TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • g21 No. 3 dib. 4-5
  • Tshidi diulu, buloba, ne bionso bidimu bitulongesha

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Tshidi diulu, buloba, ne bionso bidimu bitulongesha
  • Tabulukayi!—2021
  • Bintu bia muomumue
  • Tuanyishayi buloba ebu buimpe butudi basombele
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2007
  • Mudi dîba ne mabulungu adi anyungulukaku bifike ku dikalaku
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2007
  • Bukole bua kufuka nabu bintu: “wakafuka diulu ne buloba
    Semena pabuipi ne Yehowa
  • Mufuki udi mua kupetesha muoyo webe tshipatshila
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
Tangila bikuabu
Tabulukayi!—2021
g21 No. 3 dib. 4-5
Bendakanyi babandila mitoto ne mabulunge butuku pa lusongo lua mukuna. Umue wa kudibu ubibandila mu tshiamu tshia teleskope.

Tshidi diulu, buloba, ne bionso bidimu bitulongesha

Bintu bidi mu diulu ne pa buloba bidi bitungunuka ne kukemesha bamanyi ba malu a mitoto ne mabulunge makuabu bikole. Badi batungunuka ne kuenza biamu bia kulonga nabi bionso bidi mu diulu ne pa buloba. Mbinganyi bidibu batandule?

Diulu, buloba, ne bionso bidimu mbilongolola bimpe. Bilondeshile tshiena-bualu tshikuabu tshia mu tshibejibeji kampanda “bikata bia mitoto ki mbitangalake muulu emu tshianana tshianana to, kadi mbilongolola mu mushindu muimpe.” (Astronomy) Bidi bienzeka nanku mushindu kayi? Bamanyi ba bia panu badi bela meji ne: tshintu kampanda tshifiike tshidi katshiyi tshimueneka ke tshidi tshiambuluisha bua bienzeke nanku. Tshintu tshifiike atshi badi batshibikila ne: “tshibandilu kampanda tshidi katshiyi tshimueneka tshidi tshiambule . . . bikata bia mitoto, bisumbu bia bikata bia mitoto, ne bisumbu binene bia bikata bia mitoto.”

Mmunyi muvuabu bafike ku dilongolola diulu, buloba, ne bionso bidimu? Bulongame bua nanku mbulue pamuapa ku mpukampuka anyi? Mona tshivua Allan Sandage uvua witabuja Nzambi, ne umue wa ku bamanyi bapiluke ba malu a mitoto ne mabulunge makuabu ba mu bidimu 100 bishale ebi muambe.

Wakamba ne: “Tshiena ngitaba ne: bulongame abu buvua bulue ku mpukampuka to. Kudi ne bua kuikala muaba kampanda udi bulongame abu bufumine.”

Diulu, buloba, ne bionso bidimu bidi biambuluisha bua tuikale ne muoyo. Tumonayi tshidi bamanyi ba bia panu babikila ne: bukole butekete. Budi bulama dîba bua dikale ne luya bungi bukumbane ludidi dipatula. Bukole abu bu buobu butekete bikole, dîba kadivua mua kuenjibua nansha. Bu buobu bukole menemene, dîba divua ne bua kuikala dikadi dijimine kuonso aku.

Kudi makole a bungi adi menza bimpe bitambe adi ambuluisha bua tuikale ne muoyo. Anil Ananthaswamy mufundi wa mamanya a bia panu udi wamba ne: bu bukole nansha bumue bua ku makole abu bushilangane, “mitoto, mabulunge, ne bikata bia mitoto kabivua ne bua kuikala bienjibue to. Pamuapa muoyo kawuvua mua kuikalaku to.”

Tshibuashibuashi tshidi ne muaba muimpe mutambe wa bantu kusombelabu. Buloba budi ne kapepe kimpe, mâyi makumbane, ne ngondo bunene bukumbanyine bua kushindamija buloba. Tshikandakanda kampanda tshidi tshileja ne: “Bamanyi ba bia panu mbafike ku dimona ne: mushindu udibu benze buloba ne bintu bia muoyo bidipu ke bidi bienza bua dibulunge edi dikale anu muaba umuepele udi bantu mua kusombela.”a​—National Geographic.

Bilondeshile mufundi kampanda, mabulunge onso adi anyungulukila ku dîba “adi ntanta menemene ne mitoto mikuabu” idi mu tshikata tshia mitoto tshia Voie lactée. Ntanta au ke udi wenza bua kuikale muoyo pa buloba. Bu tuetu basombele pabuipi menemene ne mitoto mikuabu (mmumue ne: munkatshinkatshi mua tshikata tshia mitoto tshia Voie lactée anyi ku luseke luatshi) nsese ivua mua kubutula muoyo wetu bibi be! Kadi buloba budi mu tshitupa tshimpe tshia kusombela tshia tshikata tshia mitoto atshi.

Paul Davies mumanyi wa malu a fizike uvua mulonge bintu bidi mu tshibuashibuashi ne mikenji idi ibiendesha wakafika ku diamba ne: “Tshiena mua kuitaba ne: dikalaku dietu pa buloba apa mbualu bukavua bumana kutufundila, anyi nne: mbualu budi buenzeke ku mpukampuka nansha. . . . Bushuwa mbatufuke bua tuikale ne muoyo pa buloba.” Davies kena ulongesha ne: Nzambi wakafuka bantu, diulu, buloba, ne bionso bidimu to, kadi wewe udi wela meji kayi? Bidi bimueneka ne: bionso bidi mu diulu ne pa buloba mbienza mu mushindu wa tuikale ne muoyo. Ke tshidi tshienza bua bimueneke nanku bualu bavua babienze mushindu au anyi?

a Tshikandakanda atshi katshivua tshisua kuleja ne: Nzambi ke uvua mufuke buloba ne bantu to. Kadi tshivua tshiakula anu bua mushindu udi buloba buikale muaba mulenga wa dikema wa bantu kusombela.

Tshia kuelela meji:

Bikandakanda ne aplikasion ya luendu lua kapepe idi idianjila kumanyisha tshikondo menemene tshidi dîba ne ngondo bipatuka ne bibuela. Bikala bantu bakumbane bua kukonkonona bintu abi ne kudianjila kumanyisha tshikondo tshidibi bipatuka ne bibuela, nnganyi uvua mubielele mikenji idi ibilombola?

Muntu mutangile mu telefone bua kumanya kudi dîba dibuela.
    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu