Desemba

Yesu nopimo winjruok maber ma ne en-go gi jopuonjrene gi winjruok mantie e kind jakwath gi rombege. (Joh. 10:14) Ranyisino owinjore ndi! Rombe ong’eyoga jakwadhgi kendo giwinjoga dwonde. Nitie jawuoth moro ma noneno wachno gi wang’e. Nowacho kama: “An gi jowetena ne wadwaro mako vidio mar rombe moko, omiyo, ne watemo luongogi mondo gibi machiegni kodwa. Kata kamano, rombego ne ok obiro nikech ne gikia dwondwa. Kae to rawera moro ma jakwath nobiro, to ka noluongogi aluonga ni i, ne giluwe.” Ranyisi mar jawuothno paronwa weche ma Yesu nowacho e wi rombege, tiende ni, jopuonjrene. Nowacho kama: “Giniwinj dwonda.” To nikech Yesu ni e polo, ere kaka wanyalo winjo dwonde? Yo maduong’ ma wanyisogo ni wawinjo dwond Ruodhwa en kuom tiyo gi puonjge e ngimawa.—Mat. 7:24, 25. w21.12 16 ¶1-2

Ka ne jaote Paulo pok obedo Jakristo, ne en ng’at ma wiye tek kendo nosando Jokristo ahinya. Bang’e, nofwenyo ni gik ma notimogo ne gin richo, kendo noikore loko timbene kod kite. (1 Tim. 1:12-16) Jehova nokonyo Paulo mobedo jakwath mohero rombe, mang’won, kendo mobolore. Paulo ne ok oketo pache kuom nyawoge, kar mano, ne en gadier ni Jehova ne dhi weyone richoge. (Rumi 7:21-25) Paulo ne ok ogen ni nonyalo timo gik moko e yo makare chuth. Kar mano, notimo kinda mondo omed bero kite kaka Jakristo, kendo nobolore kogeno Jehova mondo okonye. (1 Kor. 9:27; Fil. 4:13) Ok ketga ng’ato mondo obed jaduong’-kanyakla nikech en ng’at makare chuth. Kata kamano, Jehova dwaro ni jodongo oyie ni gin joketho kendo gimed nyago kido mag Jokristo. (Efe. 4:23, 24) Jaduong’-kanyakla onego ononre kotiyo gi Wach Nyasaye kendo otim lokruok moro amora ma dwarore. Kae to Jehova biro konye mondo obed jaduong’ mamor kendo ma timo migepene e yo maber.—Jak. 1:25. w22.03 29-30 ¶13-15

Ang’o monego watim ka wafwenyo ni wang’ado ne Jakristo wadwa moro bura ma ok kare? Onego wang’e ni Muma nyisowa ni nyaka waher jowetewa. (Jak. 2:8) Bende, onego wakwa Jehova e lamo gi kinda mondo okonywa wawe ng’ado ne jowetewa bura. Wanyalo timo ka luwore gi lamowa kuom kawo okang’ mar wuoyo gi ng’at ma wasebedo ka wang’adone burano. Wanyalo kwaye mondo wadhi kode e tij lendo. Bende, wanyalo gwele e gago e utewa. Kaka wamedo ng’ere kode maber, e kaka dwarore ni wamed luwo ranyisi mar Jehova kod Yesu kuom keto pachwa mana kuom gik mabeyo motimo. Ka watimo kamano, wabiro nyiso ni wawinjo dwond jakwadhwa maber ma nyisowa ni kik wang’ad ne jomamoko bura. Mana kaka rombe winjoga dwond jakwadhgi, e kaka jolup Yesu winjoga dwonde. Bed ni wan e “kueth matin” kata “rombe mamoko,” wadhiuru nyime winjo dwond jakwadhwa maber kendo luwo kaka ochikowa.—Luka 12:32; Joh. 10:11, 14, 16. w21.12 19 ¶11; 20-21 ¶17-18

Ka Rehoboam nochako locho e piny Israel, joge nodhi ire gi kwayo moro. Solomon wuon Rehoboam noketoga ji gi ting’ mapek kod tich matek e kinde lochne, omiyo, jogi koro ne dwaro ni Rehoboam odwoknegi ting’ piny. Rehoboam notimo maber ka nodhi ir jodongo mag Israel mondo openjgi kaka nonyalo ng’ado paro e wachno. Jodongogo nonyise ni ka nonyalo timo gima jogo nokwaye, to ne gidhi sire kinde duto. (1 Ru. 12:3-7) Nenore maler ni paro ma jodongogo nong’adone ne ok omore, omiyo, Rehoboam nodhi manyo paro kuom mbesene ma ne opon-go. Ne ginyise ni oket ne oganda ting’ mapek ahinya moloyo ma Solomon wuon-gi noketo. (1 Ru. 12:9-11) Rehoboam nonego okwa Jehova mondo okonye ng’eyo paro ma nonego otigo e kind paro ariyogo. Kar timo kamano, noluwo paro ma mbesene nong’adone. Mano nokelo chandruoge madongo ne en owuon kod oganda Israel. Wan bende nitie sama inyalo ng’adnwa paro moro ma ok morwa. Kata kamano, ka po ni parono ogol e Wach Nyasaye, onego waluwe. w22.02 9 ¶6

Ng’at mobolore kendo mong’eyo kuonde moremie biro keto pache kuom teko ma joma tindo nigo, to ok kuom lony ma joma tindogo ongego. Ok obi nenogi kaka joma laro kode migepe, to obiro nenogi kaka jotich wetegi. Joma hikgi oniang’ neno joma tindo kaka mich moa kuom Jehova kendo gimor gi gik ma joma tindogo timo. Kaka hik joma oti medo sudo, e kaka gimedo bedo mamor ng’eyo ni nitie joma tindo ma pod nigi teko kendo moikore timo tije mag kanyakla. Naomi noketo ranyisi maber kuom bedo mamor gi yo ma joma tindo konyogo joma hikgi oniang’. Mokwongo-okwongo, Naomi nojiwo Ruth chi wuode ma ne en chi liel mondo odog ir joodgi. Kata kamano, ka Ruth noramo ni ne ok odhi weye, kendo ni nodhi dok gi Naomi Bethlehem, Naomi noyie mondo Ruth omakre kode. (Ruth 1:7, 8, 18) Onge kiawa ni mano nokelonegi ber giduto! (Ruth 4:13-16) Joma hikgi oniang’ mobolore, luwoga ranyisi maber ma ne Naomi oketo. w21.09 10-11 ¶9-11

Wuonwa manie polo ong’eyo chal mar ng’ato ka ng’ato kuomwa. Samoro inyalo timo gik mathoth moloyo jomamoko. Kata samoro ok inyal timo mathoth kaka jomamoko nikech hiki, tuo, kata ting’ mar joot. Kik chunyi nyosre. (Gal. 6:4) Wi Jehova ok bi wil gi tich misetimo. Obiro bedo mamor gi chiwo mimiye, tek mana ni ichiwo kar nyaloni kendo gi chunyi duto. Jehova nenoga nyaka gik migombo timo. Odwaro ni ibed mamor kendo ilame gi chunyi duto ka luwore gi nyaloni. Sani wawinjo ka wan gi chuny mokue nikech wang’eyo ni Jehova konyo joma lame sama giromo gi chandruoge. (Isa. 41:9, 10) Kuom adier, wan gi gik mang’eny momiyo onego wabed mamor ni walamo Wuonwa ma jahera mowinjore oyud “duong’, gi luor”!—Fwe. 4:11. w22.03 24 ¶16; 25 ¶18

Wadwaro dhi nyime luwo ranyisi mar Yesu, kata kamano, chunywa ok onego onyosre sama wafwenyo ni ok wanyal timo kamano e yo makare chuth. (Jak. 3:2) Japuonjre ok nyalga chalo gi japuonjne e gik moko duto. Kata kamano, ka odhi nyime puonjore kendo otimo lokruok ma dwarore sama oboth, kae to oluwo ranyisi mar japuonjne, obiro dhi nyime timo dongruok. E yo ma kamano bende, ka watemo matek mondo wati gi gik ma wapuonjore e Muma kendo wasiko ka warieyo kuonde ma wabothiega, wanyalo medo timo dongruok e yo ma waluwogo ranyisi mar Yesu. (Zab. 119:59) Wadak e piny ma ji oherore giwegi. Jotich Jehova to ok chal kamano. Wamor ahinya gi chuny mar chiwruok ma Yesu ne nigo kendo wagombo ahinya dhi nyime luwo ranyisine. (1 Pet. 2:21) Sama watimo duto ma wanyalo mondo waluw ranyisi mar Yesu, wan bende wabiro bedo mamor nikech wamiyo ­chuny Jehova mor. w22.02 24 ¶16; 25 ¶18

Achiel kuom yore ma Jehova tayogo joge e kindegi en kokalo kuom Wachne ma en Muma. Ka wakawo thuolowa ma waparo matut kuom gik ma Jehova puonjowa, biro bedonwa mayot luwo kaka otayowa, kendo wabiro timo tijwa mar lendo e yo maber. (1 Tim. 4:15, 16) Yo machielo ma Jehova tayowago en kokalo kuom “jatich mogen kendo mariek.” (Mat. 24:45) Nitie sama jatich mogen nyalo nyisowa ni watim gimoro ma ok wawinj tiende maber. Kuom ranyisi, inyalo nyiswa ni watim ikruok ne masira moro ma samoro waparo ni ok nyal timore e alworawa. En ang’o monego watim ka wachako paro ni chik moro momiwa ok konywa? Wanyalo paro weche manie Muma motudore gi wachno. Nitie kinde ma nonyis jotich Nyasaye ni otim gimoro ma e wang’ dhano ne nenore ka gima ok dhi konyo, kata kamano, joma notimo gino noreso ngimagi.—Bura 7:7; 8:10. w22.03 18 ¶15-16

Yesu nowacho weche ma yudore e ndiko ma kawuonogi ka en gadier. Yesu nong’eyo ni ngimane koro notenore kuom Jehova, kendo nong’eyo ni Wuon-gi ne dhi pare. Gin ang’o ma wanyalo puonjore kuom weche ma Yesu nowacho? Ikri keto ngimani e lwet Jehova. Inyalo timo kamano kuom ‘geno Jehova gi chunyi duto.’ (Nge. 3:5) Ne ane ranyisi mar Janeno moro miluongo ni Joshua, ma ne jahigni 15 kendo ma ne nigi tuo moro marach. Notamore kit thieth ma ne nyalo miyo oketh chik Nyasaye. Mana machuok ka pok otho, nonyiso min-gi kama: “Mama, an e lwet Jehova. . . . Kendo anyalo wachoni ka an gadier kama: Jehova biro chiera ndalo ma obiro chieroe ji. Ong’eyo chunya kendo ahere gadier.” Waduto wanyalo penjore kama: ‘Ka di po ni aromo gi tem moro ma nyalo miyo atho, be abiro keto ngimana e lwet Jehova kendo geno ni chieng’ nopara? ’ w21.04 12-13 ¶15-16

Jotich Jehova yudo teko kokalo kuom tij lendo. Sama wanyiso jomamoko adiera manie Muma, wawinjoga maber bed ni jogo owinjo wach ma walando kata ooyo. Nitie jomoko ma nyalo paro ni ok ginyal lendo kuom thuolo malach nikech ting’ ma gin-go kata weche mamoko. Ka po ni in bende iparoga kamano, kik wiyi wil ni Jehova morga ahinya sama itimo duto minyalo e tije. Jehova ong’eyo maber kaka jomoko kuomwa diher dhi e tij lendo, kata kamano, ok ginyal nikech samoro gituore kata hikgi koro oniang’ ma ok ginyal wuok e utegi. Jehova nyalo yawo ne joma kamago yo mondo gilend ne joma ritogi, bed ni gin e utegi kata e osiptal. Ka po ni wachako pimo gik ma watimo sani gi gik ma ne watimo chon, mano biro mana nyoso chunywa. To ka waketo pachwa kuom yore ma Jehova konyowago gie sani, wabiro yudo teko, kendo wabiro dhi nyime nano ka wamor e bwo tem moro amora. En adier ni ok wang’eyo ni kodhi mane mar adiera ma wapidho ma biro twi.—Ekl. 11:6. w21.05 24-25 ¶14-17

Ich-lach nomiyo Ruoth Daudi wiye owil gi gik ma Jehova nomiye moriwo mwandu, huma, kaachiel kod loyo jowasike. Daudi noyie ni kuom adier mich ma Nyasaye nomiye ne ‘ng’eny miwuoro! ’ (Zab. 40:5) To e ma chieng’ moro, Daudi ne wiye owil gi mago duto. Kata obedo ni ne en gi mon mang’eny, nochako gombo dhako moro ma ne en chi ng’ato. Dhakono niluongo ni Bathsheba, to chwore ne en Uria Ja-Hiti. Daudi nonindo gi Bathsheba, mi nomako ich. Timno ne rach ahinya, to marachie moloyo, nochano mondo oneg Uria! (2 Sa. 11:2-15) Iparo ni Daudi ne paro ang’o seche ma notimo gigo? Be dibed ni ne oparo ni Jehova ne ok nene? Jatich Jehova ma nosemakore kode kuom kinde malachno, noyie donjo e richo nikech ich-lach, kendo mano nokelone masira malit. Gima ber en ni Daudi noyie kethone kendo noloko chunye. Onge kiawa ni Daudi nobedo mamor nikech Jehova nong’wonone kendo keche!—2 Sa. 12:7-13. w21.06 17 ¶10

Samoro wanyalo paro ni onego wabed gi ng’eyo mang’eny kata lony ma malo mondo e ka wapuonj ng’ato Muma. Ka kamano e kaka iwinjo, ne ane gik moko adek ma nyalo konyi bedo gi chir mar puonjo ji Muma. Mokwongo, Jehova neno ni iromo puonjo jomamoko Muma. Mar ariyo, Yesu jal ma Nyasaye osemiyo “teko duto e polo gi piny,” e ma ochiki mondo idhi ipuonj ji Muma. (Mat. 28:18) Mar adek, inyalo geno kony moa kuom jomamoko. Yesu nopuonjo ji mana weche ma Wuon-gi nopuonje, to in bende inyalo timo kamano. (Joh. 8:28; 12:49) E wi mano, inyalo wuoyo gi jarit grubu mar lendo, painia moro molony, kata jalendo moro molony mondo okonyi chako puonjruok Muma gi ng’ato kendo tayo puonjruogno. Achiel kuom gik ma nyalo miyi chir en neno kaka jolendo kaka mago tayo puonjruok mar Muma gi ng’ato. w21.07 5 ¶12

Kaka giko mar piny marachni medo sudo machiegni, e kaka dwarore ni wamed geno kuom yore ma Jehova timogo gik moko, moloyo kinde moro amora mosekalo. Nikech ang’o? E kinde masira maduong’, samoro ibiro nyiswa ni watim gik ma pok ne watimoga nyaka nene kendo ma nyalo bedonwa matek timo. Jehova ok bi wuoyo gi ng’ato ka ng’ato kuomwa. Nenore ni obiro tiyo gi owete moyiero mondo otawa. Mago ok e kinde monego wabi wabagni e paro ka wapenjore ni, ‘Be Jehova e ma tayo owetegi, koso gitayowa mana gi pachgi giwegi? ’ Be ibiro geno kuom Jehova kod riwruok mar ogandane e kindego? Dwoko luwore gi kaka ineno yo ma Jehova tayogo riwruok mare e kindewagi. Ka iyie luwo kaka Jehova tayowa sani, mano nyiso ni ibiro yie luwo kaka obiro tayowa e ­kinde masira maduong’ bende. w22.02 6 ¶15

Jehova nokonyo Gideon kod chwo 300 ma ne ni kode, ma gilocho e lweny, kendo mano ne nyalo miyo gisungre ka gidwaro, to ne ok gitimo kamano. Chwo ma nowuok e dhood Efraim nodhi romo gi Gideon mondo gidhaw kode kar mondo gipwoye. Nenore ni ne rachnegi ni Gideon ne ok ogwelogi mondo gin be gidhi giked gi wasik Nyasaye (Bura 8:1) Gideon noparonegi yore moko ma Jehova noseguedhogigo. Ka chwogo nowinjo kaka nowuoyo kodgi, “mirimbgi ne okuwe.” (Bura 8:3) Gideon noyie dok piny mondo kuwe osiki e kind oganda Nyasaye. Gima Jo-Efraimgo notimo puonjowa ni ok onego waket pachwa ahinya e manyo duong’ ne wan wawegi, kar mano, onego waket pachwa e miyo Jehova duong’. Ranyisi mar Gideon bende nyalo puonjo wiye udi kod jodong-kanyakla wach moro makende: Ka ng’ato ok mor gi gimoro ma watimo, onego watem ng’eyo ni to en ang’o sie ma ok omorgo. Bende, wanyalo pwoyo ng’atno kuom gik ma en owuon osetimo maber. Mondo watim mano, dwarore ni wabolre ahinya. Rito kuwe manie kindwa e wach maduong’ moloyo mana temo nyiso ni waonge ketho. w21.07 16-17 ¶10-12

Jehova ne omiyowa duong’ kuom chueyowa e kite. Nikech nochueyowa e kite, wanyalo bedo gi hera, ng’wono, kod adiera. (Zab. 86:15; 145:17) Sama wanyiso kido kaka mago, wamiyo Jehova duong’ kendo wanyiso ni wamor gi kaka nochueyowa. (1 Pet. 1:14-16) Sama watimo gik ma moro Wuonwa manie polo, wawinjoga ka wamor ahinya. Bende, wabedo gi nyalo mar timo gik ma doher ni nyithinde otim. Jehova ne olosonwa kar dak makende. Higni mang’eny ka ne pok ochue dhano mokwongo, Jehova noloso piny ma jaber mondo dhano odagie. (Ayub 38:4-6; Jer. 10:12) Nikech Jehova en Nyasaye mang’won kendo ma jachiwo, ne omiyowa gik mang’eny ma nyalo miyowa mor. (Zab. 104:14, 15, 24) Nitie kinde ma nong’iyo gik ma nochueyo, “moneno ni gibeyo ahinya.”—Cha. 1:10, 12, 31. w21.08 3 ¶5-6

Waduto wan gi migawo mar yalo wach maber kendo loko ji obed jopuonjre Yesu. (Mat. 28:19, 20; Rumi 10:14) Be diher medo lony mari e tich ma dwarore ahinyani? Inyalo keto chenro mar puonjori tiyo gi paro mochiw e brosua mar Somo kod Puonjo kendo tiyo gi gik misepuonjorigo. Sama iketo chenro mar gik ma diher chopo, kik wiyi wil gi achiel kuom chenro madongo, ma en timo kinda mondo ibed gi kido ma dwarore kuom Jokristo. (Kol. 3:12; 2 Pet. 1:5-8) Onge kiawa ni waduto dwaher timo momedore ne Jehova moloyo kaka watimo sani. E piny manyien, wabiro tiyo ne Nyasaye e okang’ makare chuth. Gie sani, wanyalo medo bedo mamor kendo dwoko chien gik ma nyalo nyoso chunywa ka watimo duto ma wanyalo e tij Nyasaye. To maduong’ie moloyo, wabiro kelo duong’ kod pak ne Jehova ‘Nyasachwa mamor.’ (1 Tim. 1:11) Kuom mano, wadhiuru nyime bedo mamor gi migawo ma wan-go sani! w21.08 25 ¶18-20

Ka po ni nidongo e od Joneno mag Jehova, nyaka bed ni nichako puonjori kuom Jehova ka ne pod itin. Ne opuonji ni Jehova e Jachuech, en gi kido mabeyo, kendo ni ogombo mondo olok piny marachni obed paradiso. (Cha. 1:1; Tich 17:24-27) Ji mang’eny ok oyie ni Nyasaye nitie, kendo ni en e ma nochueyo gik moko duto. Kar mano, gipuonjoga ni ngima nosieko asieka kende, kae to mosmos gik mamoko nochako betie. Moko kuom jogo gin joma osomo ahinya. Jogo wachoga ni sayans osenyiso ni Muma ok wach adier, kendo ni joma ofuwo, joma nyap, kod joma yot wuondo e ma nyalo keto yiegi kuom Jachuech. Waduto dwarore ni wadhi nyime tego yiewa kata bed mana ni wasetiyo ne Jehova kuom higni adi. Ka watimo kamano, ok bi bedo mayot mondo owuondwa gi “riekni mag piny kod wuond manono” mag dhano ma pingo Wach ­Nyasaye.—Kol. 2:8 w21.08 14 ¶1-3

Habil, Noa, Ibrahim, kod Ayub nonyiso kaka ne giluoro Jehova kendo here e yo ma ne giwinjego, ginyisogo yie kuome, kod misengini ma ne gigolo. Ne gitimo duto ma ne ginyalo mondo gimi Jehova duong’, kendo Jehova noyie gi lamogi. Bang’e, Jehova nomiyo nyikwa Ibrahim chike kokalo kuom Musa. Chikego ne nigi weche ma ne dhi tayo jotich Jehova e kindego mondo gilame e yo moyiego. Bang’ tho Yesu kod chierne, jotich Jehova koro ne ok onego olam Jehova kitayogi gi Chike Musa. (Rumi 10:4) Jokristo koro nonego oluw chik manyien ma en “chik Kristo.” (Gal. 6:2) Ne gidhi luwo ‘chikni’ kuom luwo ranyisi mar Yesu kod puonjge, to ok kuom luwo chike moting’o gik mang’eny ma ng’ato onego otim kod ma ok onego otim. E kindegi bende, Jokristo timo duto ma ginyalo e luwo Kristo mondo gimor Jehova kendo ‘ginwang’ yueyo.’—Mat. 11:29. w22.03 20-21 ¶4-5

Jehova winjoga nyithinde. Onge kiawa ni nowinjoga lamo mang’eny mag Wuode ka ne Wuode ni e piny kae. Kuom ranyisi, nowinjo ka ne Yesu lamo ka ne pok otimo yiero madongo, kaka e kinde ma nodwaro yiero jootene 12. (Luka 6:12, 13) Jehova nowinjo bende ka ne Yesu lame e kinde ma ne chunye onyosore ahinya. Mana matin ka ne pok ondhoge, Yesu nolamo Wuon-gi gi kinda e wi tem maduong’ ma nochiegni romogo. Jehova ne ok owinjo awinja lamo mar Wuodeno, to ne oorone malaika mondo odhi otege. (Luka 22:41-44) E ndalowagi, Jehova pod winjoga lamo mag jotichne kendo odwokoga lamogo e kinde mowinjore, kendo e yo maber. (Zab. 116:1, 2) Ne ane ranyisi mar nyaminwa moro manie piny India. Nosebedo konyagore gi ­chuny monyosore kod parruok mang’eny, kendo nokwayo Jehova gi kinda mondo okonye e wi wachno. Nondiko kama: “Program mar JW Broadcasting^® ma Mei higa 2019 ma ne wuoyo e wi kaka wanyalo nyagore gi luoro kod parruok, nobiro e kinde mowinjore koda ndi. Jehova notiyo gi programno e dwoko lamoga.” w21.09 21-22 ¶6-7

Temie paro kaka ne ok en gima yot ne Jokristo ma ne ni Judea weyo gimoro amora ma ne gin-go kendo dhi chako ngima manyien kama chielo! Ne dwarore ni gibed gi yie motegno ni Jehova ne dhi miyogi gik moko duto ma ne gichando. Nitie gima ne nyalo konyogi timo mano. Higni abich ka pok Jo-Rumi nolworo Jerusalem, jaote Paulo nondiko ne Jokristo ma Jo-Hibraniago konyisogi kama: “Kik ubed jo mohero pesa, to ubed jo ma gik ma un-go sani romou. Nikech osewacho kama: ‘Ok anaweu, kendo ok anajwang’u.’ Eka mondo wabed gi chir maduong’ kendo wacho niya: ‘Jehova e jakonyna; ok abi luor. Dhano adhana ditimna ang’o? ’” (Hib. 13:5, 6) Onge kiawa ni joma nochako tiyo gi puonj ma Paulo nochiwono ka ne pok Jo-Rumi olworo Jerusalem, noyudo ka timo lokruok ok teknegi sama koro ne gichako dak e alwora manyien. Ne gin gadier chuth ni Jehova ne dhi miyogi gik mochuno e ngima. w22.01 4 ¶7, 9

Sama wawacho ni ng’ato kecho ji, moko kuom kido ma samoro ng’atno nigo gin ng’wono, hera, kendo ojachiwo. Wanyalo kata paro ngero ma Yesu nogoyo mar Ja-Samaria moro. Ja-Samariano ‘nokecho’ Ja-Yahudi ma jokuoge nomonjo. Omiyo, noloso chenro mondo Ja-Yahudino oyud thieth nyaka ochangi. (Luka 10:29-37) Ngerono konyowa ng’eyo kido ma jaber ma Nyasachwa nigo, ma en kecho ji. Nyasaye kechowaga nikech oherowa. Kendo pile ka pile, onyisoga ni okecho ji e yore mopogore opogore. Nitie yo moro machielo ma ng’ato nyalo nyisogo ni okecho jomamoko, ma en weyo ma ok okumo ng’at monego obed ni ikumo nikech richo motimo. Kendo mano en achiel kuom yore ma Jehova osenyisogo kaka okecho dhano. Jandik-zaburi nowacho kama: “Ok omiwa kum e okang’ ma romre gi richowa.” (Zab. 103:10) Kata kamano, nitie kinde ma Jehova nyalo chiwo kum motegno ne jaricho. w21.10 8 ¶1-2

Jehova nyiso hera mosiko mana ne joma nigi winjruok maber kode, tiende ni jotichne. Mae en wach ma nenore maler e weche ma Ruoth Daudi kod janabi Daniel nowacho. Kuom ranyisi, Daudi nowacho kama: “Med nyiso jo mong’eyi herani mosiko,” kendo ni “hera ma Jehova oherogo jo moluore osiko nyaka chieng’.” Daniel bende nowacho kama: “A Jehova Nyasaye madier, in e Nyasaye maduong’ kendo malich. In Nyasaye ma rito sing­ruok­ne, kendo jo moheri, ma rito chikeni ihero nyaka chieng’.” (Zab. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Ka luwore gi ndikogo, Jehova nyiso jotichne hera mosiko nikech ging’eye, giluore, gihere, kendo girito chikene. Jehova nyiso hera mosiko mana ne joma lame gadier kende. Ka ne pok wabedo jotich Jehova, wan bende Jehova noherowa mana kaka ohero dhano duto. (Zab. 104:14) Kata kamano, nikech wan jotichne, herane mosiko konyowa. w21.11 4 ¶8-9

Kata ang’o ma timre, onego wang’ad e chunywa ni wabiro dhi nyime luwo weche ma Yesu nowacho e ndiko ma kawuono. Tinde ji mang’eny ohero luwo jotend dinde ma nigi huma. Giherogi ahinya ma chal mana ka gima gilamogi. Ji pong’oga kanisnigigo, nyiewoga bugegi, kendo gologa chiwo madongo dongo mondo osirgo riwruoge ma dindego ochako. Moko kuomgi yiega gi weche duto ma jotend dindego wacho. Gitimorega malich sama gineno jotend dindego mana ka gima gineno Yesu! Mopogore kodgi, jotich Jehova madier ok nega dhano moro amora kaka jatendgi. Kata obedo ni wamiyo joma tayowa luor, waluwo weche ma Yesu nowacho niya: “Uduto un owete.” (Mat. 23:8-10) Ok walamga dhano, bed ni gin jotend dinde kata josiasa. Bende, ok wachiwga pesa mondo gisirgo riwruogegi. Ok wadonjre e weche mag pinyni. Weche kaka mago miyo wapogore ahinya gi jogo ma luongore ni Jokristo.—Joh. 18:36. w21.10 20 ¶6-7

Jakristo moro amora ma dwaro bedo ng’at maler nyaka ne ni onge gimoro amora kata ng’ato ang’ata ma nyalo ketho winjruokne gi Nyasaye. To nikech iluongowa ni Joneno mag Jehova, wang’ado e chunywa ni ok wabi timo gimoro amora ma nyalo chido nying Nyasachwa maler. (Lawi 19:12; Isa. 57:15) Jo-Israel ne nyisoga ni giyie mondo Jehova obed Nyasachgi kuom luwo chikene. Tim Jo-Lawi 18:4 wacho kama: “Luwuru yorena kendo urit chikena. An Jehova Nyasachu.” Sula mar 19 oting’o moko kuom “chike” ma nomi Jo-Israel. Kuom ranyisi, wes mar 5-8, 21, 22 wuoyo kuom misengni mag le ma ne onego gichiw. Misengnigo ne onego ochiw e yo ma ok ‘njaw gima ler mar Jehova.’ Somo wesgo onego ochwalwa mondo watim gik ma moro Jehova kendo wamiye misengni mag pak mowinjore, mana kaka inyisowa e Jo-Hibrania 13:15. w21.12 5 ¶14-15

Jo mokendore ma pod gin jo matindo nyalo puonjore kuom ranyisi mar jomamoko mosebedo kogeno kuom Jehova. Moko kuom ranyisigo gin mag joma osebedo e kend kuom higni mang’eny ka gitiyo ne Jehova gi thuologi duto. Donge unyalo sumo paro kuom joma kamago mondo ufweny yore munyalo tiyonego Nyasaye e okang’ momedore? Mano en achiel kuom gik ma nyiso ni ugeno kuom Jehova. (Nge. 22:17, 19) Par ni kend en mich moa kuom Jehova. (Mat. 19:5, 6) Odwaro ni jo mokendore obed mamor gi michno. Ka un jo mokendore ma pod tindo, donge unyalo nono yo mutiyogo gi ngimau? Be utimo duto munyalo mondo unyis Jehova ni umor gi mich ma jaber ma osemiyou? Unyalo wuoyo gi Jehova e lamo. Manyuru puonj mag Muma ma nyalo konyou ka luwore gi chal ma untieree. Kae to uluw paro ma Jehova omiyou. Unyalo bedo gadier ni ubiro dak e ngima mopong’ gi mor kod kuwe, kendo ubiro yudo gueth mang’eny ka uketo tiyo ne Jehova e mobed gima duong’ e ngimau! w21.11 18 ¶16; 19 ¶18

Jakobo ne ok ong’awore e wi jowetene. Jakobo ne ok kwanre ni ne en ng’at malich ahinya moloyo jowetene mana nikech nopon e ot achiel gi Yesu kata nikech ne en gi migepe makende. Noluongo Jokristo wetene ni, “owetena ma ahero.” (Jak. 1:16, 19; 2:5) Ne ok otimo gik ma ne nyalo miyo jomamoko opar ni en noler ka pamba. Puonj: Par ni waduto wan joricho. Ok onego wapar ni wan wabeyo moloyo joma wapuonjo. Nikech ang’o? Ka watimo gik moko e yo ma miyo japuonjrewa paro ni wan waonge ketho, mano nyalo nyoso chunye mochak paro ni dwach Nyasaye ni malo ahinya ma ok onyal chopoe. To ka wanyise koa e chunywa ni wan bende wayudoga ka ok yotnwa luwo puonj mag Muma, kendo ni Jehova e ma konyowaga mondo wanyagre gi pek ma waromogago, wabiro jiwe mondo one ni kare en bende onyalo tiyo ne Jehova. w22.01 11-12 ¶13-14

Kaka wamedo bedo gi pach Kristo, e kaka wabiro medo timo gik moko kaka Yesu, kendo wabiro medo luwo ranyisine e yo maber. (Hib. 1:3) Samoro wanyalo wacho e chunywa ni, ‘Yesu en ng’at makare chuth. Onge chieng’ ma wabiro chaloe kode! ’ Ka mano e paro ma in-go, to par wechegi. Mokwongo, ochueyi e kido ma chal gi Jehova kod Yesu. Omiyo, inyalo yiero luwo ranyisi margi, kendo bedo ma chal kodgi e okang’ moro. (Cha. 1:26) Mar ariyo, par ni roho maler mar Nyasaye e teko maduong’ie moloyo e piny ngima. Tekono nyalo konyi timo gik mang’eny ma ok di nyalo timo gi tekoni iwuon. Kae to mar adek, Jehova ok gen ni wabiro nyiso kido mag rohogo e okang’ makare chuth gie kindegi. Mano e momiyo Jehova Wuonwa oseketo tenge higni 1,000 mobiro konyogo joma biro dak e piny kae bedo jo makare chuth. (Fwe. 20:1-3) Gima Jehova dwaro kuomwa gie sani en timo kar nyalowa kendo geno ­kuome mondo okonywa. w22.03 9 ¶5-6

Lamo en mana achiel kuom yore ma wategogo winjruokwa gi Jehova. Puonjruok Wach Nyasaye kod dhi e chokruoge mag kanyakla bende nyalo konyowa sudo machiegni gi Nyasaye. En ang’o minyalo timo mondo iti maber gi thuoloni mar puonjruok kod sama in e chokruok mar kanyakla? Penjri ane kama: ‘Gin ang’o ma galaga sama an e chokruok kata sama apuonjora Muma? ’ Dibed ni en simo migoyoni, e-mail mioroni, kata mesej mioroni e simbi kata e kompyutani? Ka ifwenyo ni pachi tangniga sama itimo puonjruok ma mari kata sama in e chokruok, kwa Jehova mondo okonyi keto pachi e gima itimo. Seche moko nyaloga bedo matek keto pachwa kuom gik motudore gi lamo. Kata kamano, dwarore ni watem matek mondo gimoro amora kik chochwa sama wapuonjore kata timo weche motudore gi lamo. Kwa Jehova mondo omiyi kuwe ma biro rito chunyi kaachiel gi pachi.—Fil. 4:6, 7. w22.01 29 ¶12-14

Ruoth Uzia nodagi rwako siem. Nodhi e hekalu mar Jehova modonjo kama jodolo kende e ma ne donjoega, kendo notemo wang’o ubani. Jodolo ma ne ni kanyo nonyise niya: “Uzia, ok owinjore mondo iwang’ ubani ne Jehova. Jodolo kende e ma onego owang’ ubani.” Uzia notimo nang’o? Ka di ne obolore morwako siem ma ne jodologo omiye kendo wuok e hekalu mapiyo, samoro Jehova di ne ong’wonone. Kar mano, “mirima nomako Uzia.” Ang’o momiyo ne otamore rwako siem ma nomiye? Samoro nikech ne en ruoth, noparo ni nonyalo timo gimoro amora ma nodwaro. Jehova to ne nigi paro mopogore. Nikech timne marachno, Jehova nogoye gi dhoho, kendo “nobedo jadhoho nyaka thone.” (2 We. 26:16-21) Ranyisi mar Uzia puonjowa ni kata wabed mana gi migepe mage, ka wadagi rwako siem mimiyowa kowuok e Muma, Jehova ok nyal bedo mamor kodwa. w22.02 9 ¶7

Ng’at ma “kit dhano machon” chiko paroga e yor ringruok kendo mago e gik motimo. (Kol. 3:9) Onyalo bedo ng’at ma iye lit, ma ok go erokamano, ma iye wang’ piyo, kendo ma jasunga. Ng’at ma kamano nyaloga rango ponografi kod sinembe mamoko mochido kata mopong’ gi timbe gero. To nikech nyaka bed ni en gi kido moko mabeyo, chunye nyaloga chande bang’ wacho kata timo gimoro marach. Kata kamano, onge gima chwale mondo olok pache kod timbene. (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5) Waduto wan joricho, omiyo, onge ng’ato ang’ata kuomwa ma nyalo golo paro maricho e chunye kod e pache chuth. Nitie kinde ma wanyaloga wacho gimoro kata timo gimoro ma bang’e waywag ang’e. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Kata kamano, sama walonyo kit dhano machon, timbe mag ringruok kod timbe mamoko mochido ok bi chikowa. Mano miyo wabedo joma opogore ahinya gi kaka ne wan chon.—Isa. 55:7. w22.03 3 ¶4-5

Jodong-kanyakla, temuru matek mondo une kido mabeyo ma owete gi nyimine nigo. Giduto girem; kata kamano, giduto gin gi kido moko ma nyalo morou ahinya. En adier ni nyalo dwarore ni jodongo orie owadwa kata nyaminwa moro kinde ka kinde. Kata kamano, mana kaka jaote Paulo, jodong-kanyakla onego otem ahinya mondo kik giket pachgi kuom nyawo ma Jakristo moro nigo. Kar mano, onego giket pachgi kuom hera ma Jakristono oherogo Jehova, kaka osenano e tij Jehova, kod gik mabeyo motimo e riwruok mar Jehova. Jodongo ma nigi paro maber kamano miyo kanyakla bedo kama nigi hera kod kuwe. Ng’euru ni Jehova ok dwar ni ubed joma kare chuth, to odwaro ni ubed joma igeno. (1 Kor. 4:2) Inyalo bedo gadier ni Nyasaye ogeno ahinya tich mitimone. Bed gadier ni wiye ok ‘diwil gi gik ma isetimo kod hera ma isenyiso ne nyinge ka ikonyo jo maler kendo ka idhi nyime tiyonegi.’—Hib. 6:10. w22.03 31 ¶19, 21