‘Tiuru ne Jehova’ Kaka Wasumbini Moyiego
“Timuru kinda maonge samuoyo. . . . tiuru ni Ruoth.”—RUMI 12:11.
1. Ji mathoth nigi paro mane e wi bedo misumba, to mano opogore nade gi gima iwuoyoe e ndiko mar Jo Rumi 12:11?
JI MATHOTH paroga ni bedo misumba kata jatich, tiende en bedo ng’at michiko achika kendo isando. Kata kamano, bedo wasumbini mag Nyasaye en gima opogore ahinya. Wach Nyasaye mondik kuom muche wacho ni Jakristo nyalo yiero bedo misumba Ruoth mohere. Kane jaote Paulo owacho ne Jokristo mokwongo ni “tiuru ni Ruoth,” ne ojiwogi mondo giti ne Nyasaye nikech Nyasaye oherogi. (Rumi 12:11) Kata kamano, kit bedo misumba miwuoyoe kae en mane? Wanyalo timo ang’o mondo kik wabed wasumbini mag Satan kod pinye? To ka wabedo wasumbini mag Jehova, gin ber mage ma wabiro yudo?
“AN AHERO RUODHA”
2. (a) Ang’o ma ne nyalo miyo misumba ma Ja-Israel odhi nyime tiyo ne ruodhe? (b) Kane misumba oyie mondo otuch ite, mano ne nyiso ang’o?
2 E Chike ma Nyasaye nomiyo Jo-Israel, wanyalo puonjore e wi kit misumba ma Jehova dwaro ni wabed. E higa mar abiriyo, wasumbini ma Jo-Hibrania ne iweyo thuolo. (Wuok 21:2) Kata kamano, kuom misumba ma nohero ruodhe ahinya, kendo ma ne gombo mar dong’ mondo odhi nyime tiyone ruodhe, Jehova ne ochiwo thuolono. Ruodhno koro ne dwarore okel misumbano e sis dhoot kendo tucho ite kotiyo gi riwi. (Wuok 21:5, 6) Ang’o momiyo ne gitimo kamano? E dho-Hibrania, tiend bedo e bwo chik, nyiso ni ng’ato chiko ite kendo winjo gima owachne. Kuom yie mondo otuch ite, misumbano ne nyiso ni oyie dhi nyime tiyo ne ruodhe koluwo chike ma ruodhe oketone. Timo kamano chalo gi chiwruok ma watimo ne Jehova. Sama wachiwore ne Jehova, mano nyiso ni wahere kendo waikore luwo chikene.
3. Ang’o momiyo wachiwore ne Nyasaye?
3 Kane wachiwore mondo obatiswa kaka Jokristo, noyudo waseng’ado tiyo ne Jehova, matiende ni bedo wasumbini mage. Kane wachiwore ne Jehova, ne wasingore ni ne wadhi luwo chikene kendo timo dwache. Onge ng’ama nochunowa mondo wachiwre ne Jehova. Kata mana nyithindo ma ibatiso, timo kamano mana ka gin giwegi ema giyiero chiwore ne Jehova, to ok ni mondo gimor jonyuolgi. Waduto ne wachiwore ng’ato ka ng’ato nikech wahero Jehova ma en Ruodhwa manie polo. Jaote Johana nondiko kama: “Nimar hero Nyasaye en mako chikne.”—1 Joh. 5:3.
WAN THUOLO KATA OBEDO NI WAN WASUMBINI
4. Ang’o madwarore mondo wabed “wasumb wach makare”?
4 Wamor ni Jehova osemiyowa gima dwarore mondo omi wabed wasumbini mage. Yie ma wan-go kuom misango mar rawar ma Kristo nochiwo, gonyowa mondo kik wabed wasumbini mag richo, matiende ni kik wabed joma richo ema chiko. Mano nyiso ni kata obedo ni wan joma orem, waseyiero mar luwo chike Jehova kod Yesu ma gin Ruodhiwa. Paulo nolero wachni maler e achiel kuom barupene niya: ‘Kamano un bende, kwanreuru ni un jo mosetho ne richo, to ungima ne Nyasaye kuom Kristo Yesu.’ Kae to nochiwo siem kama: ‘Donge ung’eyo ni, ka uchiworu ne ng’ato kaka wasumbini mondo uwinj wachne, un wasumb ng’atno muwinjo wachne; kata wasumb richo materou e tho, kata wasumb winjo wach maketou kare? Erokamano ne Nyasaye nikech nubedo wasumb richo, to chunyu nowinjo puonjno ma ne oketue, mi kosegonyu a e richo nudoko wasumb wach makare.’ (Rumi 6:11, 16-18) Wanyalo neno ni Paulo wacho ni onego wayie luwo chike Nyasaye kowuok ‘e chunywa.’ Omiyo sama wachiwore ne Jehova, wabedo “wasumb wach makare.”
5. En ang’o manyaka wakedgo waduto, to nikech ang’o?
5 Kata kamano, nitie pek moko ariyo manyaka wanyagrego eka mondo wasik ka wan joma ochiwore ne Nyasaye. Mokwongo en nyawo ma wan-go nikech richo ma nonyuolwago. Paulo bende nokedo gi nyawono. Nowacho kama: “E chunya maiye amor kuom Chik Nyasaye; to e fuondena aneno chik machielo ka kedo gi chik mantie e parona, kendo oketa abed misumba richo modak e fuondena.” (Rumi 7:22, 23) Nikech wan dhano morem, nyaka wadhi nyime kedo mondo gombo maricho mag ringruok manyalo miyo watim gik ma Nyasaye ok oyiego kik lowa. Kuom mano, jaote Petro nojiwowa niya: “Beduru kaka jo ma thuolo, to kik utim thuolo obed raum kethruok, to ubed kaka jotich Nyasaye.”—1 Pet. 2:16.
6, 7. Ere kaka Satan temo ahinya keto pinyni mondo obed malombo wang’?
6 Mar ariyo, nyaka waked gi pinyni manie bwo teko jochiende. Satan, e jaloch mar pinyni, omiyo otiyo gi yo moro amora monyalo mondo oketh winjruokwa gi Jehova kod Yesu. Omanyo yore mag ketowa wabed wasumbni mage kuom kelonwa tembe manyalo miyo wabed mag pinyni. (Som Jo Efeso 6:11, 12.) Yo achiel ma Satan timogo kamano, en keto gik manie pinyni obed malombo wang’ mamiyo wan bende wagombo bedo mag pinyni. Mano emomiyo jaote Johana nochiwo siem kama: “Ka ng’ato ohero piny, hera mar Wuoro ok ni e iye. Nikech gik moko duto manie piny, gombo mar ringruok, gi gombo mar wang’, gi sunga mar ngima, ok gia kuom Wuoro, to gin mag pinyni.”—1 Joh. 2:15, 16.
7 Gombo mar bedo gi mwandu en gima onya ahinya e piny mangima. Satan miyo ji obed gi paro ni bedo gi pesa mang’eny nyalo miyo gibed gi mor. Duke madongo dongo yudore kuonde duto. Lendo mag ohala jiwo ahinya ni gimaduong’ ma ng’ato onego obedgo en mwandu kendo dak e ngima mar manyo mor. Kuom ranyisi, kembe mag mtokni gi ndeke mating’o jowuoth jiwo ahinya mondo ji olim kuonde mabeyo beyo miwuoro, to ng’eny jowuothgo gin joma ichiko gi chuny mar pinyni. Adier, waduto wadak e piny masiko jiwowa ni wadag e kit ngima moro, to mana kaka piny ema dwaro.
8, 9. En obadho mane mayot mondo omak ng’ato ang’ata, to nikech ang’o?
8 E kinde Jokristo mokwongo, Petro nochiwo siem ne joma ne nie kanyakla, ma nosechako bedo gi paro kaka mag jopiny. Nowacho niya: ‘Timo gik ma gombogi dwaro odiechieng’ alanga ema miyogi mor. Ka gichiemo kodu to gikelonu wichkuot, kendo gimiyo nyingu kethore ka giowore gi timbegi mag wuond! Giwuorore gi weche manono, kendo kuom gombo mag ringruok gihoyo joma dwaro tony kaa kuom joma timbegi mono. Gisesingore ne jogo ni gibiro miyogi thuolo to gin giwegi gin wasumbini mag gik makelo kethruok, nimar ng’ato doko misumba gimoro amora moloyo chunye.’—2 Pet. 2:13, 18, 19, The Bible in Luo, 1976.
9 Luwo “gombo mar wang’ ” ok mi ng’ato obed thuolo. Kar mano, ng’ato bedo misumba Satan Jachien ma en ruodh pinyni maok ne. (1 Joh. 5:19) Bedo misumba mar manyo gik ringruok ahinya en obadho manyalo mako ng’ato mapiyo. To ka ng’ato olwar e obadhono, wuok nyalo bedo gima tek ahinya.
TICH MAKELO MOR GADIER
10, 11. Gin jomage ma Satan ohero wuondo ahinya, to ere kaka luwo somo mamalo osekelonegi pek?
10 Mana kaka ne otimo e Eden, e kinde bende Satan ohero wuondo joma onge gi lony moromo. Ohero ahinya wuondo rowere. Satan ok mor sama rawera kata ng’ato ang’ata ochiwore mondo oti ne Jehova. Odwaro ni jogo duto mochiwore ne Jehova kik chung’ motegno kendo makre gi Jehova.
11 We wang’i ane kendo ranyisi ma ne wakwongo neno mar misumba ma ne yie mondo otuch ite. Nyaka bedni misumba ne winjo lit kuom kinde matin kane itucho ite; kata kamano ne odong’ gi mbala manyiso ni ne oyie siko gi ruodhe. Kamano bende, yiero luwo kit ngima mopogore gi mar mbese nyalo bedo gima tek kata malit ahinya ne rawera. Satan jiwo ahinya mondo ji obed gi paro ni ng’ato nyalo bedo gi ngima maber mana ka en gi tich, to kata kamano Jokristo onego ong’e ni ng’ato bedo gi ngima maber mana koketo dwaro mag Jehova obed mokwongo e ngimane. Yesu nopuonjowa niya. “Mano mor manadi ni jo man gi chan e chunygi.” (Math. 5:3) Jokristo madier ochiwore mar timo dwach Nyasaye to ok dwach Satan. Gimor luwo chike Jehova, kendo giparo matut kuom chikego odiechieng’ gotieno. (Som Zaburi 1:1-3.) Kata kamano, luwo somo mamalo nyalo miyo jotich Nyasaye kik yud thuolo mar paro Wach Nyasaye e yo matut kendo tiyone.
12. En yiero mane ma rowere mang’eny dwarore otim?
12 Weg tije ma gin jopiny, nyalo miyo ngima Jakristo obed matek. E barua ma nondiko ne Jo-Korintho, Paulo nopenjo niya: “Noluongi ka in e tich misumba koso? Kik mano chandi; to kinyalo yudo kinde mar bedo thuolo, ber itim kamano.” (1 Kor. 7:21) Kapo ni misumba ne tiyo ne ruoth masande, ne nyalo bedo maber ka misumbano oweyo tiyone. Ndalowagi nitie chik moket e pinje mathoth madwaro ni nyithindo osom kuom higini moko moketi. Kae to bang’ mano ginyalo timo yiero kendgi giwegi. Ginyalo yiero kabe gibiro dhi nyime luwo somo mamalo kata ooyo. Nyalo bedo matek mondo Jakristo oyud thuolo mar tiyo ne Jehova kuom thuolone duto ka oyiero luwo somo mamalo ahinya mana ni mondo oyud tich ma nigi pesa mang’eny e pinyni.—Som 1 Jo Korintho 7:23.
Iyiero bedo misumba ng’a?
IBIRO LUWO SOMO MAMALO KOSO SOMO MA JEHOVA CHIWO?
13. En kit somo mane makonyo jotich Jehova moloyo?
13 Paulo nochiwo siem ne Jokristo man Kolosai kama: “Ritreuru mondo kik ng’ato omaku gi riekone kod wuond manono, ma wuok kuom puonj dhano kod tim machon mag piny, to ok kuom Kristo.” (Kol. 2:8) Thoth joma osomo puonjo “puonj dhano kod tim machon mag piny.” Kinde mang’eny, somo mamalo ok mi ng’ato obed gi lony manyalo konye nyagruok gi chandruoge mag ngima mapile. Mopogore gi mano, jotich Jehova yiero luwo kit somo mabiro konyogi yudo rieko madwarore mondo okonygi dak e ngima mayot mabiro miyo gidhi nyime tiyo ne Nyasaye. Gimako ahinya puonj ma Paulo nochiwo ne Timotheo niya: “Adier, ka ng’ato gire orome, [tiyo ne Nyasaye] kelo ohala maduong’. Omiyo ka wan gi chiemo kod lewini, mago mondo oromwa.” (1 Tim. 6:6, 8) Kar manyo digri mathoth mag pinyni koda nyinge madongo, Jokristo madier tiyo matek mondo giyud ‘barupe,’ matiende ni joma gikonyo mondo obed jopuonjre Yesu kuom timo duto ma ginyalo e tij lendo.—Som 2 Jo Korintho 3:1-3.
14. Kaluwore gi Jo Filipi 3:8, Paulo ne nigi paro mane kuom wach bedo misumba Nyasaye kod Kristo?
14 Wanyalo puonjore kuom ranyisi mar jaote Paulo. Ne otiege gi Gamaliel ma ne en japuonj molony ahinya e Chike mag Jo-Yahudi. Kit somo ma Paulo noyudo, inyalo pim gi kit somo ma ji yudo e yunivasiti ndalowagi. Kata kamano Paulo noneno nade sombeno kane opime gi thuolo majaber mar bedo misumba Nyasaye kod Kristo? En owuon nondiko kama: “Akwano gik moko duto ka gik manono, nikech gueth maduong’ moloyo mar ng’eyo Kristo Yesu Ruodha.” Kae to nomedo niya: “Gik moko duto ne olalna nikech en, to akwanogi duto ka gik miwito oko, ni mondo ayud Kristo.” (Fili. 3:8) Paro ma Paulo ne nigono, nyalo konyo rowere ma Jokristo kaachiel gi jonyuolgi mamiyo Nyasaye luor, otim yiero makare kuom wach somo. (Ne piche.)
YUD GWETH KUOM LUWO SOMO MABERIE MOLOYO
15, 16. Riwruok mar oganda Jehova chiwo tiegruok koda somo mane, to ang’o momiyo ichiwe?
15 Gin gik mage ma jatimore kuonde ma ji yudoe somo mamalo mag pinyni? Donge gik machalo kaka timbe terruok kod mer gin gik monya ahinya kuno? Donge kuondego bende ema ipuonjoe ji ni Nyasaye onge kendo ni gik moko nosieko kendgi? (Efe. 2:2) Mopogore gi mano, riwruok mar oganda Jehova chiwo somo maberie moloyo e kanyakla, kama hera gi kuwe ogundhoe. Waduto wayudo tiegruok juma ka juma e Skul mar Tij Nyasaye. Kae to bende nitie tiegruok mamoko ne owete ma jopainia maok nie kend (Skund Muma ne Owete Maok Nie Kend) koda tiegruok mar jopainia mokendore (Skund Muma ne Jokristo Mokendore). Skundegi duto konyowa mondo watine Jehova, ma en Ruodhwa manie polo.
16 Wanyalo fwenyo adiera mathoth manie Muma ka watiyo gi Watch Tower Publications Index kata Watchtower Library manie CD-ROM. Gimaduong’ momiyo wajiwo tiegruok e Wach Nyasaye, en ni mondo walam Jehova. Muma puonjowa kaka wanyalo konyo jomoko obed gi winjruok maber gi Nyasaye. (2 Kor. 5:20) Kae to jogo ma wapuonjo bende biro ng’eyo kaka ginyalo konyo jomamoko.—2 Tim. 2:2.
GWETH MAG BEDO WASUMBINI MAG JEHOVA
17. Yiero luwo somo ma Jehova chiwo kelo gweth mage?
17 E ngero mar Yesu e wi wach talanta, jotich ariyo ma notiyo maber gi talanta ma nomigi noyudo pwoch kendo ruodhgi ne mor kodgi mi omedogi tije mamoko. (Som Mathayo 25:21, 23.) Yiero luwo somo ma Jehova miyowa e kindegi, kelo mor koda gweth mang’eny. Kuom ranyisi, owadwa miluongo ni Michael nokalo penj ahinya e skul. Mano nomiyo jopuonj ogoyo kom piny mondo giwuo kode kaka ne onyalo dhi e yunivasiti. Dhoggi nomoko kane Michael otamore ni ok odhi e yunivasiti. Kar mano noyiero mar manyo kos moro madhi kawo thuolo matin mondo ong’e tich piyo. Notimo mano mondo oyud gik ringruok mochuno sama olendo ka en painia mapile. Be oywago ang’e ni ne ok odhi e yunivasiti? Owacho niya: “Puonj maseyudo e Wach Nyasaye ka an painia, to gi masani ayudo ka an jaduong’-kanyakla, osekonya ahinya. Gweth masani ayudo ng’eny moloyo pesa ma dine ayudo ka dine bed ni atiyo tij andika. Ka kuom adier amor ni ne ok adhi e yunivasiti.”
18. Ang’o momiyo onego iyier luwo somo ma Jehova chiwo?
18 Somo ma Jehova chiwo puonjowa timo dwache kendo konyowa mondo wabed wasumbini mage. Somono miyowa geno mar bedo joma ibiro ‘gony oa e tuech mar top’ mondo gikone wayud “thuolo gi duong’ mar nyithind Nyasaye.” (Rumi 8:21) To moloyo duto, luwo somono en yo maber mar nyiso ni wahero Jehova ma en Ruodhwa manie polo.—Wuok 21:5.