Done dan enn Fason Ki Fer Nu Kontan

GENIVAL ti res dan enn lonzer dan nordes Brésil. Li ti pe travay kuma enn gard sekirite dan lopital. Ek grasa sa ti lapey ki li ti gayne la, li ti bizin sutenir so fami. Me mem si so sityasyon ti byin difisil, tulemwa Genival pa ti manke pu pey ladim. Li rakonte: “Defwa, mo fami ti res san manze, me mo ti anvi donn Bondye tu seki mo kapav, mem si mo ti bizin fer bann sakrifis.”

Genival ti kontiyne donn ladim mem apre ki li’nn perdi so travay. So pret ti ankuraz li pu fer enn gran donasyon pu teste Bondye. Li ti donn li garanti ki si li fer sa, Bondye pu donn li enn gran rekonpans. Donk, Genival finn desid pu vann so lakaz ek donn legliz tu sa kas la.

Genival ti donn avek enn leker sinser. Me li pa tusel. Buku dimunn ki byin mizer donn ladim par obligasyon. Kifer? Parski dan zot legliz, zot finn aprann ki dapre Labib bizin donn ladim. Me eski li vre sa?

Ladim ek Lalwa Moiz

Plis ki 3500 lane finn pase depi ki Bondye Zeova ti donn 12 tribi dan ansyin Izrael so Lalwa. Komannman lor ladim ti fer parti sa Lalwa la. Dapre sa lalwa la, ti bizin donn enn dizyem tu bann prodwi ki sorti dan later ek tu bann frwi ek usi enn dizyem lor ogmantasyon zot bann trupo. Zot ti bizin donn sa, tribi Levi. Kumsa zot ti sutenir bann travay ki bannla ti fer dan tanp.—Levitik 27:30, 32; Nonm 18:21, 24.

Zeova ti donn bann Izraelit lasirans ki ‘li pa ti pu difisil pu zot,’ pu swiv Lalwa. (Deteronom 30:11) Zeova ti promet ki zot pu gayn bann gran-gran rekolt tanki zot met an pratik so bann komannman. Parmi ti ena lalwa lor ladim. Sak lane ti ena enn lot ladim ki zot ti ramase kuma enn prekosyon. Normalman zot ti servi sa ladim la kan tu bann Izraelit ti rasanble pu zot bann fet relizye. Kumsa, ‘enn imigran, enn orfelin, ek enn vev ti kapav, zot usi gayn seki zot bizin.’—Deteronom 14:28, 29; 28:1, 2, 11-14.

Dan lalwa pa ti ena okenn kondanasyon presi pu enn kikenn ki pa pey ladim. Me sak Izraelit ti ena enn lobligasyon moral pu sutenir vre ladorasyon dan sa fason la. Dayer, Zeova ti akiz bann Izraelit ki ti negliz pu donn ladim dan lepok Malaki. Li ti dir ki kumadir zot ti pe ‘kokin so ladim ek bann lezot donasyon ki ti pu Li.’ (Malaki 3:8, New International Version) Eski kapav met sa mem lakizasyon la lor bann Kretyin ki pa ti pey ladim?

Anu gete. Normalman, bann lalwa enn peyi li pa aplike dan enn lot peyi. Par egzanp, lalwa obliz bann kondikter dan l’Angleterre pu rul agos. Me sa lalwa la li pa aplik pu bann kondikter an France. Li parey pu lalwa lor ladim. Sa lalwa la ti form parti dan lalyans ki Bondye ti fer avek nasyon Izrael. (Egzod 19:3-8; Psom 147:19, 20) Donk, zis bann Izraelit ki ti oblize swiv sa lalwa la.

Anplis, mem si li vre ki Bondye zame pa sanze, me parfwa seki Li demann nu pu fer, sa li sanze. (Malaki 3:6) Labib dir nu dan enn fason direk ki, sakrifis ki Zezi finn fer kan li’nn mor an lane 33 N.L., “finn efas,” uswa “finn aboli” Lalwa. Ek ansam avek Lalwa li finn efas usi “komannman pu ramas ladim.”—Kolosyin 2:13, 14; Efezyin 2:13-15; Ebre 7:5, 18.

Fason Ki Bann Kretyin Ti Done

Mem si lalwa lor ladim ti aboli, ti tuzur bizin bann kontribisyon pu sutenir vre ladorasyon. Zezi ti donn so bann disip lord pu ‘vinn so bann temwin ziska parti pli lwin lor later.’ (Akt 1:8) Amezir ki bann krwayan finn ogmante, finn bizin pli buku anseynan ek sirveyan pu vizit zot ek fortifye zot. Defwa, ti bizin pran swin bann vev, bann orfelin, ek bann lezot frer ek ser ki ti pov. Me kuma eski bann Kretyin dan premye-syek ti kuver tu sa bann depans la?

Ver lane 55 N.L., finn demann bann Kretyin ki pa ti Zwif, ki ti res l’Europe ek dan l’Asie Mineure, pu fer bann donasyon pu kongregasyon dan Zide ki ti vinn byin pov. Dan so bann let pu kongregasyon Korint, lapot Pol ti explike kuma sa kontribisyon la ti organize. Ek li dekrir sa kuma enn ‘kolek pu bann sin.’ (1 Korintyin 16:1) Pol ti koz lor fason ki bann Kretyin ti done, ek so bann parol kapav fer u etone.

Lapot Pol pa ti sey servi bann largiman pu fors bann Kretyin pu done. Bann Kretyin dan Masedwann ‘ti pe sufer’ ek zot ti “byin mizer.” Purtan zot ti ‘kontiyn sipliy li pu zot gayn sa privilez pu done la ek pu partisip dan sa travay pu bann sin la.’—2 Korintyin 8:1-4.

Wi, Pol ti ankuraz bann Kretyin dan Korint ki ti pli ris, pu imit zot bann frer dan Masedwann ki ti byin zenere. Dapre enn liv, mem si li finn fer sa, li pa finn rod donn bann lord, li finn prefer demande, sigzere, ankuraze. Si bann Korintyin ti done zis par obligasyon, zot pa ti pu fer li volonterman ek avek tu zot leker. Ek Pol ti kone ki “Bondye kontan enn dimunn ki donn avek lazwa,” pa enn dimunn ki done avek “regre uswa par obligasyon.”—2 Korintyin 9:7.

Enn gran lafwa ek konesans ansam avek enn lamur sinser pu zot bann frer ek ser, ti pu pus bann Korintyin pu done volonterman.—2 Korintyin 8:7, 8.

‘Kuma Li Finn Deside dan So Leker’

Pol ti sigzere ki “sak premye zur lasemenn, sakenn ramas enn ti som larzan dapre so mwayin.” (Nu ki’nn met an italik; 1 Korintyin 16:2, NIV) Li pa ti dir ki kantite uswa ki pursantaz zot lapey, zot ti bizin done. Si bann Korintyin ti fer enn bidze ek zot ti ramas enn ti kas regilyerman, kan Pol ti pu vini, zot pa ti pu santi ki zot bizin done par obligasyon. Sak Kretyin ti kapav deside personelman ki kantite li pu done. Li ti kapav done ‘kuma li finn deside dan so leker.’—2 Korintyin 9:5, 7.

Bann Kretyin ti bizin seme enn kantite pu zot kapav rekolte enn kantite. Zame pa finn fer mansyon ki bizin “done par obligasyon.” Lapot Pol ti zot donn sa lasirans la: ‘Mo pa ule ki sa difisil pu zot.’ Bann kontribisyon ki ti byin apresye ti bann kontribisyon ki zot ti fer ‘dapre seki enn kikenn ena, me pa dapre seki li pena.’ (2 Korintyin 8:12, 13; 9:6) Dan enn let ki li ti ekrir plitar, Lapot pol ti donn sa lavertisman la: “Si enn kikenn pa donn so fami seki li bizin, ek sirtu bann ki dan so lakaz, li finn trayir so lafwa ek li pli pir ki enn kikenn ki pena lafwa ditu.” (1 Timote 5:8) Pol pa ti ankuraz bann Kretyin pu done dan enn fason ki li pu anpes zot swiv sa prinsip la.

Pol limem ti diriz sa kolek la pu bann sin ki ti pov, ek sa li enn kitsoz ki byin inportan. Okenn par dan Labib nu pa lir ki Pol uswa bann lezot zapot ti organiz bann kolek uswa ti gayn ladim pu sutenir zot prop predikasyon. (Akt 3:6) Pol ti tuletan rekonesan pu bann kado ki bann kongregasyon ti avoy li. Me, li ti fer tu pu evit met enn “pwa byin lur” lor ledo so bann frer.—1 Tesalonisyin 2:9; Filipyin 4:15-18.

Zordi Bann Kretyin Done Volonterman

Li kler ki dan premye syek, bann disip Zezi pa ti donn ladim. Zot ti donn volonterman. Me, petet u demann umem si sa ankor tuzur enn bon fason pu finans predikasyon labonn nuvel ek pu pran swin bann Kretyin ki dan bann sityasyon difisil.

Anu get seki bann editer sa magazinn la finn dir an 1879. Zot finn dir fran ki “zame zot pu demann sarite uswa sipliy bann dimunn pu zot gayn led.” Eski sa desizyon la finn anpes bann Temwin Zeova pu fer tu bann dimunn konn laverite lor Labib?

Zordi, bann Temwin pe distribye bann Labib, bann liv, ek bann lezot piblikasyon dan 235 peyi. Okumansman, sak mwa ti inprim 6000 kopi Latur Degard, enn magazinn ki baze lor Labib, dan enn sel lang. Zordi sa magazinn la paret tulekinz zur. Li inprime an 24,000,000 kopi, ek dan 146 lang. Bann Temwin finn konstrir uswa finn aste bann batiman dan 110 peyi pu organiz zot travay pu fer bann dimunn konn Labib. Anplis, zot finn konstrir bann milye lasal pu fer zot reynion ek bann gran lasal lasanble pu ki bann dimunn ki interese, kapav gayn bann linstriksyon pli profon lor Labib.

Travay pli inportan bann Temwin Zeova se donn bann dimunn seki zot bizin lor plan spirityel. Me an mem tan zot pa negliz usi zot bann frer ek ser ki dan bann sityasyon difisil lor plan materyel. Bann Temwin byin vit avoy bann kitsoz neseser kuma medsinn, manze, linz ek lezot kitsoz ankor kan zot bann frer sufer akoz bann lager, bann tranblemandeter, lasesres, ek siklonn. Zot kapav fer tusala grasa bann donasyon ki bann kongregasyon ek sak Kretyin fer.

Kontribye volonterman donn bann bon rezilta. Anplis, li anlev enn pwa lor zepol bann dimunn ki pov parey kuma Genival lor ki nu ti koze enn tipe avan. Erezman, avan ki li kapav vann so lakaz, Maria, enn Temwin Zeova, ki proklamater aplintan, finn vizit li. Genival dir: “Sa konversasyon la finn evit mo fami konn enn kantite maler initil.”

Genival finn truve ki, travay Bondye pa depann lor ladim. Dayer, Bondye nepli demann nu pu donn ladim. Li finn aprann ki bann Kretyin gayn benediksyon kan zot done avek tu zot leker. Me zot pa oblize donn plis ki seki zot kapav.

Genival gayn enn vre lazwa kan li donn volonterman. Pu exprim sa lazwa la, li dir: “Mo kapav done uswa pa donn 10 pursan, me mo satisfe avek mo donasyon, ek mo sir ki Zeova usi apresye seki mo done.”

[Lankadre paz 6]

Eski Bann Premye Pret Legliz Ti Anseyne ki Bizin Donn Ladim?

“Bann dimunn ki ris parmi nu, zot ed bann ki pov . . . Bann ki ena kas, ek ki pre pu done, zot donn dapre seki zot kapav.”—Première apologie, de Justin le Martyr 150 N.L.

“Avredir bann Zwif ti donn Bondye enn dizyem zot dibyin. Me bann Kretyin zot, zot ti met tu seki zot ti ena enn kote pu volonte Bondye, . . . parey kuma sa pov vev ki ti met tu seki li ti ena dan bwat trezor pu Bondye.”—Contre les hérésies, de Irénée 180 N.L.

“Mem si nu ena nu prop bwat kontribisyon, personn pa kapav dir ki nu finn vann larelizyon. Enn fwa par mwa, sakenn, si li kontan li met enn ti donasyon dan sa bwat kontribisyon la. Li met sa ti kas la si sa fer li plezir, ek si li kapav. Dayer, personn pa obliz li pu fer sa donasyon la, tu sa bann donasyon la zot volonter.”—Apologétique, de Tertullien 197 N.L.

“Amezir ki Legliz finn grandi ek finn ena plizir legliz, li’nn vinn neseser pu fer bann lalwa. Sa bann lalwa la ti pu permet ki bann pret gayn dan enn fason permanan, enn sutyin finansye kuma bizin. Se dan Lalwa Moiz ki zot finn adopte sa lide pu pey ladim la . . . Li paret ki se dan enn let pu bann levek ki premye fwa ti ena bann lalwa byin ofisyel lor sa size la. Sa ti arive dan Tours, enn lavil an France, an 537 ek dan dezyem Concile de Mâcon an 585.”—Encyclopédie Catholique.

[Bann Foto]

Pyes, lao agos: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Zimaz lor paz 5]

Done volonterman, fer nu gayn lazwa

[Zimaz lor paz 7]

Bann donasyon volonter permet pu finans travay predikasyon, kan bizin donn enn led kan ena bann katastrof, ek konstriksyon bann lasal kot fer reynion