Ngwe Mwa Pita, Neni Twaleleleniho Kupangela Yehova

1. Pita walizibile bati Yesu mwalingile cikomokeso cije cabalingisile bakwate bisi babangi?

PITA wazwamene butsiki bwoshe mu kutsiya bisi, oloni kawanene nambe isi umo. Wakomokele Yesu mwamulekele ngwendi: “Twala bwato haje hanalobo, co mute manda eni mangana mukwate bisi.” (Luka 5:4) Pita wauwasanene indi hasa kukwata bisi, oloni walingile byuma byamulekele Yesu. Pita na banalume bakele na kupanga nabo bakwatele bisi babangi manene, co manda abo ashangumukile kutabuka. Mubanangukile ngwabo Yesu nalingi cikomokeso, Pita na banu bakele na kupanga nabo “balikomokelele manene.” Co Pita watambekele ngwendi: “Mwata, tunda kuli yange mwafwa nji muka-bubi.” (Luka 5:6-9) Hamo Pita walizibile ngwendi kapandele kukala hamo na Yesu.

2. Mwafwa bika kunapu kwa seho kusimutwiya ha mwanja wa Pita?

² Cili bene Pita wapwile “muka-bubi.” Bisoneka bimwesa ngwabyo simbu imo Pita walibeyele ha byuma byalingile na kwendeka. Kuma neni simbu imo mukalizibi ngwe mwalizibilile Pita ndi? Kuma muli na kalingolingo kamo kamushaka kwecela ndi? Nga mukemwo, kutanda bya mwanja wa Pita kumitakamesa. Bika twendekela ngoco? Acisinganyekeseseni ha ñanda ei: Yehova wasele kulingisa banu bajeneke kusoneka tupenga twa Pita mu Lijwi lyendi. Oloni watabesele banu batusoneke mangana tulilongeseko bimo. (2 Timo 3:16, 17) Kulilongesa byou munalume uje wakele na kuliziba ngwe mutukalizibila, kutukwasa tumone ngwetu Yehova kesi kubandamena ngwendi tulinge byuma mu kulumbunuka. Ashaka ngwendi tutwaleleleho kumupangela nameme tuli na tupenga tumo.

3. Mwafwa bika tunapande kutwalelelaho kukolesa?

³ Mwafwa bika tunapande kutwalelelaho kukolesa? Mwafwa nga tutwalelelaho kulinga cuma cimo, co tupwa bitongwe. Cakumwenako, muka-kwimba asa kwambata simbu yailaha kulizilisa kwimba. Ha simbu yalilongesa kwimba nasa kulimbenja lwalwingi-lwingi nambe kwimba malungi. Nameme munima ya kupwa muka-kwimba wa citongwe, simbu imo anga acasa kulimbenja. Oloni kapandele kulikela. Napande kutwalelelaho kulilongesa mwakwimbila. Mu ngila imolika, nameme nga tuliziba ngwetu tunahyana kalingolingo kamo, anga tucasa kwilukila oko kalingolingo. Nameme ngoco tunapande kutwalelelaho kupanga na nzili. Tubaboshe tukendeka na kulinga byuma bitukalibeye munima, oloni tunapande kukolesa na kutwalelelaho kulinga mwamubwa. Nga tulinga ngoco, Yehova atukwasa. (1 Pita 5:10) Tucisimutwiyeni ha mwanja wa Pita uje wakolesele. Yesu wamumwesele mema ku mbunge nameme simbu imo wakele na kulimbenja. Netu Yehova asa kutukwasa omwo tumupangela.

TUPENGA TWA PITA NA BIBEZIKISO BYAWANENE

4. Kwesekesa na mukanda wa Luka 5:5-10, Pita wendekele bika, co Yesu wamukwasele bati?

⁴ Bisoneka kubyendekele byuma byalingisile Pita alyendeke ngwendi, “muka-bubi” nambe bubi bwakele na kulumbununa. (Tandeni Luka 5:5-10.) Oloni hamo kuli byuma bimo kalingile mwamubwa kunima. Yesu wanangukile ngwendi Pita wakele na kuziba lyoba, mwafwa hamo wakele na kuliziba ngwendi kapwile munu wamubwa. Yesu wazibukile lalo ngwendi Pita asa kutwalelelaho kupwa wa kulongwa kuli Yehova. Mukemwo Yesu walekele Pita ngwendi, “Keti uzibe lyoba.” Awa majwi endekele Yesu akwasele manene Pita. Pita na ndolome yendi Andru basezele cipangi cabo ca kutsiya bisi, co bakabangeyeye Mesiya. Byuma bibangwile byabanenelele bibezikiso byabingi manene.—Maki 1:16-18.

5. Bibezikiso muka byawanene Pita mwafwa ya kuhyana tupenga twendi na kukabangeya Yesu?

⁵ Pita walikuwile bibezikiso byabingi mwafwa ya kulyangwila kukabangeya Kristu. Walimwenenene Yesu akangwisa babezi, atundisa badimona na kusangula batsi.b (Mate 8:14-17; Maki 5:37, 41, 42) Pita walimwenenene lalo cimona cije camwesele cipangi cakalinga Yesu kulutwe mwakapwa Mwene wa Bumwene bwa Njambi. Pita kebalele byamwene. (Maki 9:1-8; 2 Pita 1:16-18) Wamwene byuma bije kasinganyekele ngwendi asa kumona. Tukulahela ngwetu wabwahelelele manene mwafwa katabesele lyoba nomu mwakele na kulizibila kumwonowesa kulikuwa ebi bibezikiso.

6. Kuma Pita kwamupwililile kwakwasi kuhyana tupenga twendi ndi? Lumbununeni.

⁶ Nameme wamwene na kuziba byuma byabingi, Pita anga wakele na tupenga tumo. Cakumwenako, Yesu mwakele na kulumbununa mwayandela nomu mwatsila mangana ashulisilile bupolofweto bwa mu Mbimbiliya, Pita wamutenukilile. (Maki 8:31-33) Pita na bandongesi ba Yesu bakwabo bakele na kulinga bimata kushwa kumo ha munu wapwile wakama mukati kabo. (Maki 9:33, 34) Ha butsiki bwa kwinduka litangwa libatsiile Yesu, Pita wabatwile litwi lya munalume umo. (Iwano 18:10) Ha butsiki bwa kulifwa, Pita wazibile lyoba, co wabyanene kabusamba kendi Yesu lutatu. (Maki 14:66-72) Pita mwalingile ngoco walilile manene.—Mate 26:75.

7. Pita wabezikile bati Yesu mwasangukile?

⁷ Yesu kayengwile kapositolo kendi wa kulongwa. Yesu mwasangukile, watabesele Pita amwese ngwendi anga wacimuzemene. Yesu walanyene Pita mangana ase kupwa muka-kunyunga bimanga bendi. (Iwano 21:15-17) Pita watambwile cije cipangi. Nendi wakele mu Jelusalema ha litangwa lya Pentekosti, co wapwile umo wa banu bakulibanga kutambula sipilitu ya kujela.

8. Pita wasebukile bati mwakele mu Antioke?

⁸ Nameme munima ya kumubwabesa, Pita anga wacikele na tupenga. Cakumwenako mu 36 C.E., Njambi watumine Pita kuli Koneliasi uje kapwile Kajuda. Co Njambi wabwabesele Koneliasi. Byuma byalingiwile lije litangwa byamwesele ngwabyo “Njambi kesi na kangu,” co na banu baje kubapwile Bajuda basa kukala mu cikungulukilo ca baka-Kristu. (Bili 10:34, 44, 45) Mu kwita kwa simbu, Pita washangumukile kulila hamo byakulya na baka-Kristu baje kubapwile Bajuda, cuma cije kalingile hakulibanga. (Gala 2:12) Nameme ngoco, Bajuda baje bapwile baka-Kristu balizibile ngwabo kubapandele kulila hamo byakulya na baje kubapwile Bajuda. Pita walikelele kulya hamo na baje kubapwile Bajuda mwazibile ngwendi Bajuda bamo baje balizibile ngwabo kubapandele kulila hamo byakulya na baje kubapwile Bajuda bali na kwija ku Antioke. Walingile ngoco mwafwa hamo wakele na kubazibila lyoba. Kapositolo Paulu mwazibukile byalingile Pita, wamunangwilile hakati ka mbunga. (Gala 2:13, 14) Nameme ngwabo Pita wasebukile, oloni kalikelele kupangela Yehova. Bika byamukwasele?

BIKA BYAKWASELE PITA ATWALELELEHO KUPANGELA YEHOVA?

9. Kwesekesa na mukanda wa Iwano 6:68, 69, Pita wamwesele bati ngwendi wapwile wa kulongwa?

⁹ Pita wapwile wa kulongwa, kecelelele cuma coshe-coshe kumwonowesa kukabangeya Yesu. Simbu imo, wamwesele ngwendi wapwile wa kulongwa omwo Yesu wendekele byuma bimo bije kubazibisisile mwamubwa bandongesi bendi. (Tandeni Iwano 6:68, 69.) Kutubakana kwihula mangana bazibisise byalumbunwine Yesu, bwingi bwabo balikelele kumukabangeya. Oloni Pita kecelele kukabangeya Yesu. Wapwile wa kulongwa, mukemwo wendekele ngwendi Yesu lika ikeye wakele na “majwi a kuyoya kwa myaka yoshe.”

10. Yesu wamwesele bati ngwendi wakulahelele Pita? (Taleni na cikupulo.)

¹⁰ Yesu nendi kasezele Pita. Ha butsiki bwamamaneselelo a kuyoya kwendi hano hasi, Yesu wazibukile ngwendi Pita na tupositolo bakwabo bakamuseza. Nameme ngoco, Yesu walekele Pita ngwendi wazibukile ngwendi Pita akeluka kuli ikeye na kutwalelelaho kupwa wa kulongwa. (Luka 22:31, 32) Yesu wazibukile ngwendi “mbunge ishaka, oloni situ inazeye.” (Maki 14:38) Ngeci, nameme Pita wamubyanene, Yesu kabyanene kapositolo kendi. Yesu mwasangukile, walisholwele kuli Pita mwakele likalyendi. (Maki 16:7;Luka 24:34;1 Kori 15:5) Acisinganyekeni lika mwalizibilile Pita uje wazeyele manene mwafwa ya byuma byalingile!

11. Yesu wakwasele bati Pita amone ngwendi Yehova amukwasa?

¹¹ Yesu wakulahesele Pita ngwendi Yehova amunyungilila. Yesu mwasangukile, walingile cikomokeso cikwabo lalo cije calingisile Pita na tupositolo bakwabo bawane bisi. (Iwano 21:4-6) Eci cikomokeso calingisile Pita akulahele ngwendi Yehova amwana byuma bya ku mubila. Hamo tupositolo banukile majwi a Yesu mwendekele ngwendi Yehova abakwasa kuwana byuma bya ku mubila nga ‘batwalelelaho kutonda tahi Bumwene bwendi.’ (Mate 6:33) Ngeci, oku kwakwasele Pita ake cipangi ca kwambulula mu mutamba wakulibanga. Ha Pentekosti ya 33 C.E, wambulwile mu kusimpa, co wakwasele banu babangi kutambula muzimbu waubwa. (Bili 2:14, 37-41) Kutundaho, wakwasele Basamaliya na baje kubapwile Bajuda kulilongesa bya Kristu na kumukabangeya. (Bili 8:14-17; 10:44-48) Yehova wapangesele Pita mu ngila ya kulitila mu kunena banu ba kuliseza-seza mu cikungulukilo.

BIKA BITULILONGESAKO?

12. Byuma byaliwanene nabyo Pita bitukwasa bati nga tuli na kulifwita kuhyana kapenga kamo?

¹² Yehova asa kutukwasa mangana tutwaleleleho kumupangela. Kunasa kutukaluwila kutwalelelaho kumupangela nga tuli na kulifwita na kalingolingo kamo. Simbu imo bukalu bwetu bunasa kusholoka ngwe bwakama kutubakana buje bwaliwanene nabwo Pita. Oloni Yehova asa kutwana nzili mangana tukolese. (Myaso 94:17-19) Cakumwenako, ndolome umo wakele na kulilala na banu ba bushwamwa bwa kulifwa na bwendi ha myaka yaingi simbu kanda alilongese busunga. Watengulukile, co washangumukile kuyoya mu kulitombola na binangulo bya mu Mbimbiliya. Oloni bisimbu bimo, wakele na kulifwita na mashungu amabi. Bika byamukwasele atwaleleleho kupangela Yehova? Ou ndolome ngwendi: “Yehova akatukanyamesa. Njalilongesa ngwange sipilitu ya kujela yakatwana Yehova ikeyo ikatukwasa tutwaleleleho kuyoya mu kulitombola na cizango cendi. Yehova natwalelelaho kunjipangesa nameme kunjalumbunukile, co ali na kutwalelelaho kunjitakamesa.”

13. Kwesekesa na mukanda wa Bilinga 4:13, 29, 31, twasa kutembwinina bati mwanja wa Pita? (Taleni na cikupulo.)

¹³ Ngwe mutunamwena, Pita wasebukile lwalwingi mwafwa wakele na kutewa banu. Oloni wasimpile mwafwa walombele bukwasi kuli Yehova. (Tandeni Bilinga 4:13, 29, 31.) Netu twasa kupwa ba kusimpa. Tusimutwiyeniko ha cakumwenako ca ndolome wa mukwenje wa lizina lya Horst uje wayoyele ha simbu ibayulile baka-fulumende ya Nazi mu Germany. Ha simbu ije, banu bakele na kulimeneka ngwabo, “Hitler ikeye mwobwole wetu.” Nameme Horst wazibukile ngwendi kapandele kulinga ngoco, simbu imo wakele na kupangesa awa majwi mwafwa wakele na kutewa balongesi bendi na bana ba sikola.” Kutubakana kumutenukila, bisemi ba Horst balombelele hamo nendi, balombele Yehova amukwase kupwa wa kusimpa. Mu kwita kwa simbu Horst wapwile wa kusimpa, mwafwa ya kukulahela Yehova na kutambula bukwasi bwa bisemi bendi. Wendekele lalo ngwendi: “Yehova ali nange simbu yoshe.”c

14. Tunyungi basa kukwasa bati baje banazeye?

¹⁴ Yehova na Yesu kubatuseze. Munima ya kubyana Yesu, Pita wapandele kwangula byuma bimo bya seho manene. Kuma alikela kupwa ndongesi ya Kristu indi atwalelelaho? Yesu walombelele kuli Yehova ngwendi Pita atwaleleleho kukala na likulahelo. Yesu walekele Pita bya lilombelo lyendi, co wamukulahelele na kumwana cipangi ca kutakamesa bandolome bendi. (Luka 22:31, 32) Pita wakanyamene mwazibile majwi endekele Yesu. Nga tushaka kwangula byuma byakama mu kuyoya, Yehova asa kupangesa tunyungi bendi baje batwaka mbunge mangana batukwase kutwalelelaho kupwa ba kulongwa. (Efeso 4:8, 11) Bikebyo byakalingi ndolome Paul uje napu mukulunu ha simbu yailaha. Akakwasa baje bashaka kuzeya basinganyekesese ha byuma byalingisile Yehova abakokele mu busunga hakulibanga. Co lalo akabakwasa bamone ngwabo Yehova wabazema manene, kabaseze. Ndolome Paul ngwendi: “Njalimwena bwingi bwa banu baje bazeyele bapanga lalo na nzili, mwafwa ya kutambula bukwasi bwa Yehova.”

15. Byuma byaliwanene nabyo Pita na Horst bimwesa bati ngwabyo majwi ali ku mukanda wa Mateu 6:33, anapu a busunga?

¹⁵ Yehova wakwasele Pita na tupositolo bakwabo kuwana byuma bya ku mubila, netu asa kutukwasa nga twaka bya Bumwene mu mutamba wakulibanga. (Mate 6:33) Ha simbu ya Nzita ya Kaye Yamucibali, Horst itunabanga kuziba, washangumukile cipangi ca bupainiya. Wahutuwile manene, co wasinganyekele ngwendi kumukaluwila kuwana bimbongo bya kulikwasesa na kutwalelelaho kupwa painiya. Bika byalingile? Wesekele na kumona indi Yehova amukwasa. Ngeci, wapangele calumingo coshe ca mutunu mu lihya ha simbu yabendelele kanyungi wa kuzenguluka. Kumamaneselelo a calumingo, walikomokelele manene omwo kanyungi wa kuzenguluka wamwanene envilopu ije yakele na bimbongo, co kamulekele kubyatundile. Muje mu envilopu mwakele bimbongo byabingi byapangesele mu bupainiya ha bingonde byabingi. Horst mwatambwile buje bwana walimwenenene ngwendi Yehova amwana byuma byatonda ku mubila. Ngeci, wakele bya Bumwene mu mutamba wakulibanga mu kuyoya kwendi kwoshe.—Mala 3:10.

16. Mwafwa bika tunapande kusimutwiya ha mwanja wa Pita na byuma byasonekele mu mikanda yendi?

¹⁶ Pita wabwahelelele manene omwo Yesu kamusezele, ngwe muje mwalombelele hakulibanga. Kristu watwaleleleleho kukwasa Pita kupwa kapositolo wa kulongwa, co napu mwanja waubwa manene kuli baka-Kristu. Tubaboshe tulilongesa byuma byabingi manene kuli Pita. Mu mikanda ibali yasonekelele baka-Kristu bakulibanga, Pita wendekele byuma byalilongesele. Co ei mikanda muili mu Mbimbiliya. Mu cilongesa cinatako tusimutwiya bitulilongesa oku ku mikanda nomu mutwasa kubipangesela mu kuyoya kwetu.