WIˈIX TË JYUKYˈATY
Kajaats tijaty të njattë mäts nmëdundë Jyobaa extëmts kyaj ndimyjyëjpˈixtë
KOTS nmutskˈäjty, tëgok tëgokëts ijty nˈixyë abionk, tats njënäˈäny jats näˈä nˈoktukjëditët, per tsipëtsë nety duˈun ndunët.
Ko tyuunë Segunda Guerra Mundial jap Estonia, tatsë ndääk ndeety tsyoˈondë ets ojts nyëjkxtë tsënaabyë Alemania, japëts nmaxuˈunkˈäjty. Ok, tats ojts nëjkxtë tsënaabyë Canadá. Japëts tim jawyiin ntsënääytyë Ottawa, mä tuˈugë tëjk mä tyanëdë tutk këtsey. Jantsy ayoowdëbëts ijty, per tapë tutsää o këtseytsyää mëdiˈibëts bom bom ndukääytyëp.
Tëgok, ta nyäjxtë Testiigëty etsëtsë ndääk ojts yajtukwingugäjpxë Apocalipsis 21:3, 4, timˈajäjt timjotjäjtë yäˈädë tekstë, ta tyëjkë jëëy yaxpë. Tatsë ndääk ndeety niˈigyë tˈakˈëxpëjktë Biiblyë, ets ok, ta nyëbajttë.
Ndääk ndeetyëts kyaj nety nëgoo tjattë inglés, per jyantsy jyotmooytyë Diosë tyuunk. Sääbëdë sääbëdëts ijty xymyënëjkxtë käjpxwäˈkxpë mëdëts nˈutsy Sylvia, oyëtsë netyë ndeety tuk tsuˈum të jyantsy tyuny mä tuˈugë faabrikë mä tijatyë jäˈäy dyajwinˈëëtstë, jap Sudbury (Ontario). Nanduˈunëts ijty nduˈukmuktë sëmään sëmään parëts nˈëxpëktë rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm. Mëjwiin kajaatsë ndääk ndeety xypyudëjkëdë parëts ntsoktëdë Jyobaa, päätyëtsë nwinmäˈäny nbëjktaky parëts niˈigyë Jyobaa nmëdunäˈäny, tats nnëbejty mä jëmëjt 1956, jeˈeyënëmtsë netyë njëmëjt mäjk. Ndääk ndeetyëts mëk ttsojktë Jyobaa ets yëˈëts xypyudëjkë parëts duˈunyëm nmëduunˈadëˈëtsët.
Kots nyajkëjxyë sekundaaryë kyajts nekyjyotmooyë Diosë tyuunk, pes nwinmääyëts ko pën tuumbëts prekursoor kyajts nëgoo nmëdatäˈäny ja meeny sentääbë parëts nˈixyˈatët ja it lugäär ets njëditëdëts abiongoty. Tats ndëjkë tuumbë mä tuˈugë raadyë mä jäˈäy tpëjktäˈäktë ëy, nëgooyëts ijty jap ndunanë. Per kom uxëbëts ijty ndëkë tuumbë, tats kyaj nˈoknëjkxnë reunyonk ets yëˈëts mëët nduˈukmuktë jäˈäy mëdiˈibë kyaj Diosmëdundë. Ok, tats axëëk nayjyäˈäwë ko kyaj yˈoyëty mëdiˈibëtsë nety nduumpy ets yëˈëts xypyudëjkë parëts jatëgok njotmoˈoyëdë Diosë tyuunk.
Tats ojts nëjkxy tsënaabyë Oshawa (Ontario). Japëts nˈixyˈajtyë Ray Norman, ja myëgaˈax Lesli etsë wiinkpë prekursoorëty. Kajaats xypyudëjkëdë parëts nwinmayët tits ndunaampy mätsë njukyˈäjtën. Pääty septiembrë 1966 nduundëjkëts prekursoor, agujk jotkujkëts njantsy nyayjyäˈäwë, per kyajtsë nety ndimwinmay wiˈixëts kanäkˈokë njukyˈäjtën tyëgatsäˈäny.
TUN TI JYOBAA MDUKTUNANËP
Kotsë nety nˈëxpëky sekundaaryë, tats nyajtuktujkyë nsolisitud parëts nëjkxäˈäny Betel jap Toronto (Canadá). Per ok, kotsë nety nduny prekursoor, tats nyajwooy Betel taxk jëmëjt. Nëgooyëtsë nety nˈoyˈijxnë Lesli ets njëjptsëˈkëts ko mbäädëts kyaj nˈokˈijxnë pën nëjkxpëts Betel. Tats nmënuˈkxtakyë Jyobaa parëts nnijawët tits ndunëp ets tats ngupëjky nëjkxäˈäny Betel. Tats ojts nnayjyëgäjpxënë mëdë Lesli.
Kots njäjty Betel japëts nduuny mä wit yajpujy, ets ok, extëmë sekretaaryë. Lesli ta yajkejxy prekursoora espesial jap Gatineau (Quebec). Kanäkˈokëts nnayajtëëwë tidaa japë Lesli tyuumpy, ets nwinmääyëts pën oyë nety kots të nëjkxy Betel. Mëjˈixy mëjmëdoyëts njäˈäwë ko Ray yajwooy Betel, ja Lesli myëgaˈax ets tuˈugyëts mëët nˈijty, duˈunëts jatëgok naymyaaybyëjkë mëdë Lesli. Jats nbëjktë 27 äämbë febreerë 1971, ja xëëw mätsë nety nyaˈˈabajnë taxk jëmëjt mäts nyajwooy Betel.
Kots nduundëjkëdë sirkuitë mä jëmëjt 1975.
Japëts ojts nyajkaxtë Quebec, mä tuˈugë kongregasionk mä yajkajpxyë francés. Ko waanë tiempë nyajxy, tats nyaˈˈanmääy etsëts ndunët sirkuitë, jeˈeyënëmtsë netyë njëmëjt 28, duˈunëts nayjyäˈäwë ko kyajtsë nety ti njaty nnijawë parëts ndunët sirkuitë. Per yëˈëts xypyudëjkë extëm jyënaˈanyë Jeremías 1:7, 8. Etsë Lesli myëdäjtypyë nety tuˈugë jotmay, kyaj nety oy myaˈay mët ko kanäkˈokë karrë yaˈˈayoˈonbatë. Päätyëts ojts nmëmay nmëdäjy wiˈixëts mbäät nˈoktundë sirkuitë. Perë Lesli tats xyˈanmääy: “Pënë Jyobaa jam ti tuunk xytyuknipëjkëm, ¿tiko duˈun ngatuˈunëm?”. Tats ngupëjktë parëts ndunäˈändë sirkuitë ets jats duˈun nduundë 17 jëmëjt.
Kots nduuny sirkuitë kyajts nëgoo tiempë nmëdäjty, ni jeˈeyë parëts mëdë Lesli nyajpäädët. Per tëgok, tats nyajtukˈijxy ko tsojkëbëts nmëmay nmëdäjëdë ngudëjk. Tëgok, lunës xëëw ta yajpeenyë timbrë ets kots nbëtsëëmy kyaj jap pën, per tapë nety të yajnaskëyë tukatsyë jeˈxy pëky, tapë ääytsyäˈäm ujtstsäˈäm, keesë, tsäjpkaaky, tuˈugë binë, kopë, tuˈugë mantel ets tuˈugë neky mä jyënaˈany: “Woownëjkx muumë mgudëjk parë mëët myajpäädët”. Jantsy äämbë nety jap, per tapëtsë nety ja ndiskursë nganikäjpxë, tats nˈanmääyë Lesli ko kyajëts nëjkxäˈäny, yëˈë mon tuk nyayjyäˈäwë, per jyaygyujkë. Kots naxweˈtsy parëts ja ndiskursë nˈagäjpxëyaˈany axëëgëts nnayjyäˈäwë, tats njamyejtsy extëm jyënaˈanyë Éfesʉ 5:25, 28. ¿Ti waˈantsëdaa netyë Jyobaa xytyukjamyetsy parëts nmëmay nmëdäjët wiˈixëts ja ngudëjk nyayjyawëty? Tats nmënuˈkxtakyë Jyobaa ets tatsë netë Lesli nˈanmääy: “Oy ntsoˈonëm”. Yëˈë agujk jotkujk jyantsy nyayjyäˈäwë. Tats ja ngarrë nwiˈttsoˈony etsëts ojts nëjkxtë mä tuˈugë lugäär mëdiˈibë yajpatp nëbëˈääy. Japëts njuˈtääytyë tijatyëtsë nety të nmënëjkxtë ets jantsy agujk jotkujkëts nayjyäˈäwëdë mä taabë xëëw. Nmëdäjtëts nanduˈunë tiempë parëts ja ndiskursë nˈagäjpxët.
Kajaats ijtyë it lugäär ndukˈyeˈeytyë kots ndundë sirkuitë, tsyondaˈaky Columbia Británica axtë jyaˈty Terranova, njantsy tyukxondaktëbëts ijty kots duˈun ndukjëditëdë. ¡Nduunëts mëdiˈibëts ntsojkënyëˈäjt kots nmutskˈäjty ndukjëditëyaˈanyëts ja it lugäär! Tëgok, nwinmääyëts nëjkxäˈäny mä Eskuelë mëdiˈibë Galaad, per kyajtsë nety ndunäˈäny misioneerë wiink paˈis mët ko tsipëtsë nety nˈixy duˈun ndunët, pes kyaj yˈoynyapënëty duˈun tyuny. Njëjptsëˈkëts kots nyajkaxtët África, pes nëgoo nety japë jäˈäy yˈoktsiptuunëdë ets yˈokjapˈäjnë päˈäm, mas jotkujkëtsë nety nnayjyawëty Canadá.
NYAˈˈANËËMËDËTS PARËTS NDUNËT ESTONIA ETS MÄ WIINKPË YˈIT LYUGÄÄRË BÁLTICO
Kots ndukjëdijtëdë ja yˈit lyugäärë Báltico.
Mä jëmëjt 1992 ta mä näägë yˈit lyugäärë Unión Soviética yajnaˈijxtë parë duˈunyëm yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtët. Tats nyaˈˈanmääytyë pën mbäädëts ndundë misioneerë jap Estonia. Kom ajotkumonëts duˈun nyaˈˈanmääytyë, tats nmënuˈkxtaktë Jyobaa etsëts jatëgok nwinmääytyë: “Pënë Jyobaa jam ti tuunk xytyuknipëjkëm, ¿tiko duˈun ngatuˈunëm?”. Tats ngupëjktë etsëts njënany: “Nëgooko ngayajkajxëm África”.
Tats netyë nwinmäˈäny nbëjktaktë parëts njatäˈändë ja ayuk estonio. Jeˈeyënëmtsë nety jap nˈittë naa majtsk poˈo tëgëk poˈo kots nyaˈˈanmääytyë ndundët sirkuitë. Jats nyajtuknipëjktë 46 kongregasionk mëdiˈibëts nguˈixëdëp ets nanduˈun kanäägë grupë mëdiˈibë Estonia, Letonia, Lituana ets Kaliningrado (Rusia). Tsojkëbëtsë nety nanduˈun njattët ja ayuk mëdiˈibë yajkäjpxp mä yäˈädë paˈis, ojtsëts xytsyiptakxëdë. Per ja nmëguˈukˈäjtëm agujk jotkujk nyayjyäˈäwëdë kots njäjttë ja yˈayuk ets yëˈëts xypyudëjkëdë. Mä jëmëjt 1999, ta nyaxkëdakyë Betel jap Estonia ets tats jap nyajkejxy parëts ndunët mä komitee mëdë Toomas Edur, Lembit Reile etsë Tommi Kauko.
Myëduˈuk: Nyajnaxyëts tuˈugë diskursë mä tyuunë asamblee jap Lituania.
Myëmajtsk: Pënaty tuundë komitee mä Betel mëdiˈibë Estonia, mä jëmëjt 1999.
Nˈixyˈäjttëts nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety të yajmënëjkxtë Siberia pujxndëgoty, jantsy axëëk jap jyäjt kyëbajttë ets yajtukmastuttë fyamilyë. Per kyaj jyotˈambëjktë ets ninäˈä axëëk kyanayjyäˈäwëdë ko duˈun jyäjt kyëbajttë, niˈigyë ttukxondaktë ja Diosë tyuunk ets tjotmooytyë. Kots duˈun nnijäˈäwëdë, yëˈëts xypyudëjkëdë parëts nanduˈun nmëmadäˈäktët etsëts nyajpäättët agujk jotkujk oyëts wiˈix njattët.
Kom kanäk jëmëjtëtsë nety kujk ndundë, kyajtsë netyë tiempë nmëdattë parëts nboˈkxtët. Ta Lesli nyayjyäˈäwë ko nëgooyë yˈanuˈkxënë ets kots ojts nmënëjkxy mä doktoor, ta yaˈˈanmääy ko yëˈë të pyaatyëty tuˈugë päˈäm mëdiˈibë xyëwˈäjtypy fibromialgia. Tats nwinmääytyë parëts jatëgok njëmbitäˈändë Canadá. Pääty kots nyajwoowdë Patterson (Nueva York) parëts nëjkxtët mä Eskuelë parë Komitee mëdiˈibë Betel, tats nwinmääy ko kyajts mbäät nëjkxtë. Per kots njantsy myënuˈkxtaktë Jyobaa, tats njënandë ko nëjkxandëbëts. Jyobaa ojtsëts xykyunuˈkxtë mëjwiin kajaa. Pes mientrës jap nˈëxpëktë, ta Lesli nanduˈun tsyoybyejty, päätyëts jatëgok njëmbijttë mätsë nety ndundë.
NYAJKAXTËTS JATËGOK WIINK PAˈIS
Mä jëmëjt 2008, jeˈeyënëmtsë nety të njëmbittë Estonia ko uxëp yaxyë telefënë. Japtëmtsë nety nyajmëgajpxy mä kyopkë Jyobaa tyestiigëty, tats nyaˈˈanmääy pën mbäädëts nëjkxtë República Democrática del Congo. Kyajts nnijäˈäwë wiˈixëts nˈatsowët, yëˈë kots xyˈanmääytyë ko jakumbomë nety tnijawëyäˈändë pën nëjkxandëbëts. Kyajts wiˈixë Lesli nˈanmääy parë oy myäˈä pyoˈkxët, per ëjts kyajts nmääy, tuk tsuˈumëtsë Jyobaa nmënuˈkxtaky etsëts ndukmëtmaytyaky tijatyëtsë nety nmëmääy nmëdajpy kots nëjkxtët África.
Jakumbom kots ndukmëtmaytyakyë Lesli, tats njënandë: “Jyobaa yëˈë xykyajxëm África. Kyaj mbäät njënäˈänëm ko kyaj nëjkxäˈänëm ets ko kyaj ndukxondäˈägäˈänëm pën kyajnëm nˈijxmäjtsëm”. Tats ntsoˈondë Estonia mätsë nety të nˈittë 16 jëmëjt etsëts ojts nëjkxtë Kinsasa, mä República Democrática del Congo. Jantsy tsuj jap yˈixëtyë Betel ets kyaj ti naynyaˈamë. Mëdiˈibë tim jawyiinë Lesli pyëjktak kots njäjttë mäts ja nguartë, yëˈë tuˈugë tarjetë mëdiˈibë nety myëdäjtypy kots ntsoˈondë Canadá. Yäˈädë tarjetë jyënaˈany: “Pëjjëˈëk mä myajniˈipy”. Jantsy agujk jotkujkëts nnayjyäˈäwëdë kots nˈijxyˈäjttë ja nmëguˈukˈäjtëm, nyaˈëxpëjktëts ja jäˈäy ets kots nduundë misioneerë. Ok, tats nanduˈun ojts nguˈixëdë 13 Betel mëdiˈibë África. Kots duˈun njëdijttë, tats nˈixyˈäjttë ja tsujatypyë it lugäär. Kyajts ti nekyjyëjptsëˈkëdë kots nˈijttë África, niˈigyëts nmooytyë dyoskujuyëmë Jyobaa kots jap xykyajxtë.
Jap Congo-Kinsasa tiiyëmëts ojts nyatukjëˈxtë, extëmë jëyujkuˈunk mëdiˈibëts nwinmääytyë ko ninäˈäjëts ngajëˈxtët. Per kots nˈijxtë wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm jyantsy kyay jantsy yˈuuktë, tats njäˈäwëgyäjptë ets jantsy xuˈkxëts njäˈäwëdë.
Mä yäˈädë lugäär ojtsëts jap nmënëjkxtë käˈäy ukën etsëts nguˈijx ngugäjpxëdë ja nmëguˈukˈäjtëm parëts njotkujkmooytyë. Tapë nety majtskë grupë mëdiˈibë tsiptuundëp, tnibëdëˈëktë ja nax käjpn ets tˈaxëktundë ja toxytyëjkëty etsë ënäˈkuˈungëty. Ayoowdëbë nety japë nmëguˈukˈäjtëm, per xyajmonyˈijx xyajmonyjyäˈäwëdëts wiˈixë Jyobaa mëk ttsoktë, kyaj tmastuttë Diosë kyäjpn ets myëbëjktë ko oˈkpë jyukypyëkäˈändë. Kots duˈun nˈijxtë, xypyudëjkëdëts parëts nanduˈun mëk ja nmëbëjkën nmëdattët. Pes nääk ja nmëguˈukˈäjtëm të nety ja kyojy pyëjktaˈaky yajtukniwojptuˈuttë ets ja jyëën tyëjk. Tim wëˈëmëts mätsë njot nwinmäˈäny wiˈix pojën tijaty nyajtëgoˈoyëm mëdiˈibë nmëdäjtëm ets yëˈë niˈigyë tsobatp ko oy nˈijtëm mëdë Jyobaa. Perë nmëguˈukˈäjtëm myëmadaktë oy duˈun jyäjt kyëbajttë. Extëm twinguwäˈkëdë amay jotmay, xypyudëjkëdëts parëts nanduˈun nˈittët amëk jotmëk kots nbäättët ja amay jotmay ets kots nyubat nbäˈämbattët.
Myëduˈuk: Nmëjääwmoˈoyëts pënaty ja yˈit lyugäär të tnikaˈaktë.
Myëmajtsk: Nmënëjkxtëtsë jëˈxy pëky etsë ääy tsooy jap Dungu (República Democrática del Congo).
NYAJKAXTËTS ASIA
Ajotkumonëts jatëgok ojts nyajmëgäjpxtë parëts nëjkxtët Hong Kong. Ninäˈäts ngawinmääy nˈittëdëts Asia, per kom tëtsë nety nˈixtë wiˈixëtsë Jyobaa xypyudëkëdë mäjatyëts nëjkxtë, ijttëts seguurë ko nanduˈunëtsë nety xypyudëkëyäˈändë. Ta mä jëmëjt 2013, nˈaknaywyinjëëy nˈaknaywyinyaxëdë mëdëts ja nmëguˈuktëjk etsëts ja nmëtnaymyaayëbëty jap África, tats ojts ntsoˈonëdë, kyajtsë nety nnijawëdë wiˈixëts jap njukyˈatäˈändë.
Kajaa tyëgäjtstëtsë njukyˈäjtën kots ojts nëjkxtë Hong Kong, yëˈë ko jap jantsy nimayë jäˈäy tsyëënëdë ets ojtsëts nanduˈun xytsyiptakxëdë njattëdë chino cantonés. Per jantsy tsujjëts ojts xyˈagëˈë xyˈaxäjëdë ja nmëguˈukˈäjtëm ets njantsy yˈoyjyäˈäwëdëts ja käˈäy ukën. Niˈigyë nety jyapˈaty ja tuunk jap Betel mët ko nyimayëdë nmëguˈukˈäjtëm. Per kom niˈigyë nety tsyobety ja nax mä yajpäätyë Betel, pääty ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë Wyoowˈyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty jyënandë ko nik oy ko tyim yajtoogëtyë Betel ets wiinktsoow yajkojët. Ta 2015 ojts nyaxkëdaˈagyë Betel jap Corea del Sur ets axtë tyambäät japëts ndundë. Xytsyiptakxëbëts njatëdë ayuk coreano, kyajnëmëts oy ndimyjyattë. Per ja nmëguˈukˈäjtëm duˈunyëmëts xymyëjääwmoˈoytyë kots xyˈanëëmë ko jantsy oyëts ngäjpxtë coreano.
Myëduˈuk: Njäˈttëts Hong Kong.
Myëmajtsk: Betel mëdiˈibë Corea del Sur.
TIJATYËTS TË NJATTË MÄTS NMËDUNDË JYOBAA
Tsiptakp nnaymyaaybyëjkëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, per tëts nˈijxtë ko pën oyjyaˈaytyakëm ets pën nwoˈow nwijtsëmë nmëguˈukˈäjtëm, mbäät pojën nˈixyˈäjtëm. Niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm myëdäjttëbë yˈoyjyaˈayˈäjtën etsë Jyobaa të xyajkojëm parë nyaˈˈawatsëm ja jot korasoon ets nmëdäjtëmë mëtnaymyaayëbëty ets ntsojkëm niˈamukë ja nmëguˈukˈäjtëm (2 Kor. 6:11).
Tëts njattë ko jëjpˈamëts ntsoktëdë jäˈäy duˈun extëmë Jyobaa etsëts nasˈixëdët parëtsë Jyobaa xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoytyët. Kots nnayjyäˈäwëdë mon tuk o nwinmääytyëts pën oyëts nyajnayjyawëdë nmëguˈukˈäjtëm, yëˈëts xypyudëjkëdë kots ojts ngäjpxtë ja neky mäts xynyijäˈäyëdë ja nmëtnaymyaayëbëty. Tëts nˈixtë wiˈixë Jyobaa të tˈatsoowëmbityëtsë nuˈkxtakënëtyëts, pes yëˈëts xytyukˈijxtëp ko xytsyojktëbëts ets xymyëjääwmooytyëbëts parëts duˈunyëm nmëduunˈadëˈëtstët.
Nuˈun kujkë tiempë tyuˈuyeˈey, tëts nbëktë kuentë ko tsojkëbëts nimajtsk nyajpäättët, oyëts nuˈun nmëdattët ja tuunk. Tëts nanduˈun nˈixtë ko oy ko këˈëm nnaytyukxikojëm ko njäjtëmë wiink ayuk. Ux uxëts nwinmaytyë wiˈixëts të nyajkunuˈkxtë ets tats nmoˈoytyë dyoskujuyëmë Jyobaa.
Tsipëtsë nety ndunët misioneerë o nëjkxëdëts wiink paˈis. Per tëts ndimyˈixy ko Jyobaa mbäät xytyuktuˈunëm axtë mëdiˈibë nˈijxëm ko tsip ets yëˈëts agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëp. Nanduˈunëts nwinmay extëm ja kugajpxy Jeremías mëdiˈibë jënan: “Tëjëts xywyinˈëëny, mijts Jyobaa” (Jer. 20:7). Duˈunë duˈun, Jyobaa mëjwiin kajaajëts të xykyunuˈkxy extëmtsë nety kyaj ndimyjyëjpˈixy. Axtë tëts nduny mëdiˈibëts ntsojkënyëˈäjt kots nmutskˈäjty, njëditëdëts abiongoty, pes tëts ndukjëdittë mëgoxkë continente. Nëgooyëts të njëdijnë kyajts duˈun ndimwinmääy kots mutskˈäjty. Mëjwiin kajaats nanduˈun nguˈëw ngukäjpxë kotsë Lesli xypyudëkë mä tukëˈëyë tuunk mëdiˈibëts yajtuknipëjkp.
Xëmëts nnaytyukjamyatsëdë ko päätyëts duˈun tijaty ndundë mët kots ntsoktë Jyobaa. Ets tijatyëts tyam ndukxondaktëp, yëˈëts xytyukˈijxtëp wiˈixën njukyˈatäˈänëm xëmëkyëjxm mä ja tsujpë it lugäär ko Jyobaa dyaˈˈawäˈätsët ja kyëˈë ets xymyoˈoyëm tijaty ntsojkënyëˈäjtëm (Sal. 145:16).