“Li Pa Ti Koz ar Zot San Ki Li Servi enn Legzanp”

“Zezi ti servi bann legzanp pu koz avek bann laful. Wi, li pa ti koz ar zot san ki li servi enn legzanp.”—MATYE 13:34.

1, 2. (a) Kifer eski li pa fasil pu bliye bann bon legzanp? (b) Ki ete enn parabol, ek ki bann kestyon nu kapav poze? (Get usi not)

ESKI u ankor rapel enn legzanp ki u’nn tande byin lontan kitfwa dan enn diskur piblik? Pa fasil bliye bann bon legzanp, pa vre? Enn ekrivin finn remarke ki “bann legzanp fer nu truv seki nu tande. Sa fer nu kre bann zimaz dan nu lespri.” Kan enn kikenn servi enn legzanp, li pli fasil pu bann ki pe ekut li, konpran seki li pe rod dir. Bann legzanp ed bann dimunn pu tir bann leson ki res grave dan zot memwar.

² Zezi ti byin konn servi bann legzanp. Pena okenn anseynan ki’nn kapav fer parey kuma li. Finn gayn plis ki 2000 an depi ki Zezi ti donn sa bann parabol la. Me, bann dimunn ankor rapel zot byin.a Kifer eski Zezi ti kont buku lor sa metod la pu anseyne? Ek kifer eski so bann legzanp ti ena buku lefe lor bann dimunn?

Kifer Zezi Ti Servi Bann Legzanp

3. (a) Dapre Matye 13:34, 35, pu ki rezon Zezi ti servi bann legzanp? (b) Kuma nu kone ki Zeova konn valer bann legzanp?

³ Labib donn de bon rezon pu montre kifer Zezi ti servi bann legzanp. Premye rezon, se pu realiz enn profesi. Lapot Matye ti ekrir: “Zezi ti servi bann legzanp pu koz avek bann laful. Wi, li pa ti koz ar zot san ki li servi enn legzanp. Ek sa ti realiz seki enn profet ti dir: ‘Mo pu servi bann legzanp kan mo pu koze.’” (Matye 13:34, 35) Sa “profet” ki Matye koze la, limem ki ti ekrir Psom 78:2. Li ti ekrir sa par lespri Bondye, plizir syek avan nesans Zezi. Donk, Zeova ti fini deside depi tu sa letan la, ki so Garson ti pu servi bann legzanp pu anseyne. Extra sa, pa vre? Wi, pena dut ki Zeova konn valer bann legzanp!

4. Ki Zezi finn dir pu explike kifer li ti servi bann legzanp?

⁴ Dezyeman, Zezi ti servi bann legzanp pu separ bann dimunn ek met enn kote bann ki pena enn leker sinser. Enn fwa, li ti sit parabol enn planter ar “bann gran laful” ki ti la. Apre sa, so bann disip ti demann li: “Kifer eski to servi bann legzanp kan to koz avek zot?” Zezi ti reponn: “Zot, zot finn gayn kapasite pu konpran bann sekre sakre lor rwayom ki dan lesyel, me sa bann dimunn la zot, zot pa finn gayn sa kapasite la. Akoz samem mo servi bann legzanp pu koz avek zot, parski kan zot gete, zot get dan vid, ek kan zot tande, zot tann dan vid, ek zot pa konpran ki sa bann parol la ti vremem ule dir. Se lor zot ki profesi Izai pe realize, kot li dir: ‘Zot pu tande me zot pa pu konpran nanyin, ek zot pu gete me zot pa pu truv nanyin. Parski leker sa bann dimunn la finn vinn ros.’”—Matye 13:2, 10, 11, 13-15; Izai 6:9, 10.

5. Kuma eski bann legzanp Zezi ti separ bann dimunn sinser ar bann dimunn granwar?

⁵ Kuma eski bann legzanp Zezi ti separ bann dimunn? Defwa, bann ki ti pe ekut li ti bizin kas zot latet pu konpran seki li ti pe rod dir. Donk, bann ki ti sinser ti santi zot puse pu demann plis ranseynman. (Matye 13:36; Mark 4:34) Se kumsa ki sa bann dimunn sinser la ti dekuver laverite. Alor ki pu bann dimunn granwar, laverite ti res kasyet. Wi, Zezi ti vremem enn gran anseynan. Asterla, anu get detrwa kitsoz ki li ti servi dan so bann legzanp.

Bann Detay

6-8. (a) Ki posibilite bann dimunn ki ti ekut Zezi pa ti ena sa lepok la? (b) Sit bann legzanp ki montre ki Zezi ti byin konn swazir bann detay.

⁶ Eski zame u finn demann u, be ki bann disip sa lepok la ti resanti kan zot ti tann Zezi limem anseyne? Zot ti ena enn gran privilez. Me, si zame zot ti bliye kitsoz, zot pa ti ena posibilite pu al rod sa dan bann liv. Zot ti bizin gard dan zot lespri ek dan zot leker tu seki Zezi ti dir zot. Me, grasa bann legzanp ki Zezi ti byin konn servi, li ti pli fasil pu zot rapel tusala. Kuma?

⁷ Zezi ti byin konn swazir bann detay. Kan li ti sit enn legzanp, li ti fer sir ki li donn tu detay ki inportan uswa ki li ti anvi met an valer. Par egzanp, li ti dir egzakteman komye muton enn berze ti kite pu li al rod enn muton ki ti perdi. Li ti dir usi komye lertan bann travayer ti travay dan enn karo rezin, ek komye talan enn met ti konfye so bann esklav.—Matye 18:12-14; 20:1-16; 25:14-30.

⁸ Me an mem tan, Zezi pa ti donn bann detay ki pa inportan, parski sa ti kapav anpes bann ki pe ekut li konpran seki li ti pe rod dir. Anu pran legzanp sa esklav ki ti san pitye la. Dan sa legzanp la, li pa ti donn okenn detay pu explike ki sa esklav la finn trafike pu gayn enn det 60,000,000 denye. Pa sa ki ti inportan. Zezi ti pe anvi met an valer linportans pu pardone. Donk seki ti pli inportan, se kone dan ki fason so bann det ti kennsel ek kuma li ti tret so kamarad ki ti dwa li zis enn ti kas. (Matye 18:23-35) Li parey usi pu legzanp sa garson ki ti gaspiy tu so leritaz, ek apre ti return ar so papa. Zezi pa ti donn okenn detay pu explike kifer enn kut kumsa, sa garson la finn fer sa. Me, li ti explik byin santiman papa la. Li ti explike seki papa la ti fer kan so garson ti sanz latitid ek ti return lakaz. Se sa bann detay la ki ti inportan, parski Zezi ti anvi montre ki Zeova pardonn nu “buku ek avek tu so leker.”—Izai 55:7; Lik 15:11-32.

9, 10. (a) Lor ki kitsoz Zezi ti koz plis kan li ti bizin dekrir bann dimunn dan so bann legzanp? (b) Ki Zezi ti fer pu ki bann dimunn ki ti ekut li ek lezot ankor, rapel so bann legzanp fasilman?

⁹ Zezi ti byin fer atansyon kan li ti ena pu dekrir bann dimunn dan so bann legzanp. Li pa ti donn gran-gran deskripsyon lor laparans bann dimunn la. Okontrer, suvan li ti koz plis lor seki zot ti fer ek kuma zot ti reazir. Donk, olye ki li dekrir laparans bon Samaritin, li ti koz plito lor enn kitsoz pli inportan. Li ti explike kuma sa Samaritin la, avek buku pitye, ti ed enn Zwif blese ki ti’nn tonbe lor semin. Zezi ti donn bann detay ki bizin pu montre ki lamur pu nu prosin vedir kontan usi lezot dimunn, mem ki ras zot ete.—Lik 10:29, 33-37.

¹⁰ Bann legzanp Zezi ti kurt ek pa ti konplike. Sa ti enn bon kitsoz pu bann dimunn ki ti ekut li sa lepok la ek pu enn kantite lezot dimunn ankor ki plitar ti pu lir bann Levanzil. Zot ti pu pli kapav rapel sa bann legzanp la ek tir bann leson byin inportan.

Bann Legzanp lor Lavi Tulezur

11. Sit bann legzanp ki montre kuma Zezi ti servi bann kitsoz ki li ti obzerve, dan so bann parabol.

¹¹ Zezi ti byin konn servi bann legzanp ki li ti tire dan lavi bann dimunn. Sirman li ti remark byin buku kitsoz dan Galile, lavil kot li ti grandi, ek li finn servi sa dan plizir legzanp. Reflesi enn ku. Kan li ti tipti, devet komye fwa li finn truv so mama prepar dipin. Li ti truv li pran enn tigit lapat fermante ki li ti garde dernye fwa ki li ti fer dipin, ek servi sa kuma lelvin pu fer lapat la monte. (Matye 13:33) Devet komye fwa li finn get bann peser zet zot file dan delo kler lamer Galile. (Matye 13:47) Sirman plizir fwa li finn get byin bann zanfan ki ti pe zwe dan bor semin pre kot bazar. (Matye 11:16) Zezi ti remark usi bann lezot ti kitsoz ordiner, kuma par egzanp, enn kikenn ki pe sem bann lagrin, bann resepsyon maryaz kot tu dimunn dan lazwa, bann plantasyon ki mir avek soley. Li ti servi tusala dan so bann legzanp.—Matye 13:3-8; 25:1-12; Mark 4:26-29.

12, 13. Kuma eski legzanp dible ek move lerb montre ki Zezi ti konn byin bann sityasyon dan sa landrwa la?

¹² Donk, li pa drol ki dan buku legzanp Zezi, nu truv bann sityasyon ki ti arive tulezur dan lavi bann Zwif. Me, li bon nu kone kuma bann Zwif ti konpran sa bann parol la. Lerla nu pu kapav apresye kapasite ki Zezi ti ena pu servi byin sa metod la kan li ti anseyne. Anu pran de legzanp.

¹³ Dabor, anu get legzanp dible ek move lerb. Dan sa legzanp la Zezi koz lor enn misye ki ti sem bann bon lagrin dible dan so karo. Me enn “lennmi” finn rant dan so karo ek li finn sem bann move lerb. Kifer eski Zezi ti swazir sa kalite legzanp la? Nu bizin pa bliye ki li ti pre ar lamer Galile kan li ti pe donn sa legzanp la, ek ki laplipar abitan Galile ti bann planter. Pu enn planter, pena nanyin ki kapav fer plis dega ki, si enn kikenn rant dan so karo kasyet-kasyet ek sem bann move lerb. Sa lepok la, guvernman ti mem etabli bann lalwa pu sa, seki montre ki sa bann kitsoz la ti deza arive. Wi, li kler ki Zezi ti servi enn sityasyon ki tu dimunn ti konpran.—Matye 13:1, 2, 24-30.

14. Dan legzanp bon Samaritin, kifer eski Zezi par expre ti servi larut ki “sorti Zerizalem pu al Zeriko” pu fer bann dimunn konpran seki li ti pe rod dir?

¹⁴ Asterla, anu get legzanp bon Samaritin. Zezi kumans rakonte: “Enn zom ti pe desann lor larut ki sorti Zerizalem pu al Zeriko. Bann bandi finn atak li, zot finn pran tu seki li ti ena. Zot finn bat li ek zot finn kit li la, demi-mor.” (Lik 10:30) Pu fer bannla konpran, Zezi par expre ti koz lor larut ki sorti Zerizalem pu al Zeriko. Dayer, kan li ti pe donn sa legzanp la, li ti dan Zida, ki pa ti tro lwin ar Zerizalem. Donk, zot tu ti byin konn sa larut la. Li ti enn larut byin-byin danzere, sirtu pu enn kikenn ki pe vwayaz tusel. Lor sa larut la, ti ena buku kontur. Li ti pas dan bann landrwa kot pa ti ena lakaz, ek sa ti enn bon plas kot bann voler ti kasyet.

15. Personn pa ti pu kapav exkiz sa pret ek sa Levit la parski zot pa finn ed sa bon Samaritin la. Kifer?

¹⁵ Ena enn lot kitsoz inportan ki nu kapav aprann kan Zezi ti koz lor larut “ki sorti Zerizalem pu al Zeriko.” Dan sa legzanp la, ti ena enn pret ek enn Levit ki ti pas lor sa larut la. Me personn pa’nn arete pu ed sa zom la. (Lik 10:31, 32) Bann pret ti servi dan tanp Zerizalem ek bann Levit ti ed zot. Buku parmi zot ti res dan lavil Zeriko kan zot pa ti pe travay dan tanp, parski sa lavil la ti zis 23 km ar Zerizalem. Donk suvan zot ti servi sa larut la. Remarke usi, ki sa pret ek sa Levit la ti pe “sorti Zerizalem pu al Zeriko,” donk zot ti pe kit tanp zot ti pe ale.b Alor, zot pa ti ena okenn exkiz pu pa ed sa zom la. Personn pa ti pu kapav dir: ‘Zot ti panse li’nn mor, sa mem zot pa finn ed li. Parski si zot ti tus sa lekor la, zot pa ti pu kapav servi pandan detrwa zur dan tanp.’ (Levitik 21:1; Nonm 19:11, 16) Li kler ki dan so legzanp, Zezi ti servi bann kitsoz ki bann dimunn ti kone, pa vre?

Bann Legzanp lor Kreasyon Zeova

16. Kifer eski li pa drol ki Zezi ti byin konn bann kitsoz dan kreasyon Bondye?

¹⁶ Enn kantite legzanp ki Zezi ti servi, montre ki li ti byin konn bann plant, bann zanimo ek bann sanzman letan. (Matye 6:26, 28-30;16:2, 3) Kot sa li finn aprann tusala? Nu rapel ki Zezi ti grandi dan Galile. Donk li’nn byin gayn letan pu admir kreasyon Zeova. Anplis, limem premye kreasyon, ek Zeova ti servi li kuma so “zuvriye kalifye” pu kre tu kitsoz. (Kolosyin 1:15, 16; Proverb 8:30, 31) Donk, li pa drol ki Zezi ti byin konn bann kitsoz ki li ti servi dan so bann legzanp. Anu gete kuma li ti’nn byin servi sa konesans ki li ti ena la, kan li ti anseyne.

17, 18. (a) Kuma eski bann parol Zezi ki truv dan Zan sapit 10, montre nu ki li ti byin konn bann muton? (b) Ki bann dimunn finn remarke konsernan latasman ki ena ant bann berze ek zot muton?

¹⁷ Legzanp ki nu truv dan Zan sapit 10, li enn parmi bann legzanp pli tusan ki Zezi finn servi. Li konpar latasman ki ena ant li ek so bann disip ar latasman ki ena ant enn berze ek so bann muton. Bann parol Zezi montre ki li ti byin konn labitid bann muton ki bann dimunn ti elve. Li ti montre usi ki bann muton les zot dirize, ek tuletan zot swiv zot berze. (Zan 10:2-4) Bann dimunn ki’nn vizit bann peyi letan biblik finn remark tusala. Dan 19em syek, H. Tristram, enn kikenn ki ti etidye lanatir finn dir: “Enn fwa, mo ti pe get enn berze ki ti pe zwe avek so bann muton. Enn kut, li’nn fer sanblan ki li ti pe sove. Bann muton la ti galup deryer li ek ti antur li. Alafin, trupo la finn fer enn serk otur li. Zot ti pe zwe. Zot ti pe sot-sote otur li.”

¹⁸ Kifer eski bann muton swiv zot berze? Zezi dir: “Parski zot konn so lavwa.” (Zan 10:4) Eski vremem bann muton konn lavwa zot berze? Apre ki li’nn obzerv bann muton, George Smith finn ekrir sa dan so liv Géographie historique de la Terre Sainte: “Defwa, midi kan nu ti pe repoze pre ar enn pwi, dan Zida, ti ena trwa uswa kat berze ki ti amenn zot bann trupo la. Me tu sa bann trupo la ti melanze. Nu ti demann numem, be kuma bann berze la pu retruv zot bann muton apre. Me kan bann muton la ti fini bwar ek ti fini zwe, bann berze la, enn par enn, ti al sakenn dan so kote. Lerla zot ti kriye, ek sakenn ti kriye dan so fason. Kan bann muton la ti tann sa, sakenn ti return ar so berze. Ek tu sa bann trupo la ti returne an ord parey kuma kan zot ti vini.” Zezi pa ti kapav truv enn pli bon legzanp ki sa. Li ti anvi montre ki si nu rekonet ek obeir so bann lanseynman ek si nu swiv so direksyon, li pu pran nu swin parey kuma enn “bon berze.”—Zan 10:11.

Bann Legzanp lor Bann Levennman Ki Dimunn Ti Deza Kone

19. Kuma eski Zezi finn servi enn legzanp ki zot tu ti kone pu pruve ki zot ti ena enn fos krwayans?

¹⁹ Zezi ti servi bann levennman ki ti deza arive pu ed bann dimunn tir enn leson lor la. Se seki li ti fer enn fwa. Bann dimunn ti krwar ki maler ariv zis bann move dimunn. Donk pu rezet sa fos krwayans la, li finn servi enn levennman ki ti fek pase. Li finn dir: “Eski zot panse ki sa dizwit dimunn ki ti kraze kan latur Siloam ti tom lor zot la, ti fer pli buku pese ki tu bann lezot zom ki dan Zerizalem?” (Lik 13:4) Par so bann parol, Zezi finn montre ki se pa enn pinisyon Bondye sa. Se pa akoz zot ti fer kit pese ki zot finn mor. Non! Zot ti mor, parski ninport ki kitsoz kapav ariv nu dan enn ler ki nu pa atann. (Eklezyast 9:11) Grasa sa legzanp ki zot tu ti kone la, Zezi finn kapav pruve ki sa krwayans la li fos.

20, 21. (a) Kifer eski bann Farizyin ti kondann bann disip Zezi? (b) Ki legzanp dan bann Lekritir Zezi ti servi pu montre ki Zeova zame pa ti donn bann lalwa sever lor Saba? (c) Ki nu pu egzamine dan prosin lartik?

²⁰ Zezi ti servi bann legzanp ki truv dan bann Lekritir usi. Rapel kan bann Farizyin ti kondann bann disip parski zot ti kas bann sereal ek zot ti manze pandan enn zur Saba. An realite, bann disip pa ti dezobeir lalwa Bondye. Me plito, zot ti kas lalwa sever ki bann Farizyin ti etabli lor bann travay ki pa gayn drwa fer dan zur Saba. Pu montre ki Bondye zame pa ti anvi ki zot fer sa, Zezi ti sit enn levennman ki truv dan bann Lekritir. Sa levennman la truv dan 1 Samyel 21:3-6. Li koz lor David ek so bann zom ki ti byin fin. Zot ti aret kot tanp ek la, zot ti manz bann dipin ki ti’nn prezante devan Zeova, me ki ti fini ranplase par lezot dipin. An prinsip, zis bann pret ki ti gayn drwa manz sa bann vye dipin la. Me purtan, ni David ni so bann zom pa finn kondane pu sa. Li interesan pu remarke, ki se sel fwa kot Labib mansyone ki bann zom ki pa ti bann pret ti manz sa bann dipin la. Zezi ti kone ki legzanp pu servi, ek bann Zwif ki ti ekut li, sirman ti konn sa levennman la.—Matye 12:1-8.

²¹ Wi, Zezi vremem enn Gran Anseynan! Nu inpresyone par kapasite ki li ti ena pu fer konn bann lanseynman inportan dan enn fason ki tus leker bann ki ti ekut li. Me kuma eski nu kapav fer parey kuma li? Nu pu get sa dan prosin lartik.

[Not anba paz]

Eski U Rapel?

• Kifer eski Zezi ti servi bann legzanp kan li ti anseyne?

• Ki kitsoz ki montre ki Zezi ti servi bann legzanp ki bann dimunn ki ti ekut li, ti kone?

• Ki kitsoz montre ki Zezi ti servi byin bann kitsoz ki li ti kone lor kreasyon dan so bann legzanp?

• Kuma eski Zezi ti servi bann levennman ki bann dimunn ti deza kone?

[Zimaz lor paz 23]

Zezi ti koz lor enn esklav ki pa ti rod kennsel bann ti det ki enn lot ti dwa li. Li ti koz usi lor enn papa ki ti pardonn so garson ki ti gaspiy tu so leritaz

[Zimaz lor paz 24]

Ki Zezi ti anvi fer konpran dan legzanp bon Samaritin?