Referensyë diˈib miimp mä Wiˈix njukyˈäjtëm ets nDiosmëduˈunëm tijaty yaˈëxpëkäämp ets yajtukjayëyäämp
2-8 ÄÄMBË DISIEMBRË
TIJATY YAJPATP MÄ BIIBLYË TSOBATP MËJWIIN KAJAA | DIˈIBɄ JATANɄP 7-9
“Jyobaa kyunuˈkxypy ja tëgoy myayjyaˈay diˈib tsip yajmaytsyoowdäˈäyët”
(Diˈibʉ Jatanʉp 7:9) Oknëmts nˈijxy tëgoy myay ja jäˈäy diˈibaty jikyˈäjttë mä maygyäjpn, mä wiinkpë may ayuk käjxpëty, es mä may nyaxwinyëdë. Es tamë nety tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es Borreeguˈunk wyinduuy, es wyitxëty poop, es tmëdattë kyëˈëjotmë tëëxyˈääy.
¿Pënaty yajtijtëp ja tëgoy myayjyaˈay?
9 Mä jëmëjt 1935, ta Jyobaa tyestiigëty tjaygyujkëdë yajxon pënën yajtijp ja tëgoy myayjyaˈay diˈibë Juan yˈijx. Ta tpëjktë kuentë ko tyäˈädë jäˈäyëty kyaj tiko tyimnëjkxtët tsäjpotm parë mbäät “tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es Borreeguˈunk wyinduuy”. Oy tsyëënëdë yä Naxwiiny, mbäät tyanëdë “mä ja Dios yajkutiky” pën yˈëxkäjptëp ko Jyobaa yëˈë tukëˈëyë yˈanaˈamdaapy ets pën myëmëdoowdëp (Is. 66:1). Ets mbäät twindanëdë ja “Borreeguˈunk” pën myëbëjktëp ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm. Jatuˈugë tekstë diˈib mbäät xypyudëjkëm parë njaygyujkëm ko tyäˈädë mayjyaˈay kyaj tjantsy wyindanë Dios etsë Borreeguˈunk, yëˈë Matewʉ 25:31, 32, mä jyënaˈany ko “nidëgekyë naxwinyëdë jäˈäyëty” axtë axëkjäˈäytyëjk, tyuˈukmukäˈändë mä Jesus yajkutuky. Tyäˈädë naxwinyëdë jäˈäy yajpäädäˈändë yä Naxwiiny kyaj tsyäjpotmëty. Pääty tam tiko duˈun yajjaygyukë extëm ojts yajkäjpxtëˈkxy mä jëmëjt 1935. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm tiko Biiblyë kyaj tmaytyaˈaky ko ja tëgoy myayjyaˈay pyäˈtëkëyäˈändë tsäjpotm. Yëˈëyë 144,000 yajtukwandaktëbë jukyˈäjtënë jam tsäjpotm winë xëëw winë tiempë parë yajkutukäˈändë mëdë Jesus yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 5:10).
(Diˈibʉ Jatanʉp 7:14) Ëj nˈatsooyëts: Wintsën, mij mnijäˈäp. Yëˈë yˈatsooy: Tyäˈädë dëˈën diˈibë të dyajnaxtë ja mëk mäˈäy täjën, diˈibë të dyajwäˈätstë es të dyajpoobë ja wyit mët ja Borreeguˈungë nyeˈpyny.
it-2-S paj. 1155 parr. 5
Mëk ayoˈon
Të nety kyutëgoyë Jerusalén käjpn naa yˈiˈpx mäjk jëmëjtëp, ko apostëlë Juan tˈijxy “tëgoymyay ja jäˈäy diˈibaty jikyˈäjttë mä maygyäjpn, mä wiinkpë may ayuk käjxpëty, es mä may nyaxwinyëdë”. Ta net yaˈˈanmääy: “Tyäˈädë dëˈën diˈibë të dyajnaxtë ja mëk mäˈäy täjën” (Diˈibʉ Jat. 7:13, 14). Ko tmaytyaˈaky të dyajnaxtë ja “mëk mäˈäy täjën”, yëˈë yˈandijpy ko të tsyokwëˈëmdë mä ja ayoˈon. Mä Apostʉlʉty 7:9, 10 naduˈundëkë japë tyäˈädë ayuk dyajtuny, ko jyënaˈany ko Dios “kyuentˈäjtypyë nety ja Josee, es dyajpëtseemy mä nety yˈity ayoˈonoty”. Ko duˈun jyënaˈany, yëˈë yˈandijpy ko Dios ojts tpudëkë José parë tmëmadaky, ets tsokwëˈëm mä ja ayoˈon dyajnäjxy.
(Diˈibʉ Jatanʉp 7:15-17) Pääty yˈittë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es tmëdundë ja Dios xëëny koots mä tyëjk. Es ja Dios yëˈë kuentëˈatanëdëp es yˈitët mä yëˈë. 16 Ni näˈä kyanakyˈayowët mët ja yuu es ja tëëtsë, es ni ja xëë kyatsäˈäyëdët, es ni kyaˈˈanˈoogët, 17 mët ko yëˈë Borreeguˈunk diˈibë ijtp unyaaybyajn windum mä Dios yajkutiky, yëˈë kyuentëˈäjttëp extëm ja byorreegë, es dyajnëjxët mä myuxy ja nëë diˈibë yajkypy ja jikyˈäjtën. Es ja Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë.
it-1-S paj. 1035 parr. 3
Ja tëgoy myayjyaˈay
Yaˈëxkaptë. Mä diˈibë Jatanʉp kapitulo 7 ets mä wiinkpë tekstë nyigajpxypy wiˈix yajnijawë pën yˈandijpy ja tëgoy myayjyaˈay. Mä Diˈibʉ Jatanʉp 7:15-17 jyënaˈany ko “Dios yëˈë kuentëˈatanëdëp”, ko yajnëjkxäˈänëdë mä “myuxy ja nëë diˈibë yajkypy ja jikyˈäjtën” ets ko “Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë”. Mä Diˈibʉ Jatanʉp 21:2-4 nanduˈun jyënaˈany: “Ja Dios yˈity mët ja jäˈäyëty [...] esë Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë. Kyaj yˈokˈijnët ja oˈkën, jëˈëy yaxën”. Diˈibë Juan yˈijx mä tyäˈädë kapitulo, kyaj yëˈë tmaytyaˈagyë jäˈäyëty diˈib të nyëjkxtë tsäjpotm, o ja jembyë Jerusalén, yëˈën myaytyäˈägaampy pënaty yajpattëp yä Naxwiiny.
Nˈokˈëxtäˈäyëmë oorë platë diˈib ijtp yuˈutsy
(Diˈibʉ Jatanʉp 7:1) Oknëmts nˈijxy nimäjtaxkë wiinkpë anklës tyanëdë, tuˈuk mä xëë pyëtsemy, jatuˈuk mä xëë tsyiˈity, jatuˈuk mä jëmboj myiny, es jatuˈuk mä yukpoj myiny, es tmäjtswëˈëmdë tëgekyë pojëty, këdiibë pyojët yä naxwiiny mä tëgekyë ääy kepy, es ni mä jikymyejyny.
re-S paj. 115 parr. 4
Yajtsäˈäy ja Diosë jyaˈayëty
4 Tyäˈädë nimäjtaxkpë anklës, yëˈë yˈandijpy taxk grupë anklëstëjk diˈibë Jyobaa yajtuumpy parë tmäjtswëˈëmët ja kutëgoˈoyën axtë koonëm ja tiempë tpäädët. Ko tyäˈädë anklës nëjkx tnasmatsëdë tyäˈädë poj, diˈib yˈandijpy ja Diosë tsyip yˈakë, mëjwiin kajaa nëjkx yˈayoˈonbëjtaˈaky, pes yajnasmatsëyaˈany duˈun mä xëëw pyëtsëmy, mä tyëkë, anikëjxytsyoow ets abatkëˈëytsyoow. Naduˈundëkë Jyobaa dyajtunäˈänyë tyäˈädë taxk pëkypyë poj extëm dyajtuuny mä ja Elam jäˈäyëty, jeˈeyë ko mas mëjwiin kajaa yˈayoˈonbëjtäˈägäˈäny ets yajkutëgoyaˈany (Jeremías 49:36-38). Tyäˈädë mëk poj mas kajaa yˈayoˈonbëjtäˈägäˈäny, këdiinëm ko Jyobaa dyajkutëgooy ja Ammón käjpn (Amós 1:13-15). Nituˈugë Satanásë yˈorganisasion diˈib yä naxwiiny nëjkx tkamëdanë ja Jyobaa tsyip yˈakë, ko nety dyajnigëxëˈëky ko yëˈëyë myëdäjtypy ja madakën parë yˈanaˈamët winë xëëw winë tiempë (Salmo 83:15, 18; Isaías 29:5, 6).
(Apocalipsis 9:11, TNM) Ets myëdäjttëp tuˈugë ryey: ja anklës diˈib nyiwintsënˈäjtypy ja këk jut. Ja txëwˈaty Abadón mä ebreo ayuk ets mä grieegë Apolion.
it-1-S paj. 12
Abadón
¿Pën xëwˈäjtp Abadón, ja anklës diˈibë nyiwintsënˈäjtypy ja këk jut?
Jesus nanduˈun jyënany: “Xëmëkyëjxmës tyam njukyˈajnë. Ëjts tmëëtˈajtypyës ja oˈkën kutujkën ja nyiˈëwatsn” (Apocalipsis 1:18, TY). Ets mä Lucas 8:31 jap tnigapxy ko Jesus nan myëdäjtypyë kutujkën mä ja këk jut. Mä Ebreeʉsʉty 2:14 jap jyënaˈany ko myëdäjtypyë mëjääw parë dyajtukutëgoyët axtë Satanás, jyënaˈany: “Dëˈën extëmë jäˈäy ja niniˈx esë neˈpyny tmëdattë, nandëˈën ja Jesús yˈijty extëmë jäˈäyëty, es mët ko yˈeˈky tkutujkënjuˈty diˈibë yajjäˈäyˈoˈkp, jaˈa njënäˈänëm ja mëjkuˈugopk”. Ets mä Diˈibʉ Jatanʉp 19:11-16 jap yajmaytyaˈaky ko yëˈë duˈun diˈibë Dios të tyuknipëkyëty ets yajkutëgoopy.
9-15 ÄÄMBË DISIEMBRË
TIJATY YAJPATP MÄ BIIBLYË TSOBATP MËJWIIN KAJAA | DIˈIBɄ JATANɄP 10-12
“Yˈooktë ja majtskpë testiigë ets jatëgok jyukypyëktë”
(Diˈibʉ Jatanʉp 11:3) Esëts ëj ngaxëp maejtskë ndestiigëts, uˈxpë witxë, es yëˈëtsë nˈayuk kyäjxwäˈxëp mäjmajtsk mëgoˈpx jatëgëˈpx xëë.
Diˈib nääk të nyayajtëwëdë
¿Pën ja nimajtskpë testiigë diˈib yajmaytyakp mä Diˈibʉ Jatanʉp kapitulo 11?
Mä Diˈibʉ Jatanʉp 11:3 yajnigajpxy nimajtskë testiigë diˈibë nety käjpxwäˈkxandëp 1,260 xëë. Jyënaˈany: “Ja axëk jëyujk [...] myadäˈägäˈäny es yaˈoogëdët”. Per ko nety të nyaxy “tëgëk xëë jakujm”, ta ja nimajtskpë testiigë jyukypyëkäˈändë ets niˈamukë pënaty ijxëdëp duˈunyë ojts wyëˈëmdë (Diˈibʉ Jat. 11:7, 11).
¿Pënë tyäˈädë nimajtskpë testiigë? Min nˈokˈijxëm wiˈixë Biiblyë tnigajpxy. Tuk pëky jyënaˈany, ko yëˈë “ja majtskpë oliibës kepy es ja majtskpë [kandelääbrë]” (Diˈibʉ Jat. 11:4). Tyäˈädë kandelääbrë ets ja majtskpë oliibës kepy nan yëˈë yajmaytyakp mä Zacarías. Jap tnigajpxy ko ja majtskpë oliibës kepy, yëˈë yˈandijpy “ja nimajtskpë diˈib të yajwinˈixtë”, ja anaˈambë Zorobabel ets ja saserdotë wintsën Josué, “diˈib tënääytyëp pyëˈääy mä ja Wintsën diˈib jyaˈäjtypy tukëˈëyë naxwinyëdë” (Zac. 4:1-3, 14). Ets ja tuk pëky jyënaˈany, ko tyäˈädë nimajtskpë testiigë nan tyuundëbë mëjˈäjtën extëm diˈib tyuunë Moisés etsë Elías (ijxkijpxyë Diˈibʉ Jatanʉp 11:5, 6 mëdë Números 16:1-7, 28-35 etsë 1 Reyes 17:1 etsë 18:41-45).
¿Wiˈix tyuˈugyë diˈibë ojts yajnaskäjpxë mä Diˈibʉ Jatanʉp mët diˈib yajmaytyakp mä Zacarías? Yëˈë myaytyaktëp pënatyë Dios winˈijxëdë parë ttuˈumoˈoyëdë kyäjpn ko myinëdë amay jotmay. Pääty diˈib yajmaytyakp mä Diˈibʉ Jatanʉp kapitulo 11, yëˈë yˈandijpy pënaty nëjkxandëp tsäjpotm diˈibë nety të yajwinˈixtë parë ttuˈumoˈoytyët ja Diosë kyäjpn, diˈib ojts kyäjpxwäˈkxtë tëgëk jëmëjt ja kujkm mët ja wit diˈib uˈkxp o mäjxëgojknë mä jëmëjt 1914, ko nety të nyaxkëdaˈaky ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën jam tsäjpotm.
Ets ko kyaj ojts mët ja wit diˈib uˈkxp yˈokkäjpxwäˈkxnëdë, yëˈë yˈandijpy ko tuk tiempë yajpëjtaktë pujxndëgoty extëmxyëp yˈoˈktë, ets jap yˈijttë tuk tiempë diˈib näjxp tëgëk xëëw ja kujkm. Pënatyë nety myëtsipˈäjttëp ja Diosë kyäjpn, wyinmääytyë ko të dyajjëjptëgoytyë ja Diosë tyuunk, ta jyantsy xyondaktë (Diˈibʉ Jat. 11:8-10).
Per extëmë nety të yajnaskäjpxë, ko nyajxy tëgëk xëëw ja kujkm, ta ja nimajtskpë testiigë jyukypyëjktë jatëgok: ja Dios mëduumbëty diˈib nëjkxtëp tsäjpotm pyëtsëëmdë pujxndëgoty. Ets pënaty kyaj yˈëxtëkëwäˈktë, ojtsë Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë Jesus, tyuknipëkëdë tuˈugë tuungë jëjpˈambë. Mä 1919, jaa tuk grupë yajwinˈixtë extëm tuumbë “diˈibë kuwijy es tyiimpy ti wyintsën tsyejpy”, parë dyajkay dyaˈuugët ja Diosë kyäjpn mä tiempë jyëjpkëxanë (Mat. 24:45-47; Diˈibʉ Jat. 11:11, 12).
Mä tyäˈädë tiempë, nan jaa yajtuuny diˈib yajmaytyakp mä Diˈibʉ Jatanʉp 11:1, 2, ko ojts yajkijpxy ja templë o ko wyatsy. Mä Malaquías kapitulo 3, nan yëˈë myaytyakypy ko yaˈijxy ja templë diˈib kyaj jäˈäy të tkojy, ets ta tuk tiempë wyatsy (Mal. 3:1-4). ¿Nuˈun nyajxy tiempë? Tsyondaky 1914 axtë mä tsyondakyë 1919. Tyäˈädë tiempë yëˈë diˈib yajmaytyakp mä Diˈibʉ Jatanʉp kapitulo 11, mä yajmaytyaˈaky 1,260 xëëw (42 poˈo) ets tëgëk xëëw ja kujkm.
Jantsy jotkujk nnayjyäˈäwëm ko Jyobaa dyajwatsy ja templë diˈib kyaj jäˈäy të tkojy ets ko twinˈijxy tuˈugë kyäjpn diˈib tyunëp “tëgekyë diˈibë oy” (Titʉ 2:14). Nan nmëjjäˈäwëm ko mëk tyënääytyë pënaty nëjkxtëp tsäjpotm ko ttuˈumoˈoytyë ja Dios mëduumbëty mä dyajnaxtë mëjwiin kajaa jotmay, ets duˈun tyuundë extëm ja nimajtskpë testiigë diˈib të yajnimaytyaˈaky.
(Diˈibʉ Jatanʉp 11:7) Per ko nety të tkäjxwäˈxtäˈäytyë ja Diosë yˈayuk, net ja axëk jëyujk diˈibë pëtsëëmp mä ja këk jut tmëttsiptunäˈäny yëˈë nimajtskë testiigëty, esë axëk jëyujk myadäˈägäˈäny es yaˈoogëdët.
(Diˈibʉ Jatanʉp 11:11) Per ko nyajxy tëgëk xëë jakujm, Dios yajjikypyëjk es dyajpëdeˈky jatëgok. Es nidëgekyë diˈibaty ijxëdë jyantsy nyayˈatsëˈkëtyaayëdë.
Nˈokˈëxtäˈäyëmë oorë platë diˈib ijtp yuˈutsy
(Diˈibʉ Jatanʉp 10:9, 10) Netëts nninejxy ja anklës, es nˈamdooyëts esëts xymyoˈoyët ja nekypyity. Tats jaˈa xyˈatsooy: Tyää, mäts, jëˈx. Mä mˈää xyjawët päˈäk extëmë seerë päˈäk, per mjodoty jyëmbitët täˈäm. 10 Netëts nˈaxäjë ja nekypyity, es oj njeˈxyëts. Es nˈääjotyëts njäˈäjë päˈäk extëmë seerë päˈäk, per kots njëˈxtääy, net jyëmbijty täˈäm njodotyëts.
it-2-S paj. 865 parr. 1
Nekyxyaatsy o nekypyity
Nyikejy. Ko mä Biiblyë yajmaytyaˈagyë “nekypyity”, näˈäty niwij nikajp. Ezequiel mëdë Zacarías ojts tˈixtë tuˈugë nekyxyaatsy diˈib majtskˈaduˈum jyaˈayëty. Ja nekyxyaatsy jeˈeyë ijty yajjäˈäy tukˈaduˈum, per ko majtskˈaduˈum yajjäˈäy, yëˈë yˈandijpy ko jëjpˈam diˈib myaytyakypy, ets ko mëk ja ääw ayuk diˈib myëmiimpy (Ezeq. 2:9–3:3; Zac. 5:1-4). Juan yˈijx ko ja diˈib unyaapy mä ja kutujktakn, tkoonˈity mä yˈaˈoygyëˈë tuˈugë nekypyity diˈib jëxtujkˈok tsäˈäy, ets kyaj mbäät yajkajpxy axtë koonëm myinët ja Diosë Byorreeguˈunk ets dyaˈˈawäˈätsët (Diˈibʉ Jat. 5:1, 12; 6:1, 12-14). Ok, ta Juan tˈakˈijxy tuˈugë nekypyity ets yaˈˈanëëmë parë tjëˈxët. Mä ja yˈääw tjäˈäwë päˈäk, per mä jyot tjäˈäwë täˈäm. Kom awäˈätsë nety ja nekypyity, mbäädë nety yajjaygyukë. Juan päˈäk tjantsy jyäˈäwë ko tnijäˈäwë ja ayuk diˈib myëmiimpy, per waˈan nanduˈun tmëmiinyë ayuk diˈib täˈäm ets tsojkëbë nety tkäjpxwäˈkxët (Diˈibʉ Jat. 10:1-11). Ezequiel nan yˈijxë duˈumbë nekypyity mä yˈity këxjäˈäyë moˈon tujkën etsë jëˈëy yaxën (Ezeq. 2:10).
(Diˈibʉ Jatanʉp 12:1-5) Es net kyëxeˈky tsäjpotm tuˈugë mëj ijxwëˈëmën: tuˈugë toxytyëjk mët ja wyit extëmë xëë tyeˈxy, es tyekypyatkëˈëy dëˈën kyëxeˈeky extëmë poˈo, es kyëbäjkkëjxm tmëdaty ja koronë mët mäjmajtskë mëtsäˈä. 2 Tyäˈädë toxytyëjk uˈunkmëëdë nety, es yaˈaxy mët ja pëjkën, jaˈa ko ayoop mët ko dyajjäˈtäˈäny ja maxuˈunk. 3 Net kyëxeˈky tsäjpotm jatuˈugë mëj ijxwëˈëmën: tuˈugë sarpyentë diˈibë mëj es tsapts, es jëxtujkë kyëbäjk es mäjkë wyäj, es mët ja koronë mä tuˈuk tuˈugë kyëbäjk. 4 Yëˈë pyiˈixy ttukpajëdojteˈky tuk peky ja mëtsäˈä diˈibë wäˈx tëgëk peky. Ta tkujëbijpnäjxy naxwiiny. Tyäˈädë sarpyentë wyäˈkwëˈëmë mä ja toxytyëjk diˈibë nety yajjäˈtaampy ja maxuˈunk, es tjëënäˈäny ja maxuˈunk jantsy netyë ko jyäˈtët. 5 Ja toxytyëjk dyajjäjty tuˈugë uˈunguˈunk yetyëjk diˈibë yajkutukäämp mët ja pyujxndäjk mä tëgekyë naxwinyëdë. Net ja yˈuˈunk yajpëjkë es yajmënejxy mä Dios es ja unyaaybyajn mä yajkutiky.
it-1-S paj. 717, 718
Dyajnaxy ja pëjkën ko dyajjäˈtäˈäny ja maxuˈunk
Mä Diˈibʉ Jatanʉp jap yajmaytyaˈaky ko apostëlë Juan tˈijxy tuˈugë toxytyëjk tsäjpotm “yaˈaxy mët ja pëjkën, jaˈa ko ayoop mët ko dyajjäˈtäˈäny ja maxuˈunk”. Ja “toxytyëjk dyajjäjty tuˈugë uˈunguˈunk yetyëjk diˈibë yajkutukäämp mët ja pyujxndäjk mä tëgekyë naxwinyëdë”. Oy ja tsäˈäny jyajënaanë, ojts ja “yˈuˈunk yajpëjkë es yajmënejxy mä Dios es ja unyaaybyajn mä yajkutiky” (Diˈibʉ Jat. 12:1, 2, 4-6). Ko jyënaˈany ojts ja yˈuˈunk yajmënëjkxy mä Dios, yëˈë yˈandijpy ko kyupëjkypy extëmë yˈuˈunk. Tëëyëp duˈun ijtyë jäˈäy tmëdattë kostumbrë ko ja uˈunk myaxuˈunkˈaty, ta yajmënëjkxy mä tyeety parë kyupëkëdët. Pääty mbäät njaygyujkëm ko ja “toxytyëjk”, yëˈë yˈandijpy ja Diosë kyudëjk o ja “Jerusalén käjpn diˈib tsäjpotm”, diˈibë Kristë tyääkˈäjtypy ets ja myëgaˈaxëty (Gal. 4:26; Eb. 2:11, 12, 17.)
Komë tyäˈädë toxytyëjk diˈib tsäjpotm wäˈäts jäˈäy, nanduˈunxyëp ja uˈunk myaxuˈunkˈäjty, ets kyajxyëp dyajnaxy ja pëjk adoˈonën. Pääty ko yä jyënaˈany dyajnaxy ja pëjk adoˈonën ja toxytyëjk, yëˈë yˈandijpy ko pyëjkypyë netyë kuentë ko të wyingony ja xëëw mä myaxuˈunkˈatäˈäny ja uˈunk ets ko tim tsojk tpäädäˈäny (Diˈibʉ Jat. 12:2).
¿Pënë tyäˈädë uˈunguˈunk diˈib “yetyëjk”? “Yëˈë diˈibë yajkutukäämp mët ja pyujxndäjk mä tëgekyë naxwinyëdë”, ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Salmo 2:6-9. Ko Juan duˈun yajtukˈijxy, të netyë Jesus tëëyëp myaxuˈunkˈaty yä naxwiiny, yˈooky ets të jyukypyeky, pääty mbäät njaygyujkëm ko yëˈë yˈijxy myaxuˈunkˈaty ja Anaˈam Kutujkën mä Jesukristë yˈanaˈamäˈäny. Pes ko jyukypyejky, ta “nyaxweˈtsy Dios Teety yˈagäˈänytsyoo. Jam tˈawixy axtë ko Dios tyukmëtmadäˈägëdët yëˈë myëtsipëty” (Eb. 10:12, 13; Sal. 110:1; Diˈibʉ Jat. 12:10).
16-22 ÄÄMBË DISIEMBRË
TIJATY YAJPATP MÄ BIIBLYË TSOBATP MËJWIIN KAJAA | DIˈIBɄ JATANɄP 13-16
“Kyaj ntsëˈk njäˈäwëm ja axëkjëyujk”
(Diˈibʉ Jatanʉp 13:1, 2) Esëts nˈijxy jikymyejynyoty pyëtsemy tuˈugë axëk jëyujk diˈibë myëdäjtypy jëxtujkë kyëbäjk es mäjkë wyäj. Es tuˈuk tuˈugë wyäj tmëdaty ja koronë. Es mä yëˈë kyëbäjkëty tmëdaty tuˈuk tuˈuk këxjäˈäy ja xyëëjëty diˈibë Dios myëdëgeepy. 2 Tyädë axëk jëyujk diˈibëts nˈijx, dëˈën kyëxeˈky ja nyiniˈx extëmë kuxyëbyëjy, esë tyeky extëmë osë, esë yˈää extëmë kää. Yëˈë sarpyentë yëˈë mooyë ja myëkˈäjtën esë kyutujkën es yˈanaˈamët.
Jyobaa yëˈë “nyipaˈandutypy tijaty ijtp ayuˈutsyë”
6 Tam nyëjkxnë naa majtsk mil jëmëjtëp, mä Jesus ttukˈijxyë Juan kanäägë jëyujk diˈib atsëˈëk ajawë (Diˈibʉ Jat. 1:1). Tuˈuk diˈib yˈijx mejnybyëˈääy, yëˈë “sarpyentë” o dragón, diˈib yˈandijpyë Mëjkuˈu (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 13:1, 2). Ta mä ja mejny pyëtsëëmy tuˈugë axëkjëyujk diˈib jëxtujkë kyëbäjk, ets ta Mëjkuˈu myooyë mëjwiin kajaa kutujkën. Ok, ta Juan tˈijxy jatuˈugë axëkjëyujk diˈib tsapts ets jëxtujkë kyëbäjk, tyäˈädë yëˈë yˈawinax ja axëkjëyujk diˈib yajmaytyakp mä Diˈibʉ Jatanʉp 13:1. Ta tuˈugë anklës ttukmëtmaytyakyë Juan ko ja jëxtujkpë axëkjëyujkë kyëbäjk, yëˈë yˈandijpy “jëxtujkë rey” o gobiernë diˈib wäˈkpëtsëmäämp abëtsemy nyaxwinyëdë (Diˈibʉ Jat. 13:14, 15; 17:3, 9, 10). Ko yajjääyë Diˈibʉ Jatanʉp, të nety mëgoxk ja gobiernë nyaxy, ja myëdëdujkpë yëˈë nety meerë tuump ets ja myëjëxtujkpë “kyajnëmë [nety] jyaˈty”. ¿Diˈibatyë tyäˈädë gobiernë diˈib wäˈkpëtsëëmp? Min nˈokˈijxëm tuˈugatyë tyäˈädë axëkjëyujkë kyëbäjk. Nan nˈixäˈänëm wiˈixë Daniel ojts tmaytyaˈagyë tyäˈädë anaˈambëtëjk, ets tam diˈib myaytyak mä nety kanäk siiglë tyëgoyˈaty parë tyuundëkët.
(Diˈibʉ Jatanʉp 13:11) Oknëmts nˈijxy pyëtsemy nääxoty jatuˈugë axëk jëyujk, tmëdaty majtskë wyäj extëm ja borreegë, es dëˈën jyënaˈany extëmë sarpyentë.
(Diˈibʉ Jatanʉp 13:15) Es ja myëmajtskpë axëk jëyujk yajmooy ja kutujkën es tmoˈoyët ja jyikyˈäjtënë tadë awinax es dyajkäjxët, es axtë dyaˈoogët diˈibaty kyaj yˈawdatyëty.
wp12 1/6 paj. 18, 19 parr. 12, 13
Jyobaa nyipaˈandutypy diˈib tsojk tunan jatanëp
12 Yëˈë gobiernë diˈib wäˈkpëtsëëmp abëtsemy nyaxwinyëdë, Estados Unidos mëdë Gran Bretaña, myëdäjtypyë pujxn xëbiny mëdë moˈonts. Jesus ojts ttukˈixyë Juan ko tnikëjxmˈatäˈändë tuunk mä tyäˈädë tiempë jyëjpkëxanë. ¿Ti tyunandëp? Juan ojts tˈixy tuˈugë axëkjëyujk diˈib tim tëgatsy, majtskë wyäj ets kyajpxy extëm tuˈugë dragón. ¿Pënë tyäˈädë yˈandijpy? Tadë majtskpë wyäj, yëˈë yˈandijpy majtskë gobiernë: Estados Unidos mëdë Gran Bretaña diˈib wäˈkpëtsëëmp abëtsemy nyaxwinyëdë, jeˈeyë ko jaa mä ttundë tuˈugë tuunk (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 13:11-15).
13 Tyäˈädë axëkjëyujk diˈib majtskë wyäj, yëˈë yajkëxëˈkypy ja axëkjëyujkë yˈawinax diˈib jëxtujkë kyëbäjk ets mäjkë wyäj. Juan ojts tkujayë ko tyäˈädë awinax këxëˈëgäämp, per ta tyëgoyaˈany ets ta jatëgok kyëxëˈëgäˈäny. Taaˈäjtp tuˈugë organisasion diˈib duˈun yajmaytyakp extëmë tyäˈädë axëkjëyujkë yˈawinax. Tyäˈädë yëˈë tuˈugë organisasion diˈib yajnaxkëdakë Estados Unidos mëdë Gran Bretaña parë mbäät dyajtuˈugyë ets tkudanë gobiernë diˈib jaˈäjtp abëtsemy nyaxwinyëdë. Tyäˈädë organisasion ja ijty txëwˈaty Sociedad de Naciones ets ja kyëxëˈky ko nyajxyë primera guerra mundial ets tyëgooy mä segunda guerra mundial. Ko tyäˈädë tsip tyuunë, ta Diosë kyäjpn ojts tnigajpxy ko tyäˈädë axëkjëyujkë yˈawinax pyëdëˈëgäˈäny jatëgok extëm ojts yajnaskäjpxë mä Diˈibʉ Jatanʉp. Ets duˈun jyajty, pes këxëˈk jatëgok ets ja yajtijy Naciones Unidas (Diˈibʉ Jat. 17:8).
(Diˈibʉ Jatanʉp 13:16, 17) Esë tadë myëmajtskpë axëk jëyujk tyukkuwäˈänë es nidëgekyë mëj mutsk, mëkjäˈäy esë ayoobë jäˈäyëty, mëduumbëty esë yajmëduumbëty, yajtsäˈäyët mä yˈagäˈänygyëˈë o mä wyimbok. 17 Es dëˈën ni pën mbäät kyajuy kyateegyëty pën kyaj tmëdaty ja seyë, jaˈa njënäˈänëm pën kyaj tsyaˈayëty mët ja xyëë o ja nyumbrë ja jawyiimbë axëk jëyujk.
w09-S 15/2 paj. 4 parr. 2
Diˈib të yajtukwijtstuˈuty mä Diˈibʉ Jatanʉp (myëmajtsk pëky)
13:16, 17. Kyaj mbäät nasˈijxëm ets ja axëkjëyujk xytyuktuˈunëm tijaty tsyojkypy, oy tyim tsiptäˈägëdë jukyˈäjtën, extëm ko tijaty njuˈuyëm o ndoˈkëm. Pes ko ngupëjkëm ja axëkjëyujkë syeyë mä këˈë o wimbok, duˈunxyëp extëm nasˈijxëm parë ja axëkjëyujk xytyuktuˈunëm diˈib tsyojkypy o xyajwinmäˈäyëm extëm yëˈë.
Nˈokˈëxtäˈäyëmë oorë platë diˈib ijtp yuˈutsy
(Diˈibʉ Jatanʉp 16:13, 14) Netëts nˈijxy mä ja sarpyentë yˈää, es mä ja axëk jëyujkë yˈää, es mä nandëˈën ja kyugäjxpë diˈibë andakpë yˈää, pyëtsemy tëgëëgë mëjkuˈu diˈibë këxëˈkp extëmë nootsy. 14 Tyäädë yëˈë dëˈënë mëjkuˈujëty diˈibë tyuundëp ijxwëˈëmën diˈibë myëdäjtypy ja mëjˈäjtën, es nëjx twowäˈändë ja reyëty mäjatyë naxwinyëdë es nyaymyujktäˈäyëdët es tsyiptunäˈändë mët ja Nintsënˈäjtëm Dios diˈibë tëgekyë mëkˈäjtën myëdäjtypy, ko tpäädët ja tiempë.
¿Ti duˈun meerë yˈandijpy Armajedon?
Mä Biiblyë ojts yajnaskäjpxë ko tim tsojkë Satanás mëdë kyaˈoybyëty dyajtuˈukmukäˈänyë gobiernëtëjk diˈib yä naxwiiny parë tnibëdëˈëgäˈändë Diosë kyäjpn. Ko duˈun tyun jyatëdët, ta Dios dyajkutëgoyaˈanyë myëtsipëty ets miyonkˈamë jäˈäy yˈoogäˈäny (Diˈibʉ Jatanʉp 19:11-18).
Dios kyaj dyajminäˈänyë Armajedon mët ko ttukjotˈambëkyë naxwinyëdë jäˈäy, yëˈë duˈun mët ko tnitsiptunäˈänyë oyjyaˈay ko nety yajnibëdëˈëktë. Mä tyäˈädë tsip, yëˈë nibëdëˈëganëbë “reyëty mäjatyë naxwinyëdë”, o ja wintsëndëjk diˈib yä naxwiiny. ¿Tiko jyotˈambëkäˈändë? Yëˈko Satanás, yëˈë yajtunaambyë gobiernëtëjk etsë soldäädëtëjk parë tnibëdëˈëgäˈäny ets tˈaxëktunäˈäny pënaty yˈawdäjttëbë Jyobaa Dios (Diˈibʉ Jatanʉp 16:13, 14; 19:17, 18).
(Diˈibʉ Jatanʉp 16:21) Nandëˈën kyaˈay tsäjpotm yëˈë tëtsn jantsy mëjjatyëty, axtë justyikxy kilë jyeˈemtsyëty tuˈugaty. Es ja naxwinyëdë jäˈäyëty tmëˈˈëdëgoy tmëgäjxtëgoy ja Dios mët ja myëj ayoˈonë tadë tëtsn, mët ko mëk ayoˈonë dëˈën yëˈë.
Wingoomp ja nitsokën
9 Mä ja mëk ayoˈon, kyaj nekykyäjpxwäˈkxäˈänëm ja “oybyë ayuk diˈib nyimaytyakypy ja Anaˈam Kutujkën”. Të nety nyaxyë tyäˈädë tiempë, yëˈë nety miinëp “ja kutëgoˈoyën” (Mateo 24:14, TNM). Diosë kyäjpn yëˈë nëjkx tkäjpxwäˈkxäˈäny amëk jotmëk tuˈugë ayuk diˈib niˈamukë jäˈäy abatnaxanëp. Waˈan yëˈë ngäjpxwäˈkxäˈänëm ko të tpääty ja tiempë parë kyutëgoyëdë Satanásë jyaˈay. Mä Diˈibʉ Jatanʉp 16:21 jyënaˈany ko duˈunë jäˈäy nëjkx tjawëyäˈändë tyäˈädë ayuk extëm ko kyaˈayë “tëtsn jantsy mëjjatyëty” ets tmëgäjpxtëgoyäˈändë Dios.
23-29 ÄÄMBË DISIEMBRË
TIJATY YAJPATP MÄ BIIBLYË TSOBATP MËJWIIN KAJAA | DIˈIBɄ JATANɄP 17-19
“Diosë tsyip diˈib yajjëjptëgoyaampy tukëˈëyë tsip”
(Diˈibʉ Jatanʉp 19:11) Netëts nˈijxy ja tsäjp awäˈäts, es kyëxeˈeky tuˈugë poop kuwääy. Es diˈibë tyukˈunyaapy txëˈaty Diˈibë Kyuytyiimpy Ja Yˈayuk, es nandëˈën txëˈaty Tëyˈäjtën, mët ko tëyˈäjtën mëët pyayoˈoy es tsyiptuny.
(Diˈibʉ Jatanʉp 19:14-16) Es pyanëjxëdë tëgoymyay nitsiptuumbëty diˈibë tsäjpotm. Ak poop ja wyit, ja oybyë esë wäˈätspë, es ak poop kuääygyëjxy. 15 Es diˈibë xyëˈäjtypy Diosë yˈAyuk, jap yˈääjoty pyëtsemy tuˈugë espäädë jëjppë, es yëˈë mëët dyajtsayutäˈäny ja naxwinyëdë jäˈäyëty. Es yajkutukäˈäny mëdë pujxndäjk. Es ttukkumëdowäˈäny, mët ko Dios diˈibë tëgekyë mëkˈäjtën myëdäjtypy, jyantsyˈajkënë mët ja naxwinyëdë jäˈäy. Päätyë dëˈën ttukkumëdowäˈäny extëm ko jyawë yajwinmäˈätsy ja uubë tëëmp. 16 Es tmënejxy këxjäˈäy mä ja kyapë es mä ja pyuuyë tyäˈädë xëë: Reyˈäjtp mä reyëty es Wintsënˈäjtp mä wintsënëty.
w08-S 1/4 paj. 8 parr. 3, 4
Armajedon: ja Diosë tsyip diˈib yajjëjptëgoyaampy tukëˈëyë tsip
Kyaj mbäädë oyjyaˈay jyukyˈattë agujk jotkujk ets seguurë pën yëˈë axëkjäˈäy yajkutujktëp (Proverbios 29:2; Eclesiastés 8:9). Ets kyaj mbäät nˈawijxëm jyëjptëgoyë axëkˈäjtën ets yajtunët ja tëyˈäjtën, pën jukyˈäjtˈadëtsp pënaty duˈun jukyˈäjttëp. Pääty parë mbäät jyaˈˈatyë jotkujkˈäjtën ets yajtunëdë tëyˈäjtën, tsojkëp pën tkëbatët: ko kyutëgoytyët ja axëkjäˈäy. Duˈun extëmë Salomón tkujäˈäyë: “Yëˈë axëkjäˈäy ja tyuny parë tjuuybyëtsëmëdë oyjyaˈay” (Proverbios 21:18).
Dios yëˈë diˈib tuump Fes, pääty mbäät nˈijtëm seguurë ko tyunaampy ja tëyˈäjtën ko tpayoˈoyët ja axëkjäˈäy. Tëgokë Abrahán duˈun dyajtëëy: “¿Ti kyaj ttunëdë tëyˈäjtën ja Fes diˈib tuump abëtsemy nyaxwinyëdë?”. Ets këˈëm ojts ttimˈixy ko Jyobaa xëmë ttunyë tëyˈäjtën (Génesis 18:25). Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa kyaj ttukxondaˈaky ko axëkjäˈäy yˈooktë, per yajkutëgoopy ko kyaj mbäät ti tnekytyuny (Ezequiel 18:32; 2 Peedrʉ 3:9).
it-1-S paj. 380 parr. 3
Kuääy
Apostëlë Juan yajtukˈijx ko Jesukristë ttukˈuˈunyë ja poop kuääy ets pyanëjkxyëty mayë tsyiptuumbëty ak poop kuääygyëjxy, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko tëyˈäjtën myëët tnitsiptunäˈänyë Tyeety mä niˈamukë ja myëtsipëty (Diˈibʉ Jat. 19:11, 14). Të nety yˈokˈyajmaytyakpë ko Jesukristë myiny extëmë rey etsë wiinkpë kuääytyukˈunyaabyë dyajmindë ayoˈon jotmay (Diˈibʉ Jat. 6:2-8).
(Diˈibʉ Jatanʉp 19:19, 20) Netëts nˈijxy ko ja axëk jëyujk es ja naxwinyëdë ryeyëty dyajnaymyukëdë syoldäädëty es tsyiptunäˈäny mët ja diˈibë poop kuääygyëjxy es mët ja nyitsiptuumbëty. 20 Per ja axëk jëyujk yajtsuum tiˈigyë mët ja kugäjxpë diˈibë andakp, diˈibë nety të ttuny axëk jëyujk wyinduuy ja mëj ijxwëˈëmën diˈibë myëdäjtypy ja mëjˈäjtën. Es mëdë tyäˈädë mëj ijxwëˈëmën ja kugäjxpë diˈibë andakp të twinˈëëndë nety diˈibaty të nyayyakyëty es ja axëk jëyujk tsyaˈayëdët, es tˈawdäjttë ja yˈawinnax. Net nimajtsk yajkujëduˈujë jiigyëty mä yëˈë mejny diˈibë teepy asufrë.
re-S paj. 286 parr. 24
Ja Rey diˈib tsiptuump myadaˈaky mä Armajedon
24 Ja axëkjëyujk diˈib jëxtujkë kyëbäjk ets mäjkë wyäj diˈib pëtsëëm mejnyoty, yëˈë yˈandijpy tukëˈëyë gobiernë diˈibë Satanás jyaˈäjtypy, diˈib yajmäjts mët ja kugajpxy diˈib andakp, jaˈa njënäˈänëm ja myëjëxtujkpë gobiernë diˈib wäˈkpëtsëëmp abëtsemy nyaxwinyëdë (Diˈibʉ Jatanʉp 13:1, 11-13; 16:13). Mientrës jyukyˈattë o duˈunyëm tmëtsipˈattë ja Diosë kyäjpn yä Naxwiiny, yajkujëduwëyäˈändë mä “yëˈë mejny diˈibë teepy”. ¿Jantsy yëˈë yˈandijpy tuˈugë mejny diˈib toopy? Kyaj, pes duˈun extëm ja axëkjëyujk ets ja kugajpxy diˈib andakp, niwij nikajp, nanduˈunë tyäˈädë “mejny diˈib teepy”, yëˈë yˈandijpy ja kutëgoˈoyën diˈib winë xëëw. Nan jap ok yajkujëduwë ja oˈkën ets ja Jut, axtë ja Mëjkuˈu (Diˈibʉ Jatanëp 20:10, 14). Kyaj yëˈë tmaytyäˈägäˈäny tuˈugë ayoowdakn mä axëkjäˈäy yajtëytyuny, pes ninäˈä kyaminët mä Jyobaa wyinmäˈäny ets jyaˈˈatëdë duˈumbë lugäär (Jeremías 19:5; 32:35; 1 Fwank 4:8, 16).
(Diˈibʉ Jatanʉp 19:21) Es yëˈë syoldäädëty yaˈoˈktääy mët ja yˈespäädë diˈibë pëtsëëmp yˈääjoty diˈibë tyukˈunyaapy ja poop kuääy. Es nidëgekyë joon jëyujk diˈibë kaagëdijtp yˈujts jyotkëdaktë mëdë tadë tsyuˈutsyëty.
re-S paj. 286 parr. 25
Ja Rey diˈib tsiptuump myadaˈaky mä Armajedon
25 Kyaj yëˈëyë kyutëgoyaˈany ja gobiernëtëjk, nanduˈunën niˈamukë ja axëkjäˈäytyëjk diˈib kyaj mbäät nyekytyëgatstë, oogandëp “mët ja yˈespäädë diˈibë pëtsëëmp yˈääjoty diˈibë tyukˈunyaapy ja poop kuääy”. Jesus tuknikäjpxpatanëdëp ja oˈkën. Per kom kyaj yajpëjtäˈäktë mä ja mejny diˈib toopy, ¿waˈandaa jyukypyëktët? Nimää kyayajnigajpxy ko jukypyëkandëp jatëgok pënaty yaˈoˈkëdëp ja Fes diˈibë Jyobaa të tnikäjpxpety. Duˈun extëmë Jesus këˈëm jyënany ko ja tsiibë nyëjkxäˈändë “mä ja jënyaˈangë winë xëë winë tiempë diˈibë të yajtuknibëjtäägë es tjaˈˈatët ja mëjkuˈugopk es ja yˈanklësëty”, ja njënäˈänëm ko kyutëgoyäˈändë winë xëëw (Matewʉ 25:33, 41, 46). Duˈunën jyëjpkëxäˈäny ja Diosë tsyip ko “jäˈäy yajpayoˈoytyët es ko nety dyajkutëgoyaˈany ja pekyjyaˈayëty” (2 Peedrʉ 3:7; Nahúm 1:2, 7-9; Malaquías 4:1).
Nˈokˈëxtäˈäyëmë oorë platë diˈib ijtp yuˈutsy
(Diˈibʉ Jatanʉp 17:8) Tadë axëk jëyujk diˈibë të xyˈixy, yëˈë tuˈuk diˈibë jekyëp jikyˈäjt, es tyam kyaj nyekyjyaaˈaty, per pëtsëmäämp këk jutoty, es nyejxy mä kyutëgooynyët. Ja naxwinyëdë jäˈäy diˈibë xyëë kyaˈity këxjäˈäy nekykyëjxy axtë mä nety kyajnëmë naxwinyëdë kyoj, jaˈa dëˈënyë wyëˈëmëtyaˈaytyët ko tˈixtët jatëgok jyaˈty ja axëk jëyujk diˈibë jekyëp jikyˈäjt. Es yë’e xyëëjëty diˈibë këxjäˈäy mä ja neky, jaˈa xyëëjëty diˈibaty myëdäjttëp ja jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë.
Jyobaa nyipaˈandutypy diˈib tsojk tunan jatanëp
13 Tyäˈädë axëkjëyujk diˈib majtskë wyäj, yëˈë yajkëxëˈkypy ja axëkjëyujkë yˈawinax diˈib jëxtujkë kyëbäjk ets mäjkë wyäj. Juan ojts tkujayë ko tyäˈädë awinax këxëˈëgäämp, per ta tyëgoyaˈany ets ta jatëgok kyëxëˈëgäˈäny. Taaˈäjtp tuˈugë organisasion diˈib duˈun yajmaytyakp extëmë tyäˈädë axëkjëyujkë yˈawinax. Tyäˈädë yëˈë tuˈugë organisasion diˈib yajnaxkëdakë Estados Unidos mëdë Gran Bretaña parë mbäät dyajtuˈugyë ets tkudanë gobiernë diˈib jaˈäjtp abëtsemy nyaxwinyëdë. Tyäˈädë organisasion ja ijty txëwˈaty Sociedad de Naciones ets ja kyëxëˈky ko nyajxyë primera guerra mundial ets tyëgooy mä segunda guerra mundial. Ko tyäˈädë tsip tyuunë, ta Diosë kyäjpn ojts tnigajpxy ko tyäˈädë axëkjëyujkë yˈawinax pyëdëˈëgäˈäny jatëgok extëm ojts yajnaskäjpxë mä Diˈibʉ Jatanʉp. Ets duˈun jyajty, pes këxëˈk jatëgok ets ja yajtijy Naciones Unidas (Diˈibʉ Jat. 17:8).
(Diˈibʉ Jatanʉp 17:16, 17) Ja mäjkpë wäj es ja axëk jëyujk tyukˈakˈatëp ja kujenytyoˈoxy, es dyajwëˈëmët niwäˈäts ëxwäˈäts. Es axtë tsyuˈtstäˈäytyëp ja nyiniˈx, es nyinoˈktäˈäytyëp diˈibë wëˈëmp. 17 Diosë dëˈën të pyëjtäˈägëdë es dyajtuunëdë Diosë wyinmäˈäny, tiˈigyë nyaybyëjtäˈägëdë es dyaky ja kutujkën extëmë rey mä ja axëk jëyujk axtë ko yajkuytyuundäˈäyët diˈibë Dios nyaskäjxë.
Jyobaa nyipaˈandutypy diˈib tsojk tunan jatanëp
17 Relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty kyaj jyëjptëgoyaˈany wanaty wanaty. Tyäˈädë kujenytyoˈoxy duˈunyëm tmëdatäˈänyë mëjääw parë tˈanaˈamëdë gobiernëtëjk axtë koonëmë Dios tpëjtäˈägët mä anaˈambëtëjkë wyinmäˈäny ets tnibëdëˈëgët (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 17:16, 17). Tim tsojkë Jyobaa dyajtunäˈänyë gobiernëtëjk parë Naciones Unidas tnibëdëˈëgët tukëˈëyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Ta tyäˈädë kujenytyoˈoxy yˈayodëkëyaˈany ets kyaj tnekymyëdatäˈänyë madakënë parë tˈanaˈamëdë gobiernëtëjk. Naa 20 o 30 jëmëjtëp mayë jäˈäy wyinmääytyë ko relijyonk xëmë yajwintsëˈëgëyaˈany ets tmëdatäˈänyë mëjääw. Per tyam, yajxon kyëxëˈëky ko kyaj mëk nyekyˈuˈunyë mä ja axëkjëyujkë jyëbäjk diˈib tsapts, kyaj oytyaˈagyë kyäˈäjäˈäny, ajotkumonë kyäˈäjäˈäny ets jantsy axëëk yajtunäˈäny (Diˈibʉ Jat. 18:7, 8, 15-19).
30 ÄÄMBË DISIEMBRË AXTË 5 ÄÄMBË ENEERË
TIJATY YAJPATP MÄ BIIBLYË TSOBATP MËJWIIN KAJAA | DIˈIBɄ JATANɄP 20-22
“Ëjts nyajkejpy tëgekyë ak jemy”
(Diˈibʉ Jatanʉp 21:1) Netëts nˈijxy ja jembyë tsäjp esë jembyë naxwinyëdë, mët ko yëˈë jawyiimbë tsäjp esë jawyiimbë naxwinyëdë kyaj määnë, es kyaj määnë jikymyejyny.
re-S paj. 301 parr. 2
Ja jembyë tsäjp etsë jembyë naxwinyëdë
2 Kanäk mëgoˈpx jëmëjtë nety tyëgoyˈaty parë Juan jyukyˈatët ko Jyobaa tˈanmääyë Isaías: “¡Okˈixtë! Tyamëts nyajkojˈyë jembyë tsäjp etsë jembyë naxwinyëdë; ets tukëˈëyë diˈib të yˈity kyaj nyekyyajjamyatsäˈäny, kyaj nyekymyinäˈäny mä jot korasoon” (Isaías 65:17; 66:22). Tyäˈädë ja tuk pëky yˈadëëy mä jëmëjt 537 k.m.J ko ja judiyëtëjk jyëmbijttë Jerusalén mä nety ojts të tsyumytsyëënëdë 70 jëmëjt jam Babilonia. Ko jam jyëmbijttë, duˈunxyëp extëmë nety të wyäˈätstë diˈib yajtij ja “jembyë naxwinyëdë”, ets tmëdatäˈändë ja jembyë yˈanaˈamën o “ja jembyë tsäjp”. Perë apostëlë Pedro ojts tnigajpxy wiˈix ja tuk pëky nyikajäˈäny ko jyënany: “Dios të twandaˈaky xymyoˈoyäˈänëm ja jembyë tsäjp esë jembyë naxwinyëdë mä tëgekyë yajtunët diˈibë tëyˈäjtën” (2 Peedrʉ 3:13). Juan ta net ojts tnigajpxy ko tyäˈädë ja yˈadëwäˈäny ko nety ja nWintsënˈäjtëm myiny. Ko jyënany: “Yëˈë jawyiimbë tsäjp esë jawyiimbë naxwinyëdë kyaj määnë”, yëˈë yˈandijpy ko jëjpkëxäämp wiˈixë Satanás mëdë kyaˈoybyëty të dyajnaxkëdäˈäktë anaˈambëtëjk yä naxwiiny. Ets ko jyënany “kyaj määnë jikymyejyny”, yëˈë yˈandijpy ko kutëgoyäämp ja axëkjäˈäytyëjk diˈib yä naxwiiny. Ets yëˈë yajnitëgatsanëp “ja jembyë tsäjp esë jembyë naxwinyëdë”, o ja naxwinyëdë jäˈäy diˈibë nety anaˈamëdëp ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën (ixë Diˈibʉ Jatanʉp 20:11).
(Diˈibʉ Jatanʉp 21:3, 4) Es nmëdoogajxyëts jantsy mëk mä unyaaybyajn mä Dios yajkutiky, es jyënaˈany: Tyamë net ja Dios yˈity mët ja jäˈäyëty, es jyikyˈatäˈäny mët yëˈëjëty, es yëˈëjëty tjäˈäyˈatäˈäny. Këˈëm ja Dios yˈitäˈäny mët yëˈëjëty, es Dyiosˈatëdët. 4 Esë Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë. Kyaj yˈokˈijnët ja oˈkën, jëˈëy yaxën o ja pëjk adoˈonën, jaˈa ko tëgekyë diˈibë të yˈity, të jaˈa nyaxy kyexy.
“Ëjts nyajkejpy tëgekyë ak jemy”
“Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë” (Diˈibʉ Jatanʉp 21:4). ¿Diˈibë winëë yajtëˈëtsaampy? Kyaj yëˈëjëty ja winëë diˈib pëtsëëmp ko nxondakëm ets nan kyaj yëˈëjëty diˈib kyuwaambyë wiin, yëˈë duˈun diˈib pëtsëëmp ko njotmayˈoˈkëm. Dios kyaj jeˈeyë dyajtëˈëtsäˈänyë winëë, nanduˈunën dyajjëjptëgoyaˈanyë ayoˈon etsë pëjk adoˈonën diˈib xyajjëˈëy xyajˈyaxëm.
“Kyaj yˈokˈijnët ja oˈkën” (Diˈibʉ Jatanʉp 21:4). Diˈib mas niˈigyë xyajjëˈëy xyajˈyaxëm, yëˈë ko jyaˈˈatyë oˈk tëgoˈoyën. Perë Jyobaa yaˈˈawäˈätspëtsëmaampy pënaty mëmëdoojëp. ¿Wiˈix ttunäˈäny? Ko dyajjëjptëgoyaˈanyë poky kaytyey diˈib të xytyukninäjxëmë Adán (Romanʉs 5:12). Jyobaa wäˈätsë jäˈäy dyajjëmbitäˈäny mët yëˈëgyëjxm ko Jesukristë ojts xykyuˈoˈkëm. “Dios yajkutëgoyaampy” ja oˈkën diˈib xymyëtsipˈäjtëm (1 Korintʉ 15:26). Ta niˈamukë njukyˈatäˈänëm extëmë Dios ttuknibëjtakë, winë xëëw winë tiempë ets kyaj nyekyjaˈˈatëdë yuu päˈäm.
“Kyaj yˈokˈijnët ja [...] pëjk adoˈonën” (Diˈibʉ Jatanʉp 21:4). ¿Ti pëjk adoˈonën kyaj nyekyjaˈˈatäˈäny? Jäj jëmuˈumën diˈib yajjäˈäwëp mä jot winmäˈäny, mä jot korasoon ets diˈib yajjäˈäwëp mä niniˈkx këbäjk. Tukëˈëyë tyäˈädë jyaˈˈaty mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm ets yëˈë diˈib miyonkˈamë jäˈäy yaˈˈayoowëdëp.
(Diˈibʉ Jatanʉp 21:5) Net ja diˈibë unyaapy mä yajkutiky jyënany: Ëjts nyajkejpy tëgekyë ak jemy. Nandëˈën jyënany: Këxjäˈäy, mët ko tyäädë diˈibëts ngajxypy, tëyˈäjtënëˈë es mbäät xymyëbeky.
w03-S 1/8 paj. 12 parr. 14
Jyobaa, tuˈugë Dios diˈib myëdäjtypyë tëyˈäjtën
14 Tsojkëp nmëjpëjtakëm tijatyë Jyobaa xytyukniˈˈijxëm mä yˈAyuk. Pesë Jyobaa yëˈë diˈib duˈun xyˈanmäˈäyëm ets seguurë ko duˈun ttunäˈäny. Taaˈäjtp kanäk pëky tiko mbäät nmëbëjkëm ets nˈijtëm seguurë ko tyukumëdowaampy pënaty “kyaj tˈixyˈattë ja Dios es ni tkatundë kuentë ja oybyë ayuk diˈibë nyimaytyakypy ja Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (2 Tesalónikʉ 1:8). Nan mbäät nmëbëjkëm ko xyˈanmäˈäyëm ko tsyojkypy pënaty yˈëxtääytyëp ja tëyˈäjtën, ko yajjukyˈataampy winë xëëw pënaty mëbëjkëdëp ets ko yajjëjptëgoyaampy ja pëjk adoˈonën, mäˈäy täjën etsë oˈkën. Jyobaa jyënany ko mbäät nmëbëjkëmë tyäˈädë wyandakën, mët ko duˈun tˈanmääyë apostëlë Juan: “Këxjäˈäy, mët ko tyäädë diˈibëts ngajxypy, tëyˈäjtënëˈë es mbäät xymyëbeky” (Diˈibʉ Jatanʉp 21:4, 5; Proverbios 15:9; Fwank 3:36).
Nˈokˈëxtäˈäyëmë oorë platë diˈib ijtp yuˈutsy
(Diˈibʉ Jatanʉp 20:5) Tyäädë dëˈën mä tim jawyiinë Dios dyajjikypyejky ja jäˈäyëty. Per diˈibë akwëˈëmdë ja oˈkpëty, yëˈëjëty kyaj jyikypyëktët axtë ko kyäˈpxët tuk mil jëmëjt.
it-2-S paj. 1202 parr. 2
Jukyˈäjtën
Dios kyaj ojts ttimˈanëëmë Adán ko pën mëdoop kyaj yˈoogäˈäny (Gén. 2:17). Nanduˈunën jyatäˈäny mët ja naxwinyëdë jäˈäy diˈib mëdoop, ko nety kyutëgoy ja oˈkën diˈib yajmëtsipˈäjtp, nipën tkanekymyëdatäˈänyë poky kaytyey diˈib yaˈoogëdëp, winë xëëw winë tiempë jyukyˈatäˈäny (1 Kor. 15:26). Ko jyëjpkëxët ja Kristë yˈanaˈamënë tuk mil jëmëjt, ta ja oˈkën jyëjptëgoyaˈany. Mä Diˈibʉ Jatanʉp jyënaˈany ko pënaty tunandëp rey ets saserdotë mëdë Kristë jyukyˈatäˈändë “es yˈanaˈamdë mët ja Kristë tuk mil jëmëjt”. Ets ko jyënaˈany: “Diˈibë akwëˈëmdë ja oˈkpëty, yëˈëjëty kyaj jyikypyëktët axtë ko kyäˈpxët tuk mil jëmëjt”, yëˈë yˈandijpy pënatyë nety jukyˈäjttëp mä jyëjpkëjxnë ja tuk mil jëmëjtpë, per mä kyajnëmë Satanás yajnasmatsë parë tˈakˈijxmatsëdë naxwinyëdë jäˈäy. Ko yˈabatët tuk mil jëmëjt, wäˈätsë nety yajpatnëdë ja naxwinyëdë jäˈäy extëmë netyë Adán mëdë Eva yajpäättë mä kyapokytyundënëm. Mbäädë nety njënäˈänëm ko wäˈäts jäˈäy yajpatnëdë ets nëjkxëp jyukyˈattë winë xëëw, pën tyuknäjxtëp ja jotmay mä Satanás tuk tiempë yajnasmatsëyaˈany parë yˈijxmatsëdët (Diˈibʉ Jat. 20:4-10).
(Apocalipsis 20:14, TNM) Ja oˈkën ets ja Jut jap yajkujëduˈujëdë mä ja mejny diˈibë yaˈam. Ja mejny diˈibë yaˈamp yëˈë yˈandijpy ja myëmajtskpë oˈkën.
(Diˈibʉ Jatanʉp 20:15) Jaˈayë jäˈäy diˈibë xyëë këxjäˈäy nekykyëjxy mä yajjääybyety ja xyëëjëty pënëty jikyˈäjttëp winë xëë winë tiempë, yëˈëyë kyaj yajkujëduwëdë mä ja mejyny diˈibë yaˈamp extëmë jëën.
it-2-S paj. 180, 181
Mejny diˈibë yaˈamp
Tyäˈädë ayuk japyë jeˈeyë myiny mä Diˈibʉ Jatanʉp ets niwij nikajp. Biiblyë nyigajpxypy wiˈix nyikejy ko jyënaˈany: “Ja mejny diˈibë yaˈamp yëˈë yˈandijpy ja myëmajtskpë oˈkën” (Ap. 20:14, TNM; Diˈibʉ Jat. 21:8).
Ko jyënaˈany “ja mejny diˈibë yaˈamp”, mbäät njaygyujkëm ko kyaj yëˈë tjantsy yˈandijy ja jëën, pes mä wiinkpë tekstë jyënaˈany ko ja oˈkën yajkujëduwë mä “ja mejny diˈibë yaˈamp” ets extëm nnijäˈäwëm, oˈkën kyaj mbäät tyoy (Ap. 19:20; 20:14, TNM). Nanduˈun jyënaˈany ko yajkujëduwë ja Mëjkuˈu mä “ja mejny diˈibë yaˈamp”, per kom yëˈë tuˈugë anklës, nan kyaj mbäät wiˈix tyunyëtyë jëën (Diˈibʉ Jat. 20:10; ix nanduˈunë Éx. 3:2 etsë Juec. 13:20).
Mä Apocalipsis 20:14 jyënaˈany ko “ja mejny diˈibë yaˈamp yëˈë yˈandijpy ja myëmajtskpë oˈkën” ets ko “ja oˈkën ets ja Jut jap yajkujëduˈujëdë”. Pääty mbäät njaygyujkëm ko ja “mejny diˈibë yaˈam” kyaj yëˈë tˈandijy ja oˈkën diˈibë Adán ojts xytyukninäjxëm (Rom. 5:12). Ets nan kyaj yëˈë tˈandijy ja jut, pes ja oˈkën ets ja Jut, jap kyutëgoytyë mä ja mejny diˈib yaˈamp. Pääty mbäät njënäˈänëm ko yëˈë yˈandijaambyë oˈkën mä kyaj mbäät pën nyekyjëmbity, pes nimää kyayajnigajpxy ko ja “mejny diˈibë yaˈam” tkëyaky ja yˈoˈkpëty extëm ja “oˈkën mët ja jut tkëyäjktë ja oˈkpë diˈibë nety myëdäjttëp” (Diˈibʉ Jat. 20:13). Pënaty kyaj myiny jääybyety “ja xyëëjëty pënëty jikyˈäjttëp winë xëë winë tiempë”, jaˈa njënäˈänëm pënatyë myëtsipˈäjttëp ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, yëˈë diˈib yajkujëduwëyandëp mä ja mejny diˈib yaˈamp, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko kyutëgoyäˈändë winë xëëw o ja “myëmajtskpë oˈkën” (Diˈibʉ Jat. 20:15).