Kwalok “Inemõn Otemjej Ñõn Armij Otemjej”
“Kwon kakememej ir . . . a ren joij wõt, im kwalok inemõn otemjej ñõn armij otemjej.”—TAITÕS 3:1, 2.
1. Etke ejjab bidodo ien otemjej ñan kwalok inemõn?
“KOMIN dri kajeoñwe ña,” ri jilek Paul ear je, “einwõt ña ij bareinwõt dri kajeoñwe Kraist.” (1 Korint 11:1) Ri karejar ro otemjej an Anij rainin rej kate ir ñan bokake kakabilek in. Emol, ejjab bidodo, kinke jaar jolet kõnan ko im kadkad ko rekibbon jen ro jemed im jined moktata me rejjab ekkar ñan wanjoñok eo an Christ. (Dri Rom 3:23; 7:21-25) Mekarta, ikijen kwalok inemõn, kij aolep jemaroñ lo tõbrak elañe jej kate kij. Ak ad atartar ion kajur eo ad wõt ejjab bwe. Bar ta eo jej aikwiji?
2. Ewi wãwen ad maroñ kwalok “inemõn otemjej ñõn armij otemjej”?
2 Inemõn einwõt eo Anij ej kwaloke ej mõttan leen jitõb kwojarjar. An laplok ad lor tel eo an kajur eo ej jerbal an Anij, enaj laplok an alikar leen ilo mour eo ad. Inem, ilo ien eo wõt, jenaj maroñ kwalok “inemõn otemjej” ñan aolep armij. (Taitõs 3:2) Jen etale ewi wãwen jemaroñ kajeoñe wanjoñok eo an Jesus im kamaroñ ro rej koba ibbed ñan “lo an [air] kakije.”—Matu 11:29; Dri Galetia 5:22, 23.
Ilo Family eo
3. Ta wãwen eo ilo juõn family ej kwalok jitõb eo an lal in?
3 Juõn jikin ijo inemõn eaorõk ie ej iloan dolul in family eo. World Health Organization eo ej watwat bwe kokkure ibwiljin family eo elaplok an kauwatata ñan ejmour eo an kõrã ro jen koba in jirullok im itak kin wa ko im nañinmij in malaria jimor. Ilo London, England, ñan wanjoñok, juõn mõttan emen in aolep kokkure ko relej ej ikõtan family ko. Emakijkij an policeman ro iion armij ro rej kwalok eñjake ko air ikijen “airwaro im konono nae.” Elaplok an nana, jet ri belele ro rar kõtlok bwe “meo otemjej” en jelet kõtan eo air. Mwil rot kein rej kwalok “jitõb õn lõl” in im kin men in ejjab ekkar ñan family ko an Christian.—Dri Epesõs 4:31; 1 Dri Korint 2:12.
4. Inemõn emaroñ jelet family eo ilo wãwen et?
4 Ñan jumae ad bõk manit ko an lal in, jej aikwiji jitõb eo an Anij. “Ijo Jitõb õn [Jehovah] ej ber, ijo anemkwoj.” (2 Dri Korint 3:17) Yokwe, joij, jatõr, im meanwõd renaj kakajur burukuk eo an lõmaro im limaro ri belele ro rejjab wãppen. (Dri Epesõs 5:33) Inemõn ej kõmman bwe en laplok an lemõnõnõ mejatoto eo imweo im ej juõn oktak emõn jen ire im akwel ko me rej kokkure elõñ family ko. Men eo juõn armij ej ba eaorõk, ak wãwen eo ej kwaloke ej kalikar jitõb eo ilikin nan ko an. Lemnak ko im inebata ko ñe kwaloki ilo inemõn rej kadiklok illu. Ri meletlet eo King Solomon ear je: “Nan in uak e joij, ej kajeorlok illu; a nan e bin, ej biuktõki illu aitok.”—Jabõn Kennan Ko 15:1.
5. Ewi wãwen inemõn emaroñ jibañ juõn family ewõr jebel ikijen kabuñ?
5 Inemõn elaptata an aorõk ilo juõn family ejebel ikijen kabuñ. Ñe ekoba ibben jerbal ko rejoij, emaroñ jibañ ñan kareel ro rej jumae Jehovah. Peter ear kakabilek Christian limaro ri belele: “Komin kõtãik kom ñõn lõmaro belemi; bwe elañe jabrewõt e jab bokake nan eo, en rel buruen ñe ejelok nan, kin an beleir ber im kõmõn; Ñe rej lo ami etetal ekwojarjar ilo mijõk. Im komin jab mõke kalitlit kom kin kalitlit eo elikemi, kin birõk kolan bõrõmi, kin inõk gold, ak kin kõnõk nuknuk ko. A komin mõke kalitlit kom ilo buruemi, kin men eo e jamin ijurwewe, kin jitõb e inemõn im joij wõt, eo e kanuij aurõk iman mejen Anij.”—1 Piter 3:1-4.
6. Ewi wãwen kwalok inemõn emaroñ kakajurlok lukluk eo ikõtan jemen im jinen im ajiri ro nejiir?
6 Kõtan eo ikõtan ro jemen im jinen im ajiri ro nejiir emaroñ obrak kin kijirãte don, elaptata ñe ejelok yokwe Jehovah ibbeir. Ak ilo aolep family ko rej Christian, ewõr juõn aikwij ñan air kwalok inemõn. Paul ear kakabilek ro jemen: “Komin jab biuktõke ro nejimi ñõn illu: a komin kakajiririik ir ilo kaje im kowe an [Jehovah].” (Dri Epesõs 6:4) Ñe ekkã air kwalok inemõn ilo juõn family, lukluk ko ikõtan ro jemen im jinen im ajiri ro nejiir renaj kajurlok. Dean, juõn ian ajiri ro lalem, ear ememlokjen kin jemen: “Papa ear kwalok an inemõn. Ijjab kememej juõn ien ke iar akwel ibben—meñe iar juõn jodikdik. Ien otemjej ear kwalok inemõn, meñe ear abõnõnõ. Jet ien ear jilkinlok iõ ñan room eo aõ ak kabõjrak iõ jen aõ bõk kunaõ ilo jet men ko rar aorõk ibba, ak kim ar jab akwel ibben don. Ear jab jemed wõt. Ear bareinwõt jerad, im kimar jab kõnan kaburomõj e.” Inemõn emol elap an jibañ ñan kakajurlok lukluk eo ikõtan jemen im jinen im ro nejiir.
Ilo Jerbal in Kwalok Nan eo Ad
7, 8. Etke eaorõk ñan kwalok inemõn ilo jerbal in kwalok nan?
7 Bar juõn jikin ijo eaorõk ñan ad kwalok inemõn ie ej ilo jerbal in kwalok nan. Ke jej jaketo-jaketak news eo emõn kin Ailiñ eo ibben ro jet, jej iion armij ro eoktak kadkad ko kadkadiir. Jet rej mõnõnõ in roñjake ennan in kejatdikdik eo jej bõklok ñan ir. Ro jet, kin elõñ un ko, rejjab mõnõnõ. Ilo ien in elap an aorõk ñan ad kwalok kadkad in inemõn ñan jibañ kij kajejjet jerbal eo ñan ad ri kennan ro ñan eneo etolok tata i lal.—Jerbal 1:8; 2 Timote 4:5.
8 Ri jilek Peter ear je: “A komin kokwojarjar Kraist einwõt Iroij ilo buruemi: im komin pojõk ien otemjej bwe komin uak ñõn jabrewõt armij ej kajitõk ibemi kin unin kejatrikrik eo ej iloami, a kin inimõn im mijõk.” (1 Piter 3:15) Kin ad kautiej Christ ilo buruõd einwõt Joñok eo ad, jej kate kij ñan kwalok inemõn im kautiej jimor ñe jej kwalok nan ñan ro elej air konono ñan kij. Mwil rot in ekkã an kwalok tokjen ko rekabwilõñlõñ.
9, 10. Kwalok juõn experience ñan kwalok aorõkin inemõn ilo jerbal in kwalok nan.
9 Ke lio belen ear uake kallallal eo ilo kejam in apartment eo air, Keith ear bed ilo bar juõn jikin. Ke ear jelã bwe ri lotok eo ear juõn ian Ri Kennan ro an Jehovah, lio belen Keith ear illu im kananaik Ri Kennan ro kin air lej ñan ajiri ro. Brother eo ear jokane wõt. Ilo inemõn, ear uak: “I buromõj bwe ej eindein wãwen eñjake eo am. I maroñ ke kwalok ñan yuk ta eo Ri Kennan ro an Jehovah rej tõmak kake?” Keith ear roñjake bwebwenato eo im kiõ itok ñan kejam eo ñan kabõjrak lotok eo an brother eo.
10 Tokelik, ri belele ro rar buromõj bwe rar lej ñan ri lotok eo air. Wãwen inemõn eo an ear jelet ir. Ilo air ilbõk, juõn week tokelik brother eo ear bar jeblak, im Keith im lio belen rar kõtlok an kamelele jen Bible eo kin bedbed in tõmak eo an. “Iumin ruo yiõ ko, kim ar roñjake kin ta eo Ri Kennan ro jet rar ba,” ri belele ro rar ba tokelik. Rar mõnõnõ in bõk juõn katak kin Bible, im tokelik erro jimor rar baptais ilo kakõllan wujleplok eo air ñan Jehovah. Ear lap an wõr jinekjej ñan Ri Kennan eo moktata eo ear lolok Keith im lio belen! Elõñ yiõ ko tokelik Ri Kennan eo ear bar iion ri belele rein ruo im lo bwe rej kiõ jein im jatin maan im kõrã ilo jitõb. Elap an wõr tõbrak ilo inemõn.
11. Ilo wãwen et eo inemõn emaroñ kõmman bwe en bidodolok an juõn armij bõk mol eo an Christian?
11 Experience eo an Harold einwõt juõn ri tarinae ear kõmman bwe en juõn eo elulu im bere kin bed eo an Anij. Ñan kalaplok abañ ko an, juõn ri kadõk ear jidimkij im dibõje, im kõmman bwe en jorrãn im jaje makitkit. Ke Ri Kennan ro an Jehovah rar lolok e ilo mweo imõn, Harold ear jiroñ ir bwe ren bõjrak jen air itok. Ak juõn ien, juõn Ri Kennan etan Bill ear kõnan lolok juõn armij eo ear kwalok an itoklimo im ear jokwe ruo wõt kejam ko jen eo an Harold. Ilo bwid, Bill ear kallallal ilo kejam eo an Harold. Ke Harold, ilo an kajerbal im atartar ion ruo jokon ko, ear kabellok kejam eo, Bill ear mõkaj im jolok an bwid, im kamelele bwe ear kõnan lolok juõn em ebak. Ewi wãwen an kar Harold uak? Ilo an Bill jaje kake, Harold ear aluije juõn news ilo television me ear kwalok kin wãwen eo Ri Kennan ro rar jerbal ibben don ñan kalek juõn Kingdom Hall ekãl ilo juõn ien ekadu. Ilo an bwilõñ in lo elõñ armij ro rej jerbal ibben don ilo burukuk, ear oktak lemnak eo an kin Ri Kennan ro. Emmakit kin an Bill jolok an bwid ilo joij im wãwen inemõn eo, Harold ear bebe ñan kadeloñ Ri Kennan ro ke rar lolok e. Ear katak Bible eo, kõmman wõnmanlok, im erom juõn ri karejaran Jehovah emwij an baptais.
Ilo Congregation eo
12. Ro uan congregation eo an Christian ren jumae ta wãwen ko an lal in?
12 Jikin eo kein kajilu ijo eaorõk bwe jen kwalok inemõn ie ej ilo congregation eo an Christian. Jumae ekkã an walok ilo jukjuk im bed eo rainin. Kõbouwe, akwel, im aol rej men ko ekkã air walok ibwiljin ro rej lemnak kin mour ekkar ñan wãwen lal in. Jet ien, kadkad kein an lal in rej deloñ ilo congregation eo an Christian im walok ilo buru jebel im akwel ko. Brother ro rej tel ilo congregation eo rej buromõj ñe rej aikwij jerbale wãwen kein. Bõtab, yokwe kin Jehovah im kin ro jeid im jatiir ej kamakit ir ñan kajeoñ in jibañ ro rej bwid ñan ukwelok im bar oktak.—Dri Galetia 5:25, 26.
13, 14. Ta eo emaroñ walok tokjen an kõmman bwe “ilo inemõn en kajime ro rej jumae”?
13 Ilo ebeben eo kein kajuõn, Paul im Timothy rar iion abañ ko jen jet ian ro ilo congregation eo. Paul ear kakkõl Timothy bwe en ekkõl kin ro jein im jatin me rar einwõt jãbe ko “ñõn jekron.” “Dri korijeran Iroij, en jab akwail,” Paul ear kõmmanwa, “a en joij ñõn armij otemjej im pojõk in katakin armij, en meanwõr, ilo inemõn en kajime ro rej jumae.” Ñe jej kwalok inemõn meñe rej kaillu kij, ro rej jumae ekkã air bar lemnak kin nan in jumae ko air. Inem, Jehovah emaroñ, einwõt Paul ear wõnmanlok im je, “lelok ñõn ir ukwelok bwe ren jela mol.” (2 Timote 2:20, 21, 24, 25) Lale, Paul ej kobaik joij im meanwõd ibben inemõn.
14 Paul ear jerbale ta eo ear kwalok kake. Ke ear jerbal ibben “dri jilik reutiejtata” ilo congregation eo ilo Corinth, ear rejañ ro jein im jatin: “Kiõ ña Paul ij akwelap ñõn kom kin inemõn im joij an Kraist, ña eo ke ij iman mejemi I tã ibemi, a ke I joko I beran ñõn kom.” (2 Dri Korint 10:1; 11:5) Paul emol an kar kajeoñe Christ. Lale bwe ear akwelap ñan lõmarein “kin inemõn” an Christ. Ilo wãwen in ear bõprae an kwalok juõn lemnak in kemjãje im kõbboojoj. Ejelok bere bwe nan in kakabilek eo an ear emejaja ñan ro ilo congregation eo me ear emõn burueir. Ear kainemõn kõtan ko renana im kõmman bedbed in ainemõn im burukuk ilo congregation eo. Ejjab ke juõn ial in jerbal kij aolep maroñ kate kij ñan kajeoñe? Elder ro elaptata air aikwij anõk kõmman ko an Christ im Paul.
15. Etke inemõn eaorõk ñe rej lelok kakabilek?
15 Eddo eo ñan jibañ ro jet ejjab jerbal ñan ien ko wõt me ainemõn im burukuk eo an congregation eo ej bed ilo kauwatata. Mokta jen an walok kõtan ko renana, ro jeid im jatid rej aikwiji tel ko reyokwe. “Ro jãtiõ, elañe emwij erãtik juõn armij ilo jabrewõt bwir, komeo kom ilo Jitõb komin kajime eo ein drein,” Paul ear rejañ. Ak ewi wãwen ren kõmmane? “Ilo inemõn; im mõke lale kwe, ñe ab bareinwõt kabo yuk.” (Dri Galetia 6:1) Ejjab bidodo ien otemjej ñan kejbãrok juõn jitõb in “inemõn,” elaptata kinke kõnan ko rejerawiwi rej jelet Christian ro otemjej, ekoba lõmaro kar jitõñ ir. Mekarta, inemõn enaj jibañ bwe en bidodolok an eo ej kõmman bwid ñan kõmman oktak ko.
16, 17. Ta eo emaroñ jibañ ñan jolok air makoko in jerbale kakabilek ko?
16 Ilo kajin Greek eo jinoin, nan eo rej ukõte “kajime” emaroñ jitõñlok bareinwõt ñan kajimwe di ko rebwilok, juõn kilen doctor ekametak. Doctor eo ej kajimwe di ko rebwilok ej konono ilo juõn wãwen emõn kin tokjen ko remõn rej itok jen kilen doctor in. Wãwen jokane eo an elap an kainemõn. Jejjo nan ko lok iman ej jibañ ñan kadiklok eñtan eo enana tata. Eindein, juõn kajimwe ilo jitõb emaroñ kametak. Ak inemõn enaj jibañ ñan kõmman bwe en bidodolok an bõke, im ilo wãwen in kajeblak kõtan ko rainemõn im keboj ial eo bwe eo ej kõmman bwid en ukõt ial eo an. Meñe emaroñ jumae kakabilek eo ilo jinoin, inemõn eo an eo ej lelok kakabilek eo emaroñ jibañ ñan jolok jabdewõt makoko in lor kakabilek ko remõn ilo Bible.—Jabõn Kennan Ko 25:15.
17 Ñe rej jibañ ro jet ñan kõmman oktak ko, ien otemjej emaroñ wõr kauwatata eo bwe ren watõk bwe kakabilek eo en einwõt nan in kõrraat. Juõn ri jeje ear kamelele ilo wãwen in: “Ejelok juõn ien elaplok ad bed ilo kauwatata eo ñan ad le jen joñan ad kautiej lemnak ko ad make, im kin men in elaplok ad aikwij kwalok inemõn, jen ilo ad kajimwe ro jet.” Kaddeklok inemõn me ej walok jen ettã buru enaj jibañ Ri Christian ri kakabilek eo ñan bõprae men in kauwatata in.
“Ñan Armij Otemjej”
18, 19. (a) Etke Ri Christian ro remaroñ lo bwe ebin air kwalok inemõn ñe rej jerbal ibben ri utiej ro an lal? (b) Ta eo enaj jibañ Ri Christian ro ñan kwalok inemõn ñan ro reutiej, im ta tokjen eo emaroñ walok?
18 Juõn wãwen elõñ rej lo an bin air kwalok inemõn ej ilo air jerbal ibben ri utiej ro an lal in. Emol, kõmman ko an jet ri utiej ro rej kwalok air lej im ejelok air lemnak kin ro jet. (Ekklisiastis 4:1; 8:9) Bõtab, yokwe eo ad ñan Jehovah enaj jibañ kij ñan kile maroñ eo an eutiejtata im ñan lelok ñan ri utiej ro an kien kautiej eo ewõr joñan me rej tellokin bõke. (Dri Rom 13:1, 4; 1 Timote 2:1, 2) Ilo ien ko bareinwõt ñe ri utiej ro rej bukõt ñan kadiklok ad kwalok ilobwilij kin kabuñ eo ad ñan Jehovah, jej mõnõnõ in bukõt wãwen ko jet rej bellok wõt ñan ad katok ñan Anij kin wijtak.—Dri Hibru 13:15.
19 Jen jab oktak im lej ilo jabdewõt ien. Jej kate kij ñan kwalok ad kõmmanwa ke jejjab ebbururu kin kien ko rewãnik. Ilo wãwen in, ro jeid im jatid rej lo tõbrak in kõmman jerbal in kwalok nan eo air ilo 234 ene ko ibelakin lal. Jej bokake nan in kakabilek eo an Paul bwe jen “kiblie ñõn iroij rõn, im ro reutiej jen ir, im ren jilkaie im pojõk ñõn jerbal otemjej remõn, im ren jab konono nana kin jabrewõt armij, im jab dri akwail, a ren joij wõt, im kwalok inemõn otemjej ñõn armij otemjej.”—Taitõs 3:1, 2.
20. Ta jerammõn ko rej walok ñan ro rej kwalok inemõn?
20 Jerammõn ko relõñ rej kõttar ro rej kwalok inemõn. “Emõnõnõ ro etã burueir,” Jesus ear ba, “bwe re naj jolit lõl.” (Matu 5:5) Ñan ri kabit ro jatin Christ, air kwalok inemõn ej kõmman bwe ren maroñ liki kin mõnõnõ eo air im kin jerammõn eo ejej uan ñan air naj iroij ion jikin eo ilal an Ailiñ eo. Ikijen “jar eo elap” in “sheep ro jet,” rej wõnmanlok im kwalok inemõn im reimanlok ñan air naj mour ilo Paradise ijin ion lal. (Reveles̃õn 7:9; Jon 10:16; Sam 37:11) Elap an aibujuij kejatdikdik ko rej bed iman! Inem, jen jab jerwane nan in kakememej eo Paul ear lelok ñan Ri Christian ro ilo Ephesus: “Inem ña, dri prisõn ilo Iroij, ij akwelap ñõn kom bwe komin etetal ekar ñõn kir eo emwij kir kom kake, kin etã otemjej kab inemõn.”—Dri Epesõs 4:1, 2.
Ilo Elij
• Ta jerammõn ko rej itok jen ad kwalok inemõn
• ilo family eo?
• ilo jerbal in kwalok nan?
• ilo congregation eo?
• Ta jerammõn ko kar kallimur kaki ñan ro rej kwalok inemõn?
[Pija eo ilo peij 25]
Inemõn elap an aorõk ilo juõn family ejebel ikijen kabuñ
[Pija eo ilo peij 25]
Inemõn ej kakajurlok lukluk in family eo
[Pija eo ilo peij 27]
Uak ilo kwalok inemõn im kautiej
[Pija eo ilo peij 28]
Inemõn an juõn ri kakabilek emaroñ jibañ juõn eo ej kõmman bwid