TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • kl nshap. 11 dib. 98-107
  • Matuku etu aa ng’a ku nshikidilu!

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Matuku etu aa ng’a ku nshikidilu!
  • Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • BIMANYISHILU BIA MATUKU A NSHIKIDILU
  • ANDAMUNA KU TSHIJADIKI
  • Tudi mu ‘matuku a ku nshikidilu’ anyi?
    Bible utu ulongesha tshinyi menemene?
  • Tudi bushuwa mu ‘matuku a ku nshikidilu’ anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2006
  • Newangate didimuija dia Nzambi ne mushinga anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Nshikidilu wa bulongolodi ebu ukadi pabuipi anyi?
    Mmalu kayi adi Bible utulongesha?
Tangila bikuabu
Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi
kl nshap. 11 dib. 98-107

Nshapita 11

Matuku etu aa ng’a ku nshikidilu!

MMUNYI muakafika bulongolodi buetu busaluke ku dikala nunku? Tudi tuya batangile kuepi? Kutu muanji kudiebeja nkonko ya mushindu’eu anyi? Bavule badi balubakana mu mushindu kampanda padibo batangila nsombelu wa bulongolodi ebu. Malu bu mudi mvita, masama, ne dibunda bibawu adi afikisha bantu ku didiebeja tshiabatuadila matuku atshilualua. Balombodi ba mbulamatadi kabena bafila ditekemena dia nsongo. Kadi, diumvuija dia kueyemena dia tshikondo tshia dikenga etshi didi dipeteka kudi Nzambi mu Dîyi diende. Mu mushindu wa kueyemena Bible udi utuambuluisha bua kumona ne: tudi tshikondo kayi. Udi utuleja ne: tudi mu “matuku a ku nshikidilu” a ndongoluelu wa mpindieu wa malu.—2 Timote 3:1.

2 Tshilejilu, tangila diandamuna dia Yezu ku imue nkonko yakajula bayidi bende. Matuku asatu kumpala kua Yezu kufua, bakamuebeja ne: “Ntshinyi tshikala tshimanyinu tshia dikalaku diebe ne tshia nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu?”a (Matayo 24:3, NW) Mu diandamuna, Yezu wakatela mianda misunguluke ya mu bulongolodi ebu ne nsombelu yaleja patoke se: ndongoluelu eu mupidi wa Nzambi mmubuele mu matuku ende a ndekelu.

3 Bu mudibi bileja mu nshapita mushale, dibadika bikondo dia mu Bible didi difikisha ku nkomenu wa ne: Bukalenge bua Nzambi bukadi bumane kubangisha kukokesha. Kadi mmunyi mudibi mua kuikala nunku? Nsombelu mmupite kunyanguka, kêna mutambe buimpe. Bushuwa, etshi ntshimanyinu tshinene tshia se: Bukalenge bua Nzambi mbutuadije kukokesha. Bua tshinyi nunku? Eyowa, Musambu wa 110:2 (NW) udi utuambila ne: mu bule bua tshikondo kampanda Yezu neakokeshe ‘munkatshi mua baluishi bende.’ Bulelela, tshienzedi tshiende tshia kumpala bu Mukalenge wa mu diulu tshivua tshia kuela Satana ne ba-demon bende panshi ku mpenga kua buloba. (Buakabuluibua 12:9) Tshipeta tshivua tshinyi? Bivua anu bu muakadianjila kumanyisha Buakabuluibua 12:12 (NW) ne: “Diakabi bua buloba ne mbuu, bualu Diabolo mmupueke kunudi, muikale ne tshiji tshikole, mumanye ne: udi ne lupolo luîpi lua tshikondo.” Tudi mpindieu mu “lupolo luîpi lua tshikondo” alu.

4 Nunku, kabiyi bikemesha, pakebejabo Yezu pa tshikala tshimanyinu tshia dikalaku diende ne tshia nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu, diandamuna diende divua dia meji. Bitupa bishilangane bia tshimanyinu bidi bisanganyibua mu kazubu mu dibeji dia 102. Bu muudi mua kubimona, bapostolo bena nkristo Paulo, Petelo, ne Yone badi batupesha malu a pa mutu adi atangila matuku a nshikidilu. Bushuwa, bitupa bivule bia tshimanyinu ne bia matuku a nshikidilu bidi bikongoloja nsombelu ya makenga. Kadi, dikumbana dia milayi eyi didi ne bua kututuisha se: ndongoluelu eu mubi udi pabuipi ne nshikidilu wende. Tuanji kukonkononona bimue bimanyishilu binene bia matuku a nshikidilu.

BIMANYISHILU BIA MATUKU A NSHIKIDILU

5 “Ditunga dimue nediluishe dikuabu ne bukalenge nebuluishe bukuabo.” (Matayo 24:7, NW; Buakabuluibua 6:4) Mufundi Ernest Hemingway wakabikila Mvita ya Kumpala ya Buloba bujima ne: “ndishipangana ditamba bunene, dia tshinyangu, dikontolola bibi ditu kadiyi katshiakatshia dienzeke pa buloba.” Bilondeshile mukanda wa The World in the Crucible—1914-1919, etshi tshivua “mvita ya bunene bupiabupia, mvita mijima ya kumpala mu muyuki wa bukua-bantu. Bule buayi, bukole, ne bualabale biakapita tshintu kayi tshionso tshimanyike kumpala anyi tshitekemena pa tshibidilu.” Kunyima Mvita Mibidi ya Buloba bujima yakalonda, yakamueneka ya tshinyangu tshivule tshitambe tshia Mvita ya Kumpala ya Buloba bujima. Mulongeshi wa bushikuluji bua malu a kale Hugh Thomas udi wamba ne: “Siekele wa makumi abidi mmukokeshibue kudi bingoma binene, mashinyi a mvita, ndeke ya B-52, bombe ya nikleere ne, ndekelu wa bionso, misile. Mmusungulujibue kudi mvita idi mimuangalaja mashi mavule ne ya tshinyangu kupita mvita ya tshikondo kayi tshionso.” Bushuwa, mbakule bikole bua dilekela kuenza bingoma kunyima kua dijika dia Mvita ya mu Mifintshifintshi. Nansha nanku, luapolo kampanda ludi lutshinka se: kunyima kua dikepesha dipangadija, mitu ya bingoma bia nikleere bitue ku 10 000 anyi 20 000 nebishale—bukole bua bingoma bupite buvua butumika nabu mu Mvita Mibidi ya Buloba bujima misangu 900.

6 “Nekuikale dipangika dia biakudia.” (Matayo 24:7, NW; Buakabuluibua 6:5, 6, 8) Biangatshile ku 1914 nkuenzeke biyole bia nzala binene bipite pa 20. Mbienzeke ku Bangladesh, Burundi, Cambodge, Chine, Ethiopie, Grèce, Inde, Nigéria, Russie, Rwanda, Somalie, ne Soudan. Kadi biyole bia nzala kabitu misangu yonso bikebesha kudi dipangika dia biakudia. “Biakudia mu buloba bujima mbivulangane bikole kupita bungi bua bantu mu makumi a bidimu bishale ebi,” ke muakakoma tshisumbu tshia bashikuluji ba malu a madimi ne a lupetu. “Kadi bualu bantu bapite pa miliyo 800 badi mu bupele bukole, . . . kabena ne mushindu wa kusumba bungi bukumbane bua kuepuka didia dibi dia munanunanu.” Tubingila tua tshididi tutu ne buenzeji mikuabu misangu. Doktere Abdelgalil Elmekki wa ku Université wa Toronto udi utela bilejilu bibidi bia matunga adi apana biakudia bivule kudi matunga makuabo eku bantu binunu ne binunu bikalemu ne nzala. Mbulamatadi ivua imueneka itamba kuditatshisha bua kupeta mfranga ya matunga menyi bua kulubuluja mvita yabo kupita kudiisha bena-muabu. Doktere Elmekki udi ukoma bishi? Tshiyole tshia nzala tshitu misangu mivule “tshilumbu tshia diabanya [biakudia] ne tshididi tshia mbulamatadi.”

7 “Bipupu bia masama.” (Luka 21:11, NW; Buakabuluibua 6:8) Disama dia gripe wa bena Espagne dia 1918-19 diakakosesha mioyo ya bantu mipite pa miliyo 21. “Buloba kabuvua katshia bunyanga kudi mushipianganyi udi mubutule bantu bavule nunku ne lukasa lua bungi,” ke mudi A. A. Hoehling mufunda mu mukanda wa The Great Epidemic (Tshipupu tshinene). Lelu eu, bipupu bia masama mbilunguluke. Tshidimu tshionso, kansere kadi kashipa bantu miliyo itanu, masama a diela munda adi akosesha mioyo mipite pa miliyo isatu ya tutoto ne bana bakese, ne disama dia tshiadi didi dishipa miliyo isatu. Masama a bisulusulu, nangananga disama dia mbadi, adi ashipa ku tshidimu tshionso miliyo isatu ne tshitupa ya bana ba bidimu bishadile ku bitanu. Ne bungi bukemeshi bua miliyare 2 ne tshitupa ya bantu—tshiabibidi tshia bungi bua bantu mu buloba—badi babeela masama makebesha kudi dikepela anyi dinyanguka dia mâyi ne mankenda makese. SIDA udi ufila divuluija dia pa mutu dia se: muntu, nansha mudiye ne bipeta bia mushinga mu malu a luondapu, kêna ne mushindu wa kujikija bipupu bia masama.

8 “Bantu nebikale . . . banangi ba biuma.” (2 Timote 3:2) Mu matunga a pa buloba bujima, bantu badi bamueneka bikale ne dijinga dikena disankishibua dia bubanji butambe bunene. “Dilubuluka” didi dibadibua ku bungi bua mfranga ya difutu dia muntu, “tshidiye mukumbaje” tshidi tshibadibua ku bungi bua bidi muntu nabi. “Lukuka lua bintu bia ku mubidi nelutungunuke ne kuikala bukole buendeshi bua bena mu Amerike . . . ne budi kabidi bukole bua mushinga budi buenda buvula mu bitupa bikuabo binene bia buloba,” ke muakamba muludiki tshindondi wa nzubu wa dimanyisha bintu ku bantu. Ke mudibi bienzeka muaba uudi musombele anyi?

9 “Kabayi batumikila baledi.” (2 Timote 3:2, NW) Baledi ba lelu, balongeshi, ne bakuabu bantu badi ne tshijadiki tshia kumpala tshia se: bana bavule mbapange kanemu ne kabena batumikila. Bamue bana badi bandamuna ku bienzedi bibi bia baledi babo peshi babidikija. Bungi budi buenda buvula bua bana badi bajimija dieyemena—ne batombokela—tulasa, mikenji, bitendelelu, ne baledi babo. Mulongeshi kampanda mumonamone malu udi wamba ne: “Tshidiku ntshia se: badi bamueneka bikale ne kanemu kakese menemene bua tshintu kayi tshionso.” Nansha nanku, bia diakalenga, bana bavule badi batshina Nzambi badi ne bienzedi bia tshitembu.

10 “Bena luonji.” (2 Timote 3:3) Muaku wa tshiena-Greke mukudimuna “bena luonji” udi umvuija ‘kayi muibidija, wa muitu, mupange diumvuilangana ne nyanji ya bu-muntu.’ Mmunyipu mudibi bikumbanyine bakebeshi bavule ba tshikisu ba lelu eu! “Nsombelu mmuule ne bisama, ne matoba a mashi ne buôwa ne bidi bikengela kukolesha ku muoyo bua kubala ngumu ya ku dituku dionso,” ke muakamba kamona-kamba kampanda. Musalayi mukubi wa nzubu kampanda wakamona se: bansonga bavule bavua bamueneka bu bavua babenga kuitaba bipeta bia bienzedi biabo. Wakamba ne: “Kudi lungenyi lua se: ‘tshiena mumanye tshienzeka malaba. Nempete tshionso tshindi musue mpindieu.’ ”

11 “Kabayi ne disuangana dia ku tshilelelu.” (2 Timote 3:3, NW) Tshiambilu etshi ntshikudimunyibue biangatshile ku muaku wa tshiena-Greke udi umvuija ne: “kayi mutshima, kayi ne bikadilu bilenga bia bu-muntu” ne udi uleja “dipangika dia disuangana dia ku tshilelelu ne dia mu dîku.” (Mukanda wa The New International Dictionary of New Testament Theology) Eyowa, disuangana ditu misangu mivule dipangika mu muaba mene mudidi ne bua kudiunda​—⁠ku nzubu. Miyuki ya dikengeshibua dia bena mabaka, bana, ne nansha baledi bakulakaje mmitangalake bikole mu mushindu udi utatshisha. Kasumbu kampanda ka bakebuludi kakela nseke ne: “Tshikisu tshia bantu—nansha tshikale mbata peshi disakila, ditua kela peshi diasa tshingoma—tshidi tshienzeka misangu mivule mu dîku kupita muaba mukuabu kayi wonso mu tshinsanga tshietu.”

12 “Bikale ne tshimuenekelu tshia dinemekela Nzambi kadi badiula bukole buadi.” (2 Timote 3:5, NW) Bible udi ne bukole bua kushintulula nsombelu ya bantu ne kuyilongolola. (Efeso 4:22-24) Kadi, bavule lelu’eu badi batumika ne bitendelelu biabu bu tshidingijilu bua kutungunuka ne kukumbaja midimu ikena miakane idi kayiyi isankisha Nzambi. Dishima, buîvi, ne tshiendenda tshia masandi misangu mivule mbianyishibue kudi balombodi ba bitendelelu. Bitendelelu bivule bidi biyisha dinanga eku bitua mvita nyama ku mikolo. “Mu dîna dia Mufuki udi ku mutu kua bionso,” ke mudi kamona-kamba kampanda wamba mu tshikandakanda tshia India Today, “bantu mbenzele bantu nabu malu a tshikisu matambe kubiipa.” Bushuwa, mvita ibidi idi mitambe kuela mashi panshi ya matuku adi panshi aa—Mvita ya Kumpala ne Mibidi ya Buloba bujima—yakabudika munkatshi mua Bukua-buena-nkristo.

13 “Banyanga buloba.” (Buakabuluibua 11:18, NW) Bashikuluji bapite pa 1 600, munkatshi muabu muvua bapetshi ba difutu dia Nobel 104, ba pa buloba bujima bakitaba didimuija, dienza kudi Nsangilu wa Bashikuluji Baditatshishi (UCS), divua diamba ne: “Bantu ne bufuki budi bubanyunguluke bidi mu lubilu lua batutakaja. . . . Makumi a bidimu mmashale makese kumpala kua mushindu wa kuepuka tshipupu kujiminawu.” Luapolo luakamba ne: bibidilu bidi bijuwisha muoyo bia muntu “bidi mua kunyanga bikole buloba ne kubufikisha kabuyi mua kukuatshisha muoyo mu mushindu utudi bamanye.” Dinyanguka dia ozone, dia mâyi, dijikija mêtu, diatuka dia buloba, ne dijimina dia mishindu ya nyama ne mitshi biakatedibua bu malu adi ne bua kulongolodibua lukasalukasa. “Dikondakaja dietu dia ndongoluelu mulamakane wa muoyo,” ke muakamba nsangilu wa UCS, “didi mua kukebesha bipeta bialabale, kusakidila ne diupuka dia ndongoluelu ya bintu bia muoyo itudi katuyi ne ngumvuilu wa tshishiki wa luendu luayi.”

14 “Lumu luimpe elu lua bukalenge nelumanyishibue pa buloba bujima buasa.” (Matayo 24:14, NW) Yezu wakadianjila kuamba ne: lumu luimpe lua Bukalenge nelumanyishibue pa buloba bujima, bu tshimanyinu kudi bisamba bionso. Ne diambuluisha ne dibenesha bia Nzambi, miliyo ya Bantemu ba Yehowa mmipitshishe miliyare ya mêba mu mudimu eu wa bumanyishi ne dienza bayidi. (Matayo 28:19, 20) Eyowa, Bantemu badi bamona ne: nebikale ne dibanza dia mashi bu buobo kabayi bambe lumu luimpe. (Yehezekele 3:18, 19) Kadi badi basankishibue se: tshidimu tshionso binunu bia bantu bidi biandamuna ne dianyisha ku mukenji wa Bukalenge ne biditeka ku luseke lua bena nkristo balelela, bu Bantemu ba Yehowa. Kusadila Yehowa ne nenku kumuangalaja dimanya dia Nzambi mmuabi kauyi kutua mushinga. Ne kunyima kua dimanyisha lumu luimpe elu pa buloba bujima budi buasa, nshikidilu wa ndongoluelu eu mubi nealue.

ANDAMUNA KU TSHIJADIKI

15 Mmunyi muafika ndongoluelu eu ku ndekelu wende? Bible udi udianjila kuamba ne: “dikenga dinene” nedituadije ne diluisha dia “Babilone Munene,” nsangilu wa bitendelelu bia dishima kudi makalenge a tshididi a mu bulongolodi ebu. (Matayo 24:21; Mamanyisha 17:5, 16, MMM) Yezu wakamba ne: mu tshikondo etshi ‘diba nedibuitshidile, ngondo kakukenka kabidi, mitoto neituke kulu, imate panshi, makole a mulu neanyukuke.’ (Matewuse 24:29, MMM) Ebi bidi mua kuleja mianda miena dîna ya mulu. Mu mishindu yonso, bimunyi bikenkeshi bia ntendelelu ya mu bulongolodi ebu nebitandudibua ne bibutudibua. Kunyima Satana, mubikila ne “Gogo wa buloba bua Magoga,” neakuate mudimu ne bantu banyanguke bua kuela tshisamba tshia Yehowa mvita mikole. Kadi Satana kakutshimuna, bualu Nzambi neabasungila. (Yehezekele 38:1, 2, 14-23) “Dikenga dinene” neditue ku nkomenu wadi ku Armagedon, “mvita ya dituku dinene dia Nzambi Wa-Bukole-Buonso.” Nedibutule bishadile bia ndekelu bionso bia bulongolodi bua Satana bua pa buloba, diunzulula njila wa mabenesha akena ndekelu bua asapalala pa bukua-bantu buapanduka.—Buakabuluibua 7:9, 14; 11:15; 16:14, 16, NW; 21:3, 4.

16 Biangata biobio nkayabi, bimue bimanyishilu bia milayi idi itangila matuku a ku nshikidilu bidi mua kumueneka bu bidi bikumbanyine bikondo bikuabo bia kale. Kadi bisangisha, bijadiki bilaya bidi bifunkuna matuku etu aa. Tshilejilu: Mishonyi idi yenza tshiala tshia muntu itu izola tshimfuanyi kampanda tshidi katshiyi mua kuikala tshia muntu mukuabu. Bia muomumue, matuku a nshikidilu adi ne tshiawu tshimfuanyi tshia mipu, peshi mianda idi yenzeka. Mianda eyi idi izola “tshiala” tshidi katshiyi mua kuikala tshia tshikondo tshikuabo nansha tshimue. Paditshi tshikuatakaja pamue ne bimanyinu bia mu Bible bia se: Bukalenge bua Nzambi bua mu diulu budi bukokesha mpindieu, tshijadiki etshi tshidi tshifila nshindamenu mukole bua kukoma ne: matuku etu aa bushuwa ng’a ku nshikidilu. Kabidi, kudi tshijadiki tshia mu Mifundu tshitokesha tshia se: ndongoluelu eu mubi wa mpindieu neabutudibue mu tshitupa tshîpi emu.

17 Newandamuna bishi ku tshijadiki tshia se: matuku etu aa nga ku nshikidilu? Ela meji ne: patu tshipepele tshibutudi tshikole tshikeba kudituta, tutu tuangata katuyi tunengakana mapangadika bua kudiepula. Eyowa, tshidi Bible udianjila kuamba bua ndongoluelu wa mpindieu eu tshidi ne bua kutusaka ku dienza. (Matayo 16:1-3) Tudi mua kumona kabiyi mpata ne: tudi mu matuku a nshikidilu wa ndongoluelu wa bulongolodi ebu. Ebi bidi ne bua kutusaka ku dienza mashintuluka wonso adi akengedibua bua kupeta dianyishibua dia kudi Nzambi. (2 Petelo 3:3, 10-12) Wakula buende nkayende bu mupeteshi wa lupandu, Yezu wakalomba ne difiatutuka ne: “Nudilame nuenu bine, bua mitshima yenu kayinemi bujitu mu budiavi, mu bunuavi, mu tunyinganyinga tua mu nsombelu, ne dituku adi kadivu kunuluila mu tshita ne mu tshita bu buteyi. Bualu nedivue kudi aba buonso badi basombe pa buloba bujima. Nunku, nushale batabale ne nusengelele mu tshikondo tshionso, ke bua nuenu kupanduka ku malu aa wonso adi ne bua kulua, ne kuimana kumpala kua Muana wa muntu.”—Luka 21:34-36, NW.

[Mêyi adi kuinshi]

a Imue Bible idi itumika ne muaku “buloba” pamutu pa “ndongoluelu wa malu.” Mukanda wa W. E. Vine wa Expository Dictionary of New Testament Words (Nkonga miaku wa Dipungila Dipiadipia) udi wamba ne: muaku wa tshiena-Greke ai·onʹ “udi umvuija lupolo kampanda lua tshikondo katshiyi tshijadika, anyi tshikondo tshiangata mu diumvuangana ne tshidi tshienzeka mu lupolo alu.” Mukanda wa Parkhurst wa Greek and English Lexicon to the New Testament (dibeji 17) udi usakidila tshiambilu “ndongoluelu eu wa malu” mu dikonkonona dia ditumika ne muaku ai·oʹnes (ku bungi) mu Ebelu 1:2. Nunku dikudimuna ne: “ndongoluelu wa malu” didi mu diumvuangana ne mifundu ya tshiena-Greke tshia ku tshifundilu.

TETA DIMANYA DIEBE

Bible wakadianjila kuamba tshinyi pa bidi bitangila malu enzeka mu bulongolodi ebu ku ntuadijilu wa bukokeshi bua Kristo?

Mbimue bimanyishilu kayi bia matuku a ku nshikidilu?

Ntshinyi tshidi tshikutuisha se: aa mmatuku a ku nshikidilu?

[Nkonko ya dilonga]

1. Bua tshinyi bantu bavule badi bapampakana mu mushindu kampanda padibo bamona nsombelu wa mu bulongolodi ebu, kadi nkuepi kutudi mua kupeta diumvuija dia kueyemena dia mianda ya mu bulongolodi ebu?

2. Ndukonko kayi luakelabo Yezu kudi bayidi bende, ne mmunyi muakandamunaye?

3. Bua tshinyi nsombelu pa buloba wakatamba kubipa pakatuadija Yezu kukokesha?

4. Mbimue bimanyishilu kayi bia matuku a ku nshikidilu, ne bidi bileja tshinyi? (Tangila kazubu.)

5, 6. Mmunyi mudi milayi idi itangila mvita ne biyole bia nzala yenda ikumbana?

7. Mmalu kayi adi enzeka pa bidi bitangila bipupu bia masama lelu’eu?

8. Mmunyi mudi bantu badileja “banangi ba biuma”?

9. Ntshinyi tshidi mua kuambibua pa bidi bitangila dibenga kutumikila baledi didianjila kumanyisha?

10, 11. Ntshijadiki kayi tshidiku se: bantu mbena luonji ne bapange disuangana dia ku tshilelelu?

12. Bua tshinyi bidi mua kuambibua ne: bantu badi anu ne dinemekela Nzambi didingidiji?

13. Ntshijadiki kayi tshidiku se: buloba budi bunyangibua?

14. Mmunyi muudi mua kujadika ne: Matayo 24:14 udi ukumbana mu matuku etu aa?

15. Mmunyi muafika ndongoluelu eu wa mpindieu mubi ku ndekelu?

16. Mmunyi mutudi bamanye ne: bimanyishilu bilaya bia matuku a nshikidilu mbikumbanyine tshikondo tshietu etshi?

17. Dimanya dia se: matuku etu aa ng’a ku nshikidilu didi ne bua kutusaka ku dienza tshinyi?

[Kazubu mu dibeji 102]

BIMUE BIMANYISHILU BIA MATUKU A KU NSHIKIDILU

• Mvita itu kayiyi mianji kuenzeka.—Matayo 24:7; Buakabuluibua 6:4.

• Biyole bia nzala.—Matayo 24:7; Buakabuluibua 6:5, 6, 8.

• Bipupu bia masama.—Luka 21:11; Buakabuluibua 6:8.

• Divula dia tshishiku.—Matayo 24:12.

• Dinyanga dia buloba.—Buakabuluibua 11:18.

• Bikumina.—Matayo 24:7.

• Bikondo bikole mua kupita nabi.—2 Timote 3:1.

• Dinanga dinekesha dia mfranga.—2 Timote 3:2.

• Dibenga kutumikila baledi.—2 Timote 3:2.

• Dipangika dia disuangana dia ku tshilelelu.—2 Timote 3:3.

• Banange masanka pamutu pa Nzambi.—2 Timote 3:4.

• Dipangika dia didikanda.—2 Timote 3:3.

• Kabayi ne dinanga dia buimpe.—2 Timote 3:3.

• Kabayi bamanya njiwu ikadi pa kudituta.—Matayo 24:39.

• Baseki badi babenga tshijadiki tshia matuku a ku nshikidilu.—2 Petelo 3:3, 4.

• Dimanyisha Bukalenge bua Nzambi miaba yonso.—Matayo 24:14.

[Tshimfuanyi dibeji dijima mu dibeji101]

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu