CILONGESA 9
MWASO 75 ‘Yange Uno! Njitume!’
Mwalibwahesela Kulikundika Kuli Yehova Ndi?
‘Bika binjifweta Yehova ha byuma byoshe byabibwa byananjilingila?’—SAMU 116:12.
BILI MUNU MU CILONGESA
Cino cilongesa cimikwasa kulikuta busamba bwa kukanyama na Yehova mangana mwase kulikundika kuli ikeye na kumimbwitika.
1-2. Bika byanapande kulinga munu simbu kanda bamumbwitike?
HA MYAKA itanu ineti, banu ba kutubakana 1,000,000 banabambwitika na kupwa Bakaleho ba Yehova. Bwingi bwabo ngwe mwa Timothi, banabalongesa busunga “kushwa ku bumbututu.” (2 Timo 3:14, 15) Bamoco banalilongesa bya Yehova oku banakolo nambe oku banakulubala. Munakazi umo uje walilongesele Mbimbiliya na Bakaleho ba Yehova bamumbwitikile oku ali na myaka 97!
2 Nga muli na kulilongesa Mbimbiliya nambe nga muli mu naanga ya Bakaleho, kuma muli na kusinganyeka bya kumimbwitika ndi? Eci cinapu cilengo cacibwa manene! Cino cilongesa cimwesa bikulumbununa kulikundika kuli Njambi. Cimwesa lalo byuma kubyapandele kumilingisa mukwata-kwate ku masinde kulyangwila kulikundika kuli Yehova na kumimbwitika.
KULIKUNDIKA KULUMBUNUNA BIKA?
3. Endekeniko myanja imo ya banu babanendeka mu Mbimbiliya baje balikundikile kuli Yehova.
3 Mu Mbimbiliya, munu uje walikundikile kuli Yehova wapwile munu ibangwile nambe kwaka ku mukulo mangana apangele Yehova. BaIsalele balikundikile kuli Yehova ha kupwa lifuti. Oloni kwakele baIsalele bamo balikundikile kuli Yehova mu ngila ya kulitila. Cakumwenako, Aloni wakele na kuzala “cimweso ca kujela ca kulikundika,” cije capwile kacikubo ka kulipasha ka goldi ka kubyazima kaje kakele halutwe lwa nanga yendi ya ku mutwe. Kaje kacikubo ka kulipasha ka goldi kamwesele ngwako bamwangwile kupangela Yehova mu ngila ya kulitila ha kupwa kapilistu wahakamwa wa baIsalele. (Levi 8:9) Banazalite nabo balikundikile kuli Yehova mu ngila ya kulitila. Lijwi lya “Nazalite” lyatunda ha lijwi lya ciHebelu lya nazirʹ lije lilumbununa “Munu Ibanangununa,” nambe “Uje Nalikundika.” Banazalite bapandele kukabangeya mashiko a kulitila abasonekele mu mashiko a Mosesa.—Kula 6:2-8.
4. (a) Nga munu alikundika kuli Yehova, byuma muka bipwa bya seho manene mu kuyoya kwendi? (b) Kulibyana kulumbununa bika? (Taleni na cikupulo.)
4 Nga munu alikundika kuli Yehova, alyangwila kupwa ndongesi ya Yesu Kristu, co amwesa ngwendi kulinga cizango ca Njambi cikeco cuma ca seho manene mu kuyoya kwendi. Bika byalibungila mu kulikundika kuli Njambi? Yesu wendekele ngwendi: “Nga munu ashaka kunjikabangeya napande kulibyana ikeye babenya.” (Mate 16:24) Nga mwalikundika kuli Yehova, munapande kubyana byuma byoshe-byoshe bije kubilitombola na cizango cendi. (2 Kori 5:14, 15) Oku kunambateselela kubyana “bipangi bya situ” bya kufwa ngwe bupangala. (Gala 5:19-21; 1 Kori 6:18) Kuma kukabangeya awa mashiko kumyonowesa kuyoya mu kuzituka ndi? Nga mwazema Yehova, co lalo mwamona ngweni kwononoka mashiko endi kumikwasa, kumulizibi ngoco. (Samu 119:97; Isaya 48:17, 18) Ndolome wa lizina lya Nicholas wendekele ngwendi: “Munu nasa kumona binangulo bya Yehova kupwa ngwe bikolo na binjanena bya kamenga bya bikubo bije bimwonowesa kulinga byatonda, nambe kubimona kupwa ngwe bikubo bili mukati kendi na ndumba bije bimunyungilila ku bushonde.”
Kuma mwamona binangulo bya Yehova kupwa ngwe bikolo na binjanena bya kamenga bya bikubo bije bimyonowesa kulinga bimutonda, indi mwabimona kupwa ngwe bikubo bili mukati keni na ndumba bije biminyungilila ku bushonde? (Taleni paragirafu 4)
5. (a) Mwasa kulikundika bati kuli Yehova? (b) Kuliseza muka kuli mukati ka kulikundika na cimbwitiko? (Taleni na cikupulo.)
5 Mwasa kulikundika bati kuli Yehova? Mwasa kulinga ngoco nga mukulahesa Yehova mu lilombelo ngweni mwaka cizango cendi mu mutamba wakulibanga mu kuyoya kweni. Co mumukulahesa ngweni mutwalelelaho kumuzema ‘na mbunge yeni yoshe na mwonyo weni woshe na bisinganyeka byeni byoshe na nzili yeni yoshe.’ (Maki 12:30) Lilombelo lya kulikundika kuli Yehova mulilombela kwa likalyeni lika. Oloni cimbwitiko bakacilingila ku mbunga, co cikamwesa banu baliko ngwabo munu nalikundika kuli Njambi. Kulikundika kuli Yehova capwa cikumiiyo ca seho manene. Ngeci, munapande kutwalelelaho kunyunga eci cikumiiyo, co lalo mukemwo mwatondela Yehova.—Kwambu 5:4, 5.
Munu alikundika kuli Yehova nga alombela kuli ikeye kwa likalyendi na kumukulahesa ngwendi alemesa lika ikeye na kwaka cizango cendi mu mutamba wakulibanga mu kuyoya kwendi (Taleni paragirafu 5)
MWAFWA BIKA MUNAPANDE KULIKUNDIKA KULI YEHOVA?
6. Bika binapande kulingisa munu alikundike kuli Yehova?
6 Cuma cakama cinapande kumilingisa mulikundike kuli Yehova cinapu kumuzema. Cizemo ceni cinapande kwimana ha “mana a busunga” na “kuzibisisa ca ku sipilitu,” keti mumulizibila lika embwe. Mwalilongesa bya Yehova bije byamilingisa mumuzeme. (Kolo 1:9) Kulilongesa Bisoneka kwamilingisa mulimwene ngweni (1) Yehova kwali, (2) Mbimbiliya yapwa Lijwi lyendi lyahwimininine, co lalo (3) ali na kupangesa munga yendi mu kulinga cizango cendi.
7. Bika byanapande kulinga munu simbu kanda alikundike kuli Njambi?
7 Baje balikundika kuli Yehova banapande kuzibuka bilongesa bya seho manene bili mu Lijwi lyendi, co banapande kuyoya mu kulitombola na binangulo byendi. Bakalingi mwoshe mubasela kulekako bakwabo bibanalilongesa mu Mbimbiliya. (Mate 28:19, 20) Cizemo cabo kuli Yehova cinakolo, co bashaka kulemesa lika ikeye kutundilila kwisi ya mbunge. Kuma neni mukemwo mumuli na kulingila ndi? Nga mwazema Yehova na mbunge yeni yoshe, co kumulikundika kuli ikeye nambe kumimbwitika mwafwa ya kushaka lika kuzibisa munu akamilongesa Mbimbiliya nambe bisemi beni kubwaha, nambe kushaka lika kulinga ngoco mwafwa bikebyo bibali na kulinga babusamba beni.
8. Kukandelela kuli Yehova kumilingisa bati mulikundike kuli ikeye? (Samu 116:12-14)
8 Kusinganyekesesa ha byuma byanamilingila Yehova kunapande kumilingisa mumukandelele na kulikundika kuli ikeye. (Tandeni Samu 116:12-14.) Mbimbiliya inendeka mwamubwa Yehova ngwayo wapwa Muka-kwana “bwana bwoshe bwabubwa na bwana bwoshe bwa kulumbunuka.” (Jems 1:17) Co bwana bwakama manene ku bwana bwoshe bunapu mulambu wa Munendi Yesu. Acisinganyekeni lika ha bwana obu! Ndando ya kupatula ya Yesu ikeyo inasa kumilingisa mulikute busamba na Yehova. Co namikulahesa ngwendi mwasa kukayoya myaka yoshe. (1 Iwa 4:9, 10, 19) Kulikundika kuli Yehova inapu ngila imo yakama imwasa kumweselamo kukandelela kuli ikeye mwafwa ya cizemo canamimwesa na bibezikiso bikwabo byanamibezikisa nabyo. (Kwitu 16:17; 2 Kori 5:15) Seho ya kumwesa kukandelela banayendeka manene mu libulu lya Likuweni Kuyoya Myaka Yoshe!, cilongesa 46, ha kamutwe 4 haje hali na vidio ya minutu itatu ya mutwe wa Kwana Njambi Bwana.
MWALIBWAHESELA KULIKUNDIKA NA KUMIMBWITIKA NDI?
9. Mwafwa bika munu kapandele kuliziba ngwendi banamusindiya kulikundika kuli Njambi?
9 Munasa kuliziba ngweni kumwalibwaheselele kulikundika na kumimbwitika. Hamo kuli bimo bimunapande kutengululako tahi mu kuyoya kweni mangana mulinge byuma mu kulitombola na binangulo bya Yehova, nambe hamo mucitonda tahi kukanyamesa likulahelo lyeni. (Kolo 2:6, 7) Keti ngwabo boshe bakalilongesa Mbimbiliya bakakolo ku sipilitu ha seteko imolika. Co lalo keti ngwabo bakwenje na bambanda bakalikundika kuli Yehova na kubambwitika oku bali na myaka ya kulifwa. Esekeni kulilula na kumona hamunapande kupangela, kwa kujeneka kulyesekesa ku bakweni.—Gala 6:4, 5.
10. Bika bimwasa kulinga nga mumona ngweni kumwalibwaheselele kulikundika kuli Njambi na kumimbwitika? (Taleni lalo na cipalo ca “Baje Banakolela mu Busunga.”)
10 Nameme munasa kuliziba ngweni kumwalibwaheselele kulikundika kuli Yehova, twaleleleniho kulyakela eci cilengo. Lombeleni kuli Yehova amikwase omwo mulinga mwoshe mumwasela kutengululako byuma bimo bije binapande. (Filp 2:13; 3:16) Asa kumiziba na kumikwasa.—1 Iwa 5:14.
BILI NA KULINGISA BAMO BAKWATA-KWATE KU MASINDE
11. Yehova atukwasa bati kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli ikeye?
11 Bamo bali na kukwata-kwata ku masinde kulikundika kuli Njambi na kubambwitika nameme basa kulinga ngoco. Hamo bakasinganyeka ngwabo munima ya kubambwitika, balinga bubi bumo bwakama, co babatundisa mu cikungulukilo. Nga neni bikebyo bimunalishoshomwena, anukeni ngweni Yehova amikwasa ‘kwenda ngwe muje mwashaka mangana mumuzibise kubwaha mu byuma byoshe.’ (Kolo 1:10) Amyana nzili ya kulinga byuma bije binapande. Co nakwasa banu babangi kulinga ngoco. (1 Kori 10:13) Mukemwo banu babandondo lika bali na kutunda mu cikungulukilo. Yehova akakwasa banu bendi batwaleleleho kupwa ba kulongwa.
12. Bika bitukwasa kujeneka kulinga bubi bwakama?
12 Munu woshe wa kujeneka kulumbunuka, simbu imo akaliwana na byeseko. (Jems 1:14) Nameme ngoco, munu asa kulyangwila byalinga nga naliwana na ceseko. Mu bwihi, yeni babenya mulyangwila mumuyoyela buyoye bweni. Co mwasa kubyanena mashungu amabi, nameme banu bakendeka ngwabo munu kasa kulinga ngoco. Nga mwaliwana na ceseko, mwasa kulyangwila kujeneka kulinga byuma byabibi. Ngeci, lombeleni kuli Yehova ha litangwa na litangwa. Lyakeleni cilengo ca kutanda Lijwi lyendi Mbimbiliya ha litangwa na litangwa. Co lalo munapande kukunguluka simbu yoshe. Kutundaho, lekeniko bakweni bimunalilongesa mu Mbimbiliya. Kutwalelelaho kulinga ebi byuma kumikwasa mupwe ba kulongwa kuli Yehova. Anukeni ngweni amikwasa kulinga byuma byoshe ebi.—Gala 5:16.
13. Mwanja muka waubwa wanatwakela Jozefu?
13 Kumipwila kwakwasi kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova nga mwangwila cimweja bimulinga omwo muliwana na ceseko. Mbimbiliya inendeka ha banu bamo balingile ngoco, nameme nabo bapwile ba kujeneka kulumbunuka ngwe yetu. Cakumwenako, munakazi wa Potifa wakokweyeye Jozefu ha bisimbu byabingi mangana alinge nendi bupangala. Oloni Jozefu wazibukilile cimweja byapandele kulinga. Mbimbiliya imwesa ngwayo “wabyanene” na kwendeka ngwendi: “Njasa kulinga bati cuma cacibi manene ngacije na kulinga bubi ku mesho a Njambi?” (Gene 39:8-10) Jozefu wazibukilile cimweja byapandele kulinga simbu kanda munakazi wa Potifa amukokweye. Co kulinga ngoco kwamukwasele alinge byuma binapande mwaliwanene neci ceseko.
14. Twasa kuhyana bati byeseko?
14 Mwasa kutembwinina bati Jozefu nga mwaliwana na ceseko? Mwasa kuyongwela cimweja bimulinga nga muliwana na ceseko. Lyakeleni cilengo ca kubyana mu bwasi-bwasi byuma byazinda Yehova na kujeneka kubyaka mu bisinganyeka. (Samu 97:10; 119:165) Nga mulinga ngoco, mujenjuka ku kulinga bubi omwo muliwana na byeseko mwafwa mwalyangwila cimweja byakulinga.
15. Munu asa kumwesa bati ngwendi ‘ali na kutonda manene’ Yehova? (Bahebelu 11:6)
15 Bati nga mwalimwena bene ngweni mwawana busunga, co lalo mushaka kupangela Yehova na mbunge yeni yoshe, oloni kuli bimo bili na kumilingisa mukwata-kwate ku masinde kulikundika kuli ikeye na kumimbwitika? Mwasa kulinga ngwe mwalingilile Mwene Devidi. Walombele Yehova ngwendi: ‘Njilule Obe Njambi mangana uzibuke mbunge yange. Njilule mangana uzibuke byuma binjinalishoshomwena. Njitale umone indi muli yange muli ngila yaibi, mangana unjitwamenene mu ngila ije ikalako myaka yoshe.’ (Samu 139:23, 24) Simbu yoshe, Yehova akabezikisa “baje bali na kumutonda manene.” Ngeci, kupangela ha cilengo ca kulikundika kuli ikeye na kumimbwitika kumwesa ngwabo neni muli na kumushakezeka.—Tandeni Bahebelu 11:6.
TWALELELENIHO KUSHWENA KUYEHI NA YEHOVA
16-17. Yehova asa kukoka bati baje banakolela mu busunga? (Iwano 6:44)
16 Yesu wendekele ngwendi Yehova ikeye akakoko banu mangana bapwe bandongesi bendi. (Tandeni Iwano 6:44.) Acisinganyekeni ha ñanda ei, nomu muinamikundamena. Kuli bimo byabibwa byakamono Yehova muli umo na umo yakakoko. Akamono munu yanakoko kupwa ngwe ‘cuma ca kulitila’ nambe ‘cuma ca seho.’ (Kwitu 7:6) Neni mukemwo mwakamimwena.
17 Bati nga mwakolela mu naanga ya Bakaleho ba Yehova? Kuma munapande kuliziba ngweni muli na kupangela Yehova mwafwa bisemi beni nambe baka-naanga yeni bali na kulinga ngoco ndi? Mbimbiliya ngwayo: “Shweneni kuli Njambi, co nendi ashwena kuli yeni.” (Jems 4:8; 1 Mizi 28:9) Nga mulyangwila kushwena kuli Yehova, co nendi ashwena kuli yeni. Yehova kesi kumimona lika ngwendi muli mu cibunga ca banu bali na kumulemesa. Akakoko munu na munu, kwambateselela na uje nakolela mu naanga ya Bakaleho bendi. Nga munu ashwena kuli Yehova, co Yehova nendi ashwena kuli ikeye ngwe muumwesela mukanda wa Jemusi 4:8.—Esekeseni 2 Tesalonika 2:13.
18. Bika bitusimutwiya mu cilongesa cinatako? (Samu 40:8)
18 Nga mulikundika kuli Yehova na kumimbwitika, mumwesa ngweni muli na kutembwinina Yesu. Walyanene kuli Ishe, co washakele kulinga byoshe byamulekele Ishe. (Tandeni Samu 40:8; Hebe 10:7) Mu cilongesa cinatako, tusimutwiya byuma bimikwasa mutwaleleleho kupangela Yehova mu kulongwa munima ya kumimbwitika.
MWASA KUKUMBULULA BATI?
Kulikundika kuli Yehova kulumbununa bika?
Kulikundika kuli Yehova kunapu bati kumwesa kukandelela?
Bika bimikwasa kujeneka kulinga bubi bwakama?
MWASO 38 Amyana Nzili Mukolese