Kalikar Wõt Lejokmen
“Bwe leen maram ej ilo emõn otemjej kab wãnik im mol.”—DRI EPESÕS 5:9.
1. Ewi wãwen an million armij ro kiõ kwalok bwe rej errã ibben Sam 31:19?
MEN eo elaptata an emõn im jabdewõt armij emaroñ kõmmane ej ñan kaibujuij Jehovah. Rainin, million armij rej kõmmane menin ilo air nebar Anij kin emõn eo an. Einwõt Ri Kennan ro retiljek an Jehovah, jej errã kin aolepen buruõd ibben ri jeje sam eo ear al: “O enañin lap Am emõn eo Kw’ar kejbãrok ñõn ro rej mijõk Yuk!”—Sam 31:19.
2, 3. Ta eo emaroñ walok elañe jerbal in kõmman ri kalor eo ad mwil emõn ear jab jutak ilikin?
2 Mijak eo ewõr kautiej ie kin Jehovah ej kamakit kij ñan nebar e kin an emõn. Ej bareinwõt kamakit kij ñan ‘wijtake Jehovah, kajerammõn e, im kwalok kin aibujuij in an Iroij.’ (Sam 145:10-13) Eñin unin jej kijejeto ilo bõk kunad ilo jerbal in kwalok nan eo an Ailiñ eo im jerbal in kõmman ri kalor. (Matu 24:14; 28:19, 20) Bwebõta, jerbal in kwalok nan eo ad mwil emõn ej aikwij jutak ilikin. Elañe jab eindein, jemaroñ bõktok ennotata ñan ãt eo ekwojarjar etan Jehovah.
3 Elõñ rej ba bwe rej kabuñ ñan Anij, ak mwiliir ejjab errã ibben kien ko emwij likiti ilo Nan in kakõrmol eo an. Ikijen jet ro rar jab mour ekkar ñan air ba bwe rej kõmman emõn, ri jilek Paul ear je: “Inem kweo kwoj katakin bar juõn, kwoj jab mõke katakin yuk ke? Kweo kwoj katakin ‘Jab kwot,’ kwoj kwot ke? Kweo kwoj ba jab lũñ,’ kwoj lũñ ke? . . . ‘Bwe rej blaspim etan Anij iben dri ailiñ ko kin kom’; einwõt emwij je.”—Dri Rom 2:21, 22, 24.
4. Mwil eo emõn mwilid ta eo ej jelete?
4 Jen ad bõktok ennotata ion etan Jehovah, jej kate kij kaibujuije ikijen an emõn mwilid. Menin ej juõn kareelel emõn eo ej jelet ro ilikin congregation eo an Christian. Ilo juõn wãwen, ej jibañ kij kaikõñ ri jumae ro ad. (1 Piter 2:15) Men eo elaplok an aorõk, ej mwilid bwe ej kebaktok armij ro ñan dolul eo an Jehovah, kabellok ial eo ñan air bõktok ñan e aibujuij im ñan bõk mour eo ej indio.—Jerbal 13:48.
5. Ta kajitõk ko jej kiõ aikwij etali?
5 Ke jejjab wãppen, ewi wãwen ad maroñ bõprae mwil eo emaroñ jab kautiej Jehovah im lõkatibi ro rej bukõt mol eo? Emol, ewi wãwen ad maroñ lo tõbrak ilo ad kalikar emõn?
Juõn Leen Meram
6. Ta jet ian “jerbal ko ejelok leiir im rej an marok,” ak ta leen eo ej aikwij alikar ibwiljin Christian ro?
6 Einwõt Christian ro emwij air wujleplok, jej lañliñ kin juõn men eo ej jibañ kij bõprae “jerbal ko in marok jitokjeir.” Men kein ekoba jerbal ko rejjab nebar Anij einwõt riap, kwot, konono nana, kennan nana kin babu ibben don, mwil kajookok, kajirere, im marok. (Dri Epesõs 4:25, 28, 31; 5:3, 4, 11, 12, 18) Jen ad likit kij make ilo kain jerbal rot in, jej “etetal einwõt ro nejin maram.” Ri jilek Paul ej ba bwe “leen maram ej ilo emõn otemjej kab wãnik im mol.” (Dri Epesõs 5:8, 9) Eindein bwe ilo ad etetal ilo meram jej maroñ kejbãrok wõt ad kwalok emõn. Ak kain meram rot in?
7. Ta eo jej aikwij kõmmane ñan ad etal wõt im kalikar lejokmen?
7 Meñe jejjab wãppen, a jemaroñ kalikar emõn elañe jej etetal ilo meram eo ilo jitõb. “Am in nan e lamp ñõn neiõ, im maram ñõn aõ ial,” ri jeje sam ear al. (Sam 119:105) Elañe jej kõnan etal wõt im kalikar “leen maram eo” ikijen “emõn otemjej,” jej aikwij nikniki ad bõk tokjen meram eo ilo jitõb jej loe ilo Nan in Anij, im kejbãrok ad etale jeje ko an Christian, im ekkeini konono ilo kwelok ko ñan kabuñ. (Luk 12:42; Dri Rom 15:4; Dri Hibru 10:24, 25) Jej bareinwõt aikwij kanuij lale wanjoñok im katak ko an Jesus Christ, eo ej “maram in lõl” im “ej jatõltil an aibujuij eo An [Jehovah].”—Jon 8:12; Dri Hibru 1:1-3.
Juõn Leen Jitõb
8. Etke jemaroñ kalikar lejokmen?
8 Meram eo ilo jitõb ejelok kajitõk kake bwe ej jibañ kij kalikar emõn. Kobatok ibben menin, jej maroñ kalikar kadkad in kinke jitõb kwojarjar eo an Anij ej tel kij, ak kajur eo ej jerbal. Emõn ej mõttan “leen jitõb.” (Dri Galetia 5:22, 23) Elañe jej lelok kij ñan tel eo an jitõb kwojarjar eo an Anij, enaj ejaake ilo kij leen eo emejaja kin emõn.
9. Ewi wãwen ad maroñ jerbal ekkar ñan nan ko an Jesus emwij jei ilo Luk 11:9-13?
9 Kõnan eo ad ñan kabuñburuen Jehovah ikijen kalikar leen jitõb in emõn eo ej aikwij kamakit kij ñan ad jerbal ilo errã ibben nan ko an Jesus: “Kajitõk, im naj lewoj ñõn kom; kabukot, im kom naj loe; kalõllõl, im e naj bellok ñõn kom. Bwe ro otemjej rej kajitõk rej bõk; im eo ej bukot, ej loe; im eo ej kalõllõl e naj bellok ñõn e. Elañe juõn neje maan ej kajitõk bred iben jabrewõt iami e jemen, e naj lelok dreka ñõn e ke? Im elañe e naj kajitõk juõn lip, e naj lelok ñõn e juõn marebep ke? Inem elañe komeo dri nana, kom jela kijkan lelok men ko remõn ñõn ro nejemi; ta, e jamin lap an Jememiuij i lõñ lelok Jitõb Kwojarjar ñõn ro otemjej rej kajitõk iben!” (Luk 11:9-13) Jen lor nan in kakabilek eo an Jesus ikijen jar kin jitõb eo an Jehovah bwe jen maroñ etal wõt im kalikar leen eo emõn.
“Kõmõn Men eo Emõn”
10. Ta wãwen ko kin lejokmen eo an Jehovah rej kwaloki ilo Exodus 34:6, 7?
10 Kin meram in jitõb eo jen Nan in Anij im kin jibañ eo an jitõb kwojarjar eo an Anij, jej maroñ “kõmõn men eo emõn.” (Dri Rom 13:3) Ikijen ekkeini katak Bible, ej laplok im laplok ad katak kin wãwen ad maroñ kajeoñe emõn eo an Jehovah. Katak eo lok iman ear etale wãwen ko kin emõn, lejokmen, eo an Anij kar eliji ilo nan in keañ eo ñan Moses emwij je ilo Exodus 34:6, 7, ijo jej konono: “Jeova, Jeova, juõn Anij ej tiriamokake, im E joij, e rumij an illu, im elap an tiriamokake im mol, ej kejbãrok an tiriamo ñõn tausan ko, ej jeorlok bwir im jerawiwi jen ro eor rueir; im E jamin kowãnik ro dri nana.” Juõn lalelok eo ebaklok ñan wãwen kalikar kein kin tiriamokake eo an Anij enaj jibañ kij “kõmõn men eo emõn.”
11. Jelãlokjen eo bwe Jehovah ej tiriamokake im ejoij en ewi wãwen an jelet kij?
11 Keañ in ekwojarjar ej kakkõl kij kin aikwij eo ñan kajeoñe Jehovah ikijen tiriamokake im joij. “Emõnõnõ ro rej tiriamo,” Jesus ear ba, “bwe naj tiriamokake ir.” (Matu 5:7; Luk 6:36) Ad jelã bwe Jehovah ej joij, ej kamakit kij ñan ad joij im inemõn ilo wãwen ad kõmman ñan ro jet, ekoba ro jej kwalok nan ñan ir. Menin ej errã ibben nan in kakabilek eo an Paul: “Am konono, ien otemjej ilo joij, im en emwij kejãtok e kin salt, bwe komin jela kijkan emõn ami uak armij otemjej.”—Dri Kolosse 4:6.
12. (a) Ke Anij erumij an illu, en ewi wãwen ad kõmman ñan ro jet? (b) Tiriamokake eo an Jehovah ej kamakit kij bwe ta eo jen kõmmane?
12 Ke Anij erumij an illu, kõnan eo ad ñan “kõmõn men eo emõn” ej kamakit kij ñan ad kate kij ikijen likjap ko redik an ri tõmak ro mõttad im kalimjek kadkad ko remõn kadkadiir. (Matu 7:5; Jemes 1:19) Tiriamokake eo an Jehovah ej lujur kij ñan ad kalikar yokwe eo etiljek, meñe iumin wãwen melejoñ ko relap. Menin emol ej juõn kõnan eo elap.—Jabõn Kennan Ko 19:22.
13. En ewi wãwen ad jerbal ñan kalikar bwe Jehovah ‘elap an mol’?
13 Ke Jemed ilañ ‘elap an mol,’ jej bukõt ñan ad kwalok kin kij make einwõt ri kwalok nan ro an ikijen konono ilo mol.’ (2 Dri Korint 6:3-7) Ibwiljin men ko jiljilimjuõn rej menin jõjõ ñan Jehovah rej “juõn lo ej riõp” im “juõn dri kennan wan ej konono nan in riõp.” (Jabõn Kennan Ko 6:16-19) Inem kõnan eo ad ñan kabuñburuen Anij ej kamakit kij ñan ad ‘jolok riap im konono mol.’ (Dri Epesõs 4:25) Jen jab likjap in kalikar emõn ilo wãwen in elap tokjen.
14. Etke jej aikwij jolok bwid?
14 Nan in keañ eo an Anij ñan Moses ej aikwij bareinwõt kamakit kij ñan ad jolok bwid, bwe Jehovah ej bojak in jolok bwid. (Matu 6:14, 15) Bwebõta, Jehovah ej bõktok kaje ion ri jerawiwi ro rejjab ukwelok. Kin menin jej aikwij debij wõt kien ko remõn ñe ej itok ñan debij wõt erreo eo ilo jitõb an congregation eo.—Livitikõs 5:1; 1 Dri Korint 5:11, 12; 1 Timote 5:22.
“Kanuij Lale”
15, 16. Nan in kakabilek eo an Paul emwij je ilo Dri Epesõs 5:15-19 ewi wãwen an jibañ kij ñan ad etal wõt im jerbale emõn?
15 Ñan ad etal wõt im kalikar emõn meñe nana ej kabol kij, jej aikwij obrak kin jitõb eo an Anij im kanuij lale wãwen ad etetal. Ekkar ñan menin, Paul ear rejañ Christian ro ilo Ephesus: “Inem komin kanuij lale ekijkan ami etetal, jab einwõt dri jaje, a einwõt dri meletlet, im wiaik ien, bwe ran ko renana. Kin menin komin jab bwebwe, a komin jelalokjen ta eo ankil an Iroij. Im komin jab karek kin wain, ijo eor dõr, a komin obrõk kin Jitõb; im konono ñõn dron ilo sam ko, im kitoõn Jitõb, im komin al im kõmõn ukõt ilo buruemi ñõn Iroij.” (Dri Epesõs 5:15-19) Nan in kakabilek in emol ejejjet ñan kij ilo ran kein eliktata renana.—2 Timote 3:1.
16 Ñan ad wõnmanlok wõt im kõmman emõn, jej aikwij kanuij lale im kejbãrok ad etetal einwõt ro rej jerbale meletlet eo an Anij. (Jemes 3:17) Jej aikwij bõprae jerawiwi ko relap im aikwij obrak kin jitõb kwojarjar, kõtlok kij make bwe en tel kij. (Dri Galetia 5:19-25) Ad jerbale nan in jiroñ eo ilo jitõb im rej letok ilo ien kwelok ko an Christian, assembly ko, im convention ko, jej maroñ etal wõt im kõmman men eo emõn. Nan ko an Paul ñan Ri Ephesus remaroñ bareinwõt kakememej kij bwe ilo ien ko relõñ jej kuktok ñan kabuñ, jej bõk tokjen ad al jen eñjake in buruõd kin “al ko” ilo jitõb—elõñ wõt iair rej kalikar kadkad ko ilo jitõb kin emõn.
17. Elañe wãwen utame ko air rej kabõjrak ir jen air ekkeini bed ilo kwalok ko, ta eo Christian ro elap air nañinmij remaroñ liki?
17 Ak ta kin ri tõmak ro mõttad ro rejjab maroñ bed ilo kwelok ko an Christian kin wõt an lap air nañinmij? Remaroñ eñjake air mõjno ilo jitõb kin wõt air jab maroñ kabuñ ñan Jehovah ien otemjej im tel air ibben ro jeiir im jatiir ilo jitõb maan im kõrã. Ak remaroñ liki bwe Jehovah ejelã kin wãwen utame ko air, im enaj kejbãrok ir ilo mol eo, enaj lelok ñan ir jitõb kwojarjar eo an, im enaj jibañ ir ñan debij wõt air kõmman men eo emõn.—Aiseia 57:15.
18. Ta eo enaj jibañ kij ñan jibadõk juõn ial eo emõn?
18 Jibadõk juõn ial eo emõn ej aikwij bwe jen kejbãrok ad lale wõn ro jej tel ad ibbeir im oktaklok jen ro “rej drike emõn.” (2 Timote 3:2-5; 1 Dri Korint 15:33) Jerbale nan in kakabilek rot in ej jibañ kij bõprae ad “kaburumõj Jitõb Kwojarjar an Anij” ikijen jerbal ilo jab errã ibben tel eo an. (Dri Epesõs 4:30) Bareinwõt, jej bõk jibañ ñan kõmman men eo emõn elañe jej ejaake an ebaklok ad tel ad ibben ro mour ko air rej kalikar bwe rej ri yokwe emõn im jitõb kwojarjar eo an Jehovah ej tel ir.—Amos 5:15, NW; Dri Rom 8:14; Dri Galetia 5:18.
Emõn Ej Bõktok Tokjen Ko Remõn
19-21. Kwalok bwebwenato ko rej kwalok tokjen ko im kwalok emõn ko ej jeleti.
19 Etetal ilo meram in jitõb, tokjen ej ñan tel eo an jitõb eo an Anij, im kejbãrok wãwen ad etetal enaj jibañ kij bõprae men eo enana im “kõmõn wõt emõn.” Oktan menin, emaroñ kwalok tokjen ko remõn. Lemnak kin wãwen eo Zongezile, juõn ian Ri Kennan ro an Jehovah ilo South Africa. Ilo ial eo an lok ñan school ilo juõn jibboñ, ear etale joñan bwen money eo an edik ilo bank. Peba eo ear walok tokjen jen automatic teller machine eo ear kwalok juõn joñan eo elaplok kin joñan in R42,000 ($6,000, U.S.). Juõn security guard an bank eo im ro jet rar rejañ e bwe en kadioj joñan money eo im kadeloñe ñan e make ilo bar juõn bank. Ri belele Ri Kennan ro wõt ear jokwe ibbeir rar kaiñi bwe en jab kadioj jabdewõt jen mõttan money eo.
20 Ilo ran in jerbal eo tok juõn, Zongezile ear report kin bwid eo ñan bank eo. Rar lo bwe ear wõr juõn an account numba eo einlok wõt eo an juõn emaan eo emweie ri business eo ear bwid an kadeloñ money eo ilo account eo ebwid. Ilo an bwilõñ kin an Zongezile kar jab kajerbal mõttan money in ri business eo ear kajitõk ibben: “Kabuñ ta eo am?” Zongezile ear kamelele bwe e kar juõn ian Ri Kennan ro an Jehovah. Ri utiej ro an bank eo rar nebar e im ba: “Yokwe bwe aolep armij en kar joñan air mol wõt Ri Kennan ro an Jehovah. Emol, kõmman ko remol im emõn emaroñ kõmman an ro jet kaibujuij Jehovah.—Dri Hibru 13:18.
21 Kõmman ko remõn rejjab aikwij juõn tokjen eo emõn ej jelete. Ñan wanjoñok: Juõn likao dikdik Ri Kennan eo ej jerbal einwõt juõn full-time ri kwalok nan ilo juõn ian ene kan ilo Samoa ear aikwij etal ñan hospital eo ilo ene eo. Armij ro rar kõttar juõn doctor, im Ri Kennan eo ear lo juõn kõrã eritto ej jijet iturin bwe ear kanuij nañinmij. E ar kõmman karõk ñan an kõrã eo bõk jikin bwe en mõkajlok an doctor. Juõn ien tokelik, Ri Kennan eo ear ion kõrã eo eritto ilo juõn jikin wia. Kõrã eo ear kememej e kin men eo emõn ear kõmmane ilo hospital eo. “Kiõ I jelã bwe Ri Kennan ro an Jehovah emol air yokwe ro ri turiir,” kõrã eo ear ba. Ak kar mokta ekin jab uak ñan ennan eo an Ailiñ eo, ak emõn eo Ri Kennan eo ear kwalok ñane ear jelet tokjen ko remõn. Kõrã eo ear errã ñan juõn katak Bible ilo mweo imõn im ear jino bõk jelãlokjen eo kin Nan in Anij.
22. Ta juõn wãwen eo elaptata tokjen ñan “kõmõn men eo emõn”?
22 Bõlen einlok wõt in, bwe kwo maroñ kwalok bwebwenato ko rej kwalok aorõkin kwalok emõn. Juõn wãwen elaptata an lap tokjen ñan “kõmõn wõt emõn” ej ekkeini bõk kunad ilo keañ kin news eo emõn kin Ailiñ in Anij. (Matu 24:14) Jen kijejeto wõt ilo ad bõk kunad ilo jerbal in eaorõk, ilo kile bwe menin ej juõn wãwen emõn ñan kõmman emõn, elaptata ñan ro rej kõnan bõk tokjen. Men eo elaptata tokjen, jerbal in kwalok nan eo ad im mwil emõn rej kaibujuij Jehovah, eo ej unjen emõn.—Matu 19:16, 17.
Etal Wõt im “Kõmõn Men eo Emõn”
23. Etke jerbal in kwalok nan eo an Christian ej juõn jerbal emõn?
23 Jerbal in kwalok nan eo ad ejelok kajitõk kake bwe ej juõn jerbal emõn. Emaroñ walok tokjen ilo lomor ñan kij im ro rej eoroñ ennan eo ilo Bible im kin menin bed ion ial eo ej tellok ñan mour indio. (Matu 7:13, 14; 1 Timote 4:16) Inem, ñe jej jelmae bebe ko, kõnan eo ñan kõmman men eo emõn bõlen emaroñ kõmman menin ad kajitõkin kij make: ‘Ewi wãwen an menin naj jelet jerbal in kwalok nan eo aõ kin Ailiñ eo? Ial eo ij lemnak kake elukkun emõn ke im wõr tokjen? En jibañ ke ña ñan aõ jibañ ro jet ñan bõk “news eo emõn ej ñan indio” im itok ñan loan juõn kõtan eo ebak ibben Jehovah Anij?’ (Revelation 14:6, NW) Elap mõnõnõ enaj walok jen juõn bebe eo ej kalaplok tokjen ko an Ailiñ eo.—Matu 6:33; Jerbal 20:35.
24, 25. Ta jet ian wãwen ko ñan kõmman emõn ilo congregation eo, im kin ta eo jemaroñ liki elañe jej etal wõt im kwalok emõn?
24 Jab kõtlok bwe en likjap ad lemnak kin tokjen ko emõn ej jeleti. Jemaroñ etal wõt im kwalok kadkad in ilo ad jurake congregation eo an Christian im kõmman men eo jemaroñe ñan kejbãrok tokjen ko im emõn eo an. Emol jej kõmman emõn ñe jej ekkeini ad bed im bõk kunad ilo kwelok ko an Christian. Ad bed ilo kwelok ej kakajur ri kabuñ ro mõttad, im an emõn ad bojak ñan kalek ir ilo jitõb. Jej bareinwõt kõmman emõn ñe jej kajerbal men ko ewõr ibbed ñan kejbãrok Kingdom Hall eo im ñe jej jibañ ilo bõk kunad im kejbãroke. (2 Kiñ 22:3-7; 2 Dri Korint 9:6, 7) Emol, “einwõt eor ien iber, jen jerbale emõn ñõn armij otemjej, im elaplok ñõn ro rej ber ilo nukin tõmak.”—Dri Galetia 6:10.
25 Jejjab maroñ antonelok jabdewõt wãwen eo ej kir ñan kwalok emõn. Inem ke jej jelmae menin aitwerõk ko, jen bukõt jelãlokjen eo jen Jeje ko, jar kin jitõb kwojarjar eo an Jehovah, im kõmman joñan wõt ad maroñ ñan jerbale ankilan eo emõn im wãppen. (Dri Rom 2:9, 10; 12:2) Jemaroñ liki bwe Jehovah enaj lap an kajerammõn kij ke jej etal wõt im kwalok emõn.
Ewi Wãwen Am Naj Kar Uak?
• Ewi wãwen ad maroñ kõtõbrak lejokmen eo elaptata?
• Etke rej naetan lejokmen juõn ‘leen maram’?
• Etke lejokmen rej naetan juõn ‘leen jitõb eo’?
• Mwil eo emõn mwilid ta eo ej jelete?
[Pija eo ilo peij 15]
Nan in Anij im jitõb kwojarjar eo an rej jibañ kij ñan kwalok emõn
[Pija eo ilo peij 16]
Kwalok emõn ej bõktok tokjen ko remõn