MAYTYAˈAKY 13

Rey diˈib oy anaˈamdë ets diˈib axëëk

Nyaywyaˈxyëty majtsk pekyë anaˈamën jam Israel, nimay diˈib ojts yˈanaˈamdë kyaj tmëmëdoodë Jyobaa. Ja Babilonyë jäˈäy dyajkutëgooytyë Jerusalen

SALOMONK kyaj xëmë tmëmëdooyë Jyobaa, ets ko ojts yˈoˈknë, ta ja yˈuˈunk diˈib xyëˈäjt Reoboˈam tyëjkë anaˈambë. Per kom mëk ttëytyuuny ja nax käjpn, ta ja anaˈamën majtsk peky ojts nyaywyaˈxyëty extëmë natyë Jyobaa të tnaskäjxë. Reoboˈam jeˈeyë ojts tmëwëˈëmë majtskë tëëm ääts diˈib kyaj ojts tmastuˈuttë ja yˈanaˈamdaknë Dabit jam Jerusalen, ets ja mäjkpë tëëm ääts ta tpëjtaktë wiinkpë yˈanaˈambë.

Per ja nax käjpn kyaj jeky jyotkujkˈäjttë mët ko ja anaˈambëtëjk kyaj tmëmëdoodë Jyobaa ets kyaj tmëbëjktë. Diˈib mas axëëk ojts yˈadëtstë yëˈë ja mäjkpë tëëm ääts, pes pënaty anaˈamdë ojts dyajmëjwindëkë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Kyaj tmëjpëjtaktë oyë Dios tjakejxyë kyugajpxyëty extëmë Eliiës mëdë Eliseeë, diˈib axtë yajjukypyëjktë oˈkpë. Ok, ta Dios tnaˈijxy ets ja Asirië jäˈäy yajkutëgoyëdët.

Ko naty të nyäjxnë mëgoˈpx jëmëjt, ta nanduˈun tyukmiinëdë ayoˈon ja majtskpë tëëm ääts. Ja Diosë kyugäjxpëty ojts tjaˈˈanëëmëdë ja anaˈambëtëjk ets jyodëmbittët, per jeˈeyë tuˈuk majtsk myëdoodë ets tpudëjkëdë ja käjpn. Extëm ja rey Josiiës tyuknibëjtakë ets jyëjptëgooytyaˈayët mä jäˈäy tˈawdattë awinax ets yˈaˈoyëdë Jyobaa tyëjk. Ko naty jap tyundë, ta yajpaty ja Ley diˈibë Moises yajmooy. Pääty Josiiës niˈigyë tpaduˈudëjkë ets dyajkutëgooytyaay ja awinax.

Jotmaymyëët njënäˈänëm ko diˈib ok ak tuundë rey kyaj ojts nyekyˈanaˈamdë extëmë Josiiës. Päätyë Jyobaa tnaˈijxy etsë Babilonyë jäˈäyëty tjaˈabëkëdë Judaa ets dyajkutëgoyëdë Jerusalen ets ja templë. Pënaty kyaj yˈoˈktë ta ojts yajmënëjxtë tsumytsyënaabyë Babilonyë. Dios jyënany ko ja nyaxäˈäny 70 jëmëjt parë jatëgok jyëmbittët Jerusalen. Nuˈunë tyäˈädë tiempë nyajxy tukwäˈäts yˈijty ja it lugäär.

Nituˈugë natyë Dabitë tyëëm yˈääts kyanekyˈanaˈamäˈäny axtë koonëm jyäˈtët ja Mesias, ja Rey diˈib yajwandak. Pënaty anaˈamdë mä Dabitë tyëëm yˈääts ojts dyajnigëxëˈëktë ko naxwinyëdë jäˈäy kyaj tmëdatyë madakën parë yˈanaˈamët, yëˈëyë ja Mesias. Päätyë Jyobaa tˈanmääy ja rey diˈib ok ak anaˈam: “Tadë koronë [...] kyaj pën tjaˈˈatäˈäny axtë koonëm myinët pën myëdäjtypyë madakën, ets yëˈëjëts diˈibë tyäˈädë nmoˈoyaampy” (Ezequiel 21:26, 27).

(Jap yajnimaytyaˈaky mä 1 Reyes etsë 2 Reyes, mä 2 Crónicas kapitulo 10-36 ets mä Jeremías 25:8-11.)

JONÁS

Ko naty të nyaywyaˈxyëty ja anaˈamën jam Israel, ta Dios ttuknipejkyë Jonas ets nëjx tˈanëëmë ja axëkjäˈäyëty diˈib Ninibe ko kutëgoyandëp. Jonas ta tsyëˈkë ets tyëjkë mä wiink barkë. Per mä naty tyuˈuyoˈoy ta yajkujëbijpnäjxy mejnyoty, Dios ta tkejxy tuˈugë äjkx diˈib ojts jyëënyëty ets kyaj wiˈix tyuunë. Japë Jonas tmënuˈkxtakyë Dios, ta ja äjkx ojts yˈëëtsyëty windëˈëtstuuy. Ko natyë Dios të dyaˈixyëtyë myëjˈäjtën, ta Jonas ojts nyejxy Ninibe parë ttuuny ti Dios tukˈanaˈamë.

Dios tyukniˈˈijxë Jonas ets myëdowët, per tsojkëbë naty nanduˈun tpaˈˈayowëdë jäˈäy. Pes ko ja jäˈäyëty diˈib Ninibe jyodëmbijttë ets tmëdoogujkëdë extëmë Jonas yˈanmääyë, ta Dios ojts pyokymyaˈxëdë. Perë Jonas axëëk jyantsy nyayjäˈäjë. Päätyë Jyobaa tyukniˈˈijxë ets tpaˈˈayowëdë jäˈäy. ¿Ti mëjˈäjtënë tyuun? Käjxë tadë liibrë diˈib xyëˈäjtypy Jonás parë xynyijawët.