Uzye Tulinzile Ukuzevya Amanda ya Mwikalwe?

MULI Baibo asi ali muno yaafumizye amanda ya mwikalwe aaya umu mipepele nu mu mauteeko yano antu aingi yakazevya. Nga lyene ukuzevya kuko kwafumile kwi? Ndi cakuti mungakwanisya ukuya umu vikuulwa vya mabuku muno mungaya mukalondelezye ivyeo ivingi, mungazunguka ndi muvwa vino amabuku yakalanda pa kuzevya ukwaseeka muno nsi. Lekini tulande pa kuzevya kumwi kuno antu yakacita.

Kuzevya Isita. Ibuku lyakuti The Encyclopædia Britannica likati: “Mu Cipangano Cipya mutaaya pano yalangilila ukuti mpiti yazevyanga Isita.” Nga Isita kwene wiyo watandike uli? Watandikiile kuli yaaya ataataile Leza. Nanti cakuti ndakai yakati Isita waelako uku kuzevya ukutuutuluka kwakwe Yesu, kuzevya kuko kusi kwa ina Klistu. Ali cino ibuku lya kuti The Catholic Encyclopedia likati: “Kalulu wino yakaomvya i cimanyililo ca antu aatataila, nupya imyaka yonsi akaomviwa wa cimanyililo ca uvyazi.”

Kuzevya Umwaka Upya. Uwanda wa kuzevya umwaka upya alino na vino yakacita pa kuzevya kuko, vitaakolana umu mpanga zyonsi. Ibuku lyakuti The World Book Encyclopedia likalanda pali vino ukuzevya kuu kwatandiike liti: “Kateeka wa ciLoma Julius Caesar aliwe wapanzile uwanda wakwe 1 Januwale ukuya ali Wanda wa Mwaka Upya, umu 46 B.C. Aina Loma yapanzile uwanda uu ukuya u wakwe Janus ka leza ka mpongolo, ni visaasa, ni ntandikilo.

Umwezi wakwe Januwale yautemiile sile ukufumya ukwizina lyakwe Janus uwakweti ivinso viili—kuli kuti conga caloziizye uku nkoleelo, cuze ukucisila.” Fwandi ukuzevya Umwaka Upya kwafumile kuli yaaya aatataile Leza.

Manda Yamwikalwe Yauze. Kwene tutanga tulande pa kuzevya konsi ukwaya muno nsi. Lelo icisinka i cakuti Yeova asilonda twazevya amanda ya mwikalwe aakalumbilizya nanti ukucindikisya antunze nanti utuungwe twa yantu. (Yelemiya 17:5-7; Milimo 10:25, 26) Nakapya cino mufwile ukwiusya lyonsi icakuti intulo ya kuzevya ukwaya umu mipepele ali ino ingamwavwa ukumanya ndi cakuti ukuzevya kuko kukazanzya Leza nanti foo. (Ezaya 52:11; Umbwilo 18:4) Masunde amuli Baibo aaya umu Cipande 16 umwibuku kwene lii yalamwavwa ukumanya vino Leza akaalola manda yamwikalwe aasi yakwe ya kapepa.