BIBLIOTECA Watchtower
BIBLIOTECA
Watchtower
énná
a̱
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • o̱
  • ñ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • XO̱N XI TJÍO
  • KJOAJTÍN
  • w25 febrero p. 14-19
  • Kʼoatisʼin si̱chatʼalee xíngiaa josʼin síchatʼaná Jeobá

Tsín video i̱ página jebi.

Likui nda kjima je video.

  • Kʼoatisʼin si̱chatʼalee xíngiaa josʼin síchatʼaná Jeobá
  • Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2025
  • Subtítulo
  • Xi me tikui tínchja̱ni
  • KUENTA SʼIAAN JOSʼE TOKOÁN
  • TSÍNKUI KʼOÉJINKOAAN JMENI XI KOANTʼEEN
  • TSJOA KʼOÉ TOKOÁN
  • SI̱KJAʼAITSJENJIAAN JOSʼIN BASENKAONÁ NGA NICHATʼALEE XÍNGIAA
  • Je Jeobá “síndayaa xi aon tjío kon”
    Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2024
  • Nda biyoaa nga nimiyoaa je ndsʼee
    Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2025
  • Je Jeobá síchikontʼain je xi male síchatʼa
    Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá 2022
  • Je Jeobá kuenta tʼiain kʼianga jme xi nʼiai
    Tʼatsʼe chjotale Cristo kao Xále Niná: Xo̱n xi tjítʼa jme xi chotʼayá ya kjoajtín 2023
Kataʼyasai
Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2025
w25 febrero p. 14-19

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 8

KJOAJNDA 130 Si̱chatʼalee xíngiaa

Kʼoatisʼin si̱chatʼalee xíngiaa josʼin síchatʼaná Jeobá

“Tichatʼalao xíngio, josʼin nga Niná kisichatʼano nga tiyokao Cristo” (EFES. 4:32).

XI TÍNCHJA̱NI

Jméni xi sʼiaan nga koa̱n si̱chatʼalee xíngiaa tsa jokatsoná kʼoa tsa jokasíkaoná.

1, 2. 1) Ánni nga sakʼoa ñʼai maniná nga nichatʼalee xíngiaa. 2) Jósʼin tsakakó je Denise nga male síchatʼa.

ÑʼAI maná nga nichatʼalee xíngiaa nga̱ chʼao sʼe tokoán tsa jokasíkaoná kʼoa tsa jokatsoná. Ninga kʼoalani, koaan si̱chajiaan jmeni xi kamatʼeen kʼoa si̱chatʼalee xíngiaa. Kataʼyala jokoan jngo tichjaa xi Denise ʼmia kʼoa jósʼin tsakakó nga koanle kisichatʼa. Kʼianga nó 2017, je tichjaa Denise kao familiale yaa kikotsen jochon ya Betel xi tíjna jña tjen tísʼendiaanile je xále Niná. Kʼianga to jetjíofini ndʼiale jngo carro kisatekjaoʼa je carrole. Tichjaa jebi kʼienyaa kʼoa nga jejaʼánile kʼiaa kisʼejinle nga nʼio kitsiʼaon je xtile kʼoa nga kʼien je Brian, xi xʼinle mani. Nʼio aon kisʼe kon je tichjaa nga kʼoakoantʼain. Itso: “Alikui titsaʼbeña jokisʼe tokoan kʼoa nʼio ba koanna”. Kʼoati kisʼejinle nga tokjoataon xi koan nga ya kisatekjaoʼa xínkjín je carro, nga̱ je chjota xi tísíxákao je carro ali tsa chʼi̱jin kʼoa ali tsa drogajin nyajinle. Jé Jeobá kisijéle nganʼio je tichjaa nga nda kisʼe kon kʼoa tsín yaole kisijtile ninga kʼoakoantʼain.

2 Je chjota xokisʼin alijme jée kisʼene, kʼoatsakʼinle nga tokʼia cha̱ni ndoyá tsa jcha kjoaixile nga je kisʼele jée. Je policía kʼoakitsole tichjaa nga tjínnele kuitsoya jme kjoanni xi koan ánni nga jchanile tsa kjoañʼai kʼoaile je chjota xokisʼin kʼoa tsa mai. Je tichjaa itso: “Nga kʼoatsakʼinna ijngokʼá jaʼaitsjenna jmeni xi koantʼen kʼoa nʼio ba kisʼe tokoan”. Kʼianga jejaʼato jngo xomana, kʼiaa ki je tichjaa ya ngixko̱n kjoatéxoma nga kitsoya jokoanni nga kisatekjaoʼa xínkjín je carro. Kʼianga tíbʼéyanajmí je tichjaa jmeni xi koan, kʼoakitso nga tsín jokatamatʼain je chjota xokisʼin.b Kʼianga jekʼoakitso je tichjaa, je juez tokʼoakoanle kʼoa saʼnda kinroajen ndáxko̱n, i kitso: “Jekanʼaon nó nga kjoa bʼendajian, nisañandiajinla nrʼoele jngo chjota xi kʼoatso jotisi nga katanichatʼale jngo xi jée kabajngi kʼoa kjesa ʼbejian jngo chjota xi kʼoasʼin bakó kjoatsjoacha kʼoa xi síchatʼale xínkjín”.

3. Jmé xi tsakasenkao Denise nga koanle kisichatʼa.

3 Je xi tsakasenkao Denise nga koanle kisichatʼa kuinga kui kisikjaʼaitsjenjin josʼin síchatʼaná Jeobá (Miq. 7:18). Tsa si̱kjaʼaitsjenjiaan tsanda ñá josʼin síchatʼaná Jeobá kʼoati si̱chatʼalee xíngiaa tsa jme xi kasíkaoná kʼoa tsa jme xi katsoná.

4. Jméni xi mele Jeobá nga sʼiaan (Efesios 4:32).

4 Je Jeobá síchatʼaná kʼoa kui xi mele nga kʼoati sʼiaan tsanda ñá (tʼexkiai Efesios 4:32).c Kui xi mele nga si̱chatʼalee tsa ʼya xi jokasíkaoná kʼoa tsa jokatsoná (Sal. 86:5; Luc. 17:4). I̱ kjoaʼmiya jebi jan koya tjínni xi chótʼayajiaan xi koasenkaoná nga si̱chatʼalee xíngiaa.

KUENTA SʼIAAN JOSʼE TOKOÁN

5. Jósʼe tokoán kʼiatsa ʼya xi josíkaoná kʼoa tsa jotsoná (Proverbios 12:18).

5 Chʼao sʼe tokoán nga ʼya xi josíkaoná kʼoa tsa jotsoná kʼoa ngisaa tomaná tsa jngo miyoná xosikaoná kʼoa tsa jeje̱ xi xíngiaa mani (Sal. 55:​12-14). Kʼianga ba sʼe tokoán yaa mangóson joma kʼianga ki̱cha̱ batená (tʼexkiai Proverbios 12:18).d Tsa tsín kuenta sʼiaan josʼe tokoán kʼoajin koaan joma je yaoná kʼianga ti, sa táo sa táo ma kʼianga tsín nisinlee. Tikʼoasʼinni, kʼiatsa tsín kuenta sʼiaan josʼe tokoán alikuijin kʼia tsjoa sʼe̱nná.

6. Jónʼia kʼiatsa ʼya xi jotsoná kʼoa tsa josíkaoná.

6 Kʼianga ʼya xi jotsoná kʼoa tsa josikaoná ndi̱toon majtiná kʼoa ya Biblia kʼoatso nga toxá majtininá xi chjota, tonga kʼoati tso nga tsín kʼoaiʼndelee yaoná nga tosi tonda katamajtiná (Sal. 4:4; Efes. 4:26). Kʼiatsa tosi tonda si̱jtilee yaoná chanjin si̱toán kʼoa kʼianga kʼoanʼia alikui nda bichómani (Sant. 1:20). Kuenta sʼiaan nga majtiná kʼianga ʼya xi jotsoná kʼoa tsa ʼya xi josikaoná, tonga tsa jejtiná ñá xi kuixónñá tsa tosi tonda si̱jtilee yaoná kʼoa tsa mai.

Majtiná kʼianga ʼya xi jotsoná, tonga ñá xi kuixónñá tsa tosi tonda kʼoéngijtiaa tokoán

7. Jósatío tokoán kʼianga ʼya xi josíkaoná.

7 Kʼianga ʼya xi josíkaoná kʼoati ba sʼe tokoán. Kataʼyala jokisʼe kon jngo tichjaa xi Ann ʼmi. Itso: “Kʼianga sʼa ʼndí kjiʼe̱, je pana kitsjion je mana kʼoa jé tsakʼejnakao je chjoón xi kisikuindana tsakai. Nga kʼoakisʼin je pana kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga jekitsjionkonna kʼoa kʼianga jekisʼele xti ngisaa tichʼao kisʼengáni tokoan. Kʼianga sʼa koanjchínga kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín ʼya xi tsjoakena”. Jngo tichjaa xi Georgette ʼmi kʼoatso jokisʼe kon nga kisʼejinle nga kisichajngi je xʼinle. Itso: “Nʼio aon koanna, miyo chobaijin saʼnda nga sʼa ʼndí kjoainjin kʼoa ñatjen tsakʼinyasonníjin nga precursor sʼin kinixáijin”. Jngo tichjaa xi Naomi ʼmi, itso: “Alikui ʼbe tsa kʼoasʼin je xʼinna. Kʼianga kʼoakitsona nga pornografía kotsenle nʼio chʼao kisʼe tokoan kʼoa kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tíbʼanachana”.

8. 1) Ánni nga tjínnenile si̱chatʼalee xíngiaa. 2) Jósʼin bichómani nga nichatʼalee xíngiaa (chótʼai je recuadro “Jósʼiaan tsa tsínti chajinniná jmeni xi koantʼeen”).

8 Ningalani tsín ñá kʼoakoa̱nná kʼoéchjoalee xíngiaa jmeni xi tsoná kʼoa jmeni xi síkaoná tonga koaan chósonnilee jmeni xi sʼiaan ñá. Nga tsjoachaa Jeobá koaan si̱chatʼalee xíngiaa nga̱ kui xi mele nga kʼoasʼiaan. Kʼiatsa tosi tonda kʼoéngijtiaa tokoán tsakui nichxin tsín nda kuichomani jmeni xi sʼiaan kʼoa tsa saʼnda so̱kochʼinnáje̱ (Prov. 14:​17, 29, 30). Kataʼyala jotso jngo tichjaa xi Christine ʼmi, itso: “Kʼianga jtina alikui tinda sʼeni tokoan, tsín tinda sʼefeña kʼoa saʼnda tsín tikuenta sʼinña jokjoan tsojmi xi kjine. Kʼianga kʼoasʼin yaona sijtile alikui tinda biyonijin kao xʼinna kʼoa tsín tikuenta sʼinña xi kjaʼaí”.

Jósʼiaan tsa tsínti chajinniná jmeni xi koantʼeen

Kʼianga nichatʼalee tsa ʼya xi jokasíkaoná alikui xi tsonile nga sasénná jmeni xi kasʼín kʼoa nga tobʼaiʼndee jmeni xi síkaoná. Kʼianga nichatʼalee xíngiaa alikui tibʼengijtiñá tokoán kʼoa tsínti kui bʼejinkonñá jmeni xi matʼeen. Kʼianga kʼoanʼia tsjoa sʼe tokoán kʼoa tobijbi chajinná. Ningalani jekanichatʼalee xíngiaa, je Jeobá kuenta sijéle ʼyani xi josíkaoná. Kʼianga tsínti bʼengijtiñá tokoán kui mangíntjenngiaa je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Salmo 55:​22, nga i̱ tso: “Je Jeobá tikʼami je chʼáli”. Nga kʼoanʼia ñaki tjínjngoo tokoán nga je Jeobá kʼoendajin jmeni xi matʼeen. Nga juez sʼin tíjnaná Jeobá ʼyañá nga je xi ngisa nda male bʼéndajin je kjoa tikʼoajinni ñá.

9. Ánni nga tsín kʼoéngijtiñá tokoán.

9 Alikui koa̱n nga tosi tonda kʼoéngijtiaa tokoán kʼiatsa tsín sijéná kjoanichatʼa je chjota xi tjín xi kisikaoná. Je tichjaa Georgette, xi jenása kabʼaxki̱ ya párrafo 7, itso: “Nga tsakʼengijtia tokoan ñʼai koanna nga kisichatʼale je xi xʼinna koanni, tonga kʼianga jekisichatʼale nda kisʼe ijngokʼa tokoan”. Kʼianga bʼengijtiaa tokoán tosi tonda nijtilee yaoná tonga kʼianga nichatʼalee xíngiaa nda sʼe tokoán kʼoa ndasʼin biyoaa (Prov. 11:17). Kataʼyala jméni xi sʼiaan tsa ʼyaa nga tjínngijti tokoán tonga tsa tsín tsoná nga si̱chatʼalee xíngiaa.

TSÍNKUI KʼOÉJINKOAAN JMENI XI KOANTʼEEN

10. Ánni nga ñʼai chajinniná jmeni xi matʼeen (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

10 Xi títjon, tsee chajinniná jmeni xi matʼeen kʼoa nga nda sʼe ijngokʼa tokoán. Si̱kjaʼaitsjenla joma je chjota xi miʼaon, ningalani maxkile ñʼai mandayani. Tikʼoasʼinni ñá, kʼoati ñʼai chajinniná jmeni xi matʼeen kʼoa nga koa̱n si̱chatʼalee tsa ʼya xi jokasíkaoná (Ecl. 3:3; 1 Ped. 1:22).

Sén xi faʼaitʼa: Jngo ndsʼee xi miʼaon ñʼai mandayani. 1. Kʼianga miʼaon je ndsʼee tsʼe chjinexki fi. 2. Je chjinexki binyakao nga koa̱n kʼoamje ijngokʼani. 3. Nga jemandayani, bʼamje ijngokʼa.

Kʼianga miʼaon jngo chjota ñʼai mandayani ninga maxkile, kʼoati maa tsanda ñá, ñʼai chajinniná jmeni xi matʼeen (Chótsenlai párrafo 10)


11. Jósʼin basenkaoná kʼianga bʼetsʼoaa.

11 Xi majaoni, xi koa̱n sʼiaan kuinga kʼoakʼuínlee Jeobá nga katabasenkaoná nga si̱chatʼalee xíngiaa.e Je Ann, xi jenása kabʼaxki̱ ya párrafo 7 kʼoatso josʼin tsakasenkao nga tsakʼétsʼoa, itso: “Kʼoakixinle Jeobá nga katasíchatʼanajin nga jngo familia maijin jñani tsín nda kinʼiaijin. Xijekoan, jngo xo̱n kiskile pana kao chjoónle nga kʼoakixinle nga jekisichatʼale”. Je tichjaa kʼoatso nga tsín tsa choa ñʼai koanle nga kʼoakisʼin, itsosa: “Nga kʼoatisʼin kisichatʼale pana josʼin síchatʼaná Jeobá tsakui nichxin chan koa̱nmele skótʼaya Énle Niná kao chjoónle”.

12. Ánni machjénni nga je Jeobá si̱nʼiotʼaa kʼoa nga tsín tokui kjuinñá josʼe tokoán (Proverbios 3:​5, 6).

12 Xi majanni, je Jeobá si̱nʼiotʼaa kʼoa tsín tokui kjuinñá josʼe tokoán (tʼexkiai Proverbios 3:​5, 6).f Je Jeobá ngisaa nda be jmeni xi nda síkatíoná (Is. 55:​8, 9). Kʼoa alikʼiajin kui kʼoakuitsoná jmeni xi chʼao kʼoe tokoán. Kʼianga kʼoatsoná nga si̱chatʼalee xíngiaa ʼyañá nga ndasʼin kuiyoaa tsa kʼoasʼiaan (Sal. 40:4; Is. 48:​17, 18). Tonga tsa tokui kjuinñá jotjín tokoán ñʼaijin koa̱nná nga si̱chatʼalee xíngiaa (Prov. 14:12; Jer. 17:9). Je Naomi, xi jenása kabʼaxki̱ ya párrafo 7, itso: “Kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga títjon nga tsínkʼia sichatʼale je xʼinna nga pornografía kiskotsenle. Kui kisikjaʼaitsjen tsa sichatʼale tikʼoajin sʼinngáni kʼoa tsínjin kʼia koa̱njinle jotjín tokoan. Kʼoakixian nga kʼoati majinle Jeobá, tonga skanni koanjinna nga tsín sasénle josʼin sikjaʼaitsjen. Ningalani majinle jotjín tokoan kui xi mele nga sichatʼale je xʼinna kʼoa nga tobijbi nda sʼe̱ ijngokʼani tokoan”.g

TSJOA KʼOÉ TOKOÁN

13. Tojo tso ya Romanos 12:​18-21, jméni xi tjínnele sʼiaan.

13 Kʼianga si̱chatʼalee xíngiaa ali tsa tokuijin nga si̱chajiaan jmeni xi kisikaoná, tjínsa jmeni xi koa̱n sʼiaan. Tobʼelañá, kʼiatsa jngo ndsʼee xi jokitsoná kʼoa tsa jokisikaoná machjén nga si̱chatʼalee ánni nga nda cho̱ba ijngokʼañá (Mat. 5:​23, 24). ʼNdele nga yaoná si̱jtilee tosaa bakolee kjoamatokon kʼoa nichatʼalee ʼyani xi josíkaoná (tʼexkiai Romanos 12:​18-21;h 1 Ped. 3:9). Jméni xi koa̱n sʼiaan nga si̱chatʼalee xíngiaa.

14. Jméni xi tjínnele kuenta sʼiaan, kʼoa ánni.

14 Je Jeobá kui kuenta sʼín jñani nda nʼia xi chjota. Nga kʼoati je Jeobá chjenngilee kʼoati kui kuenta nʼia jñani nda sʼín xíngiaa ninga jokitsoná kʼoa tsa jokisikaoná (2 Crón. 16:9; Sal. 130:3). Kʼiatsa tokui kuenta sʼiaan jñani chʼao sʼín xíngiaa alikuijinkʼia jchaa jñani nda sʼín, tonga tsakui kuenta sʼiaan jñani nda sʼín ngisajin choa ñʼai koa̱nná nga si̱chatʼalee xíngiaa. Tobʼelañá, jngo ndsʼee xi Jarrod ʼmi, itso: “Ngisaa choa ñʼai mana nga sichatʼale je ndsʼee nga kui kuenta sʼian jñani nda sʼín tikʼoajinni jñani chʼao sʼín”.

15. Kʼiatsa ʼya xi jokasíkaoná kʼoa tsa jokatsoná, ánni machjénni nga kʼoakʼuínlee nga jekinichatʼalee.

15 Kʼiatsa ʼya xi jokasíkaoná kʼoa tsa jokatsoná machjén nga kʼoakʼuínlee nga jekanichatʼalee. Ánni machjénni nga kʼoasʼiaan. Kataʼyala jokoan je Naomi. Itso: “Kʼianga kʼoakitsona je xʼinna tsa jekisichatʼale alikui tsaʼbe jokixinle tosaa tojyó tsakatejna. Nga kʼoakisʼian, kʼiaani koanjinna nga kjeni sichatʼa kjoaixijinle. Nga koanskanni, kʼiaa kʼoakixinle nga jekisichatʼale. Kʼianga kʼoasʼin kinichatʼalaijin xíngijin nʼio nda tsakinyakaonajin. Je xʼinna ñaki kinroajen ndáxko̱n jokji tsjoa kisʼe kon kʼoa an ñaki ndani kisʼe tokoan, ndʼaibi jeni ndasʼin tiyokao ijngokʼaijin xíngijin kʼoa nda chobaijin”.

16. Jmé xi kamajinli tʼatsʼe xi jekachotʼayajiaan.

16 Je Jeobá kui xi mele nga si̱chatʼalee xíngiaa (Col. 3:13). Ningalani sakʼoa ñʼai koa̱nná nga si̱chatʼalee xíngiaa tonga koaanná kʼoasʼiaan tsa kjuintjenngiaa nga jan koya je kjoafaʼaitsjen xi kaʼyaa i̱ kjoaʼmiya jebi. Xi títjon, kuenta sʼiaan josʼe tokoán. Xi majaoni, tsín tikui kʼoéjinkonñá jmeni xi koantʼeen. Kʼoa xi majanni, tsjoa kʼoé tokoán (chótʼai je recuadro “Xi koa̱n sʼiaan nga si̱chatʼalee xíngiaa”).

Xi koa̱n sʼiaan nga si̱chatʼalee xíngiaa

Yaa ventana tíkotsensʼenntjai jngo tichjaa xi ba tjín kon.

KUENTA SʼIAAN JOSʼE TOKOÁN

  • Tsa toñá kʼoéjintokoán alikuijinkʼia cha̱jinná jmeni xi koantʼeen.

Xi tijeni tichjaa tíbʼétsʼoaa.

TSÍNKUI KʼOÉJINKOAAN JMENI XI KOANTʼEEN

  • Ñʼai chajinniná jmeni xi matʼeen.

  • Kʼoakʼuínlee Jeobá nga katabasenkaoná nga tsín kʼoéngijtiaa tokoán.

  • Je Jeobá si̱nʼiotʼaa kʼoa tsín tokui kjuinñá josʼe tokoán.

Je tichjaa kao xʼinle tsjoa tjío kon.

TSJOA KʼOÉ TOKOÁN

  • Kʼoasʼin jchatokoán xíngiaa josʼin bekon Jeobá.

  • Kʼoakʼuínlee Jeobá nga katabasenkaoná nga koa̱n si̱chatʼalee xíngiaa.

  • Kʼoakʼuínlee xíngiaa nga jekinichatʼalee.

SI̱KJAʼAITSJENJIAAN JOSʼIN BASENKAONÁ NGA NICHATʼALEE XÍNGIAA

17. Jósʼin basenkaoná nga nichatʼalee xíngiaa.

17 Kataʼyala kʼa je kjoanda xi tjenkao nga nichatʼalee xíngiaa. Xi títjon, jé Jeobá chjenngilee kʼianga nichatʼalee xíngiaa kʼoa nda biyoaa ngixko̱n nga kʼoanʼia (Luc. 6:36). Xi majaoni, kʼoasʼin bakoá nga bʼailee kjoanda Jeobá nga síchatʼaná (Mat. 6:12). Kʼoa xi majanni, nga nichatʼalee xíngiaa alikui nanda chʼin sʼená kʼoa ngisaa nda mangínkoaa je xíngiaa.

18, 19. Jósʼin kuichomani tsa si̱chatʼalee xíngiaa.

18 Kʼianga nichatʼalee xíngiaa ndasʼin bichómani. Kataʼyala jokoan Denise xi kabʼaxki̱ná nga fitsʼiani kjoaʼmiya jebi. Je chjota xi tísíxákao je carro xi kisatekjaoʼa je carrole tichjaa kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tosa sikʼien yaole nga jesʼe̱jinle jme kjoañʼai xi kʼoaile. Tokʼoakoanle chjota jebi nga kʼoakitso tichjaa nga sichatʼale kʼoa nga koanskanni kiskotʼaya Énle Niná.

19 Tsakui nichxin ñʼai koa̱nná nga si̱chatʼalee tsa ʼya xi jokatsoná kʼoa tsa jokasíkaoná tonga tsa si̱chatʼalee xíngiaa ninga ñʼai koa̱nná ndasʼin kuichomani (Mat. 5:7). Kʼoatisʼin si̱chatʼalee xíngiaa josʼin síchatʼaná Jeobá.

A KOAAN KʼOASÍ

  • Ánni nga kuenta sʼiansíñá josʼe tokoán.

  • Jméni xi koasenkaoná nga tsín tosi tonda kui kʼoéjintokoán jmeni xi koantʼeen.

  • Jméni xi sʼiaan nga tsjoa sʼe̱ tokoán.

KJOAJNDA 125 Tsjoa tjíole xi tjínle kjoamatokon

a Alikui tsa ñaki kʼoaʼmi kʼa chjota xi bʼaxki̱ i̱bi.

b Kʼiatsa kui kjoa jebi kuitjátojiaan, ñá xi kuixónñá nga jngó jngoá jméni xi sʼiaan.

c Efesios 4:32: “Tosa nda tikao xíngio. Katasʼeno kjoamatakon. Tichatʼalao xíngio, josʼin nga Niná kisichatʼano nga tiyokao Cristo”.

d Proverbios 12:18: “Je énle chjota xi tsín síkjaʼaitsjen yaa mangóson joni tsa ki̱cha̱ tíbʼésʼenjin yaoná, tonga je énle chjota xi chjine síndayaná”.

e Tinóʼyalai ya jw.org je música xi video tjínle xi ʼmi Hay que perdonar, Te perdono kao Es hora de hacer las paces.

f Proverbios 3:​5, 6: “Tin’iot’ai Jeobá kao ngayeje ni̱ma̱li, kʼoa ali tokuijin ’mini josʼin machoyali. 6 Je kuenta tʼiain tojmeni xi sʼiain, kʼoa jé sikixiya je ndiaali”.

g Tojosʼin bakóya Biblia, jée tjenkao nga pornografía chotsenlee kʼoa chʼao satío kon je xʼinle kʼoa tsa chjoónle xi kui kotsenle, tonga tsín jña kʼoatso Biblia tsa koa̱n kui kʼoangini nga tsjión xínkjín.

h Romanos 12:​18-21: “Tojo kji ngayije xi koa̱nno, kʼoatʼiaon jméni nga nyʼán kuiyosínio kao ngatsʼi chjota. 19 Jon xi tsjoake̱no, ali nijndajinnio nga tijonnio, tonga tʼaiʼndelao Niná kao kjoajtile, nga kʼoasʼin tjítʼa: An xi sijndania, an kʼoechjínia, tso Nainá. 20 Tsa kontrali xi baole, tikjain. Kʼia tsa fatile, tʼailai xi skʼuí. Tsa kʼoanʼiai, binyandosuin jko̱ kontrali xólʼíbe. 21 Ali jejin síkinjeli xi chʼao tjínbe, tonga tikinjelai xi chʼao tjín xi totʼatsʼe xi nda tjín”.

    Xo̱n xi énná faʼaitʼa (2002-2025)
    Tʼechjoalai cuentali
    Titjásʼain cuentali
    • énná
    • Tikasénlai tsa ʼyani
    • Josʼin meli nga katamatsen
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Josʼin koa̱n koa̱nchjén
    • Josʼin sʼejnatjao én xi faʼainajin
    • Josʼin machjén jme xi betʼai
    • JW.ORG
    • Titjásʼain cuentali
    Tikasénlai tsa ʼyani