Kaibujuij Anij “Kin Juõn Wõt Loñimi”
“Kin juõn wõt lõñimi komin jimor kaibujuij Anij, eo Jemen ar Iroij Jisõs Kraist.”—Dri Rom 15:6.
1. Ta katak eo Paul ear lelok ñan ri tõmak ro mõttan kin wãwen kajimwe lemnak ko reinjuõn?
JAB aolep Ri Christian ro rej kõmman jokãlet ko ak kõnan ko air eirwõt juõn. Ak, aolep Ri Christian ro rej aikwij etetal aera ñan aera ilo ial eo ñan mour. Emaroñ ke? Aet, elañe jejjab kõtlok bwe abañ ko redik ren laplok wõt ñan jet abañ ko relap. Eñin kar katak eo Paul ear kwalok ñan ri tõmak ro mõttan ilo ebeben eo kein kajuõn. Ewi wãwen an kar kamelele kin katak in eaorõk? Im ewi wãwen ad maroñ jerbale nan in kakabilek eo an rainin?
Aorõkin Burukuk eo an Christian
2. Ewi wãwen an kar Paul kalikar aikwij eo ñan buru wõt juõn?
2 Paul ear jelã bwe burukuk eo an Christian ej aorõk, im ear lelok nan in kakabilek eo emõn ñan jibañ Ri Christian ro ñan yokwe don. (Dri Epesõs 4:1-3; Dri Kolosse 3:12-14) Mekarta, elikin an kajutak elõñ congregation ko im lolok ro jet iumin elõñlok jen 20 yiõ ko, ear jelã bwe debij air burukuk enaj kar juõn abañ ebin ñan kõmmane. (1 Dri Korint 1:11-13; Dri Galetia 2:11-14) Inem, ear rejañ ri tõmak ro mõttan rar jokwe ilo Rom: “Kiõ Anij in kijenmij im ainemõn En lewoj bwe . . . kin juõn wõt lõñimi komin jimor kaibujuij Anij, eo Jemen ar Iroij Jisõs Kraist.” (Dri Rom 15:5, 6) Rainin, kij bareinwõt jej aikwij kaibujuij Jehovah Anij ‘kin juõn wõt loñid’ einwõt an jar in armij eburukuk. Ewi wãwen ad kõmmane men in?
3, 4. (a) Ta wãwen ko reinjuõn kar bed ibben Ri Christian ro ilo Rom? (b) Ewi wãwen an kar Ri Christian ro ilo Rom karejar ñan Jehovah ‘kin juõn wõt loñin’?
3 Elõñ Ri Christian ro ilo Rom rar ro jeran Paul. (Dri Rom 16:3-16) Meñe rar itok jen kajjojo wãwen mour, Paul ear watõk aolep ro jein im jatin einwõt ro “jitenburu iben Anij.” Ear je: “Ij kamolol aõ Anij ilo Jisõs Kraist kin kom otemjej, bwe ami tõmak e buñbuñ i aolepen lõl.” Alikar, Ri Rom ro rar juõn joñok emõn ilo elõñ wãwen ko. (Dri Rom 1:7, 8; 15:14) Ilo ejja ien eo wõt, jet ian ro uan congregation eo rar einjuõn ilo air lemnak kin jet wãwen ko. Kinke Ri Christian ro ran kein rej itok jen jikin ko im manit ko reinjuõn jen don, katak kin nan in kakabilek eo an Paul emwij kakõrmole kin ewi wãwen air maroñ kamadmõde inebata ko emaroñ jibañ ir ñan konono ‘kin juõn wõt lõñiir.’
4 Kar wõr Ri Jew im Ri Gentile ri tõmak ro jimor ilo Rom. (Dri Rom 4:1; 11:13) Jet Christian Ri Jew ro rar jab jolok jet ian manit ko rar lori iumin Kien eo an Moses, meñe rar aikwij jelã bwe lomor eo air ear jab atartar ion air lor manit ko. Ak ijo turãjet, jet Christian Ri Jew ro rar tõmak bwe katok eo an Christ ear kanemkwoj ir jen kien kamakoko ko rar bokake mokta jen air erom Christian. Kin men in, rar ukõt manit ko air. (Dri Galetia 4:8-11) Mekarta, einwõt an kar Paul kalikar, ir aolep rar “jitenburu iben Anij.” Ir aolep rar maroñ wijtak Anij kin ‘juõn wõt loñiir’ elañe rar debij juõn lemnak ejimwe kin don. Rainin kij bareinwõt jemaroñ kwalok lemnak ko rekajju jen don kin jet men ko, inem jej aikwij lukkun lemnak kin ewi wãwen an kar Paul kamelele kin kien eo eaorõk.—Dri Rom 15:4.
“Komin Bõk Dron”
5, 6. Etke lemnak ko ilo congregation eo ilo Rom rar oktak jen don?
5 Ilo letter eo an ñan Ri Rom ro, Paul ear konono kin juõn men ear walok ak elõñ lemnak ko rekajjo jen don kake. Ear je: “Bwe juõn ej tõmak en mõña men otemjej: a eo emõjino ej mõña kõninene wõt.” Etke ear eindein? Eokwe, iumin Kien eo an Moses, ear mo ñan air mõñã pig. (Dri Rom 14:2; Livitikõs 11:7) Bõtab, Kien eo ear jab jerbal elikin an kar Jesus mij. (Dri Epesõs 2:15) Inem, jilu im jimettan yiõ elikin an Jesus mij, juõn enjel ear jiroñ ri jilek Piter bwe ekkar ñan Anij en kar jab kamoik jabdewõt mõñã. (Jerbal 11:7-12) Kin air lemnak kin melele kein, jet Christian Ri Jew ro rar ba bwe remaroñ kar mõñã pig—ak mõñã ko jet me Kien eo ear kamoike.
6 Bõtab, ñan Christian Ri Jew ro jet ñan mõñã ekan ko rar watõk mokta einwõt retton kar juõn men in jõjõ ñan ir. Armij rein emõjno bõklikit eo air rar lõkatip ke rar lo an Christian Ri Jew ro mõttair mõñã ekan rot kein. Bareinwõt, jet Christian Ri Gentile ro, me rar itok jen juõn kabuñ ear jab kamoik ro uair jen air mõñã jabdewõt mõñã, remaroñ kar bwok im kajitõk kin ta unin an jabdewõt armij kõnan akwel kin mõñã. Emol bwe, ear jab nana ibben juõn armij elañe ear kõnan kejbãrok emake jen an mõñã jet mõñã ko, ak en kar jab ba bwe lomor eo an armij ear atartar ion an jab mõñã jet mõñã ko. Meñe eindein, lemnak kein reinjuõn jen don rar maroñ kar ejaake akwel ko ilo congregation eo. Ri Christian ro ilo Rom ren kar aikwij kememej bwe oktak kein ren kar jab bõpraek ir jen air kaibujuij Anij ‘kin juõn wõt loñi.’
7. Ta lemnak ko reoktak jen don kar walok ikijen kaorõk juõn ran ejej uan ilo kajjojo week?
7 Paul ej kwalok wanjoñok eo kein karuo: “Juõn armij ej kaurõk juõn ran jen bar juõn ran, bar juõn ej kaurõk ran otemjej einwõt juõn.” (Dri Rom 14:5a) Iumin Kien eo an Moses, rar jab maroñ jerbal ñan jidik ilo ran in Sunday. Ilo ran eo rar aikwij kamo air itoitak bareinwõt. (Exodus 20:8-10; Matu 24:20; Jerbal 1:12) Bõtab, ke Kien eo ear jemlok, kien kein rar jemlok. Bõtab, jet Christian Ri Jew ro rar abõnõnõ in kõmman jabdewõt jerbal ak itoitak ñan juõn jikin etolok ilo ran eo rar watõk mokta einwõt juõn ran ekwojarjar. Im elikin air erom Ri Christian ro, rar likit ran eo kein kajiljilimjuõn einwõt juõn ran ejej uan ñan kõmman men ko rekwojarjar, meñe kien eo an Anij kin ran in Sunday ear jemlok. Rar bwid ke ilo air kõmman eindein? Jaab, elañe rar jab katakin bwe kejbãrok ran in Sunday kar juõn men in aikwij jen Anij. Inem, kin an lemnak kin bõklikit eo an Ri Christian ro mõttan, Paul ear je: “Jabrewõt armij en kanuij rel buruen.”—Dri Rom 14:5b.
8. Meñe rar maroñ kwalok joij kin bõklikit eo an armij ro jet, ta eo Ri Christian ro rar jab maroñ kõmmane?
8 Mekarta, meñe ear rejañ ri tõmak ro mõttan bwe ren kwalok meanwõd ñan ro emõjno bõklikit ko air kin men ko, Paul ear lukkun ekajete ro rar jiroñ ri tõmak ro mõttair bwe ren kõttãik ir ñan Kien eo an Moses elañe rar kõnan bõk lomor. Ñan wanjoñok, ilo 61 C.E., Paul ear jeje book in Hebrew, juõn letter ekajur ñan Christian Ri Jew ro im kamelele ilo alikar bwe kar ejelok tokjen ñan kõttãik ir ñan Kien eo an Moses kinke Ri Christian ro rar bõk juõn kejatdikdik elap eo ear bedbed ion binmour eo an Jesus.—Dri Galetia 5:1-12; Taitõs 1:10, 11; Dri Hibru 10:1-17.
9, 10. Ri Christian ro rej aikwij kejbãrok ir jen air kõmman ta? Kamelele.
9 Einwõt emwij ad lo, bwe Paul ej kamelele bwe ad kõmman jokãlet ko reinjuõn jen don kin juõn men ejjab melelen enaj kabañ burukuk eo an Christian elañe jokãlet ko ad rejjab jumae kien ko an Christian. Kin men in, Paul ej kajitõk ibben Ri Christian ro emõjno bõklikit eo air: “Etke kwoj ekajet jeõm im jãtõm? Im ej kajitõk ibben ro rekajur ( bõlen ro me bõklikit eo air ej kõtlok ir ñan mõñã men ko Kien eo ear kamoiki ak ej kõtlok air jerbal ilo ran in Sabbath): “Etke kwoj kejekron jeõm im jãtõm?” (Dri Rom 14:10) Ekkar ñan Paul, Ri Christian ro emõjno bõklikit eo air rej aikwij kejbãrok ir jen air ekajete ro jeiir im jatiir rekajur ilo air lemnak. Ilo ejja ien eo wõt, Ri Christian ro rekajur ren jab kõttãik ro emõjno bõklikit ko air kin jet men ko. Ir aolep rej aikwij kautiej lemnak ko remõn an ro jet im jab “lemnok kin [ir] mõke eutiej jen emõn [ren] lemnok kake.”—Dri Rom 12:3, 18.
10 Paul ear kamelele kin lemnak eo ejokkin wõt juõn ilo wãwen in: “Eo ej mõña en jab kejekron eo e jab mõña; im eo e jab mõña en jab ekajet eo ej mõñã, bwe Anij e ar bõk e.” Bareinwõt, ej ba: “Kraist e ar bõk kom, ñõn aibujuij an Anij.” Kinke ro rekajur im ro remõjno rej jimor kabuñburuen Anij im Christ, jej aikwij bõk juõn lemnak elap an joij einlok wõt in im “bõk dron.” (Dri Rom 14:3; 15:7) Wõn eo emaroñ jumae lemnak rot in?
Yokwe Ro Jeid im Jatid Ej Kaddek Burukuk Rainin
11. Ta wãwen eo einjuõn ear walok ilo ran ko an Paul?
11 Ilo letter eo an ñan Ri Rom ro, Paul ear konono kin juõn men ejej uan ear walok. Ejjabto mokta jen ien eo Jehovah ear kajemlok juõn bujen im ejaak bar juõn. Ear bin ibben jet armij ñan mour ekkar ñan bujen eo ekãl. Abañ in ejjab bed rainin, ak ewõr aitwerõk ko einlok wõt in remaroñ walok jen ien ñan ien.
12, 13. Ta jet wãwen ko Ri Christian ro ran kein remaroñ kõmmani ñan kautiej bõklikit eo an ri tõmak ro mõttair?
12 Ñan wanjoñok, juõn Christian kõrã emaroñ kar bed ilo juõn kabuñ eo im ear kamoik air kalitlit ir kin nuknuk ko raibujuij ak dress up. Ñe ej bõk mol eo, emaroñ lo bwe ebin ñan an ukõt lemnak eo an bwe kiõ ejjab nana ñan naballin kin nuknuk ko remõn, im rekkar ñan ien ko ak kajerbal make up ilo emõn joñan. Kinke ejjab jelet jabdewõt kien ilo Bible eo, ejjab juõn men emõn elañe juõn ej kajeoñ in ukõt lemnak eo an Christian kõrã in im kokkure bõklikit eo an. Ilo ejja ien eo wõt, ej kile bwe ejjab aikwij kananaik Christian kõrã ro elañe bõklikit eo air ej kõtlok ir bwe ren kajerbal men kein.
13 Lemnak kin bar juõn wanjoñok. Juõn Christian emaan emaroñ kar rittolok ilo juõn jikin eo me idak den in kadõk ear juõn men ejõkkar. Elikin an katak mol eo, ej jelã kin lemnak eo an Bible bwe wain ej juõn men in letok jen Anij im jemaroñ idak ilo juõn joñan emõn. (Sam 104:15) Ej errã kin lemnak in. Bõtab, kinke ear itok jen jikin rot eo, ejjab kõnan idak den in kadõk, ak bareinwõt ejjab kananaik armij ro rej idak ñan juõn joñan emõn. Inem ej jerbale nan ko an Paul: “Inem jen lor men in ainemõn ko, im men ko je maroñ in kalek dron kaki.”—Dri Rom 14:19.
14. Ilo wãwen et ko Ri Christian ro remaroñ jerbale jitõbõn nan in kakabilek eo an Paul ñan Ri Rom ro?
14 Wãwen ko jet remaroñ walok im jej aikwij jerbale nan in kakabilek eo an Paul ñan Ri Rom ro. Congregation eo an Christian ej ejaakin elõñ kain kajjojo armij ro, im kõnan ko air oktak jen don. Inem, jokãlet ko air remaroñ einjuõn jen don—ñan wanjoñok, ikijen ballir im baotokiir. Emol, Bible eo ej letok kien ko ralikar bwe aolep Ri Christian ro emol burueir ren bokake. Ejelok juõn iad jekõnan kõnak nuknuk ko ak kõmman style in kol in bõrad ellã jen joñan ak jõkkar ak rej kwalok bwe kij jej einwõt jukjuk im bed in enana. (1 Jon 2:15-17) Ri Christian ro rej kememej bwe ilo ien otemjej, meñe ilo ien rej kakije, rej ri jerbal ro an Iroij Bõtata eo ilañ im ion lal. (Aiseia 43:10; Jon 17:16; 1 Timote 2:9, 10) Bõtab, ilo elõñ jikin ko elõñ kain jokãlet ko rekkar ñan Ri Christian ro.a
Jab Kalõkatip Ro Jet
15. Ñan jibañ ri tõmak ro mõttan, ñããt eo juõn Ri Christian emaroñ karmijeteik kõnan ko an?
15 Ebar wõr juõn kien eaorõk Paul ear bõkmantak ilo nan in kakabilek eo an ñan Ri Christian ro ilo Rom. Jet ien, juõn Ri Christian eo ekajur bõklikit eo an emaroñ beek bwe en jab kõmman juõn men meñe men eo ejjab nana. Etke? Kinke ej kile bwe ilo an kõmmane men eo emaroñ kajorrãn ro jet. Elañe jej lemnak kin men in bareinwõt, ta eo jej aikwij kõmmane? Paul ej ba: “Emõn jab mõña kõniek, ak irak wain, ak kõmõn jabrewõt eo jeõm im jãtõm ej tibñil kake.” (Dri Rom 14:14, 20, 21) Inem, “kij je kajur jen bõk mõjino ko an ro re jab kajur, im jab mõke kabuñburuer. Kij otemjej jen kabuñburuen dron ilo emõn, ñõn kalek ir.” (Dri Rom 15:1, 2) Ñe bõklikit eo an juõn Ri Christian mõttad emaroñ lõkatip kin ta eo jej kõmmane, yokwe jeid im jatid enaj kamakit kij ñan lemnak kin ir im kejbãrok kij jen ad kõmman men ko remaroñ kalõkatip armij. Juõn wanjoñok kin men in emaroñ kin idak den in kadõk. Juõn Ri Christian emaroñ idak wain ñan juõn joñan emõn. Ak elañe an idak emaroñ lõkatipe armij eo ibben, ejamin wõnmanlok wõt im idak meñe ekõnan.
16. Ewi wãwen ad maroñ kwalok ad lemnak im kautiej armij ro ilo territory eo ad?
16 Kien in emaroñ bareinwõt jerbal ñan wãwen ad makitkit ibben armij ro ilikin Christian congregation eo. Ñan wanjoñok, jej bed ilo juõn jikin eo me kabuñ eo ijo ej katakin ro uan bwe ren kãlet juõn ran ilo week ko kajjojo einwõt juõn ran in kakije. Kin men in, ñan kõmman bwe jen jab lõkatipe ro ri turud im kabañ jerbal in kwalok nan eo ad, ilo ran in kakije eo jenaj kejbãrok kij joñan wõt ad maroñ jen ad kõmman jabdewõt men emaroñ lõkatipe ro ri turud. Ilo bar juõn wãwen, juõn Ri Christian emweie emaroñ emmakit ñan juõn jikin elap an aikwij jibañ ie ibwiljin armij ro rejeramel. Emaroñ bebe bwe en kwalok an lemnak kin ro ri turin ilo an kõnak nuknuk ko rekkar ñan ro ettã burueir ak ilo an mour ilo juõn wãwen ettã jen joñan mweie eo an.
17. Etke ej juõn men ekkar ñan lemnak kin armij ro jet ñe jej kãlet men ko jekõnan kõmmani?
17 Ej juõn men ekkar ke ñan kõtmene bwe ro “re kajur” ren ukukõt lemnak ko air? Eokwe, lemnak mõk kin wanjoñok in: Ñe jej ettõr ilo ial eo, jej reimanlok im lo ajiri ro rej etetal ebake ial eo. Jenaj iim manlok wõt ke kinke ej ekkar ñan kien im ewõr ad maroñ ñan ettõr ilo mõkaj ijo? Jaab, jej karumijlok wa eo im bõprae kauwatata eo ñan ajiri ro. Jet ien bareinwõt, ilo kõtan eo ad ibben ri tõmak ro mõttad ak ro jet jej aikwij mõnõnõ im kõmman men ko armij ro rej buñburuõd kaki. Jemaroñ kõmman juõn men elukkun ejimwe. Ej juõn men ejjab jumae jabdewõt kien ko ilo Bible eo. Mekarta, elañe jej lõkatipi armij ak kajorrãn juõn bõklikit emõjno, yokwe einwõt Christian enaj kamakit kij ñan ekkõl wõt ilo jerbal eo ad. (Dri Rom 14:13, 15) Debij burukuk im kowõnmanlok men ko an Ailiñ eo elaplok an aorõk jen ad kõmman ekkar ñan kõnan ko ad.
18, 19. (a) Ilo ad kwalok ad lemnak im kautiej ro jet, ewi wãwen ad lor joñok eo an Jesus? (b) Ilo ta wãwen ko jej buruõd wõt juõn, im ta eo jenaj katak kake ilo katak eo tok ilal?
18 Ñe jej jerbal ilo wãwen in, jej lore joñok eo emõntata. Paul ej ba: “Bwe Kraist e ar jab mõke kabuñburuen; a einwõt emwij je, Kajirere ko an ro r’ar kajirere kake Yuk, r’ar buñõt Iõ.” Jesus ear mõnõnõ in karmijeteik jet kõnan ko an elañe men ko renaj kar kamakit “ro re jab kajur” ñan kaibujuij Anij im kobatok ibbed. Emol, ilo ad lelok kij make im kwalok joij ñan Ri Christian ro emõjno bõklikit eo air—ak ilo mõnõnõ in kãlet bwe jen jab emmakit ekkar ñan kõnan ko ad im jibede armij bwe ren lor kõnan ko ad—jej lor lemnak eo “ekar ñõn Kraist Jisõs.”—Dri Rom 15:1-5.
19 Meñe lemnak ko ad kin men ko an kabuñ remaroñ einjuõn jen don ñe rejjab jelet kien ko ilo Bible, jej jerbal wõt ilo juõn wõt buru. (1 Dri Korint 1:10) Burukuk rot in emaroñ alikar, ñan wanjoñok, ilo lemnak eo ad ñe armij ro rej jumae kabuñ eo emol. Nan in Anij ej naetan ri jumae rein einwõt ro ruwamaejet im ej kakkõl kij nae “ainiken ro dri ekãl” ak reruwamaejet. (Jon 10:5) Ewi wãwen ad maroñ kile ainikien reruwamaejet ro? Enaj ewi wãwen ad emmakit ñe jej roñ ainikeir? Kajitõk kein jenaj uaki ilo katak eo tok ilal.
[Kamelele eo itulal]
a Ajiri ro rej dik wõt jemeir im jineir rej tel ir ekkar ñan kõnan ko air kin kain nuknuk rot eo rej aikwij kõnake.
Ewi Wãwen Am Naj Kar Uak?
• Etke lemnak ko reoktak jen don kin men ko ren kar kabañ burukuk eo?
• Etke kij einwõt Ri Christian ro jej aikwij kwalok yokwe ñan don?
• Ta jet ian wãwen ko jemaroñ jerbale nan in kakabilek eo an Paul kin burukuk ilo ran kein, im ta eo enaj kamakit kij ñan kõmman eindein?
[Pija eo ilo peij 22]
Nan in kakabilek eo an Paul kin burukuk ear aorõk ñan congregation eo
[Pija eo ilo peij 24]
Ri Christian ro rej burukuk wõt meñe rej oktak ilo wãwen ko air
[Pija eo ilo peij 25]
Ta eo ri kattõr in en kõmmane kiõ?