Kaka Inyalo Medo Lony e Goyo Mbaka

BE KINDE mang’eny iyudo ka yotni goyo mbaka gi jomoko? Ji mang’eny yudo ka chako mbaka gi jomoko teknegi, moloyo to gi joma gikiya. Nyalo bedo ni joma kamago oluoro wang’ ji. Ginyalo wuoro niya: ‘Ang’ nawach ang’o? Anyalo chako mbaka nade? Anyalo miyo mbakano odhi nyime nade?’ Joma ok oluor, ma goyo mbaka gi ji yotnegi, nyalo bedo gi tim mar kawo mbaka duto. Nyalo bedo ni ok yotnegi weyo ne jomoko thuolo mondo owuo, kendo puonjruok winjo gima jogo wacho teknegi. Nikech mano, waduto, bedni wan joma oluoro wang’ ji kata ma goyo mbaka yotnegi, onego wasik kwamedo lony marwa e goyo mbaka.

Chak e Ot

Mondo itim dongruok e goyo mbaka, donge ber chako gie ot? Goyo mbaka magero nyalo konyo ahinya e medo mor mar joot.

Gima duong’ mokwongo mamiyo mbaka obed magero ji, en dewo jomoko gadier. (Rapar 6:6, 7; Nge. 4:1-4) Ka wadewo ng’ato gadier, wawuoyo kode, kendo wachiko itwa sama odwaro wacho gimoro. Gimachielo maduong’ en bedo gi gima owinjore minyalo wacho. Ka wan kod program mar somo koda puonjruok Muma pile, wabiro bedo gi gik mang’eny mwanyalo wuoyoe gi jomoko. Tiyo maber gi bug Nono Ndiko Pile nyalo jiwowa wamed goyo mbaka. Nyalo bedo ni godiechieng’, ne waneno gimoro majaber e tij lendo. Bende, nyalo bedo ni wasomo wach moro manyien kata mamit. Onego wang’i gi wacho weche mabeyo kaka mago sama wagoyo mbaka gi joodwa. Timo kamano bende biro konyowa goyo mbaka gi joma oko.

Goyo Mbaka gi Ng’at Mikiya

Ji mang’eny oluoro chako mbaka gi joma ok ging’eyo. Kata kamano, nikech Joneno mag Jehova ohero Nyasaye koda jowetegi, gitimo kinda ahinya mondo ging’e kaka onego giwuo gi ji mondo gilandnegi adiera mayudore e Muma. Ang’o manyalo konyi timo dongruok e ng’eyo goyo mbaka?

Puonj mayudore e Jo Filipi 2:4 (The Bible in Luo, 1976) konyo ahinya. Ijiwowa ni ng’ato kik par ‘mana gima konye owuon, to nyaka opar gima konyo jomoko bende.’ Par wachni e yo ma kama: Kapo ni ne pok iromo gi ng’at midwaro lendoneno, ng’e ni ng’atno kawi kaka ng’at mokiya. Inyalo timo nade mondo ikete thuolo? Mos mamor kibuonjo nyalo konyo. Kata kamano, nitie weche momedore monego itim.

Nyalo bedo ni iyude ka pache ni kamachielo. Kitemo wuoyo kode kuom gima nie pachi maok idewo gima ne nie pache, be obiro rwako wecheni e yo maber? Yesu notimo ang’o ka noromo gi dhako moro e soko mar pi ma ne ni Samaria? Pach dhakono ne nie tuomo pi. Yesu nochako goyo mbaka kode kuom wach pi, to matin nono, noloko mbakano mobedo mbaka mamit e wi wach Nyasaye.—Joh. 4:7-26.

Bedo ng’at mohero ng’eyo chal mantie, nyalo miyo in bende ifweny gik manyalo bedo ni ji paro. Be jalno nenore ka ng’at mamor koso mokuyo? En jal moti ma nyalo bedo ni tuwo? Be nitie gik manyiso ni odno nigi nyithindo? Be chal ka gima en jamwandu koso onyagore mondo eka oyud kaka okonyore e ngima? Be gik mobidhogo ode kata dende nyiso din ma entie? Ka itiyo gi weche minenogo sama ichako wuoyo kode, jalno nyalo neni kaka ng’at ma ginyalo winjorego.

Kapo ni wuon ot wuoyo kodi maok oyaw dhoot kendo ok inene, inyalo ng’ado nang’o? Nyalo bedo ni ng’atno oluor. Be inyalo wuoyo kode e wi wach luoro kata kichung’ gioko?

Kuonde moko inyalo chako goyo mbaka gi ng’ato kuom nyise weche ma korka kori—thuru, gimomiyo ilime, gimomiyo iyie kuom Nyasaye, gimomiyo ne ichako puonjori Muma koda kaka Muma osekonyi. (Tich 26:4-23) Timo kamano dwaro ni iti gi rieko kendo ing’e gima idwaro chopo. Mano nyalo miyo ng’atno obed thuolo mar nyisi weche ma kore kendo kaka oneno gik moko.

E kit oganda moko, rwako welo en gima pile. Ginyalo rwaki gi chuny moyangore mondo idonj e ot kendo ibed piny. Bang’ bet, kipenjo e yo mamuol kaka joodno dhi michiko iti maber ne dwoko, wuon ot bende nyalo bedo moikore mar winjo gima idwaro wacho. Jomamoko to nyiso siso mang’eny ahinya sama girwako welo, to nikech mano, ng’eruok nyalo kawo kinde momedore. Sama ung’eyoru, unyalo fwenyo ni nitie gik matudou kanyachiel. Mano nyalo miyo ubed gi mbaka maber e wi wach Nyasaye.

To nade ka nitie jo mang’eny mawacho dhok mawendo e alworau? Inyalo timo ang’o mondo iwuo kod jogi? Ka ipuonjori kata mana weche matin mag mos e dhokgo, ginyalo fwenyo ni iherogi. Mano nyalo chiwo thuolo mar wuoyo e yo momedore.

Kaka Inyalo Miyo Mbaka Odhi Nyime

Mondo imi mbaka odhi nyime, bed ng’at madewo paro ma jomoko nigo. Jiw ng’ato mondo owach gima nie pache ka ohero timo kamano. Tiyo gi penjo moyier maber nyalo konyo. Penjo madwaro ni ng’ato owach gima nie pache ber moloyo, nikech gimiyo ng’ato kik dwok mana ni ee kata ooyo. Kuom ranyisi, bang’ wacho chandruok moro manie alwora, inyalo penjo ni: “Iparo ni ang’o mokelo chandruogni?” kata “Iparo ni inyalo tiek chandruogni e yo mane?”

Ka ipenjo ng’ato penjo, chik iti adimba sama odwoko. Wach gimoro kata itim gima nyiso ni ichiko iti gadier. Kik ing’ade. Rwak gima owachoni gi paro moyawore. ‘Winj mapiyo, ter mos kuom wuoyo.’ (Jak. 1:19) Sama idwoke, nyis ni ne iwinjo adier gima ne owacho.

Kata kamano, ng’e ni ok ji duto mabiro dwoko penjo magi. Jomoko nyalo mana buonjo kata yiengo wigi sama ipenjogi penjo. Jomoko to nyalo dwoko mana ni ee kata ooyo. Kik iyi wang’. Hori mos. Kik item chuno ng’ato gi mbaka. Ka ng’ato oyie winji, ti gi thuolono igere gi paro mawuok e Ndiko. Bang’e, ng’atno nyalo kawi kaka osiepne. Kae to onyalo chako bedo thuolo mar nyisi paro ma en-go.

Seche miwuoyo gi ji, bed gi paro mar dok timo limbe. Kapo ni ng’atno openjo penjo mang’eny, dwok moko, to iwe achiel kata ariyo ma ibiro dwoko kiduogo. Nyise ni idhi timo nonro, kae to ibiro miye dwoko miyudo. Kapo ni ok openjo penjo, inyalo tieko mbakau kipenje penjo ming’eyo ni doher yudo dwoko. Nyise ni diher dwoko penjono e limbe maluwo. Weche mogundho yudore e bug Kutoa Sababu kwa Kutumia Maandiko, e Ohinga mar Jarito koda e Amkeni! ma ogo machiegni.

Sama Ugoyo Mbaka gi Jokristo Weteni

Sama ihango romo gi moro kuom Joneno mag Jehova, be ikawo okang’ mokwongo mar ng’eyori kode? Koso iling’ aling’a? Hera ma wan-go kuom owetewa onego omi wabed gi gombo mar ng’eyogi. (Joh. 13:35) Inyalo chako nade? Inyalo chako mana kuom nyise nyingi kae to ipenje mare. Penje kaka nopuonjore adiera nyalo miyo ubed gi mbaka mamit kendo nyalo miyo ung’eru maber. Kata kapo ni wecheni ok wuogni kaka idwaro, kinda mitimono nyiso ng’amachielo ni idewe, to mano e gima duong’.

Ang’o manyalo konyo mondo ubed gi mbaka mamit gi Jakristo wadu manie kanyaklau? Nyis adier ni ihero ng’atno kod joode. Dibed ni eka oa tiek chokruok? Wuo kuom weche ma ia puonjori manyalo konyo. Mano nyalo konyou uduto. Inyalo wacho wach moro maber ma ne iyudo e gocho manyien mar Ohinga mar Jarito kata Amkeni! Ok onego itim mano mondo isungrinego kata itemego. Tim kamano nikech idwaro nyiso gimoro maber ma ne omori ahinya. Unyalo wuoyo kuom migawo moro ma achiel kuomu nigo e Skul mar Tij Nyasaye kendo ukonyre gi paro kuom kaka inyalo time. Bende unyalo wuoyo kuom gik ma useneno e tij lendo.

En adier ni nikech wadewo jomoko, mbakawa bende hinyo bedo e wi jomoko—weche ma giwacho koda gik ma gitimo. Lungo wach bende nyalo dwarore seche ma wawuoyo. Be gima wawacho biro gero ji? Ka waketo e pachwa puonj mwayudo e Wach Nyasaye, kendo ka hera mar Nyasaye jiwowa, weche mwawacho biro gero jomoko gadier.—Nge. 16:27, 28; Efe. 4:25, 29; 5:3, 4; Jak. 1:26.

Kapok wadhi e tij lendo, watimo ikruok. Donge ber ka waiko gimoro matin mwanyalo wuoyoe gi osiepewa? Sama isomo kendo winjo gik mabeyo, kan e pachi gik minyalo tiyogo e goyo mbaka gi jomamoko. Bang’ ndalo, ibiro yudo ni in-gi gik mathoth minyalo yiero wuoyo kuomgi. Timo kamano biro yawo pachi mondo kik uwuo mana kuom gik mapile. To moloyo duto, mad wecheni onyis ni ihero Wach Nyasaye ahinya!—Zab. 139:17.