Jenaj Etetal Ilo Etan Jehovah Ad Anij
“Kij jenaj kabuñ ñõn Iroij, ad Anij, im bokake e indrio im indrio.”—MICAH 4:5.
1. Ikijen mwil emõn im nana, kar ta wãwen eo ilo ran ko an Noah, im ewi wãwen Noah ear oktak?
ARMIJ eo moktata me Bible ej ba bwe ear etetal ibben Anij kar Enoch. Eo kein karuo kar Noah. Ej ba: “Noa e dru wãnik im e jime ilo ebeben eo an: im Noa ej etetal iben Anij.” (Jenesis 6:9) Ilo ien ko an Noah, armij rar ilok jen kabuñ eo erreo. Wãwen in ear nanalok ke enjel ro rejjab tiljek rar belele ibben kõrã ro ion lal im rar keotak ri inea ro “re kajur” ak “ro re kin buñbuñ,” ilo ran ko. Eñin unin lal in ear obrak kin kowadoñ! (Jenesis 6:2, 4, 11) Ak, Noah ear wãnik im ear juõn “dri kwalok ekwojarjar.” (2 Piter 2:5) Ke Anij ear jiroñ e ñan kalek juõn wa in lomor, Noah ear bokake im ear kõmman “men otemjej Anij ej jiroñ e, ein drein e ar kõmõne.” (Jenesis 6:22) Emol, Noah ear etetal ibben Anij.
2, 3. Joñok et eo emõn Noah ear letok ñan kij rainin?
2 Paul ear kobaik etan Noah ilo lajrak in etan ri kennan ro retiljek ke ear je: “Kin tõmak Noa, emwij an Anij kowe e kin men ko re jañin walok, ilo an mijõk Anij e ar kapojõk wa eo ñõn lomoren e im ro nukin; kin eo e ar liakelok lõl, im jolit kwojarjar eo ekar ñõn tõmak.” (Dri Hibru 11:7) Ear juõn joñok elap an emõn! Ilo an tõmak bwe nan ko an Jehovah renaj jejjet kitieir, Noah ear kajerbal ien, kajur, im mweiuk ko an ñan kajejjet kien ko an Anij. Ilo juõn wãwen einlok wõt, elõñ ilo ran kein rejjab jibadõk jerbal ko reutiejlok ilo jikin jerbal ko air. Rej kajerbal ien, kajur, im mweiuk ko air ñan bokake kien ko an Jehovah. Tõmak eo air ej juõn men in nebar im enaj lomoren ir im bareinwõt ro jet.—Luk 16:9; 1 Timote 4:16.
3 Alikar ear bin an Noah im family eo an jerbale tõmak einwõt an kar bin ñan Enoch, jimman Noah, eo kar bwebwenato kake ilo katak eo lok iman. Ran ko an Noah rar jab oktak jen ko an Enoch, kar eiet ri kabuñ ro remol—rualitõk wõt armij rar kwalok air tiljek im deod jen Ibwijleplep eo. Noah ear kwalok nan kin wãnik ilo juõn lal elej im nana. Bareinwõt, e im family eo an rar kalek wa eo ñan air bojak mokta jen an walok ibwijleplep eo ibelakin lal, meñe ejelok juõn ear lo juõn ibwijleplep einwõt in mokta. Ro rar kalimjek ir remaroñ kar lemnak bwe re kũlamwe.
4. Jesus ear kwalok kin likjap et eo an armij ro ilo ran ko an Noah?
4 Ekaitoktoklimo, ke Jesus ear konono kin ran ko an Noah, ear jab konono kin kowadoñ, kabuñ waan, ak mour etton ear walok ie—meñe men kein rar lukkun nana. Bwid eo me Jesus ear kwalok kake kar ikijen air makoko in eoroñ nan in kakkõl eo. Ear ba bwe rar “mõña im irak, r’ar belele im lelok bwe ren belele, ñõn ran eo Noa e ar dreloñ iloan wa eo.” Mõñã, idak, belele, im lelok bwe ren belele—ta eo ebwid kin men kein? Rej baj men ko rej walok ilo wãwen mour jen ran ñan ran! Ak juõn ibwijleplep ear bojak in walok, im Noah ear kwalok kin men ko rewãnik rej aikwij kõmmani. Nan ko an im mwilin ren kar juõn men in kakkõl ñan ir. Ak, rar “jaje ñõn ter eo ibij liplip ej itok, im bõklok ir otemjej.”—Matu 24:38, 39.
5. Kadkad et ko Noah im family eo an rar aikwij kwaloki?
5 Ñe jej lemnak kin ran ko an Noah, jej lo meletlet ilo wãwen mour eo an. Bõtab, ilo ran ko mokta jen Ibwijleplep eo, rar aikwij beran ñan kwalok bwe rar oktak jen ro jet. Noah im family eo an rar aikwij juõn tõmak ekajur ñan kalek juõn wa im kadeloñ aolep kain men in mour ko. Ewõr ke jet ien ko, jet ian rein retiljek rej kõnan bwe en kar jab alikar air einjuõn jen ro jet im bwe ren baj mour jen ran ñan ran? Meñe jet ien rej lemnak kin men rot kein, rar jab mõjnolok ilo tõmak eo air. Elikin elõñ yiõ ko—eaetoklok jen jabrewõt armij ro rar aikwij kijenmij ilo jukjuk im bed in—tõmak eo an Noah ear tellok ñan an bõk lomor jen Ibwijleplep eo. Bõtab, Jehovah ear ekajete aolep ro rar mad kin wãwen mour jen ran ñan ran im rar jab kile aorõkin ien ko rar bed ie.
Kowadoñ Ear Bar Jelet Armij
6. Elikin Ibwijleplep eo, ta wãwen eo ear wõnmanlok wõt?
6 Elikin ear bããtlok Ibwijleplep eo, ear bar ijjino wãwen mour an armij. Bõtab, rar jab wãppen wõt, im “lemnok in buruen armij” ear wõnmanlok im nana “jen an inono.” (Jenesis 8:21) Bareinwõt, meñe dimon ro rar jab maroñ kõnak kanniekin armij, ear lap wõt air jerbal. Lal in armij ro rekiblia ear mõkaj an kwalok bwe ear “berwõt ilo dri nana eo,” im eindein ilo ran kein, ri kabuñ ro remol rej aikwij in tarinaik “etao ko an devil.”—1 Jon 5:19; Dri Epesõs 6:11, 12.
7. Ewi wãwen an kar kowadoñ laplok ilo lal in elikin Ibwijleplep eo?
7 Jen ien ko an Nimrod, lal eo elikin Ibwijleplep eo ear bar obrak kin kowadoñ ibwiljin armij ro. Kin an lõñlok oran armij ro ion lal im kin wõnmanlok eo kin men in ellolo ko, kowadoñ ear laplok wõt. Ilo ien ko mokta, rar kajerbal jãje, made, libon, im chariot ko. Ilo jinoin ebeben eo kein karoñoul, rar kajerbal bu rifle ko, cannon ak pakke ko, im kein tarinae ko jet rekajur. Ilo Bata eo an Lal Kein Kajuõn ear walok kein tarinae ko elaplok air kamijak, einwõt balun, tank ak waan tarinae, waan tulok, im gas epoison. Ilo tarinae in, kein tarinae kein rar mõn elõñ million armij. Ear ke juõn men rar jab kõtmene kake? Jaab.
8. Ewi wãwen an kar jejjet kitien Reveles̃õn 6:1-4?
8 Ilo yiõ eo 1914, kar kairoij Jesus einwõt King ilo Ailiñ eo an Anij ilañ, im “ran eo ran in Iroij” ear ijjino. (Reveles̃õn 1:10) Ilo juõn vision ilo book in Reveles̃õn, ej pijaik Jesus einwõt juõn King ej uwe ion juõn horse emouj im ej bõk anjo. Ro jet rej ettõr ion horse ko rar itok ilokantok, im kajjojo iair rej jutak kin bar juõn men in kaeñtan. Juõn iair ej uwe ion juõn horse ekilmir, im kar kamaroñ e ñan “bõk ainemõn jen lõl, im bwe ren mõn dron: im ar lelok ñõn e jãji elap.” (Reveles̃õn 6:1-4) Horse im ri uwe eo rej pijaik tarinae, im jãje elap ej kõkkar kin jorrãn ko relap rej walok jen tarinae ko ilo ran kein im kein tarinae ko rej kajerbali. Kein tarinae ko ilo ran kein rej koba kein tarinae in nuclear, me kajjojo iair remaroñ mõn elõñ thousand armij; rocket ko me remaroñ jilkinlok jen elõñ thousand mile ko im ejejjet ijo rej jibadõke; im bareinwõt kein kokkure ko rej kajerbal uno ko im kij ko rekauwatata.
Jej Bokake Nan in Kakkõl ko an Jehovah
9. Ewi wãwen lal in rainin ñe keidi ibben lal eo mokta jen Ibwijleplep eo?
9 Ilo ran ko an Noah, kinke ri inea ro rar kalaplok an walok kowadoñ, Jehovah ear kokkure aolepeir. Ta kin rainin? Ediklok ke an walok kowadoñ ilo lal in jen mokta? Jaab! Ejja einwõt ilo ran ko an Noah, armij ro rainin rej baj wõnmanlok wõt ilo wãwen mour ko air jen ran ñan ran, im rejjab bokake nan in kakkõl ko rej walok. (Luk 17:26, 27) Inem, ewõr ke unin ad bere bwe Jehovah enaj bar kokkure armij ro ion lal? Jaab.
10. (a) Nan in kakkõl et eo elõñ alen an walok ilo kanan ko ilo Bible? (b) Ta ial eo wõt emeletlet ilo ran kein?
10 Elõñ buki yiõ ko mokta jen Ibwijleplep eo, Enoch ear kanan bwe juõn kokkure enaj walok ilo ran kein ad. (Jud 14, 15) Jesus ear bareinwõt konono kin itok eo an “iñtan elap.” (Matu 24:21) Ri kanan ro jet rar kakkõl kin ien in. (Ezekiel 38:18-23; Daniel 12:1; Joel 2:31, 32) Im ilo book in Reveles̃õn, jej konono kin juõn kamelele ealikar kin kokkure in eliktata. (Reveles̃õn 19:11-21) Einwõt armij ro kajjojo, jej kajeoñe Noah im jej ri kwalok ro rekijejeto kin wãnik. Jej bokake nan in kakkõl ko an Jehovah im ilo yokwe jej jibañ ro ri turid ñan air kõmman eindein. Kin men in, einwõt Noah, jej etetal ibben Anij. Emol, eaorõk bwe jabdewõt eo ekõnan mour en etetal ibben Anij. Ewi wãwen jemaroñ kõmmane men in meñe jej jelmae ijjibed ko kajjojo ran? Jej aikwij kakajurlok tõmak eo ad ilo jejjet in kitien karõk eo an Jehovah.—Dri Hibru 11:6.
Etetal Wõt Ibben Anij ilo Ien kein Renana
11. Ilo wãwen et eo jej kajeoñe Ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn?
11 Ilo ebeben eo kein kajuõn, kar konono kin Christian ri kabit ro einwõt air mõttan “Ial” eo. (Jerbal 9:2) Aolepen wãwen air mour ear bedbed ion air tõmak ilo Jehovah im Jesus Christ. Rar lor ial eo an Master eo air, im Ri Christian ro retiljek rainin rej kõmman eindein.
12. Ta eo ear walok elikin an kar Jesus najidik ilo kabwilõñlõñ juõn jar in armij?
12 Juõn men eo ear walok ke Jesus ear jerbal ion lal ear kalikar kin aorõkin an aikwij wõr ad tõmak. Juõn ien, Jesus ilo kabwilõñlõñ ear najidik 5,000 armij. Armij ro rar bwilõñ im mõnõnõ. Ak, lale ta eo ear walok tokelik. Jej konono: “Im armij rõn ke r’ar lo kakõle eo Jisõs e ar kõmõne, re ba, Emol E in dri kanan eo ej itok ñõn lõl. Inem ke Jisõs e jela, bwe re kõnan itok im bõk E kin kajur, im kõmõn bwe En kiñ, E bar mõke ilok ñõn tol.” (Jon 6:10-15) Ilo boñin eo ear etal ñan bar juõn jikin. Elõñ armij rar buromõj ke Jesus ear makoko in kõtlok bwe ren kairoij e. Kinke, ear kamol an meletlet im ear wõr an maroñ ñan kabwe aikwij ko an armij ilo kanniek. Bõtab, ejañin kar ien an Jehovah karõk bwe en iroij einwõt King. Bareinwõt, Ailiñ eo an Jesus enaj kar bed ilañ, jab ion lal.
13, 14. Kain lemnak rot eo elõñ rar kwaloke, im ewi wãwen kar melejoñe tõmak ko air?
13 Mekarta, jar ko rar lor Jesus im lo e, einwõt John ej ba, “i lomalo jab uweo.” Etke rar lor wõt e elikin an ko jen jibadbad ko air ñan kairoij e? Elõñ rar kwalok air kaorõk men ko lor kanniek, ilo air konono kin mõñã ko Jehovah ear litoki ilo ene jemaden eo ilo ran ko an Moses. Ilo juõn wãwen rar kalikar air kõnan bwe Jesus en wõnmanlok im kabwe aikwij ko air ilo kanniek. Jesus, kinke ear kile kõnan ko air rebwid, ear jino katakin ir kin mol ko me remaroñ jibañ ir kajimwe lemnak ko air. (Jon 6:17, 24, 25, 30, 31, 35-40) Ilo uak, jet rar kwalok air abõnõnõ, elaptata ke ear kwalok wanjoñok in: “Emol, emol, Ij ba ñõn kom, Elañe kom jab mõña kõniekin Nejin armij, im jab irak bõtõktõkin, ejelok mour ilo kom. Eo ej mõña kõniekiõ, im irak bõtõktõkiõ, an mour in drio; im I naj kejerkak e ilo ran eo eliktata.”—Jon 6:53, 54.
14 Wanjoñok ko an Jesus ekkã an kamakit armij ñan kwalok elañe emol air kõnan etetal ibben Anij. Wanjoñok in ear jab oktak. Elõñ rar lõkatip. Jej konono: “Elõñ ian ro dri kaloran, ke emwij air roñjake, re ba, Nan in nan ebin; Wõn e maroñ in roñjake?” Jesus ear kamelele bwe ren bukõt melele ko lor jitõb kin nan ko an. Ear ba: “Jitõb ej kemour; kõniek ejelok an kakajuror: nan ko I ar konono ñõn kom kaki, rej jitõb, im rej mour.” Ak, elõñ rar jab roñjake, im bwebwenato eo ej wõnmanlok: “Jen ien eo, elõñ ian ro dri kaloran rej jeblak, im jab bar etetal iben.”—Jon 6:60, 63, 66.
15. Ta lemnak eo ejimwe ear wõr ibben jet ian ri kalor ro an Jesus?
15 Mekarta, ejjab aolep ro ri kaloran Jesus rar emmakit ilo ejja wãwen eo wõt. Emol, ri kalor ro remol rar jab lukkun melele kin ta eo Jesus ear ba. Ak, rar liki wõt e. Peter, juõn ian ri kalor ro retiljek, ear kwalok kin lemnak eo an aolep ro rar bedwõt ke ear ba: “Iroij, kim naj ilok ñõn wõn? ibõm nan ko nan in mour in drio.” (Jon 6:68) Ear kwalok juõn lemnak im juõn joñok elap an emõn!
16. Ewi wãwen jemaroñ bõk melejoñ, im ta lemnak eo ekkar jen kaddekloke?
16 Kij rainin jemaroñ bõk melejoñ einwõt ri kalor ro jinoin. Ñan kij, jemaroñ buromõj bwe kallimur ko an Jehovah rar jab jejjet kitieir ilo mõkaj einwõt jaar kõnan. Jemaroñ lemnak bwe melele ko ilo book ko ad rej wawa ion Bible rebin ñan ad melele kaki. Mwilin Ri Christian ro mõttad remaroñ kaburomõj kij. Ejimwe ke ñan kabõjrak ad etetal ibben Anij kin un kein? Jaab! Ri kalor ro me rar ilok jen Jesus rar kwalok juõn wãwen lemnak ekkar ñan kanniek. Jej aikwij bõprae ad kõmman eindein.
“Je Jab Ian Ro Rej Jenliklik ñõn Kokkure”
17. Ewi wãwen jemaroñ bõk jibañ ñan etetal wõt ibben Anij?
17 Ri jilek Paul ear je: “Jeje ko otemjej emwij letok kin kakõrmol an Anij.” (2 Timote 3:16) Ilo Bible eo, Jehovah ej jiroñ kij ilo alikar: “Eñin ial eo, komin etetal iloan.” (Aiseia 30:21) Ilo ad bokake Nan in Anij ej jibañ kij ñan ‘kanuij lale ekijkan ad etetal.’ (Dri Epesõs 5:15) Ilo ad katak Bible im kalmenlokjen kake men in ej kamaroñ kij ñan “etetal ilo mol.” (3 Jon 3) Emol, einwõt Jesus ear ba, “Jitõb ej kemour; kõniek ejelok an kakajuror.” Tel eo wõt me jemaroñ liki ej tel eo ilo jitõb me ej itok ikijen Nan eo an Jehovah, jitõb eo an, im dolul eo an.
18. (a) Ilo jab meletlet, ta eo jet armij rej kõmmane? (b) Tõmak rot eo jej aikwij kaddeklok?
18 Rainin, elõñ rej abõnõnõ kinke rej lemnak ekkar ñan wãwen eo ilo kanniek ak kinke kõtmene ko air rar jab tõbrak ekkã air lukkun jerbale lal in. Kinke rejjab kile bwe rej bed ilo juõn ien ekauwatata kiõ, rejjab lo aikwij eo ñan air “ekil,” im rej kãlet ñan air jibadõk mejenkajjik ko rekibbon jen air likit bwe men ko an Ailiñ eo en moktata ilo mour ko air. (Matu 24:42) Etetal ilo wãwen in ejjab meletlet. Lale nan ko an ri jilek Paul: “A kijeo, je jab ian ro rej jenliklik ñõn kokkure; a ian ro rej tõmak ñõn lomorir”. (Dri Hibru 10:39) Einwõt Enoch im Noah, jej mour ilo ien ko renana, ak einwõt ir, ewõr juõn jerammõn ibbed ñan etetal ibben Anij. Ilo ad kõmmane, jemaroñ kõtmene bwe jenaj lo an jejjet kitien kallimur ko an Jehovah, lo an jako ri nana ro, im an walok juõn lal ekãl im wãnik. Ej juõn kejatdikdik elap an emõn!
19. Ewi wãwen an Micah kwalok kin ial eo an ri kabuñ ro remol?
19 Ri kanan Micah ear ba kin ailiñ ko an lal in bwe renaj “kabuñ ñõn anij eo an.” Inem ear konono kin e make im ri kabuñ ro jet retiljek ilo an ba: “Ak kij jenaj kabuñ ñõn Iroij, ad Anij, im bokake e indrio im indrio.” (Micah 4:5) Elañe bebe eo am ej einwõt eo an Micah, kwon lukkun ebake Jehovah meñe ien ko renaj oktak im lukkun nana. (Jemes 4:8) En bebe eo ad in bwe jen etetal ibben Jehovah ad Anij kiõ im indio!
Ewi Wãwen Kwonaj Uak?
• Ta wãwen ko ilo ran ko an Noah rej einlok wõt ilo ran kein?
• Ial et eo Noah im family eo an rar lore, im ewi wãwen jemaroñ anõk tõmak eo air?
• Ta lemnak eo ebwid jet ian ro ri kaloran Jesus rar kwalok?
• Ta eo Ri Christian ro remol rej beek in kõmmane?
[Pija ko ilo peij 26]
Einwõt ilo ran ko an Noah, armij rej mad kin makitkit ko air jen ran ñan ran
[Pija eo ilo peij 27]
Einwõt ri kwalok ro kin Ailiñ eo, “je jab ian ro rej jenliklik”