Uzye Ndinzile Ukuta Ukupisha Motoka?

MWAPISHA motoka pa myaka iingi. Mukaipakizya untungwa uwa kupisha motoka nu kuya konsi kuno mukulonda. Lelo ya lupwa lwinu ni vyuza iyasakamala nupya yakulonda mwelenganyepo pa kuta ukupisha motoka. Mutanga muvwikishe umulandu uno yakusakamalila.

Uzye namwe imukwata intazi ili imwi? Ndi cakuti ali vino cili, i cani icingamwazwa ukumanya ndi cakuti mungatwalilila ukulapisha motoka?

Umu mpanga zimwi, ndi cakuti umuntu wafisha imyaka imwi, ya dokota aliyo yalinzile ukumuzimilizya ndi cakuti angapisha motoka nanti foo. Aina Klistu amu mpanga zii yakalondela masunde yaa yano amu uteeko ikako. (Loma 13:1) Lelo ndi cakuti uku mpanga inu kutaaya masunde wakwe yaa, kwaya inzila zino mungaomvya pa kuiceeceta pakuti mumanye ndi cakuti mungatwalilila ukupisha nanti foo.

MULINZILE UKUICEECETA

Akaungwe kamwi akakalolekesha pa yakote, kalanzile ukuti cingazipa ukuyuzya mauzyo wakwe:

Uzye cikantalila ukumanya ivimanyililo vya pa museo nanti ukulola usiku?
Uzye cikantalila ukulolekesha icisila nanti muli miila?
Ndi cakuti vimwi vyacitika ukwaula ukwenekela, uzye cikantalila ukusezya zuwa ikulu pali akisalaleta nu kulyata pali buleki?
Uzye nkapisha panono panono icakuti ni myotoka izyatizikonka pa cisila izyafilwa ukupita?
Uzye kukashala sile panono ukuti impunke muli vimwi, nanti motoka yane yakwezuluka pa mulandu nu kupunkisha?
Uzye ya kapokola yanjimikapo pa mulandu ni mipisizye yane?
Uzye nasipulapo ala nkupisha motoka?
Uzye nkamwa umulembo uukalenga ntapisha ningo?
Uzye ya lupwa ni vyuza yatala yanenapo ukuti yakasakamala pa mipisizye yane?

Ndi cakuti mwasuka ukuti ee ukwi iuzyo lyonga nanti yaili uku mauzyo yaa, cingazipa ndi cakuti mwasenukako muli vimwi. Wakwe, cingazipa ukukanapisha sana, sana sana usiku. Lyonsi mwaceeceta imipisizye inu. Munguzyako uwa mu lupwa nanti cuza winu vino akaelenganya pa mipisizye inu. Limwi mungatandika isukulu ilya kusambilila ivya kupisha motoka. Nomba ndi cakuti imwasuka ukuti ee uku mauzyo aingi aali papela, cingazipa ndi cakuti mwatiile ukupisha motoka.

VINO BAIBO INGAMWAZWA UKUPINGULAPO NINGO

Limwi cingamutalila ukwiluka ukuti imuta ukupisha ningo motoka wakwe vino mwapishanga mpiti. Nupya ukwelenganya pa kuta ukupisha motoka kungatala sana. Uzye ivisinte vya muli Baibo vingamwazwa uli ukwelenganyapo sana? Katulande pa visinte viili.

Mwatwalilila ukuya aicefye. (Mapi. 11:2) Lino tukuya tukukota, amanso, matwi alino nu mwili vikaya vikuta ukuomba ningo. Wakwe, antu yamwi nga yatandika ukukota yakata ukuteya ivyangalo vimwi pano yakamanya ukuti yangacisika zuwa. Kwaya ni cisinte icingamwazwa lino mukwelenganya pa mipisizye yakwe motoka. Insita zimwi, umuntu angasoololapo ukuta ukupisha pakuti acingilile umi wakwe. (Mapi. 22:3) Nupya umuntu umuicefye akaitemelwa ukukutika kuli vino yauze yakumunena pali vino yakasakamala pali aliwe.—Loliniko na 2 Sam. 21:15-17.

MUTALINZILE UKWIKA UMI WA MUNTU MUZE UMU UZANZO. (Malan. 22:8) Ndi cakuti umuntu asikupisha ningo motoka, angalenga antu ukucisika nanti kufwa. Umuntu aakatwalilila ukupisha motoka nanti cakuti imipisizye yakwe isi ningo angika umi wakwe nu umi wa yantu yauze umu uzanzo. Nupya angaya nu mulandu wa kukoma umuntu.

Mutaelenganya ukuti yauze yangata ukumupeela umucinzi ndi cakuti mwapingulapo ukuta ukupisha. Yeova wamutemwa pa mulandu ni miyele inu isuma, wakwe ukuicefya alino na vino mwacindika umi wa yantu. Nupya walaya ukuti alamusakamala nu kumuteekezya. (Eza. 46:4) Atalatala amutazyele. Fwandi mwamulenga amwazwa ukulaomvya ivisinte vya muli Baibo pakuti vingamwazwa ukwiluka nu kumanya ndi cakuti mulinzile ukuta ukupisha motoka nanti foo.

Vino Yauze Yangamwazwa

Amu lupwa aliyo yangalanda ningo na akote pa mipisizye. Limwi mwemwe cuza wakwe umwi aakapisha motoka nupya muvwa umwi akusakamala pa mipisizye yakwe. Mulinzile ukuvwa kuli vino akulanda. Limwi mungakwela muli motoka ino akupisha pakuti mulole vino akapisha. Ndi cakuti calondekwa, mungalanda nawe pa mipisizye yakwe. Nga mwacita vivyo, mulinzile ukwelenganya pali vino mungayuvwa ndi cakuti amwemwe umuntu akunena. Mulinzile ukuya ni cikuuku, lelo mutalinzile ukumupita umu mbali. Mutaika sana mano kuli vino watakula, lelo mwaika mano uku mipisizye yakwe. Mwaomvya mazwi wakwe, “Nkasakamala sana pa umi winu lino mukupisha” ukucila ukulanda ati “Ndakai musipisha ningo.” Mwayiushako ivisinte vya muli Baibo ivyativilandwa umu cipande cii.

Swensi kwene tulinzile ukwelenganya pali vino umuntu angayuvwa ndi cakuti wata ukupisha. Yangayuvwa ukuti iyata ukuya ni untungwa. Mungayazwa uli? Mwaya ni cikuuku nupya mwayazwa. (Mapi. 17:17) Mutalolela ukuti yamulenge alino muyasendeko muli motoka, pano yangayuvwa kwati iyamupeela icisendo. Limwi mungatantika manda ni nsita iya kuyasendako umu kulongana, mu mulimo wa kusimikila, umu kukala ivintu, alino nu ku cipatala. Mwayanena ukuti mukaya ni nsansa ukuyacitila ivintu vii alino nu kuya pamwi nayo.—Loma 1:11, 12.