Oybyë ayuk Num. 37

Tuˈugë ayuk parë niˈamukë jäˈäy

¡Wingoombë kyutëgoˈoyën tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty!

▪ ¿Ti yajtukˈijxwëˈëmbë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

▪ ¿Wiˈix kyutëgoyaˈany?

▪ ¿Nëjxëp mijts mnitsoˈoky ko kyutëgoyët tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

¿Ti yajtukˈijxwëˈëmbë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

¿Mnayjäˈäp axëëk ko jäˈäy nyayaˈoogëdë mët ko dëˈënë ryelijyonk dyajnigutukë? ¿Mjënäämp ko axëëk extëm yˈadëˈëtstë jäˈäy diˈib jënandëp ko tmëdundë Dios ets ttuktëkëdë tsip ets axëëk yˈadëˈëtstë? ¿Tiko mbäät njënäˈänëm ko relijyonk yëˈë diˈib yajjaˈäjtypy mëjwiin kajaa amay jotmay? Tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty yëˈë diˈib nyikëjxmˈäjtypy tëgekyë amay jotmay. Jesukristu, diˈib wintsëˈëgë yaˈijtëdëp mayë relijyonk, jyënany ko tadë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty yëˈë diˈib yajkypyë tyëëmp axëëk, dëˈën extëmë “axëk kepy yajkypy ja tyëëmp axëëk” (Matewʉ 7:15-17). ¿Wiˈix tyëëmpˈatyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

Relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty dëˈënë tyëëmp dyaky:

◼ TYUKTËJKËDËBË TSIP ETSË POLITIKË. Tuˈugë rebistë diˈib xyëˈäjtypy Asiaweek jyënaˈany: “Dëˈën Asyë ets mä wiingatypyë lugäär, jyaˈattë wintsëndëjk diˈib mä relijyonk diˈib yˈatsojktëbë kutujkën ets ttuktundë tijatyë jäˈäy, jeˈeyë parë yëˈëjëty ttukˈoyˈattë”. Tyäˈädë rebistë ta yˈakjënäˈäny, ets mët ko dëˈën yˈadëˈëtstë “ta naxwinyëdë jäˈäy jyëmbity lokë”. Ets tuˈugë jäˈäy diˈib nyiwintsënˈäjtypyë relijyonk jap Estados Unidos jyënany: “Parë kyaj jäˈäy nyekynyayaˈoogëdët tsojkëp nyaˈoˈktäˈäyëm pënaty atsëˈk ajäˈädëp”. Tyäˈädë wintsën wyinmay ko net yˈoyëdë jotmay ko “yˈoˈktäˈäytyët niˈamukë xyëëgëjxmë Dios”. Perë Biiblyë jyënaˈany: “Pën ja pën jyënaˈany: “Ëj ntsejpyëts ja Dios”, es kyaj ttseky ja myëguˈuk andakpë taadë” (1 Fwank 4:20). Jesús axtë ojts tniˈanaˈamë: “Mtsoktëp ja mëtsipëty” (Matewʉ 5:44). Ko mijts mˈokwinmay, ¿näägëdaa relijyonk jyaˈaty diˈib nyasˈijxëp etsë jyaˈayëty ttuktëkëdë tsip?

◼ TYUKNIˈIXË DIˈIB KYAJ TYËYˈÄJTËNËTY. Mayë relijyonk tyukniˈixëdë ko nmëdäjtëm tuˈugë anmëjäˈän o anmë diˈib pëtsëëmp ko nˈoˈkëm ets jyukyˈäjtˈadëˈëtsy. Ets mët ko dëˈën tyukniˈixëdë, ta netë wintsëndëjk tnimiisëtunëdë oˈkpë anmë parë jäˈäy tmeenybyëjkëdë. Perë Biiblyë tim tëgatsy tyukniˈixë, pes jyënaˈany: “Yëˈko juukypyëty nyijäˈädëp ko oogandëp; perë oˈkpëty, yëˈëjëty kyaj nitii tkanijawëdë” (Eclesiastés 9:5). Koxyëp tyëyˈäjtënëty ko nmëdäjtëm tuˈugë anmë diˈib jukyˈäjtˈadëtsp, kyajxyëp jyëjpˈamëty etsë oˈkpë jyukypyëktët extëmë Jesús ojts tyukniˈixë (Fwank 11:11-25). ¿Tukniˈijxëbë mrelijyonk ko nmëdäjtëm tuˈugë anmë?

◼ KYAJ DYAJKUBOKY KO JÄˈÄY YˈITY TSYËËNË OYTYIM PËNËTY MËËT. Taˈäjtpë paˈis, mä jyaˈatyë relijyonk diˈib nyasˈijxëp ets tyunët jëjpˈamë jäˈäy diˈib myëttsënaabyë myëëyetyëjk o myëëdoxytyëjk, ets tˈamdowdë gobiernë parë dyajsëbilpëktëdë jäˈäy ak yetyëjk o ak toxytyëjk. Ets ta relijyonk diˈib yajkubojktëp ko dëˈënë jäˈäy yˈit tsyëënëdë, per nyasˈijxëp ets tyuunˈadëˈëtstët jëjpˈamë wyintsëndëjk diˈib myëttsënääytyëp aguanë ënäˈkuˈunk. Per ¿wiˈixë Biiblyë tyukniˈixë? Biiblyë yajxon jyënaˈany: “Katë mnaywyinˈëënëdë. Pes ninäˈä tkaˈixtët ja Diosë kyutujkën diˈibaty mëˈinduundëp, diˈibaty yajtëgeepy ja pëjk ukënë wyintsëˈkën, ni yëˈë diˈibë yˈawdäjttëp diˈibë kyaj Diosëty, ni yëˈë diˈibë pekytyuundëp tsoytyuˈun mëët ak yetyëjk, ni yëˈë diˈibë dëˈën pekytyuundëp ak toxytyëjk” (1 Korintʉ 6:9). ¿Mnijäˈäp mijts ko taˈäjtpë relijyonk diˈib nyasˈijxëp etsë jäˈäy yˈit tsyëënëdët oytyim pënëty mëët?

¿Wiˈix jyatäˈäny tëgekyë relijyonk diˈibë tyëëmp yajkypy axëëk? Jesús jyënany: “Tëgekyë yëˈë kepy diˈibë kyaj tyëëmpˈaty oy yaˈëxpoˈtëˈkp es yajkujëbipë jëënoty” (Matewʉ 7:19). Dëˈënë dëˈën, tadë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty yajpoˈtëˈëgäämp ets kyutëgoyaˈany. Per ¿wiˈix kyutëgoyaˈany ets näˈä? Tyäˈädë jap yaˈatsoojëmbijty mä tadë liibrë diˈib xyëˈäjtypy, Diˈibʉ Jatanʉp o Apocalipsis kapitulo 17 etsë 18.

¿Wiˈix kyutëgoyaˈanyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

Okwinmayë tyäˈädë: Tuˈugë toxytyëjk diˈib mëˈinduump o diˈib myëttsënaapy mayë yetyëjk, ttukˈuˈunyë tuˈugë axëk jëyujk diˈib jëxtujkë kyëbäjk ets mäjkë wyäj (Diˈibʉ Jatanʉp 17:1-4). ¿Pën dëˈën yaˈijxkijxyëp extëmë tyäˈädë toxytyëjk? Mä Biiblyë jyënaˈany, ko yëˈë “diˈibë yˈaneˈempy ja naxwinyëdë ryeyëty”, tsuˈunk o ukyë wyit ets nyoˈkypyë poom ets mëk kumeeny jyaˈay. Nandëˈën jyënaˈany ko tyäˈädë toxytyëjk mëdë bryujë winmäˈäny, të twinˈëëny “nidëgekyë naxwinyëdë jäˈäyëty” (Diˈibʉ Jatanʉp 17:18; 18:12, 13, 23). Biiblyë xytyukjaygyujkëm ko tyäˈädë toxytyëjk, yëˈë yˈandijpy tëgekyë relijyonk diˈib yajkypyë tyëëmp axëëk.

Tadë axëk jëyujk yëˈë yˈandijpy tëgekyë anaˈam kutujkën diˈib jaˈäjtp yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jatanʉp 17:10-13).a Pääty ko Biiblyë jyënaˈany ko tadë toxytyëjk ttukˈuˈunyë tadë axëk jëyujk, yëˈë yˈandijpy ko tadë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty yëˈë nyëˈëmoopy tyuˈumoobyë anaˈambëtëjk diˈib jaˈäjtp yä Naxwiiny.

Per tim tsojk tyunäˈäny jyatäˈänyëty diˈib kyaj pën tˈawixy tjëjpˈixy, pesë Biiblyë jyënaˈany: “Ja mäjkpë wäj es ja axëk jëyujk tyukˈakˈatëp ja kujenytyoˈoxy, es dyajwëˈëmët niwäˈäts ëxwäˈäts. Es axtë tsyuˈtstäˈäytyëp ja nyiniˈx, es nyinoˈktäˈäytyëp diˈibë wëˈëmp” (Diˈibʉ Jatanʉp 17:16). Ajotkumonë ets atsëˈëk ajawë tadë anaˈambëtëjk tnibëdëˈëgäˈändë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets dyajkutëgoyaˈany. ¿Tiko dëˈën yˈadëˈëtsäˈändë? Tadë liibrë Diˈibʉ Jatanʉp tˈatsoojëmbity: “Diosë dëˈën të pyëjtäˈägëdë es dyajtuunëdë Diosë wyinmäˈäny” (Diˈibʉ Jatanʉp 17:17). Dios yëˈë kyuentëwitsaampy tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty mä axëëk të yˈadëˈëtstë ets të ttuknitijtë Dios ko dëˈën ttseky. Etsë Dios yajtunaambyë anaˈambëtëjk diˈib jantsy oy mëët të yˈittë parë ttunäˈänyë tyëyˈäjtën, ets kyutëgoyët tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty.

¿Ti net mijts mbäät xytyuny parë kyaj mgutëgoyët extëm kyutëgoyaˈany tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty? Tuˈugë ayuk diˈib tsoˈomp tsäjpotm jyënaˈany: “Pëtsëmdë [...] miitsëty diˈibaty njäˈäyˈäjttëp” (Diˈibʉ Jatanʉp 18:4). Tyamën ttiempëty ets mijts mbëtsëmët mä tadë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. ¿Yëˈë dëˈënë tyäˈädë yˈandijpy ko kyaj netë Dios xynyekymyëbëkët? Kyaj, pes ayoˈon nandëˈën pyäädandëp pënaty kyaj tmëbëktë Dios. (2 Tesalónikʉ 1:6-9). Mä jeˈeyë xypyäädët ja nitsokënë ja mä relijyongë tëyˈäjtënbë. Per ¿wiˈix mijts mbäät xynyijawë diˈibënë relijyonk tëyˈäjtën?

¿Wiˈix xyˈëxkapët ja relijyonk diˈib tëyˈäjtën?

¿Wiˈix tyëëmpˈatyë relijyonk diˈib tëyˈäjtën? (Matewʉ 7:17.)

Relijyonk diˈib tëyˈäjtën dëˈën tyëëmpˈaty:

◼ YAˈIJXËDËBË TSOJKËN. Pënaty jantsy Dios mëduundëp “kyaj yëˈëjëty ja naxwinyëdë [jäˈäy] jyaˈatëdë”, kyaj nyayjawëdë mëj këjxm mëdë wiink nax wiink käjpn. Ets naytsyojkëdëp nixim niyam (Fwank 13:35; 17:16; Apostʉlʉty 10:34, 35). Yëˈëjëty kyaj nyayaˈoogëdë nixim niyam, naytsyojkëdëp mëk, axtë mbäät tkuˈoogëdë myëguˈuktëjk (1 Fwank 3:16).

◼ MYËBËJKTËBË DIOSË YˈAYUK. Tadë relijyonk diˈib tëyˈäjtën tukniˈijxëdëp extëmë Biiblyë jyënaˈany, kyaj tyukniˈixëdë jäˈäyë kyostumbrë etsë “jäˈäyë yˈanaˈamën” (Matewʉ 15:6-9). ¿Tiko? Yëˈko Biiblyë yëˈë Diosë yˈAyuk, pes “Dios wyinmäˈänymyooy ja jyaˈayëty es tkëxjäˈäyët tëgekyë ja Diosë jyaaybyajtën, es tëgekyë tadë Diosë jyaaybyajtën tuump oy es nyaˈëxpëjkëm, ndukˈanaˈamëm, nyaˈoˈoyëm” (2 Timotee 3:16).

◼ YAJTUˈUGYËBË FAMILYË ETS PYUDËJKËBË JÄˈÄY PARË TMËMËDOWËDË OYBYË ANAˈAMËN. Mä relijyongë tëyˈäjtënbë yajkäjxwijpë yetyëjk diˈib të pyëjknë ets “ttsoktët ja yˈuˈunk nyëdoˈoxyëty extëm nyaytsyekyëty këˈëm”, ets pyudëjkëbë “kasäädë toxytyëjk twintsëˈëgëdët yëˈë nyaˈay”, etsë uˈunk ënäˈk yaˈanëëmëdë: “Mëmëdowdë mdääk mdeety” (Éfesʉ 5:28, 33; 6:1). Nandëˈën pënaty tuundëp jëjpˈam mä relijyongë tëyˈäjtënbë tsojkëp oy jyukyˈattët parë dyaktëdë ijxpajtën (1 Timotee 3:1-10).

¿Mˈixyˈajtypyë relijyonk diˈib dëˈën kyuytyuumpy? Tuˈugë liibrë diˈibë xyëˈäjtypy Holocaust Politics, diˈib pëtsëëm 2001 jyënaˈany ko kyajxyëbë jäˈäy dyaˈoˈktë mayë judiyë mä ja segunda guerra mundial, ets nan kyajxyëbë naxwinyëdë jäˈäy nyekynyayajäämˈook nyekynyayanääxˈoogëdë, koxyëp mayë jäˈäy jyukyˈaty extëmë Jyobaa tyestiigëty ets tpadundë diˈib yëˈëjëty yˈëwäˈx kyäjxwäˈxtëp.

Tyamë Jyobaa tyestiigëty yˈëwäˈx kyäjxwäˈxtëp ja oybyë anaˈamën mä 235 paˈis, per kyaj jeˈeyë tˈëwäˈx tkäjxwäˈxtë diˈibë Biiblyë myaytyakypy, nandëˈënën tkuytyundë. Oyxyëp ko xyˈamdoyë naybyudëkë tuˈugë Testiigë parë xynyijawët ti diˈibë Dios tsyejpy ets xytyunët, dëˈëntsoo xyˈawdatët extëm tˈoyˈixy. Pääty tyamën ttiempëty ets dëˈën xytyunët. Tuungojën tyamyë. Pes ¡wingoombë kyutëgoˈoyën tëgekyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty! (Sofonías 2:2, 3.)

Pën mˈaknijawëyaambyë Diosë yˈayuk diˈib yˈëwäˈx kyäjxwäˈxtëbë Jyobaa tyestiigëty, tukjayë diˈib yä abatkëˈëy ets ta net xykyaxët mä tadë direksion.

□ Ntseebyëts tuˈugë foyetë diˈib xyëˈäjtypy: ¿Ti Dios tsyojkypy ets nduˈunëm?

Nigäjx ti ayuk.

□ Nijawëyaambyëts wiˈixë jäˈäy xytyukˈëxpëktë Biiblyë mä jyëën tyëjk.

[Notë]

[Mä tmaytyaˈaky diˈib jëjpˈam pajina 3]

Tadë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty yëˈë “diˈibë yˈaneˈempy ja naxwinyëdë ryeyëty”

[Mä tmaytyaˈaky diˈib jëjpˈam pajina 3]

“Pëtsëmdë [...] miitsëty diˈibaty njäˈäyˈäjttëp”