Luondapu lua bishima lua bukua-bantu lukadi pabuipi

‘KATUENA banji kumona bualu bu ebu diambedi.’ Ke muakamba bantu bakadimuena ne abu abidi diondapa dia muena tuneke dienza kudi Yezu mu tshishima ne mu mupodi wa dîsu. (Mâko 2:12) Yezu wakuondapa kabidi bampofo, tumama, ne balema, ne balondi bende bakenza bia muomumue. Yezu wakenza nenku ku bukole kayi? Ditabuja divua ne mudimu kayi? Mbutoke kayi budi malu mamona aa a mu siekele wa kumpala amuangalaja pa luondapu lua bishima lelu’eu?​—Matayo 15:30, 31.

‘Ditabuja diebe diakukupandisha’

Bena luondapu lua ditabuja ba lelu mbasue kutela tshiambilu tshia Yezu kudi mukaji uvua ukenga ne disama dia mashi apueka munkatshi mua bidimu 12, wakalua kudiye bua kuondapibua: ‘Ditabuja diebe diakukupandisha.’ (Luka 8:43-48) Tshiambilu etshi tshia Yezu tshiakaleja ne: diondapibua dia mukaji eu divua disuikila ku ditabuja diende anyi? Atshi tshivua tshilejilu tshia “luondapu lua ditabuja” bu mudibu benza lelu’eu anyi?

Patudi tubala muyuki wa mu Bible ne ntema, tudi tumona se: misangu ya bungi Yezu ne bayidi bende kabavua balomba bua babedi kulejabu ditabuja diabu kumpala kua kuondapibua. Mukaji mutela kuulu eku wakalua ne, kayi muambile Yezu tshintu nansha tshimue, mu tshimuma wakalenga tshilamba tshia Yezu pa nyima ne ‘pa dîba adi mene disama dia dipatuka dia mashi diakajika.’ Musangu mukuabu, Yezu wakuondapa muntu kampanda uvua munkatshi mua aba bavua balue kumukuata. Wakuondapa mene muntu uvua kayi nansha mumanye ne: Yezu uvua nganyi.​—Luka 22:50, 51; Yone 5:5-9, 13; 9:24-34.

Nanku, ditabuja divua ne mudimu kayi? Pavua Yezu ne bayidi bende mu distrike dia Tire ne Sidone, mukaji kampanda muena Fenisi wakalua ne kuela lubila ne: ‘Mukalenge, muana wa Davidi, umfue luse, muananyi wa bakaji udi ukenga bikole bualu bua demon udi munda.’ Ela meji bua dipanga ditekemena diende pakasengaye ne: ‘Mukalenge unkuatshishe.’ Mûle ne luse, Yezu wakandamuna ne: ‘Wewe mukaji, ditabuja diebe didi dinene; nebakuenzele bualu buudi musue.’ Ne muanende wa bakaji wakuondapibua ‘pa dîba adi mene.’ (Matayo 15:21-28) Mu butoke buonso, ditabuja divua ne mudimu, kadi ndia nganyi? Bambisha ne: ditabuja dia mamuende wa muana ke diakatumbisha Yezu, ki ndia muana uvua usama nansha. Ne ditabuja mu tshinyi? Pa kubikila Yezu bu ‘Mukalenge, muana wa Davidi,’ mukaji au uvua wanyisha patoke ne: Yezu uvua Masiya mulaya. Kadivua dijikula patupu dia ditabuja kudi Nzambi anyi ku bukokeshi bua muondapianganyi. Pakamba Yezu ne: ‘ditabuja diebe diakukupandisha,’ uvua usua kuamba ne: kakuyi dimuitabuja bu Masiya, bantu badi bakenga kabavua mua kulua kudiye bua kuondapibua.

Ku diambuluisha dia bilejilu ebi bia mu Mifundu, tudi tumona se: luondapu luenza kudi Yezu luvua lushilangane bikole ne tshitu tshimueneka anyi tshitubu bamba lelu’eu pa tshibidilu. Kakuvua dipampakana dikole​—diela mbila, dimba misambu, diela miyenga, difua tshipuka, ne bikuabu—​mu misumba ne ku luseke lua Yezu, kavua ne disumpakana dipite nansha. Kabidi, Yezu kavuaku muanji kupangila bua kuondapa balema, udingila ku se: kabavua ne ditabuja anyi se: difila diabu dia mfranga kadivua menemene dia kalolo.

Diondapa ku bukole bua Nzambi

Mmunyi muvua luondapu lua Yezu ne lua bayidi bende luenzeka? Bible udi wandamuna ne: ‘Bukole bua Mukalenge buakadi nende bua kuondapaye nabu bantu.’ (Luka 5:17) Panyima pa luondapu kampanda, ke mudi Luka 9:43 wamba, ‘buonso buabu bakakema bualu bua butumbi bunene bua [“bukole,” NW] bua Nzambi.’ Mu mushindu muakanyine, Yezu kavua utangija ntema kudiye bu muondapianganyi. Umue musangu, wakambila muntu uvuaye mupikule ku ditatshisha dia ba-demon ne: “Pingana kuenu, kudi bana benu, ubamanyishe bionso bidi Mfumu mukuenzele bua luse luende.”​—Markuse 5:19, Mukanda wa Mvidi Mukulu.

Bu muvua Yezu ne bapostolo buondapa ku bukole bua Nzambi, mbipepele bua kumvua bua tshinyi ditabuja dia eu uvuabu buondapa kadivua misangu yonso dikengedibua bua luondapu. Kadi, bivua bikengela ditabuja dikole bua muondapianganyi. Pa nanku, pakapangila balondi ba Yezu mua kuipata demon kampanda wa bukole bua pa buabu, Yezu wakabambila bua tshinyi bakapangila: “Bualu bua ditabuja dienu diakadi dikese.”​—Matayo 17:20.

Tshipatshila tshia luondapu lua bishima

Nansha muvua Yezu muondape bikole munkatshi mua mudimu wende wa pa buloba, kavua wipatshila diambedi ‘mudimu wa luondapu.’ Luondapu luende lua tshishima​—luvuaye kayi muanji kuambikila bantu bujitu anyi kubalomba mapa—​luvua panyima pa tshipatshila tshiende tshinene, tshia ‘kuamba bualu bua lumu luimpe lua bukalenge.’ (Matayo 9:35) Muyuki udi wamba ne: musangu mukuabu ‘wakabakidila, wakabambila bualu bua bukalenge bua Nzambi, wakakolesha bakadi ne mabedi.’ (Luka 9:11) Mu miyuki ya Evanjeliyo, bavua babikila Yezu misangu ya bungi ne: “Muyishi,” kadi ki ‘m’Muondapianganyi’ nansha.

Nunku, bua tshinyi Yezu wakenza luondapu lua bishima? Bivua nangananga bua kujadika bumuntu buende bu Masiya mulaya. Pavua Yone Mubatiji muedibue mu lukanu kakuyi bualu, wakajinga kushindika se: uvua mukumbaje tshivua Nzambi mumutumine bua kuenza. Wakatuma bayidi bende kudi Yezu ne kumukonkabu ne: “Wewe nyeye ulualua, anyi tuindile mukuabo?” Bambisha tshivua Yezu muambile bayidi ba Yone: ‘Yayi bienu, nuambile Yone malu anudi numvua ne anudi numona; bafofo badi batabala, balema badi benda, bena nsudi badi balengejibua, bena mapapa badi bumvua, bafue badi babiishibua ku lufu, badi bambila bapele lumu luimpe.’​—Matayo 11:2-5.

Eyowa, muanda wa se: Yezu wakenza ki ng’anu luondapu nkayalu kadi kabidi malu makuabu a bishima mafunda mu Evanjeliyo wakashindika bikole bumuntu buende bu “Yeye ulualua,” Masiya mulaya. Kabivua ne mushinga bua bantu ‘kuindilabu mukuabu.’

Luondapu lua bishima lelu’eu?

Nanku, tudi ne bua kutekemena bua Nzambi kulejaye bukole buende lelu’eu ku diambuluisha dia luondapu anyi? Tòo. Ku diambuluisha dia malu a bishima akenzaye ku bukole bua Nzambi, Yezu wakajadika kakuyi mpata bua se: uvua Masiya uvua Nzambi mulaye. Bienzedi bia bukole bia Yezu mbifunda mu Bible bua bantu bonso kubalabu. Kabiena bikengela bua Nzambi kulejaye bukole buende pa kuenza tshiakabidi bienzedi bia bukole bia mushindu’eu bua tshipungu tshionso tshia bantu.

Bidi bikoka ntema, diondapangana ne malu makuabu a bishima bivua bituisha anu mu bualabale kampanda. Nansha bamue bantu bakadimuena bishima bia Yezu ne abu abidi kabavua bitaba ne: uvua ne dikuatshisha dia kudi Tatuende wa mu diulu. ‘Yeye wakenza bimanyinu bia bungi ku mêsu kuabu, kadi kabakamuitabuja.’ (Yone 12:37) Ke bua tshinyi, panyima pa dikonkonona mishindu kabukabu ya mapa a bishima​—diamba malu mu milayi, diakula mu miakulu, diondapa, ne bikuabu—​avua Nzambi mupeshe bantu kabukabu ba mu tshisumbu tshia Buena-nkristo tshia mu siekele wa kumpala, mupostolo Paulo uvua muenzejibue ku spiritu bua kuambaye ne: “Buprofeta nebujike, miakulu neipuwe, dimanya nedibutuke. Dimanya dietu didi dia nankunanku, ne buprofeta buetu kabidi budi anu nankunanku. Patuapeta bidi bipuangane, bia nankunanku nebijimine.”​—1 Bena Korente 12:28-31; 13:8-10, Mukenji Mulenga.

Bushuwa, ditabuja Nzambi didi ne mushinga wa bungi bua dikala bimpe dietu. Nansha nanku, diashila ditabuja dietu pa malaya a mashimi a luondapu nedifikishe anu ku diedibua mâyi ku makasa. Kabidi, pa bidi bitangila tshikondo tshia ku nshikidilu, Yezu wakafila didimuija edi: ‘Ba-Kristo ba mashimi nebalue, ne baprofete ba mashimi, nebaleje bantu bimanyinu binene ne malu a kukema bualu bua kupambuisha badi basungula kudi Nzambi menemene.’ (Matayo 24:24) Pa kumbusha didingidija ne mashimi, kuvua mua kuikala kabidi bimanyinu bia bukole bia ba-demon. Bu tshipeta, dijadika dia malu kaayi kumvuija kadiena mua kutukemesha, ne ebi kabiena bushuwa nshindamenu wa ditabuja dilelela kudi Nzambi.

Bu mudiku kakuyi muntu nansha umue udi wondapa bu Yezu, tudi baboye dipondu anyi? Kabiena nanku to. Bushuwa, aba bakuondapibua kudi Yezu ndekelu wa bionso bavua mua kusama tshiakabidi. Bonso bakakulakaja ne bakafua. Bipeta bimpe bia luondapu luakapetabu bivua mu bualabale kampanda bia tshitupa tshîpi. Pabi, luondapu lua bishima lua Yezu ludi ne diumvuija didi dinenga bualu luakaleja mundidimbi wa mabenesha a matuku atshilualua.

Pa nanku, panyima pa dikonkonona dia Dîyi dia Nzambi, Bible, Alexandre ne Benedita, batela kumpala, kabavua kabidi bitabuja luondapu lua ditabuja lua buena-lelu ne lua nyuma nansha. Kadi, mbatuishibue se: luondapu lua bishima ki mmalu a kale nansha. Bua tshinyi nanku? Anu bu miliyo mivule pa buloba, mbatekemene mabenesha a luondapu luenzeka mu Bukalenge bua Nzambi.​—Matayo 6:10.

Masama ne lufu kabitshiyiku kabidi

Anu bu mutudi bamone ku ntuadijilu, tshipatshila tshinene tshia mudimu wa Yezu katshivua tshia kuondapa babedi ne kuenza binga bishima. Kadi, wakavuija diyisha dia lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi bu mudimu wende munene. (Matayo 9:35; Luka 4:43; 8:1) Bukalenge abu ke tshia-mudimu tshiatumika natshi Nzambi bua kukumbaja luondapu lua tshishima lua bukua-bantu ne kulongolola dinyanguka dionso didi mpekatu ne dipanga bupuangane bikebele dîku dia bukua-bantu. Mmunyi ne ndîba kayi diakumbajaye bualu ebu?

Mu didianjila kumanyisha siekele mivule kumpala, Kristo Yezu wakapesha mupostolo wende Yone tshikena-kumona tshia tshiprofete: “Mpindieu lupandu ne bukokeshi ne bukalenge bia Nzambi wetu ne bumfumu bua Kristo wende biafiki!” (Buakabuluibua 12:10, NW) Bijadiki bionso bidi bileja ne: kubangila mu 1914 Satana, muluishi munene wa Nzambi mmuedibue ku mutumba wa buloba, ne Bukalenge budi butumika mpindieu bu bualu bulelela! Yezu mmutekibue bu Mfumu wa Bukalenge bua Masiya ne udi pabuipi mpindieu ne kuenza mashintuluka manene pa buloba.

Mu matuku makese adi kumpala eku, mbulamatadi wa mu diulu wa Yezu neakokeshe nsangilu wa bantu mupiamupia ne muakane, bushuwa, ‘buloba bupiabupia.’ (2 Petelo 3:13) Nsombelu neikale mushindu kayi tshikondo atshi? Tangila bualu budianjila kumona ebu bua milowo: “Meme kumona diulu dipiadipia ne buloba bupiabupia; bualu diulu dia kale ne buloba bua kale biakajimina . . . Ne [Nzambi] neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu abu, ne lufu kaluakuikalaku kabidi, nansha madilu, nansha muadi, nansha bisama kabiakuikalaku kabidi. Bintu bia kale biajiminyi.”​—Buakabuluibua 21:1, 4, NW.

Udiku mua kufuanyikija mushindu wikala nsombelu pakumbana luondapu lua tshishima lua bukua-bantu anyi? ‘Muena musoko kêna wamba ne: Ndi ne disama, bantu badi bashikamemu nebikale ne mibi yabu mijimijibue.’ Eyowa, Nzambi neenze tshivua bena luondapu lua ditabuja kabayi mua kuenza. ‘Yeye [neamine] lufu tshiendelele.’ Bushuwa, ‘Mukalenge Yehowa neakupule binsonji ku mêsu kua bantu bonso.’​—Yeshaya 25:8; 33:24.

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Mu Bukalenge bua Nzambi, bukua-bantu nebuondapibue mu tshishima