CHIBAABA CHAKUDIZA 36
KAMINA 103 Atubiña Hiyawana Mudi Antu
‘Tambikenu Akulumpi’
“Hakachi kenu hadihu muntu wakata? Atambiki akulumpi achipompelu.”—YAK. 5:14.
TUKUDIZA
Chimunateli kulomba nenu ayikwashi kuspiritu kudi akulumpi achipompelu neyi munakukeñeka wukwashu.
1. Yehova wamwekeshaña ñahi nindi walemesha nankashi anyikoku indi?
YEHOVA walemesha nankashi anyikoku indi. Wayilandili namashi aYesu nawa wayinka akulumpi achipompelu mudimu wakwakamena mukanka wanyikoku Yindi. (Yilw. 20:28) Nzambi wakeñaña nindi anyikoku indi ayakameneña chiwahi. Akulumpi alondelaña wunlomboli waKristu kuhitila mukukolesha anyikoku nikuyikiña kuwubanji wakuspiritu.—Isa. 32:1, 2.
2. Anyi sweje-e akamenañayi nankashi Yehova? (Ezekeli 34:15, 16)
2 Yehova wakamenaña nankashi anyikoku indi ejima, sweje-e dinu ana anakukabakana. Wazatishaña akulumpi kukwasha anyikoku indi anakukabakana kuspiritu. (Tañenu Ezekeli 34:15, 16.) Hela chochu, wakeñaña nindi tulombeña wukwashu neyi tunakukeñeka wukwashu. Mumpinji jamuchidiwu, kubombela hakulomba kudi Nzambi netu atukwashi, twatela cheñi kulomba wukwashu kudi “atubiña niantañishi” muchipompelu.—Efwe. 4:11, 12.
3. Kwiluka mudimu wazatañawu akulumpi kunateli kutukwasha ñahi wejima wetu?
3 Muchinu chibaaba, tukuhanjeka hantanjikilu yashaku Nzambi yakutukwashilamu kuspiritu kuzatisha akulumpi. Tukwakula awa malwihu: Mpinjinyi yitunateli kulomba wukwashu kudi akulumpi? Muloñadi chitwatela kwilila mwenimu? Nawa atukwashaña ñahi? Hela chakwila hitunakumonahu kukala chayinu mpinjiku, kwiluka ñakwilu yanawa malwihu kukutukwasha kwikala namuchima wakusakilila haniyi ntanjikilu yaNzambi, nawa hadaha ifuku dimu yakamwina mawumi etu.
MPINJINYI YITUNATELI ‘KUTAMBIKA AKULUMPI’?
4. Muloñadi chitukukunkulwila netu Yakoba 5:14-16, 19, 20 yahosha hachikatu chakuspiritu? (Talenu cheñi nyevulu.)
4 Kambanji Yakoba watachikili kulumbulula ntanjikilu yaNzambi yakutukwashilamu kuspiritu kuhitila mukwihula nindi: “Hakachi kenu hadihu muntu wakata? Atambiki akulumpi achipompelu.” (Tañenu Yakoba 5:14-16, 19, 20.) Awa mazu anakumwekesha nawu Yakoba wateneneña chikatu chakuspiritu. Chakutalilahu, iwu muntu wakata anateniwu haniyi Nsona anamuleji kutambika akulumpi, bayi ndotoluku. Nawa tukuhosha netu anakutena chikatu chakuspiritu, muloña iwu muntu wukukola hohu neyi amwanakena nshidi jindi. Hela chochu, yuma yitwelaña hakwila atuuki chikatu chakuspiritu yadifwana nayuma yitwelaña hakwila atuuki yikatu yakumujimba. Neyi tunakati kumujimba, twayaña nakudimona nandotolu, twamulumbulwilaña chitunakutiya, nawa twelaña kwesekeja nachinatulejiyi. Munjila yoyimu, neyi tunakati kuspiritu, twatela kudimona namukulumpi, twamulumbulwilaña kukala kutukweti, nawa twazatishaña kufumba kwamuNsona kunatulejiyi.
Neyi twakata kumujimba, twayaña nakudimona nandotolu; neyi twakata kuspiritu, twayaña nakudimona nawakulumpi (Talenu paragilafu 4)
5. Tunateli kwiluka ñahi neyi iyena detu dakuspiritu dinatachiki kukeha?
5 Ntanjikilu yalumbululawu muYakoba kapetulu 5, yatukoleshaña kuya nakudimona nawakulumpi neyi tumona netu wubwambu wetu naYehova wudi chiwahi wanyi. Hela chochu, tukwila chiwahi nankashi neyi tutambwila wukwashu swayi henohu kanda tukoñi chiluwa cheneni chikuletesha tuluwañeshi wubwambu wetu naNzambi! Twatela kwiteja netu tukweti kukala. Nsona yatusoñamishaña nawu tunateli kutachika kudidimba etu aweni netu tukweti wubwambu wakola naYehova. (Yak. 1:22) AkaKristu akusambila amakwawu muSaradisa adiña naniyi yitoñojoka yoyimu yaheña, nawa Yesu wayisoñamishili kutalisha hachadiña wuspiritu wawu. (Chim. 3:1, 2) Njila yimu yikutukwasha kwiluka chidi wuspiritu wetu, hikwesekeja iyena dakudifukula ditukweti chayinu mpinji naditwadiña nadu kunyima. (Chim. 2:4, 5) Tunateli kudihula etu aweni netu: ‘Naleki kwikala nampwila yakutaña Bayibolu nikutoñojokahu chikupu? Komana nafunti hanyima kuloñesha kupompa nawa inakukilokela kupompa? Komana iyena dami dakushimwina dinatachiki kukeha? Inakumanishilaña mpinji yeneni kuyuma yakuzañalesha, hela inakutoñojokaña hohu hamaheta?’ Neyi tukwakula netu eña halwihu ludi lwejima hanawa malwihu, dikwila nawu tukweti kuzeyazeya, nawa neyi tukunyakala kuzatilahu wanyi, kukuswejelaku. Neyi tukutwesha wanyi kukumanisha iku kuzeyazeya etu aweni hela neyi kunaleteshi tufumpi nshimbi jaNzambi, twatela kulomba wukwashu kudi akulumpi.
6. Chumanyi chatela kwilawu ana anakoñi nshidi yeneni?
6 Hela chochu, muntu wunakoñi nshidi yeneni, yinateli kuletesha amufumishi muchipompelu, watela kuya nakulejamu mukulumpi. (1 Kor. 5:11-13) Ejima anakoñi nshidi yeneni atela kulomba wukwashu kulonda awahishi wubwambu wawu naYehova. Hakwila Yehova atwanakeni kuhitila mwifutu danyiloña, twatela kumwekeshaña “nyidimu yamwekeshaña kubalumuka mumuchima.” (Yilw. 26:20) Iyi nyidimu mwabombela kuya nakulejamu akulumpi neyi tunakoñi nshidi yeneni.
7. Anyi amakwawu anateli kulomba wukwashu kudi akulumpi?
7 Akulumpi hiyakwashaña hohu ana anakoñi nshidi yeneniku, ilaña akwashaña ninana anazeyi kuspiritu. (Yilw. 20:35) Chakutalilahu, munateli kutachika kwakama nenu mukutwesha wanyi kushinda kufwila kwatama kumunakulwisha naku. Chumichi chinateli kuyikalila nankashi sweje-e neyi mwateñukili nayitumbu yashetana, mwatalileña nyevulu yanzekesi, hela neyi mwadiñijili muyilwilu yawuvumbi henohu kanda mudizi chalala. Bayi mutiya woma wakulomba wukwashuku. Munateli kulejamu mukulumpi wukuyitiyilila nakanañachima hampinji yimunakumuleja kukala kumukweti, wukuyifumba munjila yayiwahi nawa wukuyikwasha kukuhwelela nenu munateli kumutiyisha Yehova kuwaha neyi mutondolwela oku kufwila kwatama. (Mukwa. 4:12) Neyi munazeyi muloña wakulwisha nakufwila kwatama, akulumpi anateli kuyanukisha nawu munakumwekesha nenu mwalemesha wubwambu wenu naYehova nankashi nawa munakutondolwela kusweja kudikuhwelela.—1 Kor. 10:12.
8. Nshidi yamuchidinyi yitwatela kubula kulejamu akulumpi?
8 Bayi neyi twatela kulejamu akulumpi kukala kwejima kwakuspiritu kutukwetiku. Chakutalilahu, twili netu munahoshi chuma chatama chinamuneñeshi manakwetu hela muhela, hadaha munahili nikuhila. Chatela muyi nakulejamu mukulumpi, mwatela kuzatisha kufumba kwaYesu kwahosha hakuleta kuwunda hakachi kanenu namanakwenu hela muhela. (Mat. 5:23, 24) Munateli kusandujola hanyitu yahosha hakudikehesha, kudizoza nikudiyuula kulonda mumwekesheña chikupu iyi yilwilu yayiwahi muchihandilu chenu. Hela chochu, neyi chinakuyikalila kumanisha kukala, munateli kulejamu mukulumpi wumu kulonda ayikwashi. Mumukanda wayisonekeleliyi aFwilipi, kapostolu Pawulu walejeli manakwetu wumu wabula kushimunawu ijina kuya nakukwasha Eyodiya naSintiki kumanisha kukala kwadiñawu naku, nawa mukulumpi wamuchipompelu chenu niyena dichinateli kuyikwashayi.—Fwili. 4: 2, 3.
MULOÑADI CHITWATELA KUTAMBIKILA AKULUMPI?
9. Muloñadi chitwatela kubulila kwiteja nsonyi yitukañeshi kutambika akulumpi kulonda atukwashi? (Yishimu 28:13)
9 Twatela kwikala nachikuhwelelu nawa ahamuka hakwila tulombi wukwashu neyi tunakoñi nshidi yeneni hela neyi tunamoni netu tukutwesha wanyi kushinda nkawetu kuzeyazeya kutunakulwisha naku. Bayi twiteja nsonyi yitukañeshi kutambika akulumpi netu atukwashiku. Muloñadi? Neyi tulondelaña ntanjikilu yaYehova, tukumwekesha netu twamukuhwelela nawa twovwahilaña nshimbi jindi jatukwashaña kushimata nikwikala nachikuhwelelu chakola. Tweluka netu twakeñekaña wukwashu windi neyi tunakukeña kudimbuka. (Mas. 94:18) Nawa neyi tunavulumuni, Nzambi wukututiyila luwi neyi tushimuna nshidi jetu nawa tudikasa mumuchima kubula kujikoña cheñi.—Tañenu Yishimu 28:13.
10. Chumanyi chinateli kutumwekena neyi tusweka nshidi jitunakoñi?
10 Neyi tulejamu akulumpi netu atukwashi kutalisha hanshidi yeneni yitunakoñi mwafumaña yuma yayiwahi, ilaña neyi tusweka nshidi yitunakoñi mwafumaña yuma yomisha mbaña. Mwanta Davidi chafwilileñayi kusweka nshidi jindi, wakabakeni kuspiritu, muyitoñojoka nikumujimba. (Mas. 32:3-5) Neyi chichekalaña neyi tunakati kumujimba hela tunadikatishi, kukala kwakuspiritu nikwena kwatohelañaku neyi tukañanya kukuzatilahu. Yehova weluka chumichi, dichi watulejaña nindi ‘twololi nsañu nayena’ kuhitila mukuzatisha ntanjikilu yashaku yakutuukilamu kuspiritu.—Isa. 1:5, 6, 18.
11. Neyi tusweka nshidi yeneni yitunakoñi, kukalanyi kunateli kufumamu?
11 Neyi tusweka nshidi yeneni yitunakoñi, tukusha antu amakwawu mukukala. Tukukañesha spiritu yaNzambi kuzatika chiwahi muchipompelu chejima nawa tukuluwañesha kuwunda hakachi kawamanakwetu niahela. (Efwe. 4:30) Munjila yoyimu, neyi twiluka netu kudi muntu muchipompelu wunakoñi nshidi yahamesu bwi-i, twatela kumuleja netu ayi nakulejamu akulumpi oyi nshidi yinakoñiyi.a Neyi twiluka netu kudi muntu wunakoñi nshidi yeneni ilaña etu tusweka, ninetu tukwikala namuloña. (Lev. 5:1) Muloña wakumukeña Yehova, tukuya nakuyilejamu akulumpi nshidi yinakoñiyi. Neyi twila mwenimu, tukuhemba chipompelu chakadi majilu nawa tukukwasha muntu wunavulumuni kwikala cheñi nawubwambu wawuwahi naYehova.
AKULUMPI ATUKWASHAÑA ÑAHI?
12. Akulumpi akwashaña ñahi antu anazeyi kuspiritu?
12 Akulumpi ayileja nawu akwasheña antu anazeyi kuspiritu. (1 Tes. 5:14) Neyi munakoñi chiluwa, anateli kuyihula malwihu kulonda eluki yitoñojoka yenu nichimunakutiya. (Yish. 20:5) Munateli kuyikwasha neyi muyileja nsañu yejima hela chakwila chikuyikalila kwila mwenimu muloña wachisemwa chenu, chimwekala, indi kwiji munakutiya nsonyi muloña wakukala kumunakumona. Bayi mutiya woma nakutoñojoka nenu hadaha mukuhosha “mazu akutubokaku.” (Yoba 6:3) Chatela ashikeni hohu kukunkulula, akulumpi akuyitiyilila nakanañachima nawa akufwila kwiluka nsañu yejima chiyidi henohu kanda ayifumbi. (Yish. 18:13) Eluka nawu mudimu wakubiña mukanka wanyikoku wakeñekaña mpinji, dichi mpinji yikwawu anateli kuhanjeka nanenu kubadika hepampa dimu henohu kanda ayikwashi nakukala kumukweti.
13. Akulumpi anateli kutukwasha ñahi kuhitila mukulomba kwawu nimukufumba kwamuNsona? (Talenu cheñi nyevulu.)
13 Neyi mutambika akulumpi, akuzata nañovu kulonda abuli kuyiletesha musweji kudinkamu nyiloña. Ilaña, akuyilombelaku kudi Nzambi. Munateli kuhayama nankashi hakwiluka nenu kulomba kwawu kwekala “nañovu chikupu.” Wukwashu wawu mwabombela cheñi “[kuyiwayisha enu] manji mwijina daYehova.” (Yak. 5:14-16) Awa “manji” atalisha kuchalala chekala Mwizu daNzambi. Chineli eluka kuzatisha Bayibolu chiwahi, akulumpi anateli kuwundisha muchima wenu nikuyikundeja, nakuyikwasha kwikala cheñi nawubwambu naYehova. (Isa. 57:18) Kufumba kwamuNsona kukuyifumbawu, kukuyikwasha kudikasa mumuchima kutwalekahu kwila yuma yaloña. Kuhitila mudi wena munateli kutiya izu daYehova dinakuyileja nawu: “Iyi diyi njila. Endenu mwenimu.”—Isa. 30:21.
Akulumpi azatishaña Bayibolu hakuwundisha muchima nikukundeja antu akata (Talenu maparagilafu 13-14)
14. Kwesekeja naAÑalija 6:1, akulumpi akwashaña ñahi muntu wunafuukulihu “kukoña chuma chatama”? (Talenu cheñi nyevulu.)
14 Tañenu AÑalija 6:1. MukaKristu wunafuukulihu “kukoña chuma chatama” hanakwenda kwesekeja nanshimbi jaNzambi jaloñaku. Hadaha wafuukula mwaluwa indi kwiji wakoña nshidi yahamesu bwi-i. Muloña wakukeña, akulumpi akaKristu “afwilaña kumwolola muntu wamuchidowu naspiritu yakwovwaha.” Izu dachiGiriki kwabalumunawu izu dakwila nawu “kumwolola,” dinateli cheñi kutalisha kuchelañayi ndotolu hakufuntisha chiwahi mwinuñi ifwaha dinakotoki kulonda muntu akabuli kwikala chifwayi. Neyi chazatañayi nañovu ndotolu wakulukila kunuña chiwahi ifwaha dinakotoki chakadi kumukatisha muntu, akulumpi niwena ashaña muchima hakutuuka yikatu yakuspiritu yitukweti chakadi kutubombelahu yikatu yikwawu. Ayileja cheñi nawu ekali ‘ababala.’ Hampinji yinakutukwashawu kwila yuma yaloña, akulumpi anukaña nawu niwena awanina wanyi nawa anateli kukoña yuma yatama. Chatela adimoneña kulema, kudimona kuloña hela kufwisha akwawu nanyiloña, afwila kwikala adizoza nikutoñojokelaku.—1 Pet. 3:8.
15. Chumanyi chitwatela kwila neyi tudi nakukala?
15 Twatela kukuhwelela akulumpi jetu achipompelu. Ayidizisha kuhemba nsañu jetu nakajindilu, kutufumba kushindamena haBayibolu bayi hayitoñojoka yawuku, nawa ayidizisha kutwalekahu kutukwasha chakuumika kukala kutunakumona. (Yish. 11:13; Ñal. 6:2) Akulumpi akweti yilwilu yashiyashana nawa amakwawu anazati yaaka yayivulu, ilaña tunateli kukasunuka kuleja mukulumpi wudi wejima kukala kutukweti. Hela chochu, neyi tunakulomba wukwashu, tukwila wanyi tufuma kudiwu mukulumpi tuya kudiwu, nakukuhwelela netu tukuwana mukulumpi wukutuleja yuma yitunakutoñojoka netu yidi chiwahi. Neyi twila mwenimu, tukwikala neyi antu akeñaña “kutiya namatu awu” yuma yinakukeñawu chatela adizi “ntañishilu yayiwahi” yaMwizu daNzambi. (2 Tim. 4:3) Neyi tuya nakuwana mukulumpi netu yatukwashi nakukala kutukweti, nateli kutwihula neyi chakwila tunahanjekihu nawakulumpi amakwawu haniku kukala, nawa nikufumba kwatufumbawu. Nawa kudikehesha kukumuletesha owu mukulumpi kulomba wukwashu kudi mukwawu mukulumpi.—Yish. 13:10.
CHUMA CHITWATELA KUDIFUUKWILAHU ETU AWENI
16. Muntu-himuntu watela kudifuukwilahu kwila chumanyi?
16 Hela chakwila akulumpi atuhembaña chineli tudi anyikoku aNzambi, atulejaña wanyi yuma yitwatela kwila. Twatela kufuukulahu etu aweni kuhanda chihandilu chamutiyishaña Nzambi kuwaha. Twatela kumwekesha netu twamukeña Nzambi kuhitila muyuma yitwahoshaña niyitwelaña. Nawukwashu windi, tunateli kutwalekahu kuhemba kashinshi ketu hela chakwila tunakumona kukala. (Rom. 14:12) Dichi chatela atuleji yuma yitwatela kwila, akulumpi akuzatisha Izu daNzambi kulonda atukwashi kwiluka yitoñojoka Yindi hanoyu nsañu. Neyi twovwahila kufumba kwawu kwashindamena haBayibolu, tunateli kudizisha “ñovu [jetu] jakutoñojoka chiwahi” kulonda tufuukuli chachiwahi.—Heb. 5:14.
17. Chumanyi chitukufwilaña kwila?
17 Twakooleka nankashi hakwikala anyikoku aYehova! Yehova watemesheli “kabiña wamuwahi,” Yesu, nakuhana ifutu danyiloña kukoola etu kulonda twiikali nakukooleka kwakwikala nawumi wahaya nyaaka. (Yow. 10:11) Nawa kuhitila mudi akulumpi ekala muchipompelu chawakaKristu, Yehova nashikiji chikaninu chindi chakwila nawu: “Nakayinka atubiña elaña mwaya muchima wami nawa akayidiishaña enu nakwiluka ninakashinshi.” (Yere. 3:15) Neyi tunazeyi hela tunakati kuspiritu, bayi tushintajala kutambika akulumpi kulonda atukwashiku. Dichi tufwilenuña kwovwahila chikupu iyi ntanjikilu yashaku Yehova yakwikala nawakulumpi muchipompelu.
KAMINA 31 Twendenu naNzambi!
a Neyi muntu wunakoñi nshidi nakañanyi kuya nakushimuna nihanyima yakumwinka mpinji yatelela, mwatela kuyilejamu akulumpi yuma yimuneluki hanoyu nsañu muloña munakukeña kwikala ashinshika kudi Yehova.