CHIBAABA CHAKUDIZA 39
KAMINA 125 “Adi naMuzañalu Antu Akweti Luwi!”
Ikalenu naMuzañalu Waweni Wafumaña muKuhana
“Mukuhana mwekala muzañalu chikupu kubadika wekala mukutambwila.”—YILW. 20:35.
TUKUDIZA
Njila jinateli kutukwasha kutwalekahu kuhana nikuswejelaku kwikala namuzañalu wafumaña mukuhana.
1-2. Yumanyi yayiwahi yafumañamu chatuleñeliwu munjila yakwila twikaleña namuzañalu chikupu wafumaña mukuhana?
YEHOVA chaleñeliyi antu, wayileñeli munjila yakwila ekaleña namuzañalu chikupu wafumaña mukuhana kubadika wafumaña mukutambwila. (Yilw. 20:35) Komana chumichi chinayi mukwila nawu twekalaña wanyi namuzañalu neyi tutambwila? Twekalaña nawu. Tweluka netu wejima wetu twazañalalaña neyi tutambwila chawaana. Ilaña, twekalaña namuzañalu chikupu neyi iyetu tunakuhana. Chachiwahi nankashi kwiluka netu Yehova watuleñeli muniyi njila. Muloñadi?
2 Chineli Yehova watuleñeli muniyi njila, tunateli kuletesha etu aweni muzañalu kuswejelaku. Tunateli kuswejelaku kwikala namuzañalu neyi tuwana njila jikwawu jakuhaninamu. Komana chumichi chatutiyishaña kuwaha wanyi hakwiluka netu atuleñeli muniyi njila?—Mas. 139:14.
3. Muloñadi Yehova chamutenenawu nawu ‘Nzambi wamuzañalu’?
3 Nsona jatulejaña nawu mukuhana mwafumaña muzañalu, dihafuma Bayibolu yimuteneña Yehova nawu ‘Nzambi wamuzañalu.’ (1 Tim. 1:11) Diyi Mukakuhana watachi nawa wabadika. Neyi chahosheliyi kapostolu Pawulu, muloña wayena “twekala nawumi, twendaña nawa twahandaña.” (Yilw. 17:28) Mwamweni, “chawaana chejima chachiwahi nichawaana chejima chabadika kuwaha” chafumaña kudi Yehova.—Yak. 1:17.
4. Chumanyi chinateli kutukwasha kwikala namuzañalu chikupu?
4 Wejima wetu hadaha twakeñaña kwikala namuzañalu chikupu wafumaña mukuhana. Tunateli kwikala namuzañalu neyi twimbujolaña chisambu chekala naYehova. (Efwe. 5:1) Chitukuhanjekaña haniyi nsañu, tutalenu yuma yitwatela kwila neyi tumona netu antu hiyanakusakilila hayuma yitunakuyinkaku. Iyi yanukishu yikutukwasha kutwalekahu kwikala namuchima wakuhana nikuswejelaku kwikala namuzañalu wafumaña mukuhana.
IMBUJOLENUÑA CHISAMBU CHEKALA NAYEHOVA
5. Yumanyi yakumujimba yatwinkañayi Yehova?
5 Njilanyi jikwawu mwamwekeshelañayi Yehova chisambu? Talenu iyi yakutalilahu yantesha. Yehova watwinkaña yuma yakumujimba. Bayi neyi mpinji yejima twekalaña nayuma yasweja kulema wuseyaku, ilaña twamusakililaña Yehova, muloña etu amavulu tukweti yuma yitwakeñaña. Chakutalilahu, watukwashaña kwikala nayakuda, yakuvwala nihakukaama. (Mas. 4:8; Mat. 6:31-33; 1 Tim. 6:6-8) Komana Yehova watwinkaña yuma yakumujimba muloña hohu dichuma chatela kwilayi? Inehi! Muloñadi Yehova chatwinkelañayi iyi yuma?
6. Yumanyi yitunakudizila kunsañu yekala haMatewu 6:25, 26?
6 Kafwampi, Yehova watwinkaña yuma yakumujimba muloña watukeña. Talenu mazu aYesu ekala haMatewu 6:25, 26. (Tañenu.) Yesu wazatishili yakutalilahu yayileñaleña. Wahosheli kutalisha hadi atuda nindi: “Hiyakuwaña mbutu, kumuna hela kusha munkalañaku.” Hela chochu, talenu mazu abombelelihu cheñi nindi: “Tata yenu wekala mwiwulu wayidiishaña.” Kuhiñahu Yesu wehwili nindi: “Komana enu himwayibadika kulemaku?” Chumanyi chitunakudizilaku? Yehova wamonaña akakudifukula indi kwikala alema nankashi kubadika anyama. Yehova wakamenaña anyama, dichi twatela kukuhwelela netu ninetu wukutwakamenaña! Neyi chakamenañayi tata yawantu, Yehova wakamenaña chisaka chindi muloña wakukeña.—Mas. 145:16; Mat. 6:32.
7. Njilanyi yimu mutunateli kwimbujolela chisambu chekala naYehova? (Talenu cheñi mwevulu.)
7 Neyi chelañayi Yehova, ninetu tunateli kwinka antu yuma yakumujimba muloña wakukeña. Chakutalilahu, kudihu mukwenu mukakwitiya imuneluki wunakukeñeka yakuda hela yakuvwala? Yehova nateli kuyizatisha enu kulonda mumukwashi nakukala kukwetiyi. Antu jaYehova ayiluka nawu amwekeshaña chisambu mumpinji yakukala. Chakutalilahu, mumpinji yachipupu chaCOVID-19, amanakwetu niahela ahanineña yakuda, yakuvwala niyuma yikwawu kudi antu akeñekeleña wukwashu. Amavulu niwena ahanini yawaana yakudikeñela yakukwasha mudimu wamukaayi kejima. Iyi yawaana yakwashili mudimu wakukwasha antu adi mukukankila mukaayi kejima. Azatishili mazu ekala haAHeberu 13:16 akwila nawu: “Bayi mulalamena kwila yuma yayiwahi nikwanzañana nawakwenu yuma yimukwetiku, muloña Nzambi watiyaña kuwaha chikupu nanyilambu yamuchidiwu.”
Wejima wetu tunateli kwimbujola chisambu chikwetiyi Yehova (Talenu paragilafu 7)
8. Munjilanyi mwatukwashilaña ñovu yatwinkañayi Yehova? (AFwilipi 2:13)
8 Yehova wahanaña ñovu. Yehova watiyaña kuwaha kwinka akakudifukula indi ashinshika ñovu yindi yabulaña kumana. (Tañenu AFwilipi 2:13.) Mwalombahu dehi nenu ayikoleshi kulonda mubuli kwiñila mukweseka hela ayinki ñovu yakuumika kukala kweneni? Hadaha mwalombahu dehi nenu ayinki ñovu yikuyikwasha kwila yuma yimunakukeña kwila hanodu ifuku. Kulomba kwenu kwakulomba ñovu chakwakwiliwu, hadaha mwetejeli mazu asonekeliyi kapostolu Pawulu, nindi: “Nikweti ñovu yakuhita muyuma yejima muloña wanowu wanyinkaña ñovu.”—Fwili. 4:13.
9. Tunateli kumwimbujola ñahi Yehova chazatishañayi ñovu yindi? (Talenu cheñi mwevulu.)
9 Hela chakwila twawanina wanyi, tunateli kumwimbujola Yehova chazatishañayi ñovu yindi yabulaña kumana. Hitukutwesha kuyinka akwetu ñovuku. Ilaña tunateli kuzatisha ñovu yetu kulonda tuyikwashi. Chakutalilahu, tunateli kuya nakumulandilaku hela kumuzatilaku tunyidimu twahetala mukwetu mukaKristu wakula dehi hela wakata. Neyi tukutwesha, tunateli kudihana kuya nakuwahisha nikuloñesha yuma Hetala daWanta. Neyi tuzatishaña ñovu yetu muniyi njila, tukukwashaña akwetu adifukulaña kudi Yehova.
Tunateli kuzatisha ñovu yetu kukwasha akwetu (Talenu paragilafu 9)
10. Tunateli kuzatisha ñahi ñovu yamazu kulonda tukwashi amakwawu?
10 Anukenuña cheñi nenu, mazu akweti ñovu. Kudihu muntu imunakutoñojoka nenu munateli kumukolesha neyi mumuhameka chakufuma hamuchima? Kudihu muntu imweluka wunakukeñeka kumukundeja? Neyi wudi kwoku, kwila muya nakuhanjeka nindi nehi? Munateli kumwendela, kumutemeshela foni, hela hadaha kumutemeshela kadi, imelu, hela meseji. Bayi mwakaama nayuma yimukuya nakuhoshaku. Mazu antesha hohu akufuma hamuchima hadaha diwu anakukeñeka kudi mukwenu mukakwitiya hakwila atwalekihu kwikala washinshika hela atiyi chiwahi nakukala kunakumonayi.—Yish. 12:25; Efwe. 4:29.
11. Yehova wazatishaña ñahi maana indi?
11 Yehova wahanaña maana. Kambanji Yakoba wasonekeli nindi: “Neyi hakachi kenu hadi muntu wunabuli maana, atwalekihu kulomba kudi Nzambi, . . . muloña wahanaña kudi antu ejima namuchima wumu chakadi kuhoshola.” (Yak. 1:5) Neyi chinamwekeshi awa mazu, Yehova wakiishanaña wanyi maana indi. Wahanaña kudi antu amakwawu namuchima wumu. Yakoba wahosheli cheñi nindi, neyi Yehova ahana maana, wahanaña “chakadi kuhoshola.” Wakeñaña wanyi nindi tutiyeña kutama neyi tunakulomba wunlomboli windi. Chakadi nikujina, watukonkomwenaña nindi tulombeña wunlomboli windi.—Yish. 2:1-6.
12. Kukoolekanyi kutukweti hakwila tulejiku akwetu yuma yitweluka?
12 Indi etu? Komana tunateli kumwimbujola Yehova kuhitila mukulejaku antu maana etu? (Mas. 32:8) Antu jaYehova akweti kukooleka kwakuvulu kwakulejaku akwawu yuma yelukawu. Chakutalilahu, twadizishaña amaha mumudimu wakushimwina. Akulumpi adiwunjikaña nakukwasha ankoñi akuzatila niamanakwetu apapatishewa kulonda eluki chakuzata chiwahi nyidimu yinayinkiwu muchipompelu. Nawa ana akulukila munyidimu yakutuña niyakuwahisha, adizishaña ana achidi kanda akulukili chakuzata nyidimu yakutuña yamukuloñesha.
13. Neyi tunakudizisha amakwawu, tunateli kwimbujola ñahi njila mwahaninañayi Yehova maana?
13 Ana adizishaña akwawu elaña chiwahi kwimbujola njila mwahaninañayi Yehova maana indi. Anukenu nenu Yehova wahanaña maana indi chakufuma hamuchima. Munjila yoyimu, ninetu twalejaña antu chakufuma hamuchima anakudiza yuma yitweluka. Hitwatondolwelaña kuleja muntu yuma yitweluka nakuchiina netu chayilukayi wukutusinsaku. Nawa twekalaña wanyi nayitoñojoka yakwila nawu: ‘Kwosi wandizishili! Niyena adidizishi yomweni.’ Chilwilu chamuchidiwu chakeñekaña wanyi mudi antu jaYehova. Dichi, antu itwadizishaña hitwayilejaña hohu yuma yitwelukaku, ‘ilaña twayinkaña nimawumi etu.’ (1 Tes. 2:8) Twakuhwelelaña netu niwena, “akwikala ashikahu kudizisha antu amakwawu yumiyi.” (2 Tim. 2:1, 2) Neyi twila mwenimu, tukwikala hakachi kawantu ekalaña namuzañalu muloña wakuhana chakufuma hamuchima.
NEYI ANTU ANAKUSAKILILA WANYI HAYUMA YITUNAYINKI
14. Amavulu elaña ñahi neyi tuyimwekeshela chisambu?
14 Neyi tumwekeshaña chisambu sweje-e kudi amanakwetu niahela, kakavulu asakililaña. Anateli kututemeshela meseji yakusakilila hela kumwekesha kusakilila munjila yikwawu. (Kol. 3:15) Neyi atumwekeshela kusakilila muniyi njila, twekalaña namuzañalu chikupu.
15. Chumanyi chitwatela kwanukaña neyi antu amakwawu anakumwekesha wanyi kusakilila hachuma chitunayilili?
15 Hela chochu, antu amakwawu hiyamwekeshaña kusakilila mpinji yejimaku. Mpinji jikwawu, tunateli kuzatisha mpinji yetu, ñovu yetu, hela yuma yitukweti kukwasha muntu ilaña tukutachika kujinoka neyi chakwila owu muntu nasakilili hayuma yitunamwilili hela nehi. Neyi chuma chamuchidiwu chimwekana, tunateli ñahi kutwalekahu namuzañalu nikutondolwela kuneña? Anukenuña mazu adi munsona hanashindameni chibaaba, Yilwilu 20:35. Muzañalu itwekalaña nawu muloña wakuhana hiwashindamena hachelañawu antu nayuma yitunayililiku. Tunateli kutwalekahu kwikala namuchima wakuhana hela chakwila antu amakwawu hiyasakililañaku. Tunateli kwila ñahi mwenimu? Talenu iyi yuma yinateli kutukwasha.
16. Twatela kusha muchima hachumanyi neyi tunakuhana?
16 Shenu muchima hakumwimbujola Yehova. Wayinkaña antu yuma yayiwahi hela chakwila akusakilila hela nehi. (Mat. 5:43-48) Yehova washiika nindi neyi ninetu tuhana “chakadi kukuhwelela kutambula chuma chidi chejima, wufwetu [wutwakatambula] weneni nankashi.” (Luka 6:35) “Chuma chidi chejima” munateli kubombela mazu akusakilila. Hela chakwila muntu wukutuleja mazu hela nehi, Yehova wakatufwetaña mpinji yejima hayuma yayiwahi yitwelaña hakukwasha antu, muloña ‘twahanaña namuzañalu.’—Yish. 19:17; 2 Kor. 9:7.
17. Chumanyi chacheni chikutuletesha twiikali namuchima wakuhana? (Luka 14:12-14)
17 Chuma chikwawu chitwatela kwila hakwila tumwimbujoli Yehova neyi tunakuhana, hikuzatisha mazu ahosheliyi Yesu haLuka 14:12-14. (Tañenu.) Chatama wanyi kumwekeshela muchima wakuhana hela chisambu antu anateli kutwilila chuma chadifwanaku. Indi neyi twiluka netu kakavulu twenkaña akwetu muloña twakuhwelelaña niwena kutwinka? Tukwila chiwahi neyi twila kwesekeja nachahosheliyi Yesu. Tunateli kumwekeshela chisambu muntu ituneluki netu hanateli kutwinka chuma chidi chejimaku. Kuhiñahu tukwikala namuzañalu muloña tunakumwimbujola Yehova. Chumichi chikutukwasha cheñi kutwalekahu kwikala namuzañalu neyi antu itunakwashi hiyanamwekeshi kusakililaku.
18. Yumanyi yinateli kutukwasha kutondolwela kutoñojokela akwetu mwaluwa?
18 Tondolwelenu kutoñojokela akwenu mwaluwa. (1 Kor. 13:7) Neyi amakwawu anakumwekesha muchima wakusakilila wanyi, tunateli kudihula netu: ‘Komana mwamweni asakililaña wanyi, tahindi ajimbalaku hohu?’ Hadaha kudi yuma yikwawu yaletesha abuli kumwekesha kusakilila neyi chitwakuhwelela. Amakwawu muchima wakusakilila akweti ilaña chinateli kuyikalila kwilamu. Hadaha anateli kutiya nsonyi hakuyikwasha, sweje-e neyi kunyima wena diwu adiña nakukwasha antu. Hichikweti muloña nachidi yumaku, neyi twayikeña chikupu amanakwetu niahela, tukutondolwela kuyitoñojokela mwaluwa nawa tukutwalekahu kuhana namuzañalu.—Efwe. 4:2.
19-20. Kudiwunjika kwalemenadi neyi tunamwekeshi chisambu? (Talenu cheñi mwevulu.)
19 Ikalenu adiwunjika. Kutalisha hachisambu, Mwanta wamaana Solomoni wasonekeli nindi: “Natilaku dinkendi deyi hamenji, muloña chimwahita mafuku amavulu wakadiwana cheñi.” (Mukwa. 11:1) Neyi chinamwekeshi awa mazu, amakwawu anateli kumwekesha muchima wakusakilila hachisambu chitunayimwekesheli, “chimwahita mafuku amavulu.” Talenu chuma chamwekeni chinakumwekesha iwu wunsahu.
20 Yaaka yayivulu yinahitihu, ñoda nkoñi wañinza wamusonekeleli mukanda muhela wafumini tuhu nakupapatishewa, nakumuleja nindi atwalekihu kwikala washinshika. Chimwahitili yaaka 8, muhela wamufuntishilili mukanda nakuhosha nindi: “Namona nami natela kuyisonekela mukanda nakuyileja chimunankwashi yaaka yejimiyi chakadi enu kwiluka.” Watwalekelihu nindi: “[Mukanda wenu] wadiña wawuwahi, ilaña nsona yimwanshililimu diyanshikili hamuchima, nayijimbalaña wanyi.”a Chelili nalumbululi dehi kukala kwamweneñayi, muhela wahosheli nindi: “Nakeñeleña kuleka kwila yuma yejima, nawa nakeñeleña nikuleka kwikala Chinsahu. Ilaña ayina nsona yimwansonekeleli yankwatili hamuchima, nawa yankwashileña. . . kutwalekahu.” Wabombelelihu nindi: “Hadi yaaka yejimiyi kwosi chuma chankwashilihu neyi chankwashili mukanda wumwansonekeleli ninsona yimwashilimuku.” Fwikijenu muzañalu watiyili ñoda nkoñi wañinza hakutambwila iwu mukanda “chimwahita mafuku amavulu”! Ninetu tunateli kutambwila mazu akusakilila neyi munahiti mpinji kufuma hitwamwekesheleli chisambu.
Tunateli kutambwila mazu akusakilila neyi munahiti mpinji kufuma hitwamwekesheleli chisambu (Talenu paragilafu 20)b
21. Muloñadi chimukukeñela kutwalekahu kumwimbujola Yehova wukweti chisambu?
21 Neyi chitwashimuna hakusambila, Yehova watuleña nawuswa. Hela chakwila twatiyaña kuwaha kutambwila, twaswejaña kwikala namuzañalu neyi tuhana. Twatiyaña kuwaha neyi tunakukwasha akwetu akakwitiya. Nawa twazañalalaña neyi amwekesha muchima wakusakilila. Ilaña, chili muntu itunenki namwekeshi kusakilila hela nehi, twazañalalaña muloña tuneluki netu tuneli chuma chachiwahi. Anukenuña nenu chuma chidi chejima chimunahani, “Yehova wukweti njila [yakuyinkelamu] yuma yayivulu.” (2 Kushi. 25:9) Kwila tuhana kumubadika Yehova nehi! Nawa kwosi muzañalu wabadika wutwatiyaña neyi Yehova atufweta. Dichi, tutwalekihu kumwimbujola Tata yetu wamwiwulu wukweti chisambu.
KAMINA 17 “Nakeñi”
a Nsona yamutemesheleliwu muhela hinsona ya 2 Yowanu 8, yahosha nawu: “Babalenu, kuchiina mwakenda kajimbesha yuma yitunazatili nañovu hakwila twiikali nayu, kulonda mwakatambwili wufwetu wenu wejima.”
b KULUMBULULA MWEVULU: Iyi nyevulu yinakumwekesha ñoda nkoñi wañinza nakusoneka mukanda wakukolesha muhela. Chimunahiti yaaka, watambwilili mukanda wakusakilila.