“Mutaleka Umuntu Nanti Umwi Amutumpike na Mazwi A Uwelewele”!

1. Kulingana na amazwi aya pali Kolose 2:4, 8, uzye Satana akaezya uli ukutungulula imyelenganyizizye itu?

SATANA akalonda ukuti tute ukutemwa Yeova. Pakuti afikilizye uyo wakwe, akaezya ukuvulunganya imyelenganyizizye itu nu kulenga ukuti twaelenganya vino akulonda. Nupya akaezya ukutusomba ukuomvya ivintu vino tukalondesya pakuti twamulondela.—Welengini Kolose 2:4, 8.

2-3. (a) U mulandu ci uno tulinzile ukwikila amano ku kucelula ukwaya pali Kolose 2:8? (b) I vyani vino tumasambilila mu cipande cii?

² Uzye twaya sana mu uzanzo wa kutungululwa na Satana? Ee! Mwaiusya ukuti Paulo aatalembiile antu asipepa, amazwi ya kucelula aya pali Kolose 2:8. Walembiile Aina Klistu ali apakwe nu mupasi wa muzilo. (Kolo. 1:2, 5) Aina Klistu yaya yaali mu uzanzo wa kutungululwa na Satana pa nsita iiya, nupya naswe kwene ndakai twaya mu uzanzo ukulu kuluta na uno yaalimo. (1 Kol. 10:12) U mulandu ci? Satana wasumbwa pano nsi, nupya akwezya na maka ukuponzya aomvi yakwe Leza acisinka. (Umbw. 12:9, 12, 17) Nupya, tukwikala mu nsita ino antu aipe nupya asomvi yakuya ‘yakwipisya ukuluta.’—2 Tim. 3:1, 13.

³ Umu cipande cii, tumasambilila vino Satana akaomvya amano ya muno nsi pakuti avulunganye imyelenganyizizye itu. Tumalanda pa ‘viteyo’ vitatu vino akaomvya. (Efes. 6:11) Lyene mu cipande icilondelilepo, tulasambilila vino tungafumya ivintu viipe vino Satana wika mu myelenganyizizye itu. Ica kutandikilapo, lekini tulande pali vino tungasambilila ku nzila zino Satana waomvizye pa kuponzya aina Izlaeli lino iingile sile mu Mpanga ya Ulayo.

SATANA WATUNSILE AINA IZLAELI UKUPEPA UTULUWI

4-6. Ukulingana na amazwi aya pa Malango 11:10-15, i nzila ci ipya iyakulimilamo ino aina Izlaeli yalondekwanga ukusambilila lino iingile mu Mpanga ya Ulayo?

⁴ Satana waomvizye umucenjelo pakuti atunke aina Izlaeli ukutandika ukupepa utuluwi. Uzye wacisile uli vivyo? Wamanyile ukuti yalondanga ivya kulya, fwandi wezizye ukuomvya cii pakuti ayalenge ukucita vino walondanga. Lino aina Izlaeli ingile umu Mpanga ya Ulayo, yaali nu kusambilila inzila ipya iya kulimilamo ivya kulya. Lino yaali umu Eguputo, aina Izlaeli yaomvyanga manzi amu Luzi lwa Nailo umu vyalo vyao. Nomba umu mpanga ya Ulayo mwene mutaali uluzi ulukalamba, fwandi pa kulima ivya kulya, yalolelanga sile imvula itoonya alino nu lumi. (Welengini Malango 11:10-15; Eza. 18:4, 5) Fwandi aina Izlaeli yalondekwanga ukusambilila inzila izipya izya kulimilamo. Citaangupiile ukucita vivyo pano aingi amanyile sana ukulima yafwilile umu lwanga.

⁵ Yeova walondolwelile antu yakwe ukuti vintu vyasenwike. Lyene wayanenyile na mazwi ya kuyacelula, yano nga mwayalola pa muku wakutandikilako yangaloleka kwati yasikuuvwana ni vya ulimi. Yeova wayanenyile ati: ‘Muce mutekele pano limwi mungaca musombwe pakuti mumfutatile nga mukaapepa nu kutumikila ya leza yauze.’ (Malan. 11:16, 17) U mulandu ci uno Yeova wacelwilile aina Izlaeli pa kupepa ya leza yauze lino walandanga pa kusambilila inzila izipya izya milimile?

⁶ Yeova wamanyile ukuti aina Izlaeli yalatunkwa uku yantu apepanga tu leza twaufi pa kusambilila inzila zimwi zya milimile ku mpanga ino yali nu kuyako. Limwi, aina mupalamano yamanyile sana ivya ulimi kucila aina Izlaeli, nupya antu yakwe Leza yali nu kusambilila inzila zimwi izya milimile izyali nu kuyazwa, nomba yali mu uzanzo. Aina Kenani alimi yapepanga Baali nupya na melenganyo yao yavulunganyiziwe ni mipepele ya ufi. Yazumile ukuti Baali wali ali mwineco wi yulu nupya aliwe waletanga ni mvula. Yeova atalondanga ukuti antu yakwe yasombwe ku vizumilo viivi ivya ufi. Nomba nanti ciye vivyo, ilingi sile aina Izlaeli yasoololanga ukupepa Baali. (Mpe. 25:3, 5; Yakapi. 2:13; 1 Yamw. 18:18) Lolini lyene vino Satana wacisile pakuti atungulula aina Izlaeli.

IVINTU VITATU VINO SATANA WAOMVIZYE PAKUTI ATEEKE AINA IZLAELI UZYA

7. Uzye utailo wa ina Izlaeli weziwe uli lino iingile sile mu Mpanga ya Ulayo?

⁷ Iciteyo cakutandikilapo cino Satana waomvizye, u kulenga aina Izlaeli yalondesya ukulola kuno imvula ikukontelela musili. Umu Mpanga ya Ulayo mwayanga sile imvula inono ukufuma mu Epulelo ukufika mu Sepetemba cila mwaka. Pakuti aina Izlaeli ikale ningo ni vya kulya vyao vikule ningo yalondekwanga imvula ino ilingi yatandikanga mu Okotoba. Satana walenzile aina Izlaeli yaelenganya ukuti pakuti mikalile yao itunguluke, yalondekwanga ukutandika ukucitako vino antu ayapalamile atapepanga Leza yacitanga. Antu yayo yazumile ukuti ya leza yao yaali nu kuleta imvula ndi cakuti yakonka intambi zimwi izya mu mipepele. Aina Izlaeli aatakweti utailo muli Yeova yataile ukuti iyo yali ali nzila sile yonga iyali nu kulenga kutaya icilala, fwandi yaatandike ukucita vino antu aatapepanga Leza yacitanga nu kutandika ukupepa Baali.

8. I nzila ci yakwe ciili ino Satana waomvizye? Londololini.

⁸ Satana waomvizye iciteyo cakwe ciili pa ina Izlaeli. Waomvizye iciteyo ca kulondesya ukucita iviipe. Antu aatapepanga Leza yapepanga ya leza yao ukupitila mu kucita ivintu ivipiisye. Mu kupepa kuu mwali nu kucitila upulumusi pi tempele ukwa yanaci na aonsi. Antu atapepanga Leza yatazumilizye sile ukulalana kwa yonsi yatupu nanti anaci yatupu, alino ni misango yuze iya uzelele lelo yavilolanga nu kuti vyali sile ningo. (Malan. 23:17, 18; 1 Yamw. 14:24) Antu yaa yazumile ukuti imipepele yao yalenganga ya leza yao yalenga musili ukuvunda. Aina Izlaeli aingi yakumbwanga uzelele uno antu aatapenga Leza yacitanga nupya cii calenzile yasoololepo ukuombela ya leza ya ufi. Mu cumi yateesilwe uzya kuli Satana.

9. Ukulingana na Oseya 2:16, 17, uzye Satana wavulunginye uli aina Izlaeli ukuti yataalola Yeova vino waya umu cumi cumi?

⁹ Satana waomvizye umucenjelo wakwe citatu. Walenzile ukuti aina Izlaeli yate ukwika mano kuli vino Yeova waya umu cumi cumi. Umu manda yakwe kasema Yelemiya, Yeova walanzile ukuti ya kasema ya ufi yalenzile antu yakwe ukwilila izina lyakwe pa mulandu nu “kulondela Baali.” (Yele. 23:27) Cikaloleka ukuti antu yakwe Leza yatiile ukuomvya izina lyakwe Yeova nu kulipyanyikizyapo ni zina lya kuti Baali, ilikasenula ukuti “Umwineco.” Ukucita vii kwali nu kuleenga antu yakwe Yeova yataalola upusano uwali pali Yeova na Baali, nupya cangupiile sana uku ina Izlaeli ukucita intambi izyali umu kupepa Baali alino nu kupepa Yeova pa nsita iliyonga kwene.—Welengini Oseya 2:16, 17.

VITEYO VINO SATANA AKAOMVYA NDAKAI PA KUSOMBA ANTU

10. I viteyo cii vino Satana akaomvya ndakai?

¹⁰ Na ndakai kwene Satana akaomvya iviteyo ivilivimwi kwene. Akateeka antu uzya lino akayaleenga ukuti yalola uzelele ukuti waya sile ningo, nu kulenga antu ukwilila vino Yeova akalola ivintu. Lekini tutale tulande pa citeyo cii icakulekelezya.

11. Uzye Satana akacita uli pakuti alenge ukuti antu yatalola Yeova wakwe vino waya mu cumi cumi?

¹¹ Satana akaleenga antu yataalola Yeova vino waya umu cumi cumi. Pa cisila ca mfwa ya yatumwa yakwe Yesu, yamwi atangi a Ina Klistu yatandike ukusalanganya ivisambilizyo vya ufi. (Mili. 20:29, 30; 2 Tesa. 2:3) Asangu yaleenzile antu ukuta ukwika mano kuli Leza wa cumi wenga sile. Yatiile ukuomvya izina lyakwe Leza mu Mabaibo yao nupya yaomvyanga sile mazina ya mucinzi wi zina lya kuti, “Umwene.” Yalenzile citale sana ku yantu awelenganga Baibo ukulola upusano uwaya pali Yeova na “aene” yauze alumbulwa umu Malembelo. (1 Kol. 8:5) Yaomvyanga izwi lya kuti “Umwene” ponsi pano yazana pali izina lya kuti Yeova nanti Yesu, nu kulenga catalila sana antu ukulola upusano uwaya pali Yeova na Yesu. (Yoa. 17:3) Icimvulunganya ca musango uu calenzile kuye icisambilizyo cakuti Muli Leza Wenga Mwaya Aeneco Yatatu, icisambilizyo icisizanwa muli Baibo. Pa mulandu wa cintu kwene cii icacitiike, antu aingi yazumila ukuti kusi umuntu aangamanya Leza. Uu uufi uwipisye!—Mili. 17:27.

12. I vyani vino ukupepa kwa ufi kukakomelezya antu ukucita, nupya i vyani ivyafumamo, wakwe vino calondololwa pali Loma 1:28-31?

¹² Satana akaleenga antu yalondesya ukucita iviipe. Umu manda ya ina Izlaeli aaliko mpiti, Satana waomvizye ukupepa kwa ufi pakuti aleenge antu yacita iviipe. Na ndakai kwene avino akacita. Imipepele ya ufi ikazumilizya nu kuleka antu iyalola kwati ukucita ivintu iviipe kwaya sile ningo. Cii calenga antu aingi aakati yakaombela Leza yatalondela masunde yakwe aakalanda pa cisuma ni ciipe. Mutumwa Paulo walondolwile muli kalata wino walembiile aina Loma icacitika pa mulandu nu kuzumilizya uzelele umu mipepele ya ufi. (Welengini Loma 1:28-31.) Pa vintu ‘ivitaayana ukucita’ paya imisango yonsi iya uzelele, ukwikako nu kulalana kwa yonsi yatupu nanti anaci yatupu. (Loma 1:24-27, 32; Umbw. 2:20) Cacindama sana ukuti twalondela vino Baibo ikasambilizya!

13. I citeyo ci na cuze cino Satana akaomvya?

¹³ Satana akaleenga antu yaika sana mano uku vintu vya mu nsi. Tukalondesya ukusambilila ukuomba ningo sana imilimo ino ingatwazwa ukuti twaisakamala ningo nu kusakamala indupwa zitu. (1 Tim. 5:8) Ilingi, tungasambilila imilimo iyo ndi twaya umu kusambilila uku sukulu nu kuwelenga sana. Nomba tulinzile ukucenjela sana. Umu mpanga iziingi, ya kasukulu yakasambilila imilimo icindame lino yacili pa sukulu, nomba yakasambilila na mano ya mu nsi. Ya kasukulu yakayakomelezya ukuti yatwisika ndi cakuti Leza akuno waya nu kukanacindika Baibo. Yakayasambilizya ukuti antu yonsi acenjele yazumila ukuti ivintu vyonsi vyasangwike sile. (Loma 1:21-23) Ivisambilizyo vya musango uwo vyapusana sana na ‘mano yakwe Leza.’—1 Kol. 1:19-21; 3:18-20.

14. Uzye amano ya muno nsi yaya uli?

¹⁴ Amano ya muno nsi yasiuvwana na masunde yakwe Yeova. Umu mano yaa mutaya imiyele ino mupasi ukatulenga ukukwata, lelo mwaya “vintu vino untunze ukacita.” (Gala. 5:19-23) Amano yaa yakalenga antu iyaya ni cilumba, ni cikacitika i cakuti antu ‘yakaitemwa.’ (2 Tim. 3:2-4) Imiyele ii yapusana sana ni miyele ya kuicefya ino Leza akalonda aomvi yakwe ukukwata. (2 Sam. 22:28) Aina Klistu yamwi aakuti yaya ku yunivesiti ku masambililo ya papela yatandika ukwelenganya wakwe vino amu nsi yakaelenganya ukuluta ukulaelenganya wakwe vino Leza akaelenganya. Lekini tulande pali vino vingacitika ndi cakuti twasuula ukucelula ukwaya pa uzanzo uu.

15-16. I vyani vino mwasambilila kuli vino vyacitikile nkazi umwi?

¹⁵ Nkazi uwaomba mu mulimo wa nsita yonsi ukucila pa myaka 15 walanzile ukuti: “Vino nene Nte Wakwe Yeova, nawelenzile nu kuvwa ivingi pa uzanzo uwaya mu kulondesya ukuya ku masambililo ya papela, nomba nasuuzile ukucelula kuko. Nelenganyanga ukuti ukusunda kuuku kutankumile.” I ntazi ci zino wakweti? Walanzile ukuti: “Ukuwelenga ivya kusukulu kwansendelanga sana insita na maka icakuti ntakwatanga ni nsita ya kupepa kuli Yeova wakwe vino nacitanga lyonsi, nafilwanga nu kulanzyanya na anji ivya muli Baibo nupya natontanga sana icakuti nafilwanga nu kupekanya ningo ukulongana. Icazifileko i cakuti, wanda umwi nizile niluka ukuti ukulondesya amasambililo ya papela kwangononile ucuza wane na Yeova, namanyile ukuti ndinzile ukuta. Nupya natiile masambililo yayo.”

¹⁶ Uzye masambililo ya papela yasenwile uli imyelenganyizizye yakwe nkazi wii? Walanzile ukuti: “Nkauvwa sana uyi ukuti amasambililo yano nakonkeliile yalenzile kuti ntandike ukwika sana mano pali vino yauze yakaluvyanya, sana sana aina na ya nkazi, nenekelanga ukuti yalinzile ukuomba vino yatanga yakwanisye, nupya ntalondanga ukuya pamwi nayo. Papisile insita itali sana pakuti inte ukuya na melenganyo ya musango uwo. Ivintu kwene vii ivyancitikiile vyalenzile imanye ukuti mwaya sana uzanzo umu kusuula ukucelula kwakwe Tata witu uwa kwi yulu kuno akatupeela ukupitila umwi uvi lyakwe. Yeova wamanyile ningo ukucila vino naimanyile. Nga namuvwilile nga cali ningo sana!”

17. (a) I vyani vino tulinzile ukulalondesya ukucita? (b) I vyani vino tulasambilila mu cipande icilondelilepo?

¹⁷ Mutalinzile ukuteekwa uzya uku mano ya mu nsi ii ikatungululwa na Satana. Mutalinzile ukuleka Satana amusombe ku viteyo vyakwe. (1 Kol. 3:18; 2 Kol. 2:11) Nupya mutalinzile ukuleka amulenge ukwilila vino Yeova waya mu cumi cumi na vino akalonda mwamupepa. Mwalondela amasunde yakwe Yeova. Nupya cisi cakwezya ukuleka Satana amulenge ukusuula ukupanda amano kwakwe Yeova. Nomba mungacita uli ndi cakuti mwatandika mpiti ukwelenganya wa yantu ya muno nsi? Icipande icilondelilepo cilalanda pali vino Izwi Lyakwe Leza lingamwazwa ukucimvya “ukwelenganya kwa ntumpu” alino ni miyele iipe.—2 Kol. 10:4, 5.