Agostë

Yëˈëyë pënaty oy naymyaayëdëp mëdë Jesus tyukˈoyˈatandëp ko ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm. Jesus jyënany ko “kyuˈoogëp ja myëtnaymyaayëbëty” (Fwank 15:13). Ja Dios mëduumbëty diˈib jukyˈäjttë mä kyaminynyëmë Jesus, nëjkxëp nenduˈun tˈixyˈattë ets ttsoktë. Ets ja diˈib jukyˈäjttë tëyˈäjtën myëët nëjkxëp jatëgok jyukypyëktë, per net nëjkx jyukyˈattë xëmëkyëjxm pën naymyaaybyëjkëdëp mëdë Jesus (Fwank 17:3; Apos. 24:15; Eb. 11:8-12, 24-26, 31). Agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko nduˈunëm mëdë Jesus mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets ndukniˈˈijxëmë jäˈäy ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, tukniˈˈijxë ja tëyˈäjtën mä pënën Dios. Ets desde ko jyëmbijty tsäjpotm, tnigëbäjkˈatyë Diosë kyäjpn parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm mä nduˈunëmë tyäˈädë tuunk. Jesus yˈijxypy ets yajtsobatypy ko nduˈunëmë mëjääw parë nbudëjkëmë jäˈäy nuˈun ndimpatëm parë yˈixyˈatëdët ets nenduˈun yaˈixyˈatët ja Tyeety. Tyäˈädë tuunk net mbäät nduˈunëm, pën xypyudëjkëmë Jyobaa mëdë Jesus (Fwank 15:4). w20.04 paj. 22 parr. 7, 8

¿Pën ojts yajtijtë “ja reyë abatkëˈëytsyoobë” ets ja “anikëjxytsyoobë”? Yëˈë ja diˈib anaˈamdë jam Israel mä ja it lugäär diˈib wëˈëmp anikëjxytsyoo ets abatkëˈëytsyoo (Dan. 10:14). ¿Axtë näˈä Jyobaa tkäjpnˈäjty ja israelitëty? Jabäät mä ja Pentekostes xëëw mä jëmëjt 33. Desde jaa, yajxon dyajnigëxëˈky ko diˈibë nety kyäjpnˈataampy, yëˈë pënatyë Jesusë panëjkxëdë. Pääty, kajaabë diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Daniel kapitulo 11, kyaj yëˈë jap yajmaytyäˈägäˈäny ja israelitëty, yëˈë duˈun pënatyë Jesusë panëjkxëdë (Apos. 2:1-4; Rom. 9:6-8; Gal. 6:15, 16). Nuˈun kujkë tiempë pyety kyuˈty, tëgatsyaty ja anaˈambëtëjk diˈib të yajtijtë reyë anikëjxytsyoobë ets ja abatkëˈëytsyoobë. Per ta tëgëk pëky diˈib tuˈugyë të ttundë tyäˈädë anaˈambëtëjk. Myëduˈuk, të tnibëdëˈëktë Diosë kyäjpn. Myëmajtsk, extëm të ttundë ja Dios mëduumbëty, ja të dyajnigëxëˈëktë ko yˈaxëkˈijxtëbë Jyobaa, ja Diosë tëyˈäjtënbë. Ets myëdëgëk, tyäˈädë nimajtskpë rey të dyajtsiptäˈäktë ja kutujkën. w20.05 paj. 3 parr. 3, 4

Mä ëxpëjkpajn janääm jatsojk nyajtukjamyajtsëm parë nwinmäˈäyëm wiˈixë Dios dyajnigëxëˈëgyë tyäˈädë jäˈäyˈäjtën. Axtë mbäädë Jyobaa xyajtuˈunëm oy pokyjyaˈay nyajpatëm parë nmëduˈunëm ets dyaˈˈadëwët diˈib të ttuknibëjtäägë (Is. 64:8). Duˈuntsoowë Jyobaa ttuny ti yëˈë tsyojkypy. Nitii mbäät kyaˈˈawäˈktukyëty parë yˈadëwët tëgokyë diˈib yëˈë të ttuknibëjtäägë (Is. 46:10, 11). ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë mas niˈigyë nmëjˈix njantsyˈijxëmë nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë? Ko nbawinmäˈäyëm tijaty yëˈë të ttuny ets wiˈix të xypyudëjkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëm ko nbawinmäˈäyëm tijaty të dyajkojy (Sal. 8:3, 4). Ets mas niˈigyë nwingutsëˈëgëyäˈänëm ko nbawinmäˈäyëm wiˈixë Jyobaa të xypyudëjkëm parë nduˈunëm ti yëˈë tsyojkypy. Duˈunë duˈun, ¡Jyobaa xyëëw xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëm! Pes extëm nyikejy, yëˈë yˈandijpy wiˈix jyaˈayˈaty, tëgokyë diˈib të ttuny ets tukëˈëyë diˈib tyunaampy (Sal. 89:7, 8). w20.06 paj. 9, 10 parr. 6, 7

Koxyëp kyajaˈˈatyë poj, kyajxyëp mbäädë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈattë etsë jëyujk animal. Të yaˈëxpëjkpëtsëmy ko naxwinyëdë jäˈäy etsë jëyujk animal nëgooyë jëmëjt jëmëjt txäjtsoownëdë poj diˈib oy. Per yajxajpëtsëëmp ja poj diˈib kyaj mbäät nyekytyuny, etsë tyäˈädë poj kyaj yaayë nyipajtäˈäy. ¿Tiko dyuˈunëty? Yëˈko diˈib yajxajpëtsëëmp tuunëmbijtp jatëgok. Ets mët ko Jyobaa nan këxy kaˈpxy ojts dyajkojˈyë ääy ujts, duˈunë mëjatypyë etsë mutskatypyë, yëˈë diˈib tyukˈoyˈäjttëbë tyäˈädë poj diˈib yajxajpëtsëëmp ets ta net xymyoˈoyëm ja pojë wäˈätspë. Extëm jyënaˈanyë tekstë diˈib tyam. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë mas niˈigyë nmëjjäˈäwëm wiˈixë Jyobaa të dyajkojˈyë tyäˈädë Naxwinyëdë ets tëgokyë tijaty myëdäjtypy? (Sal. 115:16). Tuk pëky, yëˈë ko nbawinmäˈäyëm tijatyë Jyobaa të dyajkojy. Tyäˈädë yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë net tuˈuk tuˈugë xëëw nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty të xymyoˈoyëm. Ja tuk pëky wiˈix nyaˈijxëm ko nmëjjäˈäwëm, yëˈë ko nduˈunëmë mëjääw parë nyaˈijtëm wäˈäts ja Naxwinyëdë mä ntsënäˈäyëm. w20.05 paj. 22 parr. 5, 7

Jyobaa të dyajnigëxëˈëgyë wijyˈäjtën, maˈkxtujkën ets të ttuny ja tëyˈäjtën mä të dyaˈoyë ja jotmay ko Satanás ojts nyibëdëˈkxëtyë xyëëw. Nan të kanäkˈok dyajnigëxëˈëky nuˈunën tmëdatyë mëkˈäjtën. Per diˈib mas jëjpˈam, yëˈë ko dyajnigëxëˈëgyë tsyojkën mä tëgokyë tijaty tyuumpy (1 Fwank 4:8). Jyobaa duˈunyëm tyuunˈadëˈëtsy parë dyajwäˈätsy ja xyëëw. Satanás duˈunyëm tyambäät tnibëdëˈëgyë Diosë xyëëw. Yaˈˈamajtsk yajjotmajtskëbë jäˈäy pënë Jyobaa jyantsy myëdäjtypyë mëkˈäjtën, pën tëyˈäjtën myëët tijaty ttuny, pën myëdäjtypyë wijyˈäjtën ets pën xyjantsy tsyojkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, tyukmëbëkaambyë jäˈäy ko Jyobaa kyaj jyamëty. Ets ja diˈib myëbëjkypy, yajwinmayaampy ko Diosë yˈanaˈamën jantsy mëk ets ko kyaj yˈoyëty. Nan tyukmëbëjkypy mayë jäˈäy ko Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib jantsy axëkjäˈäy diˈib yajnëjkxypyë jäˈäy infiernë. Ets pënaty myëbëjktëbë tyäˈädë anëë, mbäädë net kyaj tnekykyupëktë Dios. Satanás duˈunyëm tniwäämbatäˈänyë Jyobaa mä kyakutëgoynyëm, ets yˈëxtäˈäyaambyë winmäˈäny wiˈix mijts xymyëjagamgaˈagët. ¿Tyukpëtsëmaambyëdaa wyinmäˈäny? w20.06 paj. 5 parr. 13-15

Mä kanäägë kongregasionk tapˈäjtpë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tyuundëbë mëjääw parë tjattë wiink ayuk. Ets mbäät tsyiptakxëdë tkäjpxtët, per kyaj mbäät yëˈëyë nˈijxëm wiˈix tkäjpxtë, yëˈëjën wiˈix ttsoktë Jyobaa ets ko tjantsy myëdunäˈändë. Ko duˈun nduˈunëm, ta nëjkx nwingutsëˈkëm ets nyajtsobatëm winë ääw winë jot. Ets kyaj nëjkx nwinmäˈäyëm ko tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm kyaj nyajtëgoyˈäjtëm mët ko kyaj tkajpxy yajxon ja nˈayukˈäjtëm (1 Kor. 12:21). Nëgooyë nguˈëˈëw ngukäjpxënë Jyobaa ko të xytyuunkmoˈoyëm niduˈuk niduˈuk mä nyax kyäjpn. Yëˈë niˈamukë dyajtsobääty, duˈunë yetyëjk, toxytyëjk, kasäädë jäˈäy, naytyuˈuktëjk, ënäˈktëjk, mëjjäˈäytyëjk ets oy pën yajxon tkakajpxy tuˈugë ayuk. Duˈun extëmë Jyobaa xyajtsobatëm, nenduˈunën ëtsäjtëm nyajtsobatëm ja nmëguˈukˈäjtëm (Rom. 12:4, 5; Kol. 3:10, 11). Pën nguytyuˈunëm, ta niˈigyë nˈëxtäˈäyäˈänëm winmäˈäny wiˈix mbäät nmëjääwmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm ets nan xypyudëkëyäˈänëm parë ntsojkëm ets nyajtsobatëm. w20.08 paj. 31 parr. 20, 22

Ja jäˈäyëty diˈib Atenas yˈawdäjttëbë netyë dios diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, axëëgë nety nyaymyëtˈit nyaymyëttsëënëdë ets yëˈë nety myëbëjktëp ja wyijyˈäjtënë ëxpëkyjyaˈaytyëjk diˈib kyaj tˈawdattë Jyobaa. Perë apostëlë Pablo, duˈunyëm ttukmëtmaytyaky ja Diosë yˈayuk oyë nety të wyinˈëbat wyingäjpxpatëdë. Pes yëˈë të nety tyëkë ëxpëjkpë oyë nety nenduˈun të tpajëdity ja Dios mëduumbëty ets të tnimaytyaˈaky “tsäätsykyëbety” (1 Tim. 1:13). Duˈun extëmë Jesus tˈijxy ko Pablo mbäät ok tˈëxpëjkpëˈaty, nenduˈunë Pablo tˈijxy ja jäˈäyëty diˈib Atenas, ets ojtsën tjantsy pyanëjkxtë Jesus (Apos. 9:13-15). Ja tiempë mä apostëlëtëjk jyukyˈäjttë, oypyënëty ojts tpanëjkxtë Jesus. Ko Pablo tnijäˈäyë ja Dios mëduumbëty diˈib Corinto, jyënany ko tamë nety diˈib të yajjäˈäyˈooktë ets diˈib axëëk të nyaymyëtˈit të nyaymyëttsëënëdë. Ta net tˈanmääytyë: ‘Tëë ja Dios myajwäˈätsëdë’ (1 Cor. 6:9-11, TY). Koxyëp ojts nˈixyˈäjtëmë tyäˈädë jäˈäyëty, ¿ojtsxyëp nwinmäˈäyëm ko mbäät tyëgatstë ets tpanëjkxtë Jesus? w20.04 paj. 12 parr. 15, 16

Ko mëjjäˈäytyëjk kyaj mbäät tëgatsy wyinmääygyojtë ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm nyayajtëwëdët pën njantsy tyukˈoyˈäjtëm ko nmëduˈunëmë Dios. Tsojkëbën tjaygyukëdët tiko duˈun nyayajtëyëty ja nmëguˈukˈäjtëm o tiko duˈun tijaty ttuny. Ko duˈun ttundët, ta net mbäät tpudëkë mëdë Biiblyë. Ja kugajpxy Elías kyugak ja reyna Jezabel (1 Rey. 19:1-3). Elías wyinmääy ko kyaj nyekytsyobääty tijaty tyuumpy ets axtë jënan ko nik oy tyimˈoogët (1 Rey. 19:4, 10). Jyobaa kyaj ojts tˈoojˈyë Elías. Niˈigyë tˈanmääy ko kyaj nety naytyuˈuk yajpääty, ko mbäät yˈity seguurë ko tyukpudëkëyaambyë myëjääw ets ko kajaaduunk diˈib yˈaktunaampy. Jyobaa tsuj yajxon tmëdoowˈijty ko Elías tyukmëtmaytyakë tijatyë nety jotmaytyuunëp, etsë net ttuknipëjkyë wiinkpë tuunk (1 Rey. 19:11-16, 18). ¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko niˈamukë mbäät nˈoyjyaˈaytyakëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, per pën mbäät niˈigyë duˈun ttundë, yëˈë mëjjäˈäytyëjk. Pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të jyagamgeˈeky jotˈambëjkp ets yajpëtsëëmbyë ääw ayuk ko Jyobaa ninäˈä kyapokymyaˈkxäˈänyëty, oy ko mëjjäˈäytyëjk tmëdoowˈittët wiˈix dyaˈˈawäˈätsy ja jyot kyorasoon. Ta net ttukmëtmaytyäˈäktët ko Jyobaa mëk tsyokëdë. w20.06 paj. 22 parr. 13, 14

Jyobaa tsyojkypy ets nyajnäjxëmë tiempë mëdë njiikyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm etsë nmëtnaymyaayëbëˈäjtëm (Sal. 133:1). Jesus myëdäjtë oybyë myëtnaymyaayëbë (Fwank 15:15). Etsë Biiblyë nan myaytyakypy wiˈix xypyudëjkëm ko nmëdäjtëm ja diˈibën jyantsy xyëwˈäjtypy mëtnaymyaayëbë (Prov. 18:24). Nan xyˈanmäˈäyëm parë kyaj njagamgakëm (Prov. 18:1). Mayë jäˈäy wyinmaytyë ko redes sociales xypyudëjkëm parë nmëdäjtëm jantsy nimayë mëtnaymyaayëbë ets parë kyaj naytyuˈuk nnayjyäˈäwëm. Per tsojkëp nnaygyuentëˈäjtëm mä nyajtuˈunëm. Të näägë jäˈäy tˈëxpëjkpëtsëmdë ko pënaty jekyë xyëëw tiempë yajnäjxtëp mä redes sociales mä tˈixtë retratë ets tijaty japë jäˈäy kyujäˈäyëdëp, mbäät yajnayjyawëdë naytyuˈuk ets tyuktëkëdë mëk moˈon mëk tujkën. Ets waˈan dyuˈunëty mët ko mä redes sociales, yëˈë mayë jäˈäy yajpejtypy ja ryetratë mä atoodë xyëëw tiempë dyajnaxtë, extëm mä jantsy oy të ryetratë pëtsëmdë, mä yajpäättë mëdë myëtnaymyaayëbë ets ja it lugäärë atoodatypyë diˈib tyukjëdijtëdëp. Pënaty yˈijxtëbë tyäˈädë retratë, mbäädë net wyinmaytyë ko përoobë yëˈëjëty kyaj mä myënëjkxtë ets ko kyaj ttukxondäˈäktë ja jyukyˈäjtën. w20.07 paj. 5, 6 parr. 12, 13

Rebistë La Atalaya 1 äämbë oktuubrë diˈib 1988, jyënany: “Ninuˈun tyundë mëjjäˈäy mä tuˈukmujkën, yˈëxkapandëp ko Jesus yëˈë yajtuumbyë espiritë santë parë tpudëkët niduˈuk ja mëjjäˈäy ets myinët mä wyinmäˈäny tuˈugë käjpxwijën diˈib yajpatp mä Biiblyë diˈib mbäät pyudëkëdë parë dyaˈoyëdët tuˈugë jotmay o parë tnijawëdët ti mbäät ttundë (Apos. 15:7-15). Espiritë santë niˈamukë tpudëkëyaˈany ja mëjjäˈäytyëjk ets kyaj jyeˈeyëty niduˈuk”. Pën ja diˈib tuump mëjjäˈäy wyingutsëˈkëp ja myëguˈuktëjk diˈib mëët tyundë mëjjäˈäy, kyaj yëˈë nëjkx ja yˈääw yˈayuk ttimˈyajtunäˈänët ko nety tyuˈukmuktë, nyasˈixëp parë ja myëguˈuktëjk nenduˈun kyäjpxtët. Nyigäjpxaampy wiˈix wyinmay, per mëdë yujyˈat tudaˈakyˈat, ets myëdoowˈitaampy yajxon wiˈix jyënäˈändë ja myëguˈuktëjk. Yëˈë yˈixandëp wiˈixë Biiblyë jyënaˈany ets tpanëjkxäˈändë extëm tyuˈumoˈoyëdë ja tuumbë diˈib kuwijy ets tyuumpy ti ja wyintsën tsyojkypy (Mat. 24:45-47). Ko mëjjäˈäytyëjk dyajnigëxëˈëktëdë tsojkënë etsë mayˈäjt wintsëˈkën mä tnigäjpx tnimaytyäˈäktë tijaty, ta ja Diosë myëjääw yajpäädäˈäny mët yëˈëjëty ets tyuˈumoˈoyäˈänëdë parë ttundët diˈib oybyëtsëmëp (Sant. 3:17, 18). w20.08 paj. 27 parr. 5, 6

Ja myëtsipëtyë apostëlë Pablo mas niˈigyë nety ja kutujkën tmëdattë ets kyaj dyuˈunëty yëˈë. Kanäkˈok ojts tniˈanaˈamëdë parë yajwop yajkäˈätsët ets yajpëjtäˈägët pujxndëgoty. Pablo nan tuunë axëëgë jäˈäy diˈibë nety oy mëët të yˈity. Axtë nibëdëˈkë näägë Dios mëduumbë (2 Kor. 12:11; Filip. 3:18). Per ninäˈä kyamëmadakë ja myëtsipëty, duˈunyëm ojts yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy. Ets nan duˈunyëm ttsojky ja myëguˈuktëjk oy axëëk yajnayjyäˈäwëdë. Per diˈib mas jëjpˈam, yëˈë ko xëmë tmëduunyë Jyobaa axtë mäbäät jyukyˈajty (2 Tim. 4:8). Myëmadaktääyë tyäˈädë amay jotmay mët ko ttukˈijxpejtyë Jyobaa ets kyaj yëˈë ttukjotkujkˈäjty ja kyëˈëm jot kyëˈëm mëjääw. ¿Xywyingäjpx xyjyëjpkäjpxëm tyamë jäˈäy o xyˈaxëkˈijxëm? Ëtsäjtëm kyaj ntsiptunäˈänëm mëdë jäˈäy diˈib xymyëtsipˈäjtëm, yëˈë nyajtunäˈänëmë Diosë yˈAyuk parë nˈajäjt njotjäjtëm ets tˈixyˈattëdë Jyobaa. ¿Wiˈix mbäät nduˈunëm? Ko nˈatsoowëmbijtëm mëdë Biiblyë tijaty xyajtëˈëwëm, ko nˈoyjyaˈaytyakëm, nwingutsëˈkëm pënaty axëëk xytyuˈunëm ets ko ndukmëduˈunëmë oyˈäjtën oytyim pënëty, axtë pënaty xymyëtsipˈäjtëm (Mat. 5:44; 1 Peed. 3:15-17). w20.07 paj. 17, 18 parr. 14, 15

¿Mbäät njënäˈänëm ko Jyobaa jyantsy yajnigëxëˈkypyë yujyˈat tudaˈakyˈat? Mbäät, pesë David nyijäˈäwëbë nety (Sal. 18:35). Ko duˈunë David tkujäˈäyë, waˈanë nety yëˈë twinmay ko ja kugajpxy Samuel jyajty mä tyëjk parë twinˈixäˈäny pën tunëp rey jam Israel. Jyobaa yëˈë wyinˈijxë David parë twingudëgatsˈatëdë rey Saúl, oyë nety yëˈëjëty ja mas mutskpë mä ja myëgaˈaxëty (1 Sam. 16:1, 10-13). Seguurë ko David nenduˈun jyënany mä Jyobaa extëm jyënany niduˈuk diˈib jyaayë Salmo: “Yëˈë windakp parë tˈixyë tsäjp etsë nax. Parë dyajpëdëˈëky naxwayoty ja diˈib yujy tudaˈaky. Wyijtsëˈkypy ja ayoobë jäˈäy [...] parë dyaˈuˈunyë mëdë jäˈäy diˈib ijttëp mëj” (Sal. 113:6-8). Tuk pëky mä Jyobaa dyajnigëxëˈëgyë yujyˈat tudaˈakyˈat, yëˈë wiˈix jyaˈayˈaty mëdë naxwinyëdë jäˈäy diˈib pokyjyaˈay yajpattëp. Kyaj jeˈeyë tkupëky parë myëdunëdët, nenduˈunën tnasˈixë parë myëtnaymyaayëbëˈatëdët (Sal. 25:14). Ëtsäjtëm, mbäät mëdë Jyobaa nnaymyaˈayëm mët ko tkejxy ja yˈUˈunk parë ojts tkuˈook tkutëgoyë ja nbokyˈäjtëm. ¡Jyobaa nëgooyë xypyaˈˈayoˈowënë! w20.08 paj. 8 parr. 1-3

Jyobaa të twinˈixy ja xëëw etsë oorë näˈä dyajjëjptëgoyaˈanyë tyäˈädë jukyˈäjtën (Mat. 24:36). Pääty, oy nuˈun tjayajjukypyëkäˈänyë oˈkpë, duˈunyëm myaˈkxtuky ets jaanëm duˈun ttunäˈäny ko nety ja tiempë ttukjäˈty (Job 14:14, 15). Yˈawijxy jyëjpˈijxypy parë ttukjäˈtëdë tyäˈädë tiempë mä oˈkpë dyajjukypyëkäˈäny (Fwank 5:28). Taaˈäjtp kanäk pëky tiko mbäät nguˈëˈëw ngukäjpxëm ko Jyobaa myaˈkxtuky. Extëm nˈokpëjtakëm, nimay të nyajmoˈoyëmë tiempë parë të njodëmbijtëm. Jyobaa tsyojkypy parë niˈamukë jäˈäy jyukyˈattët winë xëëw winë tiempë. Pääty, nˈokˈyajnigëxëˈkëm ko nmëjjäˈäw ngunuˈkxyjyäˈäwëm ko Jyobaa xymyëmaˈkxtujkëm. ¿Wiˈix? Ko nduˈunëmë mëjääw axtë nuˈun nmadakëm parë nˈëxtäˈäyëm pënaty jënandëp ja “yˈääw jyot ko kyupëkandëp ja tëyˈäjtën parë jyukyˈattët winë xëëw” ets ko nbudëjkëm parë ttsoktëdë Jyobaa ets tmëdundët (Hech. 13:48, TNM). Duˈuntsoo, ta nëjkx nenduˈun ttukˈoyˈattë ko Jyobaa myaˈkxtuky. w20.08 paj. 18 parr. 17

Tijatyë jäˈäy ndukniˈˈijxëm kyaj mbäät jeˈeyë jyaˈty mä jyot wyinmäˈäny, tsojkëbën jyäˈtët mä jyot kyorasoon. ¿Tiko? Yëˈko ja korasoon, jaˈa njënäˈänëm, tijaty njäˈäwëm, tijaty ndunäˈänëm ets tijaty ntsojkënyëˈäjtëm, yëˈë diˈib tijaty xytyuktunäˈänëm. Jesus may tijatyë jäˈäy ttukniˈˈijxë ets yëˈëjëty jyantsy yˈoymyëdoowdë. Per kyaj ojts pyanëjkxëdë mët ko tˈoymyëdoowdë, yëˈë duˈun ko tˈajäjt tjotjäjtë (Luk. 24:15, 27, 32). Ja jäˈäy diˈib nyaˈëxpëjkëm, tsojkëp tˈixëdë Dios extëm tuˈugë jäˈäy diˈib jantsy tamˈäjtp, diˈib mbäät tjawë extëmë Tyeety, extëmë Dyios ets extëmë Myëtnaymyaayëbë (Sal. 25:5). Mä jam nyaˈëxpëjkëm, nˈoktukmëtmaytyakëm wiˈix jantsy oy jantsy tsuj jyaˈayˈatyë Dios (Éx. 34:5, 6; 1 Peed. 5:6, 7). Ets oyë nety ti mëët nˈëxpëjkëm, nˈoktukˈijxëm wiˈixënë Jyobaa jyaˈayˈaty. Nˈokpudëjkëm parë dyajtsobäädët nuˈunënë Jyobaa xytsyojkëm, yˈoyjyaˈayëty ets xypyaˈˈayoˈowëm. Jesus jyënany: “Tsokë Jyobaa mDios amumduˈukjot” mët ko “tyäˈädë yëˈë duˈun ja anaˈamënë mas mëjpë ets ja tim jawyiimbë” (Mat. 22:37, 38, TNM). Nˈokpudëjkëm ja diˈib nyaˈëxpëjkëm parë mas niˈigyë ttsokëdë Jyobaa. w20.10 paj. 10 parr. 12

Jesus myëjˈijx niˈamukë ja toxytyëjkjäˈäy (Fwank 4:27). Niˈigyën twintsëˈkë ja toxytyëjkëty diˈibë nety tyuundëp ti Jyobaa tsyojkypy. Ko Jesus tmaytyaky pënaty jyäˈäwëp extëmë fyamilyë, kyumaytsyoˈowë jap ja yetyëjk ets ja toxytyëjk (Mat. 12:50). Nan yajnäjxë tiempë mët ja toxytyëjkëty diˈib jyäˈäwëdë extëmë myëgaˈaxëty ets jantsy naymyaayëdë mëët. Extëm nˈokpëjtakëm, naymyaayë mëdë María etsë Marta. Tyäˈädë toxytyëjkëty waˈanë nety nyaytyuˈukˈattë (Luk. 10:38-42). Extëmë Jesus ojts myëtkäjpx myëtmaytyäˈägëdë ets wiˈix yˈijxëdë, jantsy oy yajnayjyäˈäwëdë. Extëm nˈokpëjtakëm, María naxwaˈts tyekypyëˈääyë Jesus parë tmëdoowˈitäˈäny tijaty tukniˈˈijxëp. Etsë Marta kyaj tsyëˈk jyäˈäwë parë tˈanmääyë Jesus ko të netyë María yajjotˈambëkyëty mët ko kyaj pyudëkëty. Ets ja mä netë Jesus tpudëjkë tyäˈädë nimajtskpë toxytyëjk parë ttukniˈˈijxë ti diˈib mas jëjpˈam. Ko Jesus kanäkˈok tkuˈijxë María, Marta ets ja Lázaro, ta ttukˈijxtë ko naytyukjotmaytyuunëp (Fwank 12:1-3). Päätyë María mëdë Marta netyë tˈamdoowdë naybyudëkë Jesus ko Lázaro mëjtaˈaky pyäˈämbejty (Fwank 11:3, 5). w20.09 paj. 20 parr. 3; paj. 21 parr. 6

Ja Jesusë yˈëxpëjkpëty myëbëjktë “ko netyë ja Kristë tˈaxäjëyaˈany ja kyutujkën extëm ja reyën” ets ko yëˈë nety yaˈˈawäˈätspëtsëmanëdëp mä yˈanaˈamëdë romanë jäˈäy. Ëtsäjtëm, nan ntsojkënë parë jyäˈtët ja tiempë mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën dyajjëjptëgoyët ja axëkˈäjtën ets dyajminët ja jembyë jukyˈäjtën mä niˈamukë jäˈäy tmëmëdowäˈändë Dios (2 Peed. 3:13). Per tsojkëp nmaˈkxtujkëm axtë koonëm jyäˈtët ja tiempë näˈä Jyobaa të tuknibëjtäägë duˈun ttunäˈäny. Jyobaa myooy kajaa tiempë Noé parë ojts tkojy ja arkë ets parë ojts tkäjpxwaˈkxy etsë jäˈäy wäˈäts jyukyˈattët (1 Peed. 3:20; 2 Peed. 2:5). Nan maˈkxtujkën myëët tmëdoowˈijty ko Abrahán janääm jatsojk yajtëëwë pën yajkutëgoyaampy ja jäˈäyëty diˈib Sodoma ets Gomorra (Gén. 18:20-33). Nëgooyë jekyˈam ojts tmëmaˈkxtujknë ja israelitëty diˈib kyaj myëmëdoowëdë (Neh. 9:30, 31). Tyam, nan nˈijxëm wiˈixë Jyobaa tmëmaˈkxtukyë naxwinyëdë jäˈäy ets tmoˈoyë tiempë parë jyodëmbittët ets mëët nyaymyayëdët (Fwank 6:44; 1 Tim. 2:3, 4; 2 Peed. 3:9). Extëm nˈijxëm, Jyobaa xymyoˈoyëmë ijxpajtën parë nmaˈkxtujkëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets mä jäˈäy nyaˈëxpëjkëm, pes taaˈäjtp tiko mbäät duˈun nduˈunëm. Jyobaa pyëjtakypy tuˈugë ijxpajtën mä Biiblyë diˈib xytyukniˈˈijxëm tiko mbäät nmaˈkxtujkëm. w20.09 paj. 10 parr. 8, 9

Ko netyë Jyobaa dyajjukypyeky pënaty të yˈook të tyëgoytyë, duˈun dyajpëdëˈëgäˈäny extëmë nety të jyaˈayˈattë ets tyukjamyajtstäˈäyandëp tijaty. Nˈokpawinmäˈäyëm tidënë tyäˈädë yˈandijpy. Komë Jyobaa nëgooyë xytsyojkënë niduˈuk niduˈuk, pyëjkypyë kuentë ti nwinmäˈäyëm, ti njäˈäwëm, ti ngäjpx nmaytyakëm ets ti nduˈunëm. Pääty, kooxyëp xyˈokˈyajjukypyëjkëm, kyaj nëjkx tsyiptakxëty parë tijaty xytyukjamyajtstäˈäyëm ets xyajpëdëˈkëm extëmë nety njäˈäyˈäjtëm ets nwinmäˈäyëm. Ja rey David nyijäˈäwë ko Jyobaa wäˈäts xyˈixyˈäjtëm niduˈuk niduˈuk (Sal. 139:1-4). ¿Wiˈix nnayjyäˈäwëm ko Jyobaa xyˈixyˈäjtëm yajxon? Ko nwinmäˈäyëm nuˈunënë Jyobaa xyˈixyˈäjtëm, oy ko nyaˈijtëm winmäˈänyoty ko pääty dyuˈunëty mët ko jyantsy nyaytyukjotmaytyunyëty mët ëtsäjtëm. ¿Tiko? Yëˈko nëgooyë xytsyojkënë ets xyajtsobatëm niduˈuk niduˈuk. Jyobaa jyamyajtstaapy wiˈix të njäjt të ngëbajtëm ets pääty duˈun njäˈäyˈäjtëm. Ko duˈun nnijäˈäwëm, ¿këdii agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm? Ninäˈä mbäät nganayjyäˈäwëm naytyuˈuk, pesë Jyobaa xëmë yajpääty mët ëtsäjtëm ets yˈijxy tyuumpy wiˈix mbäät xyˈokpudëjkëm (2 Crón. 16:9). w20.08 paj. 17 parr. 13, 14

Ja tiempë mä jyukyˈäjttë apostëlëtëjk, Jyobaa yaˈëxpëjkë nyax kyäjpn ets tyam nenduˈun ttuny. Yëˈë tsyojkypy parë yˈuˈunk yˈënäˈk yˈixyˈatëdët, tsyokëdët ets jyukyˈattët winë xëëw. Mët ko Jyobaa xyaˈëxpëjkëm, mbäät duˈun nduˈunëm ets nbatëm ja jukyˈäjtën (Fwank 17:3). Mä primer siiglë, yaˈëxpëjk ja nyax kyäjpn mët ko dyajjamˈäjtyë tuˈukmujkën (Kol. 1:9, 10). Per diˈib kajaa tyukpudëjkë, yëˈë ja espiritë santë diˈibë Jesus wyandak (Fwank 14:16). Tyäˈädë espiritë santë pudëjkëdë parë tjaygyujkëdë ja Diosë jyaaybyajtën ets parë tjamyajtstë tijatyë netyë Jesus të ttuny ets të tkajpxy të tmaytyaˈaky. Tyäˈädë, yëˈë diˈib ok wëˈëm jääybyety mä taxkpë Evangelios. Ets pudëjkëdë parë dyajkëktëjkëdë ja myëbëjkën, ttsojktë mas niˈigyë Dios, Jesus ets ja myëguˈuktëjk. Jyobaa ojts tnaskäjpxë ko mä “ja tiempë jyëjpkëxanë”, niˈamukë jäˈäy diˈib tsoˈondëp mä tukëˈëyë nasionk, duˈunxyëp extëm pyäˈtëkëyäˈändë mä ja kyopk parë ttukniˈˈixëyaˈany ja nyëˈë tyuˈu (Is. 2:2, 3). Tyam ta nˈijxëm wiˈix yˈadëyë tyäˈädë tekstë. w20.10 paj. 24 parr. 14, 15

¿Tiko mbäät tuˈugë jäˈäy tjëjpkugäjpxë ja käjpxwijën diˈib mooyëp tuˈugë oybyë myëtnaymyaayëbë? Yëˈko jyaˈayˈaty mëj këjxm. Pënaty duˈun jäˈäyˈäjttëp, yëˈëyë myëdoowˈitandëp tijaty yˈoymyëdoowdëp, per kyaj tmëdoowˈitäˈändë “ja tëyˈäjtën” (2 Tim. 4:3, 4). Nipën tkatsoktë kyäjpxwijëdët, pes wyinmaytyë ko mas niˈigyë tijaty tnijawëdë ets mas mëj nyayajnaxëdë. Perë apostëlë Pablo jyënany: “Pën nääk nayjyäˈädëp mëj këjxm, es kyaj dëˈën yˈity, këˈëm nyaywyinˈëënyëty” (Gal. 6:3). Etsë rey Salomón duˈunë tyäˈädë tnimaytyaktääy: “Mas niˈigyë yˈoyëty tuˈugë mixyuˈunk diˈib ayoobë jäˈäy per wijy, ets kyaj dyuˈunëty tuˈugë rey diˈib të myëjjäˈäyënë per tsuu, diˈib kyaj nyekykyajpxyjyaygyukë ko jyayajmoˈoyë käjpxwijën” (Ecl. 4:13). Apostëlë Pedro yäjkë oybyë ijxpajtën ko Pablo jyëjwijtsëmbijtë mayjyaˈay wyindum (Gal. 2:11-14). Mbäätxyëp ttukjotˈambëjkyë Pablo mët extëm kyäjpxwijë ets mët ko jyëjwijtsëmbijtë mayjyaˈay wyinduuy. Per komë Pedro tapë netyë jyot wyinmäˈäny, pääty tkupëjky ja käjpxwijën diˈib mooyë Pablo ets kyaj ttukjotmäˈty. Ko tiempë nyajxy, niˈigyë Pedro jyënany: “Yëˈë nmëguˈukˈäjtëm Pääblë” (2 Peed. 3:15). w20.11 paj. 21 parr. 9; paj. 21 parr. 11, 12

Ja diˈib nyaˈëxpëjkëm, jëjpˈam nyëjkxët reunyonk parë wyimbatët, pes jap mas niˈigyë tijaty tjatäˈäny, kyëktëkëyaˈanyë myëbëjkën ets pyudëkëyaˈanyëty parë mas niˈigyë ttsokëdë Dios (Apos. 15:30-32). Nan oy ko xytyukmëtmaytyäˈägët ko diˈib mbäät pyudëkëty parë tmëmëdowëdë Biiblyë kyäjpxwijën, yëˈë ko ttsokëdë Jyobaa (2 Kor. 7:1; Filip. 4:13, TNM). Ko ja diˈib nyaˈëxpëjkëm tˈixyˈatët niganäägë nmëguˈukˈäjtëm, ta tpëkäˈänyë kuentë tidën yˈandijpy nmëmëdoˈowëm ja Kristë yˈanaˈamën: ntsojkëmë Dios ets ja nmëguˈukˈäjtëm (Fwank 13:35; 1 Tim. 4:12). Nan mbäät pyudëkëtyë yˈijxpajtënë nmëguˈukˈäjtëm diˈib nenduˈun yaˈijx yajpattëp extëm yëˈë. Ets duˈun tpëkäˈänyë kuentë ko mbäät dyajtëgatsyë jyukyˈäjtën parë tpanëjkxëdë Jesus (Deut. 30:11). Extëm nˈijxëm, mbäät niˈamukë nbudëjkëm yiˈin waanë ja jäˈäy parë wyimbatët (Mat. 5:16). w20.11 paj. 5 parr. 10-12

Apostëlë Pablo jyënany ko të nety tsyiptuny Éfeso “mët ja diˈibë dëˈën extëmë awäˈän jëyujkën” (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23). Ko jyënany “diˈibë dëˈën extëmë awäˈän jëyujkën”, waˈan yëˈë tmaytyäˈägany ja judiyëtëjk diˈibë nety mëtsipˈäjtëdëp ets ja wiink jäˈäyëty (Apos. 19:26-34; 1 Kor. 16:9). Per oy ti amay jotmay tpatyë Pablo, xëmë twinmääy ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën diˈibë nety yˈawijxy jyëjpˈijxypy (1 Kor. 15:30, 31; 2 Kor. 4:16-18). Ëtsäjtëm, nan yëˈë tyam ndukjukyˈäjtëmë tiempë diˈib kutsëˈëgë. Ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të yˈaxëktunëdë axëkjäˈäytyëjk. Nan ta diˈib tsënääytyëp mä jäˈäy tsyiptundë ets ninuˈun kyaˈˈagujkˈat kyajotkujkˈattë. Ets mä näägë lugäär, kyaj yajnasˈixëdë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtët o axtë të gobiernë dyajkuboky, per duˈunyëm tmëdundë Jyobaa oy yajtsum yajmatstët ets axtë oyë jäˈäy yaˈoogëdët. Niˈamukë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, duˈunyëm tmëdundë Jyobaa ets xymyoˈoyëmë oybyë ijxpajtën. Kyaj tsyëˈëgëdë mët ko nyijäˈäwëdëp ko pën oˈktëp, Jyobaa mmoˈoyanëdëbë oybyë jukyˈäjtën mä tiempë myiny kyëdaˈaky. w20.12 paj. 9 parr. 3, 4

Mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, ¿tsipë jäˈäy nbatëm mä jyëën tyëjk o ko net njapatëm kyaj tmëdowäˈändë? Ko duˈun njäjtëm, mbäät xyajnayjyäˈäwëm mon tuk. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë mas niˈigyë ndukxondakëmë tyäˈädë tuunk? Jëjpˈam nyaˈijtëm winmäˈänyoty tiko nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. ¿Ti tyäˈädë yˈandijpy? Nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty ko diˈib mas jëjpˈam, yëˈë ko nnimaytyakëmë Diosë xyëëw ets ja yˈAnaˈam Kyutujkën. Jesus ojts yajxon tnigajpxy ko niwaanë jäˈäy diˈib tëkëyandëp mä ja tuˈu diˈib yajnëjkxp mä jukyˈäjtënë winë xëëbë (Mat. 7:13, 14). Ko nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, nan yëˈë mëdë Jyobaa nduunmujkëm, Jesus etsë anklëstëjk (Mat. 28:19, 20; Diˈibʉ Jat. 14:6, 7). Etsë Jyobaa nan yëˈë myëjwoobyë jäˈäy mä nyax kyäjpn diˈib mëdunanëp (Fwank 6:44). Pääty, ko tim jawyiin nmëtmaytyakëm tuˈugë jäˈäy mbäät kyaj tmëdowäˈänët, per myëdoowˈijtypy ko jatëgok ninëjkxëm. Deborah, jyënaˈany: “Ko mon tuk nnayjyäˈäwëm, yëˈë diˈibë Satanás yajtuumpy parë xymyëmadakëm”. Perë Jyobaa yëˈë diˈib mas kumëjääw ets kyaj dyuˈunëtyë Satanás mët tijaty yajtuumpy. w20.12 paj. 26 parr. 18, 19; paj. 27 parr. 21

Mayë Dios mëduumbë kuanë ko kajaa xyëëw tiempë dyajtundë mä tyun yˈayowdë parë nyayˈixëdë o tˈixtë ja fyamilyë. Per oy dyuˈunëty, pyudëjkëdëbë Diosë kyäjpn nuˈun myadäˈäktë. Extëm nˈokpëjtakëm, ta diˈib tuundëp ko tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky, mä yajkojˈyë jëën tëjk, ets nan mbäät niˈamukë nyäjkëmë meeny sentääbë parë yajtunëdë Diosë tyuunk abëtsemy nyaxwinyëdë. Duˈunë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm dyajnigëxëˈëktë ko tsyojktëbë Dios ets ja jyiiky myëguˈuk. ¿Wiˈix ja tuk pëky ndukˈijxëmë nmëguˈukˈäjtëm ko ntsojkëm? Ko nyajpatëm mä reunyonk oy nuˈun njaˈˈanuˈkxëm ets ko ngomentaräjtëm oy nuˈun njatsëˈkëm. Ets oy niˈamukë njamëdäjtëmë amay jotmay, nduˈunëmë mëjääw parë njotkujkmoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm mä kyatsondaˈakynyëm ets mä kyexy ja reunyonk (Eb. 10:24, 25). Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm tëgokyë tijaty tyuundëbë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm. w21.01 paj. 10 parr. 11

Pënaty nayjyäˈäwëdëp mëj këjxm, nëgooyë tsyiptakxëndë tˈanëëmëdët ja myëguˈuktëjk ko oy tijaty ttundë, pes yëˈë diˈib tsyojktëp yajmëjkuˈëw yajmëjkugäjpxëdët. Nayˈijxkijpxyëdëp mëdë myëguˈuktëjk ets wyinwäˈknaxandëp. En lugäär ttukniˈˈixëdët ja myëguˈuktëjk ets ttuunkmoˈoytyët, këˈëm tijaty ttundë mët ko wyinmaytyë ko pën tyuumbyë wiink jäˈäy kyaj nëjkx oy ttuny. Xëmë nyayajnaxëdë mëj ets axëëk nyayjyawëdë ko ja myëguˈuktëjk mas oy tijaty ttundë. Pääty, pën nbëjkëmë kuentë ko të xytyuktëjkëmë mëjˈat këjxmˈat, nˈokmënuˈkxtakëmë Jyobaa parë dyaˈˈajamët ja jot winmäˈäny ets parë tyäˈädë jäˈäyˈäjtën kyaj tpëkëdë yˈääts tyikts mä jot korasoon (Rom. 12:2). ¡Nmëjjäˈäw ngunuˈkxyjyäˈäwëm ko Jyobaa xymyoˈoyëmë ijxpajtën! (Sal. 18:35). Ko nˈijxëm wiˈix jyaˈayˈaty mët ëtsäjtëm, ta nbëjkëmë kuentë ko yëˈë yujy tudaˈaky, ets nenduˈun njäˈäyˈatäˈänëm extëm yëˈë. Nan nbanëjkxäˈänëmë yˈijxpajtënë Dios mëduumbëty diˈib nëˈëyeˈey tuˈuyeˈeytyë mëdë Dios. Xëmë mbäät nyajmëjpëtsëˈëmëmë Jyobaa extëm pyaaty nyitëkëty (Diˈibʉ Jat. 4:11). w20.08 paj. 13 parr. 19, 20

Wäˈäts ja pëjk ukën diˈibë Dios të tpëjtaˈaky, perë naxwinyëdë jäˈäy pokyjyaˈay yajpäättë (1 Fwank 1:8). Päätyë Diosë yˈAyuk jyënaˈany ko ja kasäädë jäˈäyëty “tyimmëdatandëp ja yˈamay jyotmayëty”. Jyobaa tsyojkypy ets ja yetyëjk kasäädë tpudëkët ja fyamilyë parë oy yˈitët mëdë Jyobaa, dyajnayjyawëdët ko myëmaapy myëdajpy ets tmoˈoyët tijaty yajtëgoyˈäjttëp (1 Tim. 5:8). Per ja toxytyëjk kasäädë, nan tsojkëp tjuudëdë tiempë bom bom parë tkäjpxëdë Diosë yˈAyuk, tpawinmayët ets tmënuˈkxtäˈägëdë Jyobaa winë ääw winë jot. Mbäät tsyiptakxëty, pes jantsy may ja tyuunk yˈayoˈon, per jëjpˈam ets tjuuttëdë tiempë. ¿Tiko? Yëˈko Jyobaa tsyojkypy ets niduˈuk niduˈuk nmëwingoˈonëm (Apos. 17:27). Ja toxytyëjk kasäädë, tsojkëp ttunëdë mëjääw parë tmëmëdowët ets twingutsëˈëgët ja myëmëjjäˈäy diˈib pokyjyaˈay yajpatp. Per kyaj tsyiptäˈägäˈänxëty duˈun ttunët pën jyaygyujkëp ets pën kyupëjkypy tiko Biiblyë duˈun tniˈanaˈamë. w21.02 paj. 8 parr. 3; paj. 9 parr. 6, 7

Ko nduknäjxëmë amay jotmay, mas niˈigyë kyëktëkë ja mëbëjkën, duˈun extëm ko jyuuny tuˈugë espäädë diˈib të pyëtsëmy jëënoty. Päätyë Santiago jyënany: “Waˈan ja madakën dyajkaˈpxy ja tyuunk, parë miitsëty myajpäättët amuum ets myajpatäˈäytyët oy mëk” (Sant. 1:4, TNM). Ko nˈijxëm wiˈix ja jotmay dyajtäˈtspëky ja mëbëjkën, mbäädë net nmëmadakëm agujk jotkujk. Mä ja neky diˈibë Santiago jyaay, yˈijx ja amay jotmay diˈib mbäädë Dios mëduumbë pyëjkxëty ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën. ¿Ti mbäät dyajtëgoy ja xondakën? Ko nganijäˈäwëm ti nduˈunëm. Ko nbatëmë amay jotmay, yëˈë ndunäˈänëm diˈibë Jyobaa tyukjotkëdäˈägëp, diˈib tyukˈoyˈattëp ja nmëguˈukˈäjtëm ets diˈib xypyudëjkëm parë duˈunyëm nmëduunˈadëtsëmë Jyobaa (Jer. 10:23). Tsojkëbë wijyˈäjtën parë nnijäˈäwëm ti mbäät nduˈunëm ets wiˈix nˈatsoˈowëm ja nmëtsipˈäjtëm. Mbäät xyaˈëxtëkëwäˈkëm ko nganijäˈäwëm ti nduˈunëm etsë net pojënë nyajtëgoˈoyëm ja xondakën. w21.02 paj. 28 parr. 7-9

Jyobaa yëˈë xymyoˈoyëmë ijxpajtën, pes nëgooyë xytsyojkënë, ets pën ëtsäjtëm kyaj nˈëxmäjtsëm, yëˈë xëmë xytsyokäˈänëm (Rom. 8:38, 39). Ko mä ayuk ebreo jyënaˈany “mëk mjantsy nyaytsyokëdët”, yëˈë yajjaygyukëyanëp ko yajtunäämbë mëjääw parë nyajnigëxëˈkëmë tsojkën, ets yëˈëjën diˈib näˈäty yajtunäämp mët näägë nmëguˈukˈäjtëm. Mä Biiblyë yaˈˈanmäˈäyëm ti mbäät nduˈunëm ko pën xyajjotˈambëjkëm, jap jyënaˈany: ‘Mnaymyëmaˈkxtukëdëp nixim niyam mët ja naytsyok nayjyawë. Mëmay mëdäjttë wiˈix mnayyaˈitëdëtyën tuˈugyë ets jotkujk’ (Efes. 4:1-3, TY). Pääty jëjpˈam ets kyaj yëˈë nˈijx nduˈunëm mäjaty tyëgoytyë, niˈigyë mbäät nduˈunëmë mëjääw parë nˈijxëm extëmë Jyobaa yˈixëdë (1 Sam. 16:7; Sal. 130:3). Tsiptakp näˈäty ndukˈijxëmë nmëguˈukˈäjtëm ko ntsojkëm extëm tuˈugë mëgaˈax, ets mas niˈigyë ko yëˈëyë nˈijx nduˈunëm mäjaty tyëgoytyë. Duˈun jyäjttë näägë Dios mëduumbë mä primer siiglë. Extëmë Evodia mëdë Síntique tsiptuundë, perë Pablo ta yˈanmääyëdë parë yˈittët tuˈugyë “extëm tukkaˈaxpën mä yëˈë Nintsënˈäjtëm” (Filip. 4:2, 3). w21.01 paj. 22, 23 parr. 10, 11

Ënäˈktëjkëty, niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëjjäˈäy mëˈˈënäˈknë mëjwiin kajaa myajtsobäätyëty. ¿Tiko? Yëˈko tuˈugyë mëët xymyëdundë Jyobaa (Sof. 3:9). Jyantsy yˈoyˈijxtëp ko xytyukˈity xytyukxony ja tuunk diˈib myajtuknipëjkp, yëˈëjëty mdukjotkujkˈäjtëdëp ets mëjˈijxëdëp. Yaˈayˈënäˈkuˈunk, ninäˈä xykyajäˈäytyëgoyët ko Jyobaa mtsojkëp ets mdukjotkujkˈäjtëp. Mä ja tiempë jyëjpkëxanë, ojts tnaskäjpxë ko mayë ënäˈktëjk tyunäˈändë namayˈäjtën (Sal. 110:1-3). Jyobaa nyijäˈäwëp ko mtsojkypy ets ko mmëdunaampy nuˈun mmadaˈaky. Pääty, mëmaˈkxtuk ja mëguˈuktëjk ets naymyëmaˈkxtukëdë. Ko mdëgoyët, kupëk ja ëwij käjpxwijën ets ja jëjwijtsëmbijtën. Jamyats ko yëˈë Jyobaa diˈib mmooyëp (Eb. 12:6). Tun yajxon ja tuunk diˈib myajtuknipëjkp, per diˈib mas jëjpˈam, yëˈë ko xytyunëdë mëjääw parë xyajnayjyawëdët agujk jotkujk ja mDeetyë tsäjpotmëdë (Prov. 27:11). w21.03 paj. 7 parr. 17, 18

Taaˈäjtp kanäk pëky diˈib mbäät xyajnayjyäˈäwëm mon tuk. Ta diˈib yaˈijxp ets ta diˈib kyaj yajpëkyë kuentë. Extëm ko xyajtëgoˈoyëm ja pokyjyaˈayˈäjtën, ko nyajpatëm yuumëët päˈämmëët, ko ngayajmoˈoyëm tuˈugë tuunk diˈib njatsojkënyëˈäjtëm mä Diosë kyäjpn ets ko jäˈäy tkamëdowäˈändë mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Mbäät axëëk njantsy nyayjyäˈäwëm ko xyajtëgoˈoyëm ja pokyjyaˈayˈäjtën, ets mbäät axtë nwinmäˈäyëm ko Jyobaa ninäˈä xykyayajnaxäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtën. Ko duˈun nwinmäˈäyëm, mbäät mëjwiin kajaa xyˈaxëktuˈunëm. Biiblyë jyënaˈany ko niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy ak pokyjyaˈay nyajpatëm (Rom. 3:23). Perë Jyobaa kyaj yëˈë tˈixy ttuny mäjaty ndëgoˈoyëm ets kyaj ttimtsoky parë ak oy tijaty nduˈundäˈäyëm. Pes yëˈë duˈun extëm tuˈugë uˈunkteety diˈib xytsyojkëm ets xymyëmaˈkxtujkëm. Jyobaa nyijäˈäwëp ko nyajnimëjääwdakëm parë nduˈunëm diˈib oy ets ko ëtsäjtëm këˈëm nan axëëk njanayjyäˈäwëm, per listë yˈity parë xypyudëkëyäˈänëm (Rom. 7:18, 19). w20.12 paj. 22 parr. 1-3

Ninuˈun nmëduˈunëmë Jyobaa duˈunxyëp extëm nduˈuyeˈeyëm ets njäˈtäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtën mä yˈanaˈamäˈänyë Jyobaa. Tuˈuk tuˈugë xëëw nˈyeˈeyëm mä ja nëˈë tuˈu diˈib yajnëjkxp mä jukyˈäjtën. Perë Jesus jyënany ko axuˈutsë tyäˈädë tuˈu ets näˈäty tsip parë jap nduˈuyeˈeyëm (Mat. 7:13, 14). Ets kom pokyjyaˈay nyajpatëm, njëjpˈyeˈeytyuˈudäˈänëmë tyäˈädë tuˈu (Gal. 6:1). Parë kyaj njëjpˈyeˈeytyutëmë tyäˈädë tuˈu diˈib yajnëjkxp mä jukyˈäjtën, tsojkëp nyajtëgäjtsëm tijaty nwinmäˈäyëm, tijaty ntsojkënyëˈäjtëm ets wiˈix njäˈäyˈäjtëm. Apostëlë Pablo xyˈanmäˈäyëm parë duˈunyëm nnayaˈoˈoyëm. ¿Tiko xytsyiptakxëm nˈijxëm ti nwinmäˈäyëm ets ti njäˈäwëm? Yëˈko ngorasoonˈäjtëm winˈëˈëmp ets tsip nnijäˈäwëm mä xyajnëjkxäˈänëm (Jer. 17:9). Ëtsäjtëm nan nnaywyinˈëˈënëm këˈëm (Sant. 1:22). Päätyën jyëjpˈamëty nyajtuˈunëmë Diosë yˈAyuk parë këˈëm nnayˈijxëm. Biiblyë xypyudëjkëm parë nˈijx nduˈunëm wiˈix nyajpatëm jodoty, ti nwinmäˈäyëm, ti ntsojkëm o ti nmëdäjtëm këkpäät nëˈpäät mä jot korasoon (Eb. 4:12, 13). w20.11 paj. 18 parr. 1-3

Pën jäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky, mbäät nˈijtëm agujk jotkujk. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Yëˈko pën nˈëxkäjpëm ko kyaj nmëmadaktäˈäyëm tijaty, ta nëjkx nguˈëw ngugäjpxëm ko jam pën xypyudëjkëm. Ko tëgokë Jesus dyaˈˈagëdaky nimäjkë jäˈäy diˈibë nety myëdäjttëbë leprë päˈäm, jeˈeyë naytyuˈuk jyëmbijty parë myooyë dyoskujuyëm ko nety të dyaˈˈagëdaˈaky. Tyäˈädë jäˈäy ijt yujy tudaˈaky, pes nyijäˈäwëbë nety ko ninäˈäxyëp këˈëm kyanayaˈˈagëdakë, pääty ojts tkuˈëw tkukäjpxë ets tmëjkumääyë Dios (Luk. 17:11-19). Pënaty jäˈäyˈäjttëp yujy tudaˈaky, xëmë oy yˈittë mëdë wiink jäˈäy ets myëdäjttëbë oybyë myëtnaymyaayëbë. ¿Tiko? Jaˈko tyukxondaktëp ko ja myëguˈuktëjk tmëdattë oybyë jäˈäyˈäjtën ets tyukjotkujkˈäjttëp. Nan tyukxondaktëp ko ja myëguˈuktëjk yajtuunkmoˈoytyë mä Diosë kyäjpn ets yˈanmääytyëp ko jantsy oy ko duˈun tyundë ets myëjkumääytyëp. w20.08 paj. 12 parr. 17, 18