bible wa muntu pa nkayende. Mbafike ku dijingulula se: eu mmuanda udi ukengedibua bua kushala batabale mu nyuma ne kukumbaja muabu muonso majitu abu a bena nkristo. Nansha biobi nanku, bavule ba kudibu badi bitaba se: kabitu bipepele bua kujalamija ditumika ne mêba pamue ne makanda biabu pankatshi pa dilonga ne makuabu malu adibu kabayi ne bua kulengulula.

Kadi, kushala batabale mu nyuma ku butuangaji bua dilonga ne tshisumi dia muntu pa nkayende kudi kuya pamue ne bidi bikengedibua mu mudimu wa bena nkristo mu tshikondo etshi tshidi mudimu wa pa buloba bujima wa kumanyisha Bukalenge ukumbajibua bipitshidile. Aba badi balengibua mitshima kudi malu mapiamapia ne busunguluji buondoke budi mu Dîyi dia Nzambi badi mua kujikija nzala ne nyota ya buakane bia bantu. Ke mudibi nansha bituatumibua muaba wonso udi diloba dinene dia mu nyuma mua kufuta bia bungi anyi mu teritware itubu batamba kukumbula, mutu bantu kabayi batamba kusankidila bulelela.

Kudidiisha pa tshibidilu ne Dîyi dia Nzambi

Bidi bakuabo benza bidi mua kukupetesha ngenyi bua wewe kulabula disanka divule mu didilongela peshi kuenza bua wewe ne bena dîku diebe nutambe kupetela disanka ku mêba anudi nupitshisha mu dilonga edi. Ku malu adi musadidi wa Nzambi kayi mua kulekela, tudi tutela dibala dia pa tshibidilu dia Dîyi dia Nzambi mene. Bantu bavule mbadifundila tshipatshila bua kubala nshapita isatu anyi inayi ya mu Bible ku lumingu luonso. Udi musue kubala Bible mujima mu tshidimu tshimuepele anyi? Nanku, neusanke bua kupitshisha mêba mavule bua kumubala, imue misangu tshitupa tshia dîba ku dituku.

Ukadiku mubale Bible mujima misangu mipite pa umue anyi? Bua tshinyi kubenga kudifundila tshikuabo tshipatshila musangu udi ulonda? Bua kushintulula, inabanza kampanda muena nkristo wakabala Bible bilondeshile mudi mikanda yende ilondangana ku difundibua diayi. Wakamanya malu mavule ne bilondeshile dilondangana diawu mu kupita kua bikondo, avuaye kayi mutabalele bangabanga. Inabanza mukuabu muena nkristo wakabala Bible mujima misangu itanu munkatshi mua bidimu bitanu biapitshi ebi, musangu wonso uvu’anu ne tshipatshila tshishilangane. Musangu wa kumpala, wakamubala kumbukila ku Genese too ne ku Buakabuluibua. Mu dibala dia musangu muibidi, wakafunda mu mêyi makese malu manene a mu nshapita wonso mu mulongo umue anyi ibidi mu karné kende katuye wangatshila note. Bituadijile ku tshidimu tshisatu, wakangata nkudimuinu wa maleta manene, diambedi uvua wenza makebulula pa kutumika ne mvese mifunkunyi ya mikuabu mifunda pankatshi ne kuinshi kua dibeji, ne pashishe, kutabalela mamanyisha adi mafunda kuinshi kua dibeji bia muomumue ne aa adi masakidila ku ndekelu kua Bible. Musangu muitanu, wakatumika ne twarte tudi tuzola mu Bible bua kuvudija dimanya diende pa malu a jeografi. Udi wamba ne: “Buanyi meme, kubala Bible kuakalua muanda wa disanka anu bu mutu kudia biakudia.”

Bamue balongi ba Bible ba mitalu bakamona se: bidi biambuluisha bua kuikala ne Bible wa kutumika nende anu bua dilonga dia muntu pa nkayende ne kufunda mu mêyi makese mumvuija mimpe ku luseke lua dibeji dia Bible lutu kaluyi lufunda miaku, bimfuanyi bidi bielesha meji, anyi nimero ya mabeji a mikanda mikuabo idi yumvuija Bible mudibu mua kuangatshila mumvuija pashishe. Mukaji kampanda ministre wa ku dîba ne ku dîba, biakatamba kumusankisha ku ndekelu kua ngondo wonso bua kufunda malu mapiamapia avuaye mulonge munkatshi mua ngondo mu Bible uvuaye utumika nende bua dilonga. “Kutapa dîsu ku mêba anyi aa a mushinga mukole,” ke mudiye wamba, “kudi kungambuluisha bua kukumbaja bikuabo bipatshila mu ngondo idi kumpala.”

Imue ngenyi mimpe

Udiku umona se: programme webe wa ku dituku ne wa ku lumingu mmuwule tente ne midimu iwudi ne bua kuenza ne nunku, bikukengela imue ngenyi mimpe bua kumona mua kutumika ne mêba ebe anyi? Tshilejilu, udi mua kuya ne ebi biwudi ujinga kubala ne kubabidila bikondo bia dijikija lutetuku. Ku nzubu peshi muaba uwutu ulongela pa tshibidilu, longolola biakane mikanda ne bikuabo bintu bia kutumika nabi bua dilonga bua kuikalabi bipeteka kakuyi lutatu bua dilonga. Longolola bimpe muaba uwudi ulongela, kadi kawutambi kuikala munefuke bua kawukuladiki tulu. Mbakupeshe muyuki wa kuenza anyi? Diambedi, anji kuwubala wonso nkong, pashishe, lekela ngenyi ikuvuile mu mutu pawudi musomba patupu anyi pawudi wenza midimu kabukabu.

Bakuabo bantu badi mua kuenzejangana nebe mudimu bua kutumika bimpe ne mêba pa kuambuluishangana umue ne mukuabo. Tshilejilu, muntu kampanda udi mua kukubadila biena-bualu kampanda ne dîyi dikole pawudi wenda wenza midimu kabukabu ya buatshia-buila anyi pawudi welela mukubadidi webe muimpe eu tshiayi [mu dikopo]. Mmunyi mudi bena mu nzubu buonso bangata muanda wa kupunga dîyi bua kushala talalaa mu tshikondo kampanda bua dilonga dia muntu pa nkayende? “Mmalu kayi adi makusankishe mu dibala diebe diwafumi ku dienza?” Mu tshikondo tshiakanyine, neupete mushindu wa kuteleja malu avua balunda bebe balonge pa kutuadija diyukidilangana mu ditangija ku mine malu aa.

Udiku musue kubueja mu programme webe wa dilonga imue ngenyi mipiamipia anyi? Udiku mua kudifundila tshikondo kampanda bua kulonga anu bu mutu bavule badifundila tshikondo kampanda bua kuyukidilangana ne bakuabo pa malu adi mu Bible. Mumanyishi kampanda wa ku dîba ne ku dîba (mpanda-njila) wakadifundila tshipatshila tshia kubenga kuenza mêba mashadile ku bu bungi kampanda ku ngondo wonso bua kulonga, ne muanda eu wakamusankisha pa kumona muvua mêba avuaye upitshisha bua kulonga aya tshia pamue ne tshipatshila tshiende. Bakuabo batu badikosela mêba adibo ne bua kubandila programme ya ku televizion ne nenku, bibapetesha mushindu wa kukuba mêba bua dilonga. Bavule batu basungula tshiena-bualu kampanda tshia kukonkonona mu tshikondo kansanga, bu mudi mamuma a spiritu, mianda ya kale idi itangila mikanda ya mu Bible, peshi mushindu wa kulongesha. Bamue batu basanka bua kuenza tablo wa dilondangana dia malu, bu mudi aa adi aleja diumvuangana didi pankatshi pa bakalenge ba bena Izalele ne ba-profetea anyi diumvuangana didi pankatshi pa Bienzedi bia bapostolo ne mikanda ivua Paulo mutumine bena nkristo.

Bansonga, nutuku nujinga bua kuikala ne ditabuja dikole anyi? Bua tshinyi kubengaku kuangata mukanda kampanda udi umvuija Bible bua kuwulonga mu tshikondo tshiebe tshia diikisha dia kalasa ditshilualua? Mulongi kampanda mutambule wa mu kalasa kabandile wakasungula mukanda wa L’Humanité à la recherche de Dieu, mupatula kudi Watch Tower Society. Nshapita ku nshapita, wakafunda mu mêyi makese mu karné kende katuye wangatshila note, bionso bivuaye mulonge. Tshivua muanda mukole kudiye ne biakamuangata mêba mavule kupita ne muvuaye wela meji. Kadi, pakajikijaye mukanda wonso, bulelela bua mukenji udi mu Bible buakamukemesha bikole bitambe.

Ikala pa tshibidilu ne dijinga dia kulonga

Musumba munene wa basadidi ba Yehowa ba lulamatu ba mu matuku etu aa badi ne “bivule bia kuenza mu mudimu wa Mukalenge.” (1 Kolinto 15:58, NW) Nansha ne programme muakajilula ne madikolela a nsongo, malu masunguluke a buatshia-buila awutu wenza ku lumingu luonso kaena mua kutamba kushintuluka. Kadi, dijinga dilelela ku luebe luseke bua kupeta busunguluji buondoke pa bulelela, kubumanya mu diumvuangana ne malongolola a Yehowa adiye musokolola nebikuambuluishe bua kulubuluja tshibidilu tshiebe tshia dilonga.

Bidi bikankamija pa kumanya mushindu wakafutshibua bantu bakalubuluja dilonga diabo. Muena nkristo kampanda mulume wakajingulula muvuaye wenda ujimija mmuenenu muimpe pa bidi bitangila dikeba diondoke bua kumvua bulelela, wakakaja nsombelu wende mu mushindu wa kupitshisha mavule a ku mêba ende a diikisha mu dilonga dia muntu pa nkayende. “Biakampetesha disanka dimvua tshiyi nadi bangabanga,” ke mudiye wamba. “Ne dishindika didi dienda dishindama dia mudi Bible mufundisha kudi Nzambi, ndi mmona se: ndi mua kuyukidilangana ne bakuabo pa malu adi atangila ditabuja dianyi ne musangelu wonso. Ndi ngumvua se: ndi ndiishibua bimpe bitambe, ne ndi ne makanda mimpe a mu nyuma, ne ntu ne disanka divule ku ndekelu kua dituku dionso.”

Mutangidi kampanda muena-ngendu wa ku Bantemu ba Yehowa, utu ukumbula bisumbu bivule udi uleja bipeta bikuabo bidi bipatuka nunku: “Aba badi badifila ne disuminyina dionso mu dilonga dia muntu pa nkayende badi pa tshibidilu bena ngakuilu wa dizanzamuka ne wa musangelu. Badi basomba bilenga ne bakuabo, ne kabena batamba kufika munda bua mêyi mabi a kudi bakuabo nansha. Padibu mu mudimu wa budimi, badi ne lungenyi lutabuluke pa kusunguluja bintu bidi bantu badibo bapetangana nabu bakengela.”

Wakasakidila bualu budi bakuabo ne bua kulama mu lungenyi padibo bakonkonona muanda wa dilonga diabo nkayabu. “Mu bisangilu bitu bienzeka ku mayukidilangana mashila pa Mifundu, bavule batu bajinga kubala mumvuija abo amu mudiwo mafunda mu dibeji. Kadi, nebitambe kubambuluisha bieleelabu meji pa diumvuangana didi pankatshi ebi bidibo bamanye ne ebi bidibo bafuma ku dilonga peshi ne pankatshi pa nsombelu wabo.” Udiku wela meji se: udi mua kuakaja madikolela ebe mu muanda eu anyi?

Muprofete Danyele, kunyima kua bidimu bia muoyo wende bipite pa 90, kakadiumvua bu uvua mumane kujingulula bivule pa bidi bitangila njila ya Yehowa to. Mu bidimu biende bia ndekelu, wakebeja bua kujingulula malu avuaye kayi mujadike bimpe menemene: “Ô mukalenge wanyi, ndekelu wa malu aa neikale bishi?” (Danyele 12:8, NW) Bushuwa, dijinga dikole dikena dishintuluka dia kutamba kulonga bulelela bua Nzambi ke divua nsapi wa dikema wa dilama butoke bua muoyo mu nsombelu wende uvua muwule tente ne mianda ya njiwu.​—Danyele 7:8, 16, 19, 20.

Musadidi yonso wa Yehowa mmuomekela bujitu bua muomumue ne buvua nabu Danyele bua kushala mukandamane [mu nyuma] bu mudiye umue wa ku Bantemu Bende. Ikala pa tshibidilu ne dijinga dikole dia kulonga bua wewe kushala mukole mu nyuma. Teta bua kusakidila ngakajilu umue anyi ibidi mipiamipia ku programme webe wa dilonga dia muntu pa nkayende wa ku lumingu, ku ngondo anyi wa ku tshidimu tshionso. Nunku, neumone mudi Nzambi ubenesha madikolela nansha makese kayi wonso awudi wenza. Eyowa, usanke bua dilonga diebe dia Bible dia pa nkayebe ne bua bipeta bidi bipatukilaku.​—Musambu wa 107:43.

[Mêyi adi kuinshi]

a Bu nshindamenu wa dialabaja dia dilonga diebe, suaku bua kuenza mudimu ne tablo udi mu mukanda wa Étude perspicace des Écritures, Volime 1, dibeji dia 468 ne dia 470, mupatula kudi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu