Menin Ittino eo kin Nañinmij In Ejmour
LEDIK EO EDIK OWMADJI EJ NAÑINMIJ KIN DIARRHEA. Lio jinen, Hawa, ej inebata kin an jabwe den ilo enbwinin; ear roñ bwe lio mañden ilo bukwon eo an ejjabto ear luji niñniñ eo nejin ilo ejja wãwen eo wõt. Kõrã eo jibwin Owmadji, lio jinen leo ibben Hawa, ej kõnan bõklok Owmadji ñan juõn eo ej uno in katimonmon. “Juõn jitõb nana ej kõmman an ajiri eo nañinmij,” kõrã eo ej ba. “Kwar makoko in lelok ñan e bwe en kõnak juõn men eo ej kejbãrok e, im kiõ ejino an wõr abañ ko!”
WÃWEN in ekkã an walok ilo elõñ mõttan ko ilo lal in. Buki million armij rej tõmak bwe jitõb ro renana ir eo rej kõmmani nañinmij ko rittino. Emol ke menin?
Kõmman Menin Ittino
Bõlen kwo maroñ jab tõmak bwe jitõb ko jejjab loi rej kõmman nañinmij. Ilo mol, kwo maroñ bwilõñ etke elõñ emaroñ eindein air lemnak, bwe emwij an scientist ro kwalok bwe elõñ wõt nañinmij ko rej walok jen mõttan ko rekanuij dik ilo enbwinin armij im jen kij in nañinmij ko. A, kememej, bwe ejjab aolep ien armij rar jelã kin kain kij in nañinmij kein. Ear jab mae ien eo Antonie van Leeuwenhoek ear ejaake microscope eo me lal in kij ko ear oktak im alikar ñan mejen armij ilo ebeben eo kein ka17. Inem tokelik, kar ikijen menin ellolo ko an Louis Pasteur ilo ebeben eo kein ka19 bwe science ear jino melele kin kõtan eo ikõtan mõttan ko rekanuij dik ilo enbwinin armij im kij in nañinmij.
Ke men ko rej kõmman nañinmij rar jab alikar ilo elõñ wõt ian bwebwenato ko kin armij, elõñ kain lemnak ko ejelok bedbediir rar ejaak, ekoba tõmak eo bwe nañinmij ko otemjelok rej kõmman in jitõb ro renana. Book eo The New Encyclopædia Britannica ej kwalok kin juõn wãwen eo menin emaroñ kar ejaak jene. Ej ba bwe ri kemour ro jinoin tata in nañinmij rar kajeoñ kemour nañinmij kin elõñ kain okar ko, bwilik ko, im jabdewõt men ko jet ear wõr ibbeir. Jet ien, jet ian menin kamadmõd kein rekin jerbal. Inem ri kemour eo ej kobaiklok ñan jerbal in kemour eo elõñ tõmak ko ejelok bedbediir im manit ko, ko rar jerbal ñan bõprae an armij kile menin kemour eo elukkun mol. Kin menin ri kemour eo ej lukkun lale bwe armij ro ren etal wõt im kajerbal kamadmõd ko an. Ilo wãwen in, uno eo ear erom juõn menin ittino, im rar rejañ armij ro bwe ren bukõt kain kajur in ñan bõk jibañ.
Mantin kilen kamadmõd rot kein rej kajerbali wõt ilo elõñ ailiñ ko. Elõñ rej ba bwe nañinmij ej kõmman in jitõb ko an ro jimmad rar mij. Ro jet rej ba bwe Anij ej kõmman ad nañinmij im bwe nañinmij ej juõn kaje kin jerawiwi ko ad. Meñe armij ro ewõr air jelã kin wãwen an nañinmij walok, remaroñ mijak wõt kilan kajur ko an jitõb ro.
Ri kajitõbtõb im ri kemour ro rej kajerbal mijak in ñan bõk tokjen jen armij ro. Inem, ta eo jej aikwij tõmake? Ej menin jibañ ke ñan reilok ñan jitõb ro ñan kejbãrok ejmour? Ta eo Bible ej ba?