Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • w25 October mafu 6-11
  • Yehova Diyi “Muzañalu [Wetu] Wabadika”

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Yehova Diyi “Muzañalu [Wetu] Wabadika”
  • Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2025
  • Tunyitu Twanyanya
  • Nsañu Yinadifwani
  • NSULU YAMUZAÑALU WALALA
  • YUMA YINATELI KUTUKAÑESHA KWIKALA NAMUZAÑALU, NIYUMA YIKUTULETELA CHEÑI MUZAÑALU
  • Yuma Yinateli Kutukwasha Kwikala naMuzañalu Chikupu muMudimu waKushimwina
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2024
  • Dikeheshenu Nakwiteja Nenu Kudi Yuma Yimwabula Kwiluka
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2025
  • Ikalenu naMuzañalu Waweni Wafumaña muKuhana
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2024
  • Muzañalu—Chilwilu Chitwafumishaña Kudi Nzambi
    Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2018
Talenu nsañu yikwawu
Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta WaNzambi (Kakudiza)—2025
w25 October mafu 6-11

CHIBAABA CHAKUDIZA 40

KAMINA 111 Yuma Yatuzañaleshaña

Yehova Diyi “Muzañalu [Wetu] Wabadika”

“ Nakenza . . . kudi Nzambi, muzañalu wami wabadika.”—MAS. 43:4.

TUKUDIZA

Yuma yinateli kutuletesha kubula kwikala namuzañalu niyuma yitunateli kwila hakwila twiikali cheñi namuzañalu.

1-2. (a) Kukalanyi kwamonañawu antu amavulu makonu? (b) Yumanyi yitukuhanjekahu muchinu chibaaba?

ANTU amavulu mukaayi makonu, afwilaña kwila chuma chidi chejima hakwila ekali namuzañalu. Hela chakwila azataña nañovu muniyi njila, hiyekalaña namuzañaluku. Antu amavulu adimonaña nawu amukunkulwayi hohu nawa ekalaña nachineñi. Antu jaYehova niwena mpinji jikwawu dichatiyañawu. Chineli tunakushakama “mumafuku akukuminina,” twatela kukuhwelela kumona kukala niyuma yikwawu yikutwakamishaña nankashi.—2 Tim. 3:1.

2 Muchinu chibaaba, tukuhanjeka yuma yinateli kutuletesha kubula kwikala namuzañalu niyuma yitunateli kwila hakwila twiikali cheñi namuzañalu. Ilaña, tusambilenu kwiluka Nsulu yamuzañalu walala.

NSULU YAMUZAÑALU WALALA

3. Yileñaleña yatudizishaña yumanyi hadi Yehova? (Talenu cheñi nyevulu.)

3 Yehova wekalaña namuzañalu mpinji yejima. Nawa wakeñaña nindi ninetu tuzañalaleña. Dichi chatuhayamishaña wanyi neyi tumona muzañalu windi wunakumwekena muyuma yaleñayi. Chakutalilahu, twazañalalaña neyi tumona chaleñayi nalubanji iseki hitwashakamaña, wulombu washiyashana wutwamonaña, neyi tumona anyama anakuhema, niyakuda yayiwahi yitwadiluñishaña. Mwamweni Nzambi watukeña nawa wakeñaña tudiluñisheña chihandilu!

Nyevulu: Yileñaleña yashiyashana yinakuhema. 1. Anyana kanzovu anakuhemena mumenji. 2. Anyana kamapenguin anakuhita musino. 3. Anyana kampembi adi mwisaña anakuhema iku anakukiloka. 4. Inshi jatenañawu nawu maDolphin jinakukiloka mumenji.

Baby elephant: Image © Romi Gamit/Shutterstock; penguin chicks: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; baby goats: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; two dolphins: georgeclerk/E+ via Getty Images

Neyi tumona anyama anakuhema, twanukaña netu Yehova wekala namuzañalu (Talenu paragilafu 3)


4. (a) Yehova wazañalalaña ñahi hela chakwila nakumona yuma yatama yinakuhitamu antu mukaayi? (b) Chawaananyi chatwinkañayi Yehova? (Isamu 16:11)

4 Hela chakwila Yehova “[hiNzambi] wamuzañalu,” weluka chikupu yuma yinakuneñesha antu nimakabi anakumonawu mukaayi. (1 Tim. 1:11) Ilaña haneteji yumiyi yimukañeshi kwikala namuzañaluku. Weluka nindi makabi ejima akapinji kantesha hohu—watonda dehi ifuku dakuyifumishahu. Nawa natwalekihu kudiwunjika sampu idi ifuku dinashiki hakafumishahu chineñi chejima nimakabi haya nyaaka. Chayinu mpinji, Yehova neluki kukala kwejima kutunakuhitamu nawa watukwashaña. Watukwashaña ñahi? Njila yimu mwatukwashilañayi, hikutwinka chawaana chamuzañalu. (Tañenu Isamu 16:11.) Talenu chamwinkeliyi ichi chawaana Mwanindi, Yesu.

5-6. Muloñadi Yesu chekalilayi namuzañalu?

5 Hayileñaleña yejima yaleñayi Yehova, Yesu diyi wekala namuzañalu nankashi. Muloñadi? Talenu yuma yiyedi yaletesha. (1) “Diyi chifwanisha chaNzambi abulaña kumonawu” nawa wembujolaña yilwilu yaTata yindi chikupu muyuma yejima yelañayi. (Kol. 1:15; 1 Tim. 6:15) (2) Yesu nashakami hadi mpinji yayilehi hamu naTata yindi, Nsulu yamuzañalu.

6 Yesu mpinji yejima wazataña namuzañalu mudimu wejima wunamulejiwu kudi Tata yindi nindi azati. (Yish. 8:​30, 31; Yow. 8:29) Muloña wakutwalekahu kwikala washinshika muniyi njila, amutiyaña kuwaha kudi Yehova.—Mat. 3:17.

7. Tunateli kwikala ñahi namuzañalu walala?

7 Ninetu tunateli kwikala namuzañalu walala neyi tuswina kwakwihi naYehova, Nsulu yamuzañalu. Neyi twikalaña nampinji yeneni yakudiza hadi Yehova nakumwimbujola, tukuzañalalaña chikupu. Tukwikalaña cheñi namuzañalu neyi twilaña nkeñelu yaNzambi nawa twiluka netu watutiyaña kuwaha.a (Mas. 33:12) Mwamweni, mpinji jikwawu tunateli kuneña, hadaha hadi mafuku antesha indi kwiji hadi mpinji yayilehi. Neyi munakutiya muniyi njila, ilukenu nenu hichinatalishi mukwila nawu Nzambi hayitiyaña kuwahaku! Twawanina wanyi nawa mpinji jikwawu twatiyaña kuyeña nikuneña chikupu. Yehova weluka chumichi. (Mas. 103:14) Tuhanjekenu hayuma yinateli kutuletesha kubula kwikala namuzañalu niyuma yitunateli kwila hakwila twiikali cheñi namuzañalu.

Mushindamenenu Yehova Ayikwashi Kwikala naMuzañalu

Mulombenu Yehova ayinki spiritu yindi yajila. Twatela kumulomba Yehova hakwila twiikali namuzañalu, muloña muzañalu wekala hakachi kanyikaabu yaspiritu yindi yajila. (Ñal. 5:22) Nawukwashu waspiritu yaYehova, tunateli “[kuumika] chikupu nakuwunda nimuzañalu” nihampinji yitunakuhita mukukala.—Kol. 1:11.

Shenu muchima hakudifukula kudi Yehova. Mpinji yejima, dizenuña Izu daNzambi ninyikanda yetu. Zatenuña hanakumini ñovu jenu jejima kulejaku antu amakwawu “nsañu yayiwahi yamuzañalu wasweja.” (Luka 2:10) Antu atwamijañaku kudifukula kudi Yehova diwu ekalaña namuzañalu walala.—Mas. 65:4.

Mwovwahilenuña Yehova mpinji yejima. Anukenuña nenu nshimbi jaYehova jatukwashaña. Kumwovwahila Yehova hikwatukañeshaña kwila yuma yitwadiluñishaña muchihandiluku, ilaña, kwatuletelaña muzañalu.—Luka 11:28.

YUMA YINATELI KUTUKAÑESHA KWIKALA NAMUZAÑALU, NIYUMA YIKUTULETELA CHEÑI MUZAÑALU

8. Yumanyi yinateli kutumwekena neyi tunakuhita mukukala?

8 Neyi tunakuhita mukukala muchihandilu. Komana munakukabakana muloña wakuyikabisha, wubanji wadimwekenaña, wuzweñi, yikatu, indi kwiji wushinakaji? Tunateli kushikena kuleka kwikala namuzañalu neyi tunakumona kukala kwamuchidiwu, sweje-e neyi hitukweti ñovu yakumanisha hela kukañesha oku kukalaku. Bayibolu yahoshaña chakadi kuhita mumbadi nawu “muchima wakata wachikaña spiritu.” (Yish. 15:13) Manakwetu Babis, mukulumpi muchipompelu, wafwishili manakwindi nianvwali jindi ejima muyaaka yiwana hohu, wahosheli nindi: “Natiyili neyi nidi nkawami nawa kwosi wunateli kunkwasha. Mpinji jikwawu, naneñeleña cheñi nankashi muloña nakeñeleña kwikala nampinji yeneni yakwikala hamu nawanvwali jami nimanakwami henohu kanda afwi, ilaña nakañenyi.” Mwamweni, kukala kutunateli kumona muchihandilu kunateli kutuzeyesha kumujimba nimuyitoñojoka.

9. Yumanyi yinateli kutukwasha kwikala cheñi namuzañalu? (Yeremiya 29:​4-7, 10)

9 Yumanyi yinateli kutukwasha kwikala cheñi namuzañalu? Tunateli kwikala cheñi namuzañalu neyi tubulaña kusweja kwakama hayuma yitunateli kukañanya kuhimpa nawa neyi tumwekesheña muchima wakusakilila. Antu amavulu mukaayi atandishaña yitoñojoka yakwila nawu neyi wunakumona kukala muchihandilu, kwila wikala namuzañalu nehi. Ilaña iyi yitoñojoka yakutwamba. Chakutalilahu, Yehova wayilejeli aYudeya ankoli adiña muBabiloni nindi eteji nawu chihandilu chawu chinekali dehi chawunkoli mumpata yacheñi, nawa nindi azateña hakumina ñovu jawu kwikala namuzañalu kwesekeja nachidi yuma. (Tañenu Yeremiya 29:​4-7, 10.) Yumanyi yitunakudizilaku? Itejenu chidi yuma hanoyu mpinji nawa sakililenuña hayuma yayiwahi yimukweti muchihandilu chenu. Anukenu nenu, Yehova wukuyikwashaña muchihandilu chenu. (Mas. 63:7; 146:5) Muhela Effie, wadiña mumaposu amuletesheli yashali nawufwayi, wahosheli nindi: “Ankwashili nankashi kudi Yehova, chisaka chami nichipompelu. Dichi natoñojokeli nami neyi nifunta hanyima nukumwekesha kubula kusakilila. Inakukeña kumwekesha kusakilila kudi Yehova nikudi amabwambu jami hakunkwasha chikupu.”

10. Muloñadi chitwatela kwikalila namuzañalu hela chakwila tunakumona kukala?

10 Hela chakwila tunakumona kukala muchihandilu, indi kwiji yuma yatama yitumwekena etu hela chisaka chetu, tunateli kwikala namuzañalu.b (Mas. 126:5) Muloñadi? Muloña muzañalu wetu hiwashindamena hachidi yuma muchihandiluku. Payiniya wumu wejina daMaria, wahosheli nindi: “Hampinji yiwunakumona kukala, neyi wutwalekahu kwikala namuzañalu chinayi wanyi mukwila nawu wunakudiwula chiwunakutiya. Ilaña, chinatalishi mukwila nawu wunavulameni wanyi yuma yakanayi Yehova. Tata yetu wukutukwasha kutwalekahu kwikala namuzañalu hela chakwila tunakumona kukala.” Anukenu nenu, hela chakwila tunakumona kukala kwamuchidinyi chayinu mpinji, kukala kwejima kutunakumona kwakapinji kantesha—kudi hohu neyi mahaji anadileñi hamaseki. Hakushimbula wanyi akujimañana, nawa hakushala tuhu neyi hadiñahu nimahaji wanyi.

11. Chuma chamumwekeneni kapostolu Pawulu chinateli kuyikolesha ñahi?

11 Indi neyi tutachika kutoñojoka netu muloña wakukala kutunakumona Yehova naleki kututiya kuwaha? Chuma chikutukwasha hikutoñojoka hadi ambuña aYehova amakwawu ashinshika amweni kukala kweneni chikupu. Toñojokenu hayuma yamumwekeneni kapostolu Pawulu. Amutondeli kudi Yesu yomweni kulonda atwali chalala “kunyuza, kushilahu nikudi anyanta nianyana kaIsarela.” (Yilw. 9:15) Iwu wadiña mudimu walema nankashi! Hela chochu, Pawulu wamweneña kukala kwakuvulu. (2 Kor. 11:​23-27) Komana kukala kwahitileñamu Pawulu kwamwekeneña neyi kukumana wanyi kwamwekesheleña nawu Yehova naleki kumutiya kuwaha? Inehi. Ilaña, kuumika kwindi kwamwekesheleña nawu Yehova nakumukiswila. (Rom. 5:​3-5) Toñojokenu hakukala kumunakuhitamu. Munakuumika chikupu hichikweti muloña nakukala kumunakuhitamuku. Dichi ninenu mwatela kukuhwelela nenu Yehova nakuyitiya kuwaha.

12. Chumanyi chinateli kufumamu neyi twiluka netu hitukutwesha kushikija chikonkwanyi chetuku?

12 Neyi hitukutwesha kushikija chikonkwanyi chitunakufwilaku. (Yish. 13:12) Kukeña kutwamukeña Yehova nichitwamusakililaña hayuma yatwililayi dikwatuleteshaña tudimikileña yikonkwanyi mumudimu windi. Hela chochu, neyi tunakufwila mudimu mukuloñesha wutukubula kutwesha kuzata muloña wachidi yuma muchihandilu chetu, tunateli kuneña. (Yish. 17:22) Payiniya wejina daHolly wahosheli nindi: “Nakeñeleña kuya kuShikola Yawakakushimwina aWanta, kuzatila mwituña dacheñi hela kuzataku mudimu wakutuña kuRamapo. Ilaña yuma yahimpikili muchihandilu chami nawa hinatwesheli kushikija iyi yikonkwanyiku. Naneñeli nankashi. Chayeñaña kumuchima neyi kudi nyidimu yayivulu yiwunakukeña kuzata, ilaña wukañanya kuyizata.” Dichatiyañawu ambuña aYehova amavulu.

13. Neyi chihandilu chetu chayinu mpinji chikutwiteja wanyi kuzata nyidimu yikwawu, nyidimwinyi yitwatela kuzataku?

13 Yumanyi yinateli kutukwasha cheñi kwikala namuzañalu? Anukenu nenu Yehova hatulejaña kwila yuma yitunateli kukañanya kuzataku. Nawa watulemeshaña hela chakwila hitunakuzata nyidimu yinakuzata akwetuku. Yehova wakeñaña nindi twiikali adikehesha nawa ashinshika. (Mika 6:8; 1 Kor. 4:2) Walemesha nankashi wuntu wetu wamukachi kubadika yuma yitwelaña. Komana chidi hohu chiwahi etu kukuhwelela kwila yuma yinabadiki hayuma yinakukeñayi Yehova nindi twili?c Inehi. Dichi neyi chihandilu chenu chikuyikañesha kuzata nyidimu yikwawu mumudimu waYehova, shenu muchima hanyidimu yimukutwesha kuzata chayinu mpinji. Chakutalilahu, munateli kwikala namudimu wakudizisha atwansi kulonda azateña chiwahi, hela kukolesha amanakwetu niahela akula dehi. Hadaha munateli kudimikila chikonkwanyi chakukolesha muntu kuhitila mukuhanjeka nindi mesu-namesu, kumutemeshela foni indi kwiji meseji. Yehova wukutiya kuwaha neyi mwilaña iyi yuma yimukutwesha nawa wukuyikiswila kuhitila mukuyikwasha kwikala namuzañalu! Nawa anukenuña nenu katataka tukwikala nanyidimu yayivulu mukaayi kaYehova kakaha mutukumuzatilaña munjila yejima yitunakeñi. Chumichi dichamukolesheli Holly, ashimunawu hakusambila, wahosheli nindi: “Neyi nitachika kuneña, nahudikilaña nawa nadanukishaña nami ‘kumbidi nakamuzatilaña haya nyaaka.’ Nawukwashu waYehova, nakazataña nyidimu yinakeñaña kumuzatila mukaayi kakaha.”

14. Yumanyi yikwawu yinateli kutuletesha kubula kwikala namuzañalu?

14 Neyi tufwilaña yuma yakuditiyisha etu aweni kuwaha. Antu amakwawu azatishaña njila yakuhanjekelamu haintaneti nakutaandisha yitoñojoka yakwila nawu muzañalu walala wafumaña mukwila yuma yakuditiyisha etu aweni kuwaha. Akoleshaña antu nawu atwamijeñaku yuma yimu muchihandilu chawu, chidi neyi yuma yakeñawu kwila hampinji yinakunookawu, kulanda yuma yidi yejima yinakukeñawu, nikuya kumaluña ashiyashana. Chatama wanyi kwila yuma yatuzañaleshaña. Yehova watuleña munjila yakwila tudiluñisheña yuma yayiwahi. Hela chochu, antu amavulu awana nawu yuma yatoñojokeleñawu nawu yikuyiletela muzañalu yayileteleli hohu kukala. Payiniya wejina daEva wahosheli nindi, “Neyi wakeñaña hohu kwila yuma yakudizañalesha eyi aweni muchihandilu cheyi, wakamonaña wanyi neyi yuma yiwukweti yinawanini.” Neyi tufwilaña yuma yakuditiyisha kuwaha mpinji yejima, twakekalaña hohu nachineñi nikudimonaña kwikala amukunkulwayi.

15. Yumanyi yitunateli kudizila kudi Mwanta Solomoni?

15 Tunateli kudizila kuchuma chamumwekeneni Mwanta Solomoni kutalisha hayuma yatama yafumaña mukufwila yuma yakuditiyisha etu aweni kuwaha. Wesekeli kwila yuma yejima yafwilileñayi kulonda amoni neyi yikumuletela muzañalu, chidi neyi kuda yakuda yayiwahi, kutiyilila kutumina twatuwahi nikulanda yuma yejima yawuseya yadiñaku hayina mpinji. Ilaña yumiyi hiyamuletelelihu muzañaluku. Wahosheli nindi: “Disu hidekutaña kumonaku; hela itu hidenzalaña kutiyaku.” (Mukwa. 1:8; 2:​1-11) Yuma yatoñojokañawu antu mukaayi nawu diyaletaña muzañalu walala yidi neyi mali akutwamba. Yamwekanaña neyi yalema; ilaña yumiyi hiyinateli kutuletela muzañalu walalaku.

16. Kwilila antu amakwawu yuma yayiwahi kunateli kutuletela ñahi cheñi muzañalu? (Talenu cheñi nyevulu.)

16 Yumanyi yinateli kutukwasha cheñi kwikala namuzañalu? Yesu watudizisha nindi “mukuhana mwekala muzañalu chikupu kubadika wekala mukutambwila.” (Yilw. 20:35) Mukulumpi wejina daAlekos wahosheli nindi: “Nashaña muchima hakwilila antu amakwawu yuma yanyanya. Neyi niyikwasha, hinatoñojokaña hohu hayuma yinnakukeña ami aweniku, nawa nekalaña namuzañalu.” Yumanyi yimwatela kuyilila antu amakwawu? Neyi mumona muntu wunaneñi, mukoleshenu. Hadaha munateli kumanisha kukala kunakumonayi wanyi, ilaña munateli kumukundeja neyi mumutiyilila nakanañachima, mumumwekeshela wushona nawa neyi mumwanukisha nenu ombili chiteli chindi hadi Yehova. (Mas. 55:22; 68:19) Munateli cheñi kumukwasha kwiluka nindi Yehova hanamushiyi chisayikilaku. (Mas. 37:28; Isa. 59:1) Nawa munateli kudihana kumwililaku yuma yimu, chidi neyi kumuloñeshelaku yakuda hela kuya nindi nakwimajala. Mulejenu mwakazati hamu nindi mumudimu wakushimwina, nawa chumichi chikumukolesha. Mwitejenu Yehova ayizatishi kukolesha antu amakwawu. Kwilila antu amakwawu yuma yikuyitiyisha kuwaha kubadika etu aweni, kukutuletela muzañalu chikupu!—Yish. 11:25.

Nyevulu: 1. Muhela nashakami nkawindi musitolu mwalandishañawu kofi nawa nakutala nsañu yidi hafoni yindi. Natenteki yola yayivulu yayuma yinalandiyi. 2. Nazañalali hampinji yinayiyi nakuhempula muhela wakula dehi hetala dindi nawa namuleteli chizokofu chankenu.

Chatela musheña hohu maana hayuma yimunakukeña enu aweni, shenuña muchima hayuma yinakaankili antu amakwawu (Talenu paragilafu 16)d


17. Neyi tunakukeña kwikala namuzañalu walala, yumanyi yitwatela kwila? (Isamu 43:4)

17 Tunateli kwikala namuzañalu walala neyi tutwalekahu kuswina kwakwihi naTata yetu wamwiwulu. Bayibolu yatulejaña nawu Yehova diyi “muzañalu [wetu] wabadika.” (Tañenu Isamu 43:4.) Dichi, hela chakwila tunakumona kukala kwamuchidinyi, hitwatela kwakama hela kutiya womaku. Tutwalekenuhu kumushindamena Yehova, Nsulu yayeni yamuzañalu wetu!—Mas. 144:15.

MUKWAKULA NENUDI?

  • Muloñadi Yehova niYesu chekalilawu namuzañalu?

  • Yumanyi yinateli kutuletesha kubula kwikala namuzañalu?

  • Yumanyi yitwatela kwila hakwila twiikali cheñi namuzañalu?

KAMINA 155 Iyeyi Muzañalu Wetu Haya Nyaaka

a Talenu chikasha chinakwila nawu “Mushindamenenu Yehova Ayikwashi Kwikala naMuzañalu.”

b Chakutalilahu, talenu ha jw.org chibalu chakwihujola aDennis nawaIrina Christensen muLipoti Yamuchitanu Yinafumi Kudi Izanvu Dalombolaña Yamu 2023.

c Neyi munakukeña kwilukilahu nsañu jikwawu, talenu chibaaba chinakwila nawu “Mulecita fye Ifyo Mwingakwanisha pa Kuti Muleba ne Nsansa” muKaposhi Kakutalila kaCibemba, July 15, 2008.

d KULUMBULULA MWEVULU: Muhela nadilandili yomweni yuma yayivulu, ilaña chuma chinamuzañaleshi nankashi hikumulandila nkenu muhela wakula dehi wunakukeñeka kumukolesha.

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu