¿Të xyjyaty wiˈix mˈagujkˈat mjotkujkˈatët?

1. ¿Ti yˈandijpy ndukjotkëdakëm tijaty nmëdäjtëm, ets ko kyaj net ndukjotkëdakëm?

¿MDUKJOTKËDAKYPY tijaty mmëdäjtypy? Pënaty tyukjotkëdaktëp tijaty myëdäjttëp, yajtsobattëp tijatyë Jyobaa të myoˈoyëdë ets päätyë net yajpäättë agujk jotkujk. Ets kyaj net wiˈix nyayjyawëdë ko tkamëdattë ti jyatsojktëp. Per oyë net njaˈˈagujkˈäjt njajotkujkˈäjtëm, oy ko duˈunyëm nmëmäˈäy nmëdäjëm wiˈix mbäät mas niˈigyë nmëduˈunëmë Jyobaa (Rom. 12:1; 1 Tim. 3:1). Ets pën tyam kyaj nyajmoˈoyëm ja tuunk mëdiˈibë njatsojkënyëˈäjtëm, mbäät duˈunyëm nyajpatëm agujk jotkujk.

2. ¿Tiko kyujotmayëty ko tuˈugë jäˈäy kyaj ttukjotkëdaˈaky tijaty myëdäjtypy?

² Ko ngatukjotkëdakëm tijaty nmëdäjtëm, mbäädë net nduˈunëm mëdiˈibë kyaj yˈoyëty. Ixtëm nˈokpëjktakëm, ta nmëguˈukˈäjtëmëty mëdiˈibë nëgooyë tyuunniˈigyëndë mët ko tjuyäˈändë tijaty kyaj dyajtëgoyˈattë. Nan ta net nääk mëdiˈibë të tyon të myaatstë o të tnixäjëdë tijaty mët ko të tˈoyˈixtë, waˈan wyinmääytyë: “Ëjtsxyëbëtsë yäˈädë njaˈäjtypy”, “Njajaˈˈataambyëts jaˈijty” o “Mbäädëts tyamë yäˈädë meeny nmënëjkxy ets jaajëts jatëgok ngoonëmbitët”. Per ko nmaˈtsëm, yëˈë nety jam nduˈunëm mëdiˈibë Jyobaa yˈaxëkˈijxypy mët ko yaˈˈaxëˈkëp ja xyëëw (Prov. 30:9). Nan ta nmëguˈukˈäjtëmëty mëdiˈibë axëëk jantsy nayjyäˈäwëdëp mët ko kyaj të yajmoˈodë ja tuunk mëdiˈibë jyatsojkënyëˈäjttëp ets axtë të tmäjtstuˈuttë Jyobaa (Gal. 6:9). ¿Wiˈixën ko tuˈugë Diosmëduumbë duˈunë wyinmäˈäny yˈoktimyjyäjnë? Waˈan mët ko kyaj tˈoktukjotkëdaknë tijaty myëdäjtypy.

3. ¿Wiˈix xyjyotkujkmoˈoyëm ixtëm jyënaˈanyë Filipʉs 4:​11, 12?

³ Tsojkëp niˈamukë ndukjotkëdakëm tijaty nmëdäjtëm, pesë apostëlë Pablo duˈun jyënany: “Tëjëts njaty wiˈixëts nˈagujkˈat njotkujkˈatët oyëts wiˈix nyaˈix nyajpäädët” (käjpxë Filipʉs 4:​11, 12). Ko duˈun jyënany, tsumy matsyë nety yˈity, per duˈunyëmë nety agujk jotkujk yajpääty. Pën kyaj nëgoo ndukjotkujkˈäjtëm tijaty nmëdäjtëm, yˈijxpajtënë Pablo mbäät xypyudëjkëm. ¿Per wiˈixën mbäät nˈagujkˈäjt njotkujkˈäjtëm oy ti tyun jyatëdët? Mä yäˈädë artikulo nˈixäˈänëm tëgëëk pëky.

NˈOKKUˈËˈËW NˈOKKUKÄJPXËM TIJATY

4. ¿Wiˈix xypyudëkëyäˈänëm parë agujk jotkujk nyajpatëm ko tijaty nguˈëˈëw ngukäjpxëm? (1 Tesalónikʉ 5:18).

⁴ Ko nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty, ta niˈigyë agujk jotkujk nyajpäädäˈänëm (käjpxë 1 Tesalónikʉ 5:18). Ixtëm nˈokpëjktakëm, pën njantsy myëjjäˈäwëm tijaty tyam nmëdäjtëm, ta kyaj nmëmayäˈän nmëdäjäˈänëm tijaty kyaj nmëdäjtëm. Ets pën nguˈëˈëw ngukäjpxëmë Jyobaa wiˈix tyam nmëduˈunëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nwinmäˈäyëm wiˈix mbäät mas oy nmëduˈunëm ets kyaj yëˈëyë nmëmayäˈän nmëdäjäˈänëm ja tuunk mëdiˈibë njatsojkënyëˈäjtëm mä nyax kyäjpn. ¡Päätyënë Biiblyë xyˈanëmäˈäyëm ets nmoˈoyëmë dyoskujuyëmë Jyobaa mä nmënuˈkxtakëm! Ko nguˈëˈëw ngukäjpxëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë Dios xymyoˈoyëm ja “yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën, diˈibë waanë niˈigë myëjëty këdiinëm diˈibë jäˈäy mbäät tjaygyukë” (Filip. 4:​6, 7).

5. ¿Tijatyë Jyobaa tyukmëduun ja israelitëty mëdiˈibëxyëp ojts tkuˈëw tkukäjpxëdë? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁵ Nˈoknimaytyakëm ja israelitëty, kanäkˈok tmëˈabajt tmëgutujktë Jyobaa mët ko tjotˈäjttë ja käˈäyën ukën mëdiˈibë Egipto (Núm. 11:​4-6). Tëyˈäjtën ko tsip nimëjääwë nety dyajnaxtë ja jukyˈäjtëm ko jyëdijttë jam tëˈëtsˈitum. Per koxyëp tjamyajtstë ti Jyobaa tukmëduunëdë, agujk jotkujkxyëp nyayjyäˈäwëdë. Ojtsxyëp tjamyatstë ko Jyobaa kyajx mäjkë ayoˈon jap Egipto parë yaˈˈawäˈätspëtsëëmëdë mä nety axëëk yajtundë ets yajtuumbëˈat yajmosëˈattë. Ets ko jap pyëtsëëmdë “ojts tˈamëdowdë ja Egiptë jäˈäyëty”, ja oorë, platë etsë wit (Éx. 12:​35, 36). Nan ojtsxyëp tjamyatstë wiˈixë Jyobaa dyajtuuny ja myëjääw ko ojts dyajwaˈkxy ja mar Rojo parë nyaxtët ets kyaj wiˈix tyunëdët ja myëtsip. Ets ko ttuknäjxtë ja tëˈëtsˈitum, Jyobaa yajkääy yaˈukëdë tuˈuk tuˈugë xëëw mëdë manaa. Per ja israelitëty, kyaj agujk jotkujk yajpattë. ¿Tiko? Yëˈko kyaj tmëjjäˈäwëdë tijatyë nety myëdäjttëp ets kyaj mët ko ojts tyëgoyˈäjtxëdë ja kyaˈayën yˈukën.

6. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë tijaty nguˈëˈëw ngukäjpxëm?

⁶ ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë tijaty nguˈëˈëw ngukäjpxëm? Myëduˈuk, yëˈë ko njuˈtëmë tiempë tuˈuk tuˈugë xëëw ets nbawinmäˈäyëm tijaty nmëdäjtëm ets ndukxondakëm. Mbäät ngujäˈäyëm tuk pëky majtsk pëky ti mëdiˈibë nguˈëwëyäˈän ngukäjpxëyäˈänëm (Lam. 3:​22, 23). Myëmajtsk, yëˈë ko tuˈuk tuˈugë xëëw nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty yajtukmëduˈunëm, per mas niˈigyë mbäät nguˈëˈëw ngukäjpxëmë Jyobaa (Sal. 75:1). Ets myëdëgëëk, yëˈë ko mëët nnaymyaˈayëm ja jäˈäy mëdiˈibë winë kyuˈëˈëw kyukäjpxëp. Pes mbäät tuˈugë jäˈäy xytyukninäjxëm wiˈix jyaˈayˈaty, pën kyuˈëˈëw kyukäjpxëp tijaty o pën kyaj (Deut. 1:​26-28; 2 Tim. 3:​1, 2, 5). Pën nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty, ta kyaj axëëk nnayjyawëyäˈänëm ko ngamëdäjtëm ti njatsojkëm.

7. ¿Ti pudëjkë Aci parë nyayjyäˈäwë jotkujk?

⁷ Nˈoknimaytyakëmë yˈijxpajtënë Aci, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tsënaapy Indonesia. Yëˈë duˈun tnimaytyaˈaky: “Nuˈun ojts tyuˈuyeˈey ja COVID-19, ojtsëts nˈijxkijpxyë wiˈixëtsë nety ja njukyˈäjtën nyajnaxy ets wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëmëtyë dyajnaxtë ja jyukyˈäjtën, ets yëˈëts mëdiˈibë mon tuk xyajnayjyäˈäwë” (Gal. 6:4). ¿Ti ojts pyudëkëtyë Aci? Yëˈë tnimaytyaˈaky: “Kojëts nbawinmääy wiˈixëtsë nety Jyobaa xykyunuˈkxy tuˈuk tuˈugë xëëw ets wiˈixëts ndukˈoyˈaty kojëts nyajpääty mä nyax kyäjpn, tajëts ojts nmoˈoyë dyoskujuyëm, ets yëˈë mëdiˈibë ojts jatëgok agujk jotkujk xyajnayjyawëty”. Pën ëjtsäjtëm kyaj ndukjotkëdakëm wiˈix ja jukyˈäjtën nyajnäjxëm, yˈijxpajtënë Aci xypyudëkëyäˈänëm parë xëmë nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty nmëdäjtëm.

NˈOKJÄˈÄYˈÄJTËM YUJY TUDAˈAKY

8. ¿Wiˈix jyajtyë Baruc?

⁸ Baruc, ja syekretaaryë Jeremías, kyaj tnekytyukjotkujkˈäjty tijatyë nety myëdäjtypy. ¿Ti nety tyuunkˈäjtypy? Yëˈë nety pyudëjkëbë Jeremías mä ttukˈawanëdë ja israelitëty ko kyumëdowandëp mët ko kyaj tmëmëdowdë Jyobaa. Per tëgokë Baruc, kyaj tnekytyuuny ja tuunk mëdiˈibë netyë Jyobaa tsyojkypy, yëˈëyë myëmääy myëdäj mëdiˈibë nety yëˈë tyunaampy. Päätyë Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë Jeremías yˈanmääyë: “Mijts yëˈë mˈëxtaabyë mëjwiin kajaabë parë këˈëm xytyukˈoyˈatäˈäny. Kyaj xynyekyˈëxtääyˈadëˈëtsët” (Jer. 45:​3-5). Duˈunxyëp ixtëm yaˈˈanëmääy: “Tukjotkujkˈat tijaty mmëdäjtypy”. Ko Baruc tkupëjky wiˈixë Jyobaa yˈanëmääyë, ta duˈunyëm oy mëët yˈijty.

9. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ixtëm jyënanyë 1 Korintʉ 4:​6, 7? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁹ Näˈäty, mbäät tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm wyinmay ko pat nitëjkëp yajmoˈoyët tuˈugë tuunk mä Diosë kyäjpn. Ets waˈan duˈun wyinmay mët ko jeky kujk tmëduunë Jyobaa, jantsy tuumbë jäˈäy ets jyajtypy nyijäˈäwëp winë, per mbäädë netë wiinkpë yajmoˈoy ja tuunk mëdiˈibë nety yëˈë jyantsy tsyojkypy. ¿Ti pudëkëyanëp parë kyaj mon tuk nyayjyawëdët? Yëˈë ko tpawinmayët ixtëmë apostëlë Pablo jyënany mä 1 Korintʉ 4:​6, 7 (käjpx). Nipën kyapääty kyanitëkëty tˈaxäjët ja tuunk mëdiˈibë yajmoˈoyëm mä Diosë kyäjpn, yëˈëjën ko Jyobaa jyantsy yˈoyjyaˈayëty päätyën xytyuknigakëm (Rom. 12:​3, 6; Éfes. 2:​8, 9).

10. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky?

¹⁰ Ko nbawinmäˈäyëm ja Jesúsë yˈijxpajtën, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky. Nˈokjamyajtsëm ko yëˈë yajtekypyuj ja yˈapostëlëtëjk oyë netyë Dios yˈUˈunkˈatyëty ets tjamëdatyë kutujkën. Apostëlë Juan duˈun tkujäˈäyë: “Jesús nyijäˈäbë naty ko yëˈë tsyoˈony mä Dios Teetyën es jyëmbitäˈäny nandëˈën jatëgok mä ja Dios Teety, es nan nyijäˈäbë naty ko Dios Teetyë naty të myoˈoyëty tëgekyë ja kutujkën. […] Ta nyaxweˈtsy es tpujë ja tyekyëty ja yˈëxpëjkpëty” (Fwank 13:​3-5). Jesús, mbäätxyëp wyinmääy ko yëˈë ja yˈëxpëjkpëty mëdiˈibë mbäät yajtekypyujëdë, ets ko pat nitëjkëp tmëdatët tijaty ets dyajnaxët oy ja jyukyˈäjtën, per ninäˈä duˈun kyawinmääy (Luk. 9:58). Yëˈë jäˈäyˈäjt yujy tudaˈaky ets pääty ttukjotkujkˈäjty tijatyë nety myëdäjtypy. Jantsy oy ja ijxpajtën mëdiˈibë Jesús pyëjktak (Fwank 13:15).

11. ¿Ti pudëjkëbë Dennis parë nyayjyawëty agujk jotkujk?

¹¹ Dennis, tuˈugë yeˈeytyëjkjäˈäy mëdiˈibë tsënaapy mä Países Bajos tnimaytyaˈaky ko yëˈë tyuumbyë mëjääw parë jyaˈayˈaty yujy tudaˈaky ixtëmë Jesús. Duˈun jyënaˈany: “Kojëts nnijawë ko të tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm yajmoˈoy ja tuunk mëdiˈibëts njatsojkënyëˈajtypy, tëgatsyëts nnayjyawëty ets xytyuktëjkëbëts wanatyë mëjˈat këjxmˈat. Per kojëts duˈun njaty, tajëts nˈëxpëky wiˈix mbäät njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky. Mä aplikasion JW Library^®, tëjëts jap nbëjktaˈaky kanäägë markadoor mä ja tekstë mëdiˈibë myaytyakypyë yujyˈat tudaˈakyˈat parëts mbäät pojënë nbääty etsëts jatëgok ngajpxy. Nan tëjëts nyajjënaky mäjëts ndelefënë kanäägë diskursë mä nanduˈun yajmaytyaˈagyë yujyˈat tudaˈakyˈat.a Tëjëts nanduˈun nnijawë ko tukëˈëyë tijaty nduˈunëm, yëˈë parë nyajmëjpëtsëˈëmëmë Jyobaa ets kyaj parë ëjtsäjtëm nmëjpëtsëˈëmëm. Ja tuunk mëdiˈibë nduˈunëm, yëˈë jyaˈajë Jyobaa ets nyasˈijxëp parë nbudëjkëm yiˈinëm waanë”. Pääty, pën ja näˈä nnayjyäˈäwëm ixtëmë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, nˈoktuˈunëmë mëjääw parë njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky. Duˈuntsoow, nmëwingonäˈänëm niˈigyë Jyobaa ets nnayjyawëyäˈänëm agujk jotkujk (Sant. 4:​6, 8).

NˈOKPAWINMÄˈÄYËM TIJATYË JYOBAA TË TWANDAˈAKY

12. ¿Tijatyë Jyobaa të twandaˈaky mëdiˈibë agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm? (Isaías 65:​21-25).

¹² Ko nbawinmäˈäyëm wiˈix jyantsy yˈoy jyantsy tsyujëty tijatyë Jyobaa të twandaˈaky, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk oy tyam wiˈix njäjt ngëbajtëm. Ixtëmë Isaías jyënany, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa jyaygyujkëp wiˈix tyam ja jukyˈäjtën nyajnäjxëm (käjpxë Isaías 65:​21-25). Mä ja jembyë jukyˈäjtën, niˈamukë nmëdatäˈänëmë jëën tëjkë oyatypyë, tuunk mëdiˈibë kyaj nmëkjawëyäˈänëm etsë jëˈkxy pëkyë oyatypyë. Ninäˈä nganekytsyëˈëgëyäˈän nganekyjyawëyäˈänëm ko wiˈix njäjt ngëbajtëm o ko wiˈix jyat kyëbattët ja uˈunk ënäˈk (Is. 32:​17, 18; Ezeq. 34:25). Mbäät nˈijtëm seguurë ko adëëwdäˈäyäämbë yäˈädë wandakën ets ko jantsy tunan jantsy jatanëbë duˈun.

13. ¿Tijaty jotmay tyam nmëdäjtëm, ets wiˈix xypyudëjkëm ko nwinmäˈäyëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky?

¹³ ¿Tiko tyam niˈigyë jyëjpˈamëty ets nwinmäˈäyëm janääm jatsojk tijatyë Jyobaa të xytyukwandakëm? Yëˈko njukyˈäjtëm “mä ja tiempë mëdiˈibë jëjpkëxanëp” ets niˈamukë nmëdäjtëmë amay jotmay mëdiˈibë “tsip nimëjääw” nmëmadakëm (2 Tim. 3:​1, TNM). Perë Jyobaa xypyudëjkëm tuˈuk tuˈugë xëëw. ¿Wiˈix? Ko xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, xypyudëjkëm ets ko xymyoˈoyëm ja jot mëjääw (Sal. 145:14). Per tijaty të xytyukwandakëm, mbäät nanduˈun xypyudëjkëm ko nwinguwäˈkëmë amay jotmayë mëjwiin kajaabë. Waˈan mëk mjantsy tyuny mjantsy yˈayoy parë xymyoˈoyë mfamilyë ja kyaˈay yˈukën, ja wyit xyox ets ja jyëën tyëjk. Per kyaj duˈun yˈijtëwäˈäny, mët ko Jyobaa të xytyukwandakëm ko mä ja tsujpë lugäär mëjwiin kajaa tijaty xymyoˈoyäˈänëm (Sal. 9:18; 72:​12-14). O waˈanë net të xypyatëm tuˈugë mëk päˈäm ets nyajnäjxëm ja pëjk adoˈonën o të xypyatëmë depresion. Per kyaj duˈun yˈijtëwäˈäny, pesë Dios të twandaˈaky ko mä ja jembyë jukyˈäjtën kyaj nyekyjyamˈatäˈänyë yuu päˈäm ets ni oˈk tëgoˈoyën (Diˈibʉ Jat. 21:​3, 4). Ko nnijäˈäwëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky, yëˈë xypyudëjkëm parë kyaj nnayjyäˈäwëm axëëk oy tyam wiˈix njäjt ngëbajtëm. Ets mbäät nanduˈun njukyˈäjtëm agujk jotkujk oy pën axëëk xytyuˈunëm, xypyatëmë yuu päˈäm, yˈooky tyëgoyë jëëky mëguˈuk ets oy ti jotmay nbatëm. ¿Tiko? Yëˈko oy ti jotmay tyam nbatëm, nnijäˈäwëm ko “pojënëˈë nyaxy es waanë yëˈë” ets ko mä ja jembyë jukyˈäjtën këxäämp naxäämp ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëm (2 Kor. 4:​17, 18).

14. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë niˈigyë nmëbëjkëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky?

¹⁴ Ko nˈëwxijt njëjpˈijxëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky, mbäät xypyudëjkëm parë nyajpatëm agujk jotkujk. Ko nnaybyawinmäˈäyëm mä ja it lugäärë tsujpë, duˈunxyëp ixtëmë jäˈäy tpëjktaˈagyë wyinˈijxn parë mas oy tijaty tˈijxpääty. Ixtëm nˈokpëjktakëm, pën nmëmäˈäy nmëdäjëmë meeny sentääbë, nˈoknaybyawinmäˈäyëm mä ja it lugäärë tsujpë mä kyaj nyekytyunäˈänyë meeny ets mä kyaj pën ti tnekyyaˈˈamääytyäˈägäˈäny. Ets pën axëëk tyam nnayjyäˈäwëm ko ngayajmoˈoyëm tuˈugë tuunk mä Diosë kyäjpn, nˈoknaybyawinmäˈäyëm ko nety njukyˈäjtënë wäˈätsjäˈäy ets nmëduˈunënë Jyobaa jantsy kanääk mil jëmëjt, kyaj pën tnekymyëjpëjktäˈägäˈäny ja tuunk mëdiˈibë tyam yajnikëjxmˈäjtp (1 Tim. 6:19). Waˈan tyam nmëdäjtëm jantsy kanääk pëkyë amay jotmay ets xytsyiptakxëm nbawinmäˈäyëm tijaty miimp këdakp. Per ko nbawinmäˈäyëm, ta kyaj nëgoo nmëmayäˈän nmëdäjäˈänëm ja amay jotmay mëdiˈibë tyam nmëdäjtëm.

15. ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë Christa?

¹⁵ Min nˈokˈijxëm ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë Christa, ja Dennisë kyudëjk, mëdiˈibë të yˈokˈyajmaytyakpë mä parrafo 11. Yëˈë jyënaˈany: “Nmëdäjtypyëts tuˈugë päˈäm ets kyajëts mbäät nˈyeˈey, yëˈëts nyajtuumbyë siyë de rueedë. Kajaabë tiempë, jamëts nyajnaxy mabajngëjxy mëdë pëjk adoˈonën. Tyää näämnëm, ja doktoor duˈunëts të xyˈanëëmë ko kyajëts nˈokˈagëdäˈäganë, tajëts netyë nwinmääy: Yëˈë kyaj tˈixy ja jukyˈäjtën mëdiˈibë miimp këdakp ixtëmëts ëjts nˈixy. Jamyëts ja nwinmäˈäny nbëjktaˈaky mä tijatyë Jyobaa të twandaˈaky, ets yëˈëjëts xypyudëjkëp parëts nnayjyawëty jotkujk. Tyam, kyajëts mbäät ti nekytyuny ¡per nnijäˈäwëbëts ko mä ja jembyë jukyˈäjtën agujk jotkujkëts jam nyajpäädäˈäny!”.

“NITII KYATËGOYˈÄJTXËDË PËNATY TSËˈKËDËP”

16. ¿Tiko David jyënany ko pënaty tsyëˈkëdëbë Jyobaa “nitii kyatëgoyˈäjtxëdë”?

¹⁶ Oy tyam agujk jotkujk nmëduˈunëmë Jyobaa, duˈunyëm nbäädäˈänëmë amay jotmay. Nˈokwinmäˈäyëm ja rey David. Yëˈë nidëgëëgë yˈuˈunk yˈoˈktë, yajtukniwäämbäjt mëdiˈibë nety kyaj të ttuny, këyäjkëdë ja myëtnaymyaayëbëty ets pajëdijtë ja rey Saúl jëmëjtˈam parë yaˈooganë. Per jotkujk nyayjyäˈäwë oy duˈun twinguwäˈkë amay jotmay. Yëˈë jyënany ko pënaty tsyëˈkëdëbë Jyobaa “nitii kyatëgoyˈäjtxëdë” (Sal. 34:​9, 10). ¿Tiko duˈun jyënany? Yëˈko nyijäˈäwëbë nety ko Jyobaa kyaj mbäät tˈawäˈktuky ja amay jotmay mëdiˈibë pyatypy, per mbäät myoˈoyëty ja naybyudëkë mëdiˈibë yajtëgoyˈajtypy (Sal. 145:16). Pääty, duˈun ixtëmë David, agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm mët ko Jyobaa xëmë yajpäädäˈäny mët ëjtsäjtëm oy ti jotmay nbatëm.

17. ¿Tiko mijts xyjyatäˈäny wiˈix mjukyˈatët agujk jotkujk?

¹⁷ Jyobaa tsyojkypy ets njukyˈäjtëm agujk jotkujk (Sal. 131:​1, 2). Tyam, të net nnijäˈäwëm wiˈix mbäät njukyˈäjtëm agujk jotkujk. Pääty, nˈoktuˈunëmë net ja mëjääw parë nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty, njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky ets nbawinmäˈäyëm tijatyë Jyobaa të xytyukwandakëm. Duˈuntsoow mbäädë net njënäˈänëm: “Tëjëts njaty wiˈixëts nˈagujkˈat njotkujkˈatët” (Filip. 4:​11, TNM).