Nˈokjäˈäyˈäjtëm extëmë Jyobaa

1. ¿Tiko Diosmëduumbëty mëët yaˈijxkijpxyë kokë kepy? (Ix nanduˈunë dibujë).

¿TË NÄˈÄ xyˈokˈijxpë wiˈix tuˈugë kokë kepy jeˈeyë yˈuˈuymyiny yˈuˈuyxyipy ko jyantsy pyojy ets kyaj kyëday? ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Ko kyaj mbäät duˈun njäˈäyˈäjtëm extëm näägë jäˈäy mëdiˈibë niwiˈixtsow kyayajtëjy, tsojkëbën nˈijtëm yuunk naxypy, duˈunxyëp extëm nˈuˈuymyiˈin nˈuˈuyxyëjpëm. ¿Wiˈix mbäät duˈun nduˈunëm? Ko nˈijxwëˈëmëm ja jukyˈäjtën ko tyëgatsët ets ko nwingutsëˈkëm wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm wyinmaytyë ets wiˈix tijaty ttunäˈändë.

2. ¿Wiˈix mbäät njäˈäyˈäjtëm ko tyëgatsëdë jukyˈäjtën, ets ti nnimaytyäˈägäˈänëm mä yäˈädë artikulo?

² Niˈamukë ninuˈun nDiosmëduˈunëm itäˈänëm yujy tudaˈaky, nyajnigëxëˈëgäˈänëm ja paˈˈayoˈowën ets njaygyukëyäˈänëm wiˈix yaˈix yajpäättë ja nmëguˈukˈäjtëm. Mä yäˈädë artikulo yëˈë nanduˈun nˈixäˈänëm wiˈix näägë Diosmëduumbë pyudëjkëdë ko duˈun jyaˈayˈäjttë ets agujk jotkujk yajpattë oy tyëgäjtstë ja jyukyˈäjtën. Nanduˈun nˈixäˈänëm wiˈix ëtsäjtëm mbäät duˈun njäˈäyˈäjtëm. Per min jawyiin nˈokˈijxëm wiˈixë Jyobaa mëdë Jesus xytyukniˈˈijxëm parë njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy.

JYOBAA MËDË JESUS YUUNK NAXYPY JYAˈAYˈATTË

3. ¿Tiko njënäˈänëm ko Jyobaa yuunk naxypy?

³ Mä Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa yëˈë tuˈugë “Kaats”, ¿tiko? Yëˈko kaats täˈtspëky yˈity ets tsip nyajˈyuˈkxëm (Deut. 32:4). Per kyaj net yëˈë tˈandijy ko kyaj dyajtëgatsy mëdiˈibë të ttuknibëjktäägë ttunäˈäny. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Yëˈko extëm tyam tyëgäjtsˈadëˈëtsy ja jukyˈäjtën, Jyobaa nanduˈunën net tijaty ttuny parë ttukniwaˈaky mëdiˈibë të ttuknibëjktäägë. Jyobaa duˈun ojts xyajkojëm extëm yëˈë jyaˈayˈaty, pääty mbäät nanduˈun pojën nˈijxwëˈëmëm ko tyëgatsy ja jukyˈäjtën. Të xymyoˈoyëmë Biiblyë mä nbatëm ja ëwij käjpxwijën parë nnijäˈäwëm ti nduˈunëm ko nety nwinguwäˈkëm ja amay jotmay. Ko nˈijxëm wiˈix tijatyë Jyobaa ttuny ets ko xymyoˈoyëm ja yˈëwij kyäjpxwijën, yëˈë xytyukˈijxëm ko yëˈë tuˈugë Dios mëdiˈibë mëk tënaapy, per mbäät nanduˈun tijaty dyajtëgatsy.

4. Oknimaytyäˈäk tiko njënäˈänëm ko Jyobaa kyaj yëˈë wyinmäˈäny ttimyˈyajtunäˈäny (Levítico 5:7, 11).

⁴ Ak oyë Jyobaa yˈanaˈam tyëyˈäjtën ets tsuj yajxon yaˈijxkuk yajjaygyukë. Yëˈë kyaj tˈaxëktunyë nyax kyäjpn ets kyaj mëkë wyinmäˈäny ttimymyëdaty. Min nˈokˈijxëm wiˈixë Jyobaa jyaˈayˈajty mët ja israelitëty ko tˈamdooy dyaktët ja wyintsëˈkën. Kyaj tuknax tˈamdooy ja kumeenyjyaˈay ets ja ayoobëjäˈäy, pes duˈun tˈamdooy extëmë nety niduˈuk niduˈuk tmëdattë ja madakën (käjpxë Levítico 5:7, 11).

5. Oknimaytyäˈäk mët tuˈugë ijxpajtën ko Jyobaa yujy tudaˈaky ets paˈˈayoop.

⁵ Jyobaa kyaj yëˈë wyinmäˈäny ttimyˈyajtunäˈäny ets jaa dyajnigëxëˈëky ko ijtp yujy tudaˈaky ets paˈˈayoop. Extëm nˈokpëjktakëm, ko nety dyajkutëgoyaˈany ja axëkjäˈäytyëjk mëdiˈibë Sodoma, ijt yujy tudaˈaky. Pääty tkejxy ja yˈanklës parë nëjkx tˈanëëmë Lot ets nyëjkxët tungëjxy kopkëjxy. Perë Lot tsëˈkë, ta tˈanmääyë Jyobaa pën mbäät nyëjkxy mëdë fyamilyë jam Zóar, etsë Jyobaa yajkutëgoyaambyë nety nanduˈunë taabë käjpn. Ojtsxyëp mëktaˈaky tˈanëëmë Lot parë nyëjkxët mä të yajkexy, perë Jyobaa nyasˈijxë parë nyëjkxët Zóar ets kyaj tnekyyajkutëgooy ja käjpn (Gén. 19:18-22). Ko tiempë nyajxy, Jyobaa nanduˈun tpaˈˈayooy ja jäˈäyëty mëdiˈibë Nínive. Pes kyajxë Jonás parë nëjkx ttukˈawanë ko Dios yajkutëgoyanëdëp mët ko axëëk jyukyˈattë. Per kom jodëmbijttë, ta kyaj nyekykyutëgooytyë (Jon. 3:1, 10; 4:10, 11).

6. Oknimaytyäˈäk tiko njënäˈänëm ko Jesus duˈun jyaˈayˈaty extëmë Tyeety.

⁶ Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, duˈun jyaˈayˈajty extëmë Tyeety, pes kyaj duˈun tijaty ttimytyunany extëmë nety ja anaˈamën jyënaˈany. Extëm tëgok, pyudëjkë tuˈugë toxytyëjk mëdiˈibë kyaj yˈisraelitëty, per yëˈëyë nety të yajtuknigexy ja mëdiˈibë duˈun extëm ja borreegëty mëdiˈibë të yeˈeytyëgoytyë “mä yëˈë naxwinyëdë Israel”. Yäˈädë toxytyëjk mëktaˈaky tˈanmääyë Jesus parë dyaˈˈagëdäˈägët ja nyëëx mëdiˈibë nety “myëdäjtypy ja kaˈoybyë” ets nëgoo yˈokˈaxëktuunënë, Jesus pyaˈˈayoow ets yaˈˈagëdak (Mat. 15:21-28). Min nˈokˈijxëm wiˈix jatëgokë Jesus jyënany määnëmë nety tkayajtsondaˈagyë Tyeetyë tyuunk yä Naxwiiny. Jyënany: “Diˈibëts xyˈëxtijp […], nan nˈëxtijëpts ëj mätsë nDeetyëts” (Mat. 10:33). Per ¿ojtsëdaa Jesus tˈëxtijˈyë Pedro ko tëgëkˈok jyënaˈany ko kyaj yˈixyˈatyëty? Kyaj. Pesë nyijäˈäwëbë nety ko Pedro ninäˈä kyamastuˈudäˈänyëty ets ko myëkjäˈäwëbë nety extëm të yˈadëˈëtsy. Ko Jesus jyukypyejky netyë nyaybyatë mëdë Pedro ets waˈan tˈanmääy ko të nety tpokymyeˈkxy ets ko tsyojkypy (Luk. 24:33, 34).

7. Extëm jyënaˈanyë Filipʉs 4:5, ¿wiˈix nyaˈixyˈatäˈänëm?

⁷ Extëm të nˈijxëm Jyobaa mëdë Jesus yuunk naxypy jyaˈayˈattë ets kyaj yëˈë wyinmäˈäny ttimyˈyajtunäˈändë. Ets ëtsäjtëm, ¿wiˈix njäˈäyˈäjtëm? Jyobaa tsyojkypy ets nanduˈun njäˈäyˈäjtëm (käjpxë Filipʉs 4:5). Pääty nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Xyˈixyˈäjttëbëts ja nmëguˈuktëjk ko kajpxyjyaygyujkëbëts, maˈkxtujkpëts ets ko mëdoowbëts? ¿O duˈunëts nyaˈixyˈaty ko kujuunëts ets ko mëkëtsë nwinmäˈäny nmëdaty? ¿Duˈunëts tijaty ndimytsyoky yajtunët extëmëts nwinmay, o nmëdoowˈijtypyëts wiˈixëts ja nmëguˈuktëjk wyinmaytyë ets ngupëjkypyëts extëm tijaty ttunäˈändë pën nˈijxypyëts ko oybyëtsëmäämp?”. Ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy yëˈë nety nyajnigëxëˈkëm ko duˈun njäˈäyˈäjtëm extëmë Jyobaa mëdë Jesus. Per min nˈokˈijxëm majtsk pëky mä tsyokyëty duˈun njäˈäyˈäjtëm. Myëduˈuk, ko tyëgatsët ja jukyˈäjtën ets myëmajtsk, ko kyatuˈugyët ja winmäˈäny mëdë nmëguˈukˈäjtëm mä wiˈix tijaty ttunäˈändë.

NˈOKKUPËJKËM KO TYËGATSËT JA JUKYˈÄJTËN

8. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë ngupëjkëm ko nety tyëgatsy ja jukyˈäjtën? (Ixë nanduˈunë notë).

⁸ Ko tyëgatsëdë jukyˈäjtën, tsojkëp ngupëjkëm ets nˈijxwëˈëmëm. Mbäät ajotkumonë nbatëm ja amay jotmay, extëm ko nˈyuubajt nbäˈämbajtëm, yˈamääytyaˈaky ja meeny sentääbë o tyëgatsy ja gobiernë. Ko duˈun ajotkumonë tijaty tyëgatsy, mbäädë net nbatëm ja amay jotmay extëm kyaj ndimyˈëwxijt ndimyjyëjpˈijxëm (Ecl. 9:11; 1 Kor. 7:31). Axtë mbäät nanduˈun xytsyiptakxëm ko nyajkajxëm wiinktsoow Diosmëduumbë, per mbäät nˈijxwëˈëmëm oy wyiˈixˈatët. Min nˈokˈijxëm taxk pëky ti xypyudëkëyäˈänëm parë duˈun nduˈunëm: 1) ngupëjkëm wiˈix të tyëgatsy ja jukyˈäjtën, 2) jamyë nbëjktakëm ja winmäˈäny mä tijaty tyam mbäät nduˈunëm ets kyaj mä mëdiˈibë të nyaxy, 3) nwinmäˈäyëm tijaty oy të nduˈunëm ets 4) nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm.b Min nˈokˈijxëm wiˈix näägë nmëguˈukˈäjtëm të pyudëkëdë ko duˈun të ttundë.

9. ¿Ti pudëjkëdë tuˈugë kasäädë jäˈäy mëdiˈibë nety tuundëp misioneerë ko ajotkumonë tyëgäjtstë jyukyˈäjtën?

⁹ Kupëk wiˈix të tyëgatsy ja mjukyˈäjtën. Emanuele mëdë Francesca misioneerë tyundë ets yajkajxtë wiink paˈis. Ko jap jyäjttë, ta tpëjktaktë ja wyinmäˈäny parë tjatäˈändë ja ayuk mëdiˈibë jäˈäy kyäjpxtëp ets tˈixyˈatäˈändë niˈigyë ja nmëguˈukˈäjtëm. Per jeˈeyë nety jap të nyäämjäˈttë ko tsyondakyë COVID-19 ets kyaj mbäät ojts nyekytyuˈukmuktë mët ja myëguˈuktëjk. Ja tyäägë Francesca ajotkumonë yˈoˈky, jyaninëjkxan ja fyamilyë, per kyaj nety mbäät tninëjkxy mët ko jyaˈˈaty COVID-19. ¿Ti pudëjkë Francesca? Myëduˈuk, yëˈë ko ojts nimajtsk tmënuˈkxtäˈäktë Jyobaa ets tˈamdoowdë wijyˈäjtën parë tnijawëdët ti tyundëp. ¿Wiˈixë Jyobaa yˈatsoowëmbijtëdë? Mët yëˈëgyëjxm tuˈugë bideo mä tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm jyënaˈany: “Ko netyë ngupëjkëm wiˈix tyëgatsyë jukyˈäjtën, pojën jatëgok nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk ets ndukxondakëm wiˈix të tyëgatsy ja jukyˈäjtën”.c Myëmajtsk, yëˈë ko niˈigyë tjäjttë wiˈix yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtët mä telefënë, ets axtë yaˈëxpëjktsondaktë tuˈugë jäˈäy. Ets myëdëgëëk, yëˈë ko kyupëjktë etsë nmëguˈukˈäjtëm pyudëkëdët ets jyotkujkmoˈoyëdët. Ojts nanduˈun tkuˈëw tkukäjpxëdë ko duˈun yajpudëjkëdë. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm xëmë tyuknigajxë tuˈugë tekstë mëdiˈibë jotkujkmooyë, jaa duˈun ttuuny naa tuk jëmëjtën. ¿Ti yäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko pën ngupëjkëm extëm të tyëgatsyë jukyˈäjtën, ta agujk jotkujk nnayjyawëyäˈänëm.

10. ¿Ti tyuunë Christina parë ojts tˈijxwëˈëmy ko tyëgäjtsyë jukyˈäjtën?

¹⁰ Jamyë mwinmäˈäny pëjktäˈäk mä mëdiˈibë tyam mbäät xytyuny ets kyaj mä mëdiˈibë të nyaxy. Christina, jap tsyoony Rumania ets tsyëënë Japón, japë nety yeˈey mä tuˈugë kongregasionk mä yajkajpxyë inglés, per ta yˈadëgooy ets axëëk jyantsy nyayjyäˈäwë. Ko duˈun jyajty, kyaj net yëˈëyë ojts tmëmääy tmëdäjnë, niˈigyë jyënany ko nyaxäˈäny mä kongregasionk japonés ets tjatäˈänyë taabë ayuk parë duˈun kyäjpxwäˈkxäˈäny. Christina, ta tˈanmääy tuˈugë kiixy mëdiˈibë nety mëët tyuny parë tyukniˈˈixëdët ja ayuk japonés, yëˈë yajtuundë Biiblyë etsë foyetë Jukyˈat agujk jotkujk ko yajtukniˈˈijxë. Ko Christina niˈigyë ojts tjäjnë japonés, ta yäˈädë kiixy yˈanmääyë ko yˈaktimynyijawëyaampy tijaty myaytyakypyë Biiblyë. Yäˈädë yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko pën jamyë jot winmäˈäny nbëjktakëm mä mëdiˈibë tyam mbäät nduˈunëm, mbäät agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ets mbäädë net pojën nˈijxwëˈëmëm extëm të tyëgatsy ja jukyˈäjtën.

11. ¿Ti tyuun tuˈugë kasäädë jäˈäy ko ja meeny sentääbë yˈamääytyaky?

¹¹ Pudëkë ja mmëguˈuktëjk. Tuˈugë kasäädë jäˈäy mëdiˈibë tsënaapy mä kyubokyë Diosë tyuunk ojts yˈagëxëdë ja myeeny syentääbë mët ko mä taabë paˈis kujënäjk ja meeny. ¿Ti tyuundë ko tyëgäjtstë ja jyukyˈäjtën? Adëyë jyukyˈäjttë ets pyëjktaktë ja wyinmäˈäny parë niˈigyë tpudëkëyäˈändë jäˈäy mä yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets kyaj yëˈëyë ojts tmëmay tmëdäjttë wiˈixë nety jyat kyëbattë (Apos. 20:35). Ja yetyëjk jyënany: “Kom jamëts ja nxëëw ndiempë nyajnäjxtë mäts nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxtë, ni tiempëts ngamëdäjttë parëts nmëmay nmëdäjtët wiˈixëtsë nety të njat të ngëbattë, pes yëˈëyëts nduundë ja Diosë tyuunk”. Yäˈädë yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko oy näˈä tyëgatsët ja jukyˈäjtën, oy ko duˈunyëm nbudëjkëˈadëtsëmë jäˈäy mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm.

12. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëm extëm yajnimaytyaˈagyë apostëlë Pablo parë ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈayuk oytyim pënëty?

¹² Mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, tsojkëp nyajtëgäjtsëm wiˈix ja jäˈäy nmëtmaytyäˈägäˈänëm, pes tiiyëm myëbëjktëp, määyëm tsyoondë ets wiˈixëm jyaˈayˈattë. ¿Tiko mbäät duˈun njäˈäyˈäjtëm extëmë apostëlë Pablo? Yëˈko duˈunë jäˈäy tmëtmaytyaky extëmë nety yaˈix yajpäättë ets jyaygyujkë. Jesus yëˈë tuunkmooyë parë tyunët apostëlë (Rom. 11:13). Etsë Pablo tyuunën duˈun, tyukmëtmaytyak ja Diosë yˈayuk, ja judiyëtëjk, grieegë jäˈäyëty, ëxpëkyjyaˈayëty, kamduump ujtstuumbëty, yajkutujkpëty etsë reyëty. ¿Ti tyuun parë tˈajäjt tjotjäjtë? Pablo jyënany: “Kots nˈijty mët oytyim diˈibë jäˈäyëty, nandëˈënëts nnaybyëjtaˈagyëty extëm yëˈëjëty” (1 Kor. 9:19-23). Pääty ko ijty ttukmëtmaytyaˈagyë Diosë yˈayuk tuˈugë jäˈäy, yëˈë yˈijx mä tsyoony ets ti myëbëjkypy. Yäˈädë yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko mbäät niˈigyë jäˈäy tmëdoowˈityë Diosë yˈayuk mä ngäjpxwäˈkxëm, pën nˈëxtäˈäyëm ja winmäˈäny ets pën nˈijxëm wiˈix yaˈixy yajpääty.

NˈOKWINTSËˈKËM WIˈIX WYINMAYTYË JA NMËGUˈUKˈÄJTËM

13. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë 1 Korintʉ 8:9 parë nwingutsëˈkëm wiˈix wyinmaytyë ja nmëguˈukˈäjtëm?

¹³ Ko njaygyujkëm wiˈix yaˈix yajpäättë ja nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nwingutsëˈkëm wiˈix wyinmaytyë. Extëm nˈokpëjktakëm, ta näägë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë naywyinˈujk nayˈaˈujkëdëp ets ta net mëdiˈibë kyaj tii ttimyyajtundë. Ta mëdiˈibë uktëp wanaty ets ta nanduˈun mëdiˈibë ninuˈun kyaˈuuktë. Niˈamukë Diosmëduumbë ak oy ak mëk yajpäädäˈändë, per wiˈixëm nyaygyuentëˈatëdë. Pën winmäˈäyëm ko extëm tijaty nduˈunëm duˈunën yˈoyëty ets nanduˈun nduktunäˈänëm ja nmëguˈukˈäjtëm, mbäädë net nyaˈëëwdëgoˈoy nyajkäjpxtëgoˈoyëm ets kyaj mëët tuˈugyë nekyˈijtëm. ¡Ets niwiˈixtsoow duˈun ngatunäˈänëm! (käjpxë 1 Korintʉ 8:9; 10:23, 24). Min nˈokˈijxëm majtsk pëky wiˈixën xypyudëkëyäˈänëmë Biiblyë yˈëwij kyäjpxwijën parë kyaj yëˈë ja nwinmäˈänyˈäjtëm ndimyyajtunäˈänëm ets parë tuˈugyë nnayaˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm.

14. ¿Mëdiˈibatyë ëwij käjpxwijën mbäät xypyudëjkëm parë nˈijxëm wiˈix nnaywyit nnayxyojxëm ets nnayˈoytyuˈunëm?

¹⁴ Wiˈix nnaywyit nnayxyojxëm ets nnayˈoytyuˈunëm. Jyobaa kyaj të xymyoˈoyëm tuˈugë anaˈamën mä tnigajpxy wiˈix mbäät nnaywyit nnayxyojxëm, per yajkypyë ëwij käjpxwijën mä Biiblyë mëdiˈibë mbäät xypyudëjkëm. Extëm nnaywyit nnayxyojxëm, tsojkëp nyajmëjpëtsëˈëmëmë Dios ets nyaˈijxëm ko kyaj yëˈë winmäˈäny ndimyˈyajtunäˈänëm ets ko duˈun nnayˈoytyuˈunëm “extëm pyaatyëty ets extëm nyigëxëˈëgët ko tapë jot winmäˈäny” (1 Tim. 2:9, 10, TNM; 1 Peed. 3:3). Pääty kyaj ntsojkëm ets ak ëjtsë jäˈäy xyˈijxëm extëm të nnaywyit të nnayxyojxëm. Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, mbäät nanduˈun pyudëkëdë ëwij käjpxwijën mëdiˈibë yajkypyë Biiblyë parë kyaj dyajnaxkëdäˈäktët ja anaˈamën mä wiˈix mbäät nnaywyit nnayxyojxëm o nnaywyoˈk nnaygyaˈxëm. Extëm nˈokpëjktakëm, mä tuˈugë kongregasionk ja ënäˈktëjk jantsy kon ijty nyaygyaabëdë ets kyaj nyaygyääxëdë mët ko duˈun ja moodë. Ja mëjjäˈäytyëjk jyapudëkëyandëbë netyë yäˈädë ënäˈktëjk, per ¿wiˈixë nety mbäät tpudëkëdë ets kyaj ttimyˈyajnaxkëdäˈäktët tuˈugë anaˈamën? Ja sirkuitë ta tˈanmääy ja mëjjäˈäytyëjk wiˈix mbäät tˈanëëmëdë ja nmëguˈukˈäjtëm: “Pën mnaxäämp mä plataformë ets pën ak yëˈë yˈijxtëp wiˈix të mnayˈoytyunyëty ets kyaj tnekymyëdoowgukëdë ti jam mnimaytyakypy, ¿këdii tsojkëp xyˈixët wiˈix të mnayˈoytyunyëty ets wiˈix ja mwit mxox të xytyuktëkë?”. Duˈun dyaˈoˈoyëdë ja jotmay ets kyaj ojts ttimyyajnaxkëdäˈäktë tuˈugë anaˈamën.d

15. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë Biiblyë yˈëwij kyäjpxwijën parë nˈijxëm wiˈix ntsoybyatäˈänëm? (Romanʉs 14:5).

¹⁵ Wiˈix ntsoybyatäˈänëm. Niduˈuk niduˈuk mbäät nˈijxëm wiˈix ntsoybyatäˈänëm (Gal. 6:5). Ko nety ntsoybyatäˈänëm, tsojkëp nˈijxëm pën nmëmëdoˈowëm ja Diosë yˈanaˈamën mä tnigajpxy ko kyaj ngupëjkëm ja neˈpyny ets kyaj ninëjkxëmë jäˈäy mëdiˈibë mëët tyun kyäjpxtë kaˈoybyëtëjk, pes yajkubojkypyë Dios (Apos. 15:20; Gal. 5:19, 20). Per këˈëmë net mbäät nˈijxëm wiˈix nnayajtsoybyatäˈänëm. Ta näägë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajtuundëbë tsooy mëdiˈibë yajjëˈëmp o yajtukuumdëp ets ta net nääk mëdiˈibë yajtuundëp ja ääy ujts. Pën ëtsäjtëm të nnijäˈäwëm wiˈix nnayajtsoybyatäˈänëm, kyaj mbäät ja nmëguˈukˈäjtëm nˈanmäˈäyëm ko nanduˈun mbäät ttundë. Oy ko nwingutsëˈkëm wiˈix wyinmaytyë ets këˈëm twinˈixtët wiˈix nyayajtsoybyatäˈänëdë. Pääty oy ko njamyajtsëmë yäˈädë taxk pëkypyë 1) ko ja Diosë gyobiernë yëˈëyë yajjëjptëgoyaampy ja yuu päˈäm (Is. 33:24); 2) ko niduˈuk niduˈugë Diosmëduumbë këˈëm mbäät twinˈixy ti mëdiˈibë pudëkëyanëp (käjpxë Romanʉs 14:5); 3) kyaj nˈëbat ngäjpxpatëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets kyaj tii nduˈunëm mëdiˈibë mbäät yajkunapëty (Rom. 14:13), ets 4) Diosmëduumbëty tsyojktëbë myëguˈuktëjk ets jyaygyujkëdëp ko mëdiˈibë niˈigyë oy, yëˈë ko tuˈugyë nyayaˈitëdët ets kyaj yëˈë yajnaywyäˈkxëdë wiˈix wyinmaytyë (Rom. 14:15, 19, 20). Pën nduˈunëm duˈun, ta tuˈugyë nnayaˈitäˈänëm mët ja nmëguˈukˈäjtëm ets nanduˈun nyajjapˈatäˈänëm ja tuˈugyëˈäjtën mä nduˈukmujkëm.

16. ¿Wiˈix mbäädë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundëp mëjjäˈäy nyayjyaygyukëdë mët ja myëguˈuktëjk? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁶ Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, oy ko ja myëguˈuktëjk ttukˈixtët ko jyaygyujkëdëp wiˈix tijaty yajtuny (1 Tim. 3:2, 3). Extëm nˈokpëjktakëm, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump mëjjäˈäy kyaj yëˈë ja wyinmäˈäny ttimyyajtunäˈäny mët ko mëjjäˈäy mëˈˈënäˈknë. Nyijäˈäwëp ko mä jam të tyuˈukmuktë, mbäät niduˈuk ja myëguˈuk pyudëkëty ja Diosë myëjääw parë tnigäjpxët wiˈix mbäät tijaty yˈoybyëtsëmy. Ets pën ja wiinkpë mëjjäˈäytyëjk yˈijxtëp ko oybyëtsëmäämp extëm të jyënaˈany ja nmëguˈukˈäjtëm ets kyaj yajkutëjy ja Diosë yˈanaˈamën, ta tkupëktë oy kyatuˈugyëdë ja wyinmäˈäny.

NDUKˈOYˈÄJTËM KO NˈIJTËM YUUNK NAXYPY

17. ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy?

¹⁷ Mëjwiin kajaa ndukˈoyˈäjtëm ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy. Extëm nˈokpëjktakëm, oy nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets tuˈugyë mëët nyajpatëm. Ndukxondakëm nanduˈun ko nmëguˈukˈäjtëm wiˈixëm ja kostumbrë tmëdattë ets wiˈixëm jyaˈayˈattë, ets tuˈugyë mëët nˈawdäjtëmë Jyobaa oy mä tsyoondë. Ets mëdiˈibë niˈigyë agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm, yëˈë ko nnijäˈäwëm ko duˈun njäˈäyˈäjtëm extëmë Jyobaa, mëdiˈibë jäˈäyˈäjtp yuunk naxypy.