CILONGESA 29
MWASO 87 Ijeni Bamihwimise!
Lilongeseni Mwakunangwila Bakweni mu Ngila Yaibwa
“Njikunangula oku mesho ange anakutala.”—SAMU 32:8.
BILI MUNO MU CILONGESA
Muno mu cilongesa tulilongesa mwakunangwila bakwetu mu ngila yaibwa.
1. Iya napande kunangula bakwabo, co mwafwa bika?
KUMA mwashaka kunangula bakweni ndi? Bamo kukabapwila kwakwasi kunangula bakwabo. Oloni bamo kukabakaluwila kulinga ngoco, mwafwa ya lyoba nambe kujeneka kwizilila kunangula bakwabo. Nameme ngoco, bisimbu bimo tubaboshe tunapande kunangula bakwetu. Mwafwa bika? Mwafwa kunangula bandolome na bandokazi betu yapwa ngila imo ya kubamweselamo ngwetu twabazema. Yesu wendekele ngwendi tunapande kulizema umo na mukwabo nga tushaka kupwa bandongesi bendi. (Iwano 13:35) Co lalo Mbimbiliya imwesa ngwayo nga twana bakwetu binangulo byabibwa, co tukanyamesa busamba bwetu nabo.—Prov 27:9.
2. Bika bibanapande kulinga bakulunu, co mwafwa bika? (Taleni na cipalo ca “Kunangula ku Biwano bya Mukati ka Calumingo.”)
2 Bakulunu banapande kuzibuka mwakunangwila bakwabo mu ngila yaibwa. Kwitila muli Yesu, Yehova nabana cipangi ca kunyunga cikungulukilo. (1 Pita 5:2, 3) Ngila imo mubakalingila ngoco inapu kwana biñanda bije bili na binangulo bya mu Lijwi lya Njambi. Co bakanangula boshe baje batonda kubanangula na kukwasa baje banalikele kupangela Yehova beluke mu cikungulukilo. Twasa kunangula bati bakwetu mu ngila yaibwa?
3. (a) Twasa kupwa bati muka-kunangula wamubwa? (Isaya 9:6; taleni na cipalo ca “Tembwinineni Yesu Omwo Munangula Bakweni.”) (b) Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?
3 Twasa kupwa baka-kunangula bababwa nga tulilongesa ku myanja ya mu Mbimbiliya maneneni mwanja wa Yesu. Yesu bamutumbwile ngwabo “Muka-kunangula wa Kulitila.” (Tandeni Isaya 9:6.) Muno mu cilongesa tusimutwiya bitunapande kulinga nga munu natulombo ngwendi tumunangule, nebi bitwasa kulinga nga tunapande kunangula munu uje katulombele kumunangula. Tusimutwiya lalo na seho ya kwana cinangulo ha simbu inapande na mu ngila yaibwa.
NGA MUNU NATULOMBO KUMUNANGULA
4-5. Bika bimunapande kulinga nga munu amilomba ngwendi mumunangule? Endekeni cakumwenako.
4 Nga munu amilomba ngwendi mumunangule, munasa kubwahelela manene na kuliziba ngweni namikulahela. Co munasa kushaka kumukwasa bwasi-bwasi. Oloni munapande kulihula tahi ngweni, ‘Kuma njizibuka mwamubwa ei ñanda mangana njase kumwana cinangulo cinapande ndi?’ Bisimbu bimo ngila yaibwa mwakukwasela munu uje atonda kumunangula, inapu kumuleka akalombe munu uje azibuka mwamubwa byuma byanaliwana nabyo mangana amunangule.
5 Tucisimutwiyeni hali eci cakumwenako. Kabusamba keni imwazema ali na kubinja manene. Co amileka ngwendi nashangumuka kutondesesa bya sakesi ya mushongo wendi. Kutundaho, amilomba mumuleke biyongola byeni kutalesa ku sakesi imumona ngweni yaibwa. Nameme mushaka kukwasa kabusamba keni angule sakesi imumona yeni ngweni yaibwa, munapande kwanuka ngweni keti mu bandotolo. Co lalo kumuzibuka mwakusakela mushongo wabinja. Ngila imo mumwasa kukwasela kabusamba keni, inapu kutonda munu uje azibuka mwakusakela owo mushongo, mangana amukwase.
6. Mwafwa bika tunapande kubandamena simbu kanda tunangule munu?
6 Nameme nga tuliziba ngwetu twasa kunangula munu ha ñanda imo, tunapande kukwata mbunge na kubandamena simbu kanda tumukumbulule. Mwafwa bika? Mwafwa mukanda wa Provebia 15:28, wendeka ngwawo: ‘Munu wa kusungama akasinganyekesesa simbu kanda akumbulule.’ Batico nga tuliziba ngwetu tuzibuka cikumbululo. Nameme tuliziba ngwetu tuzibuka cikumbululo, tunapande kutondesesa na kusinganyekesesa na kulombela tahi simbu kanda tukumbulule. Nga tulinga ngoco, co cinangulo cetu cilitombola na byuma byashaka Yehova ngwendi twendeke. Tucisimutwiyeni ha cakumwenako ca kapolofweto Nathani.
7. Bika bitulilongesa ku cakumwenako ca Nathani?
7 Mwene Devidi walekele kapolofweto Nathani ngwendi ashaka kutungila Yehova tempele. Haje bene bwasi-bwasi Nathani walekele Devidi ngwendi asa kutungila Yehova tempele. Oloni obyo keti bikebyo byatondele Yehova. Ngeci simbu kanda akumbulule Devidi, Nathani wapandele tahi kwihula Yehova mangana amuleke byatondele ngwendi Devidi alinge. (1 Kolo 17:1-4) Bika bitulilongesako? Tulilongesa ngwetu nga batulomba cinangulo tunapande kupwa baka-mana na ‘kujeneka kuzambula kwendeka.’—Jems 1:19.
8. Mwafwa bika tunapande kusinganyekesesa mwamubwa simbu kanda tunangule munu?
8 Tunapande kusinganyekesesa mwamubwa simbu kanda tunangule munu. Mwafwa bika? Mwafwa nga twana munu cinangulo ca kuhenga, co netu tukala na mulonga nga munu itunanangula aliwana na bukalu. Ngeci kwapwa kwa seho kusinganyekesesa mwamubwa simbu kanda tunangule munu.
MWAKUNANGWILA MUNU UJE KATULOMBELE KUMUNANGULA
9. Bika bibanapande kulinga bakulunu simbu kanda banangule munu? (Galatiya 6:1)
9 Bisimbu bimo bakulunu mu cikungulukilo bakanangula ndolome nambe ndokazi uje nai mu “ngila ya kuhenga.” (Tandeni Galatiya 6:1.) Munu nasa kwangula byuma bije binasa kumulingisa alinge bubi bwakama. Cilengo ca bakulunu cinapu kukwasa uje munu atwaleleleho kwenda mu ngila ije itwala ku mwonyo wa myaka yoshe. (Jems 5:19, 20) Basa kumunangula mwamubwa nga babanga tahi kutondesa na kumona ngwabo cili bene owo munu nashangumuka kuya mu ngila ya kuhenga. Banapande kwanuka lalo ngwabo nga munu angula byakulinga bije biliseza nebi bibanasa kwangula bakebo, kukulumbununa ngwabo owo munu ali na kulinga byuma byabibi. (Loma 14:1-4) Oloni bakulunu basa kunangula bati munu mu ngila yaibwa nga banananguka ngwabo nalingi byuma bije byasa kutsiya busamba bwendi na Yehova?
10-12. Bika bibanapande kulinga bakulunu nga banangula munu uje kabalombele cinangulo? Endekeni cakumwenako. (Taleni na bikupulo.)
10 Kukwapwile kwakwasi kuli bakulunu kunangula munu uje kabalombele cinangulo. Mwafwa bika? Mwafwa kapositolo Paulu wendekele ngwendi munu nasa kwonwa kunanguka ngwendi nashangumuka kuya mu ngila ya kuhenga. Ngeci simbu kanda banangule munu, bakulunu banapande kulingako byuma bimo bije bikwasa munu ibanangula atambule cinangulo.
11 Kunangula munu uje kalombele cinangulo kwapa ngwe kukuna mbuto mu libu lya kukola. Ndimi akabanga tahi kubwahesa libu asina akunamo mbuto. Kutundaho, akashangelela ije mbuto mangana imene na kukola. Mu ngila imolika, kuli bimo byanapande kulinga mukulunu simbu kanda anangule munu. Cakumwenako, mukulunu nasa kubandamena simbu inapande na kuleka uje ndolome ngwendi wamwaka mbunge, co kuli bimo byashaka kusimutwiya nendi. Nga uje muka-kunangula bamuzibuka ngwabo wakala na ngozi, co lalo wakala na mbunge yaibwa, co banu kubapwila kwakwasi kutambula binangulo byendi.
12 Omwo basimutwiya, mukulunu asa kulingisa uje munu kumupwile kwakwasi kutambula cinangulo cendi nga amwanukisa ngwendi banu boshe bakasebuka bisimbu bimo, co bakatondo kubanangula. (Loma 3:23) Kutundaho, endeka na lijwi lyalibotsi na kasingimiko omwo apangesa Bisoneka mu kumwesa munu yali na kusimutwiya nendi mwanaila mu ngila ya kuhenga. Nga uje munu ananguka kusebuka kwendi, co uje mukulunu amulumbunwina mu ngila yayasi byuma byanapande kulinga mangana atenguluke. Nga banamanesa kusimutwiya, mukulunu asa kukwasa uje ndolome kumupwile kwakwasi kutambula cinangulo ha kumushangala mwafwa ya byuma byabibwa byakalingi na kulombela nendi.—Jems 5:15.
Bakulunu bakamwesa cizemo na kukwasa munu kumupwile kwakwasi kutambula cinangulo cabo nameme kacilombele (Taleni paragirafu 10-12)
13. Bika bibanapande kulinga bakulunu mangana bamone indi munu nazibisisa mwamubwa cinangulo?
13 Bisimbu bimo munu nasa kwonwa kuzibisisa mwamubwa cinangulo cibanamwana. Bika bibanapande kulinga bakulunu mangana munu azibisise cinangulo cibamwana? Bakulunu basa kwihula bihula mu ngila yaibwa mangana bamone indi uje munu nazibisisa mwamubwa cinangulo na kuzibuka mwamubwa byanapande kulinga mangana atenguluke.—Ekele 12:11.
KUNANGULA MUNU HA SIMBU INAPANDE NA MU NGILA YAIBWA
14. Kuma tunapande kunangula munu oku twalubala ndi? Lumbununeni.
14 Tubaboshe kutwalumbunukile, ngeci bisimbu bimo tukendeka na kulinga byuma bije bilubalesa bakwetu. (Kolo 3:13) Mbimbiliya nayo imwesa ngwayo bisimbu bimo tunasa kwendeka nambe kulinga byuma bije bizibisa bakwetu kubabala ku mbunge. (Efeso 4:26) Nameme ngoco, kutwapandele kunangula munu oku tunalubala. Mwafwa bika? Mwafwa “butenu bwa munu kubwesi kunena kusungama kwa Njambi.” (Jems 1:20) Nga tunangula munu oku tunalubala, twasa kubwezelela lika ku bukalu. Oku kukulumbununa ngwabo kutwapandele kuleka nambe kumwesa munu uje natulubalesa mutuli na kulizibila. Oloni tunapande kubandamena na kuwa mbunge simbu kanda tusimutwiye na munu uje natulubalesa. Twasa kulilongesako byuma bimo kuli Elihu uje wanene Yombi cinangulo cacibwa.
15. Bika bitulilongesa ku mwanja wa Elihu? (Taleni na cikupulo.)
15 Elihu wabandamenene ha matangwa amangi oku atolilila Yombi mwakele na kulyamena kuli babusamba bendi ba makuli. Elihu wazibilile Yombi ngozi. Nameme ngoco, walubalele manene omwo Yombi wakele na kulyamena na kwendeka byuma bya kuhenga hali Yehova. Oloni Elihu wabandamenene simbu yendi ya kwendeka yete. Co muyetele, Elihu wendekele mu kuwa mbunge na mu kasingimiko mwanangwile Yombi. (Yombi 32:2; 33:1-7) Tulilongesa byuma bya seho kuli Elihu. Tulilongesako ngwetu kwapwa kwakubwa kunangula mukwetu oku tunau mbunge. Co lalo tunapande kulinga ngoco mu kasingimiko na mu cizemo.—Ekele 3:1, 7.
Elihu walubalele manene mwafwa ya byuma byendekele Yombi. Nameme ngoco, wabandamenene simbu inapande na kuwa mbunge, co wendekele na Yombi mu kasingimiko (Taleni paragirafu 15)
TWALELELENIHO KUNANGULA BAKWENI NA KUTABA KUMINANGULA
16. Bika bitulilongesa ku mukanda wa Samu 32:8?
16 Yehova ngwendi: “Njikunangula oku mesho ange anakutala.” (Tandeni Samu 32:8.) Oku kulumbununa ngwabo Yehova atwalelelaho kutulongesa. Akatwana binangulo na kutukwasa tuzibuke mwakubipangesela. Co natwakela mwanja waubwa. Nga tunangula bakwetu, tunapande kutembwinina Yehova ha kubashongangeya na kubakwasa bangule mwamubwa byakulinga.
17. Tukalizibi bati bakulunu mubakatwana binangulo bya kutunda mu Mbimbiliya? Lumbununeni. (Isaya 32:1, 2)
17 Ino ikeyo simbu itunapande kunangula mwamubwa bakwetu na kutambula binangulo byabibwa. (2 Timo 3:1) Ngecilika mwa “bana ba bindonga mu lifuti lya kujeneka mema” mubanasa kushubulwisila munu, bakulunu baje bakana binangulo bya kutunda mu Mbimbiliya bakatushongangeya na kutukwasa tutwaleleleho kupangela Yehova. (Tandeni Isaya 32:1, 2.) Tukakandelela manene kuli babusamba betu baje kubesi kukwata-kwata ku masinde kutwana cinangulo cije cinatupande. Majwi abo apwa ngwe “maapo a goldi ali mu lilonga lya siuva.” (Prov 25:11) Tubaboshe tutwaleleleniho kulilongesa mwakunangwila mwamubwa bakwetu na kutambula binangulo byabibwa.
MWASO 109 Zemeni Bakweni na Mbunge Yeni Yoshe