Dichwo gi chiege ma gipogorego e paro ni e i mtoka to onge ng’ama ng’iyo wang’ nyawadgi

GIK MA NYALO KONYO JOOT

Sama Upogoru e Paro

Joma okendore nyalo yudo pek moko nikech kitgi opogore, gihero gik mopogore, kendo timbegi bende opogore. Kata kamano, weche kaka ma luwogi nyalo kelonegi pek moko:

Thuolo ma gitiyogo e tudruok gi wede
Kaka gitiyo gi pesa
Yiero mar bedo gi nyithindo kata ooyo

Ang’o ma inyalo timo ka po ni nitie gik ma upogorue e paro gi jaodi?

Gik monego ing’e

Winjruok e paro ok nyis ni uchalru. Kata mana dichwo gi dhako moherore kendo ma winjore ok nyal bedo gi paro ma chal kinde duto, kata mana e weche madongo.

“Napon e ot ma ji ne nigi winjruok machiegni ahinya. E giko juma ka juma, ne wajadhiga limo kwerewa kod deyewa, nerwa gini, weyniwa, kod wedewa mamoko. Kata kamano, jaoda gi joodgi to ne onge winjruok machiegni ahinya kamano. Omiyo, ne wan gi paro mopogore ahinya e wi thuolo monego watigo e bedo kanyachiel gi wedewa kata tudruok gi wede modak mabor.”—Tamara.

“Ka luwore gi kaka ne wapon, an kaachiel gi jaoda ne wan gi paro mopogore e wi kaka onego wati gi pesa. Dweche moko matin bang’ ka ne wasekendore, ne wan gi ywaruok mang’eny e wi kaka onego wati gi pesa. Mondo walos wachno, nochuno ni wamany thuolo mondo wawuo, ok dichiel, to ding’eny.”—Tyler.

Dichwo moro gi chiege rango alwora moro e yore ariyo mopogore — Ji ariyo nyalo rango alwora moro, to pod gibiro neno gik mopogore. To mano gima nyalo kata timore ne joma okendore

Nitie chandruoge moko ma ok nyal rumo ka waweyogi aweya kamano. Kuom ranyisi, nade ka watu moro machiegni obedo matuo kendo dwarore ni orite? To nade ka achiel kuomu dwaro bedo gi nyithindo to ng’ama chielo ok dwar?a

“An gi jaoda wasegawuoyo mang’eny e wi wach bedo gi nyithindo. Omedo mana gombo nyithindo, to paro ma wan-go medo mana pogore. Akia kaka wabiro loso wachno.”—Alex.

Bedo gi paro mopogore ok nyis ni kend maru biro kethore. Josomo moko wacho ni ka po ni nitie weche moko mapek ma ok uwinjrue gi jaodi, onego itim duto ma inyalo mondo itim kaka chuny gombo, kata ka mano nyiso ni uketh kend maru. To loso weche e yo ma kamano miyo iketo dwachi motelo, kendo miyo ok itim kaka nisingori e nyim Nyasaye ni ibiro siko gi jaodi kata ang’o ma timre.

Gik minyalo timo

Ng’aduru e chunyu ni ubiro dhi nyime rito singruoku mar kend. Sama utimo kamano, ubiro loso wecheu kaka osiepe, to ok kaka joma piem.

Puonj ma Muma chiwo: “Gima Nyasaye oseriwo, dhano moro amora kik opogi.”—Mathayo 19:6.

Go kwano. Kuom ranyisi, wawach ni ni jaodi dwaro ni ubed gi nyithindo to in ok idwar. Nitie weche mang’eny monego upar kaka:

Okang’ ma kend maru otegnogo.

Be ubiro nyalo nyagoru gi pek mag pidho nyithindo?
Ting’ mag bedo janyuol.

Bedo janyuol oriwo gik mang’eny mopogore mana gi neno ni uyudo chiemo, lewni, kod kar dak.
Yutou.

Be biro bedo ma yotnu tiyo ka e sechego bende upidho nyithindo, kendo chopo ting’ mamoko?

Puonj ma Muma chiwo: “En ng’a kuomu ma ka dwaro gero ot ma rabora to ok obi bet piny mondi kendo kwano nengo mondo one ka be onyalo tieko odno?”—Luka 14:28.

Non weche duto motudore gi wach ma chandou. Unyalo loso weche moko ma upogorue e paro. Kuom ranyisi, ka po ni en wach bedo gi nyithindo, dichwo kata dhako ma ok dwar bedo gi nyithindo nyalo penjore niya:

‘Sama awacho ni ok adwar bedo gi nyithindo, be mano nyiso ni ok adwar bedo gi nyithindo chuth-chuth koso mana gie sani?’
‘Dibed ni ok adwar bedo gi nyithindo mana nikech aluor ni ok anyal bedo janyuol maber?’
‘Dibed ni aluor nikech aparo ni jaoda biro jwang’a ka wasebedo gi nyithindo?’

Dichwo kata dhako ma dwaro bedo gi nyithindo bende nyalo penjore niya:

‘Be waikore ne ting’ mag bedo jonyuol?’
‘Be wabiro yudo pesa moromowa pidho nyathi?’

Puonj ma Muma chiwo: “Rieko moa malo . . . otur.”—Jakobo 3:17.

Tem nono ber ma paro ma jaodi nigo nyalo kelo. Ji ariyo nyalo rango alwora moro, to pod gibiro neno gik mopogore. E yo ma chalo kamano, joma okendore nyalo bedo gi wach moro ma onego gilosi to gin gi paro mopogore e wi wachno, kuom ranyisi, e wi kaka ginyalo tiyo gi pesa. Mondo ulos weche moko ma unie gi paro mopogore, chakuru gi weche ma uwinjorue.

Gin weche mage ma uwinjorue?
Paro ma ng’ato ka ng’ato nigo nigi ber mane?
Mondo ures kend maru, be ng’ato achiel kuomu nyalo tur mondo orwak pach nyawadgi?

Puonj ma Muma chiwo: “Kik ng’ato odwar mana gik ma kelone ber owuon, to odwar ma kelo ber ne ng’at machielo.”—1 Jo-Korintho 10:24.

a Weche mapek kaka mago onego owuoye ka pok ji okendore. To pod nitie chandruoge moko mapek ma nyalo sieko, kata achiel kuom joma okendore nyalo loko paro ma ne en-go e wi wach moro bang’ kinde.—Eklesiastes 9:11.