Jerkakbiji Eo—Emol ke ñan Yuk?
“Ro remõn im ro renana re naj jerkakbiji.” —JERBAL 24:15.
1. Etke jemaroñ ba bwe mij emol an walok?
“ILO lal in ejelok juõn men emol an naj walok ijellokin mij im eowoj wõt.” Ilo 1789, juõn ri kien ilo America etan Benjamin Franklin ear jei nan kein. Jet armij rar watõk nan kein einwõt remeletlet. Bõtab, elõñ armij ro renana rej riap kin joñan money ko rar bõki im kin men in rejjab kõllã aolepen eowoj ko. Elaplok an alikar bwe mij wõt ej men eo emol an naj walok. Elañe jej atartar ion maroñ eo ad make, ejelok juõn iad jemaroñ ko jen mij. Ej jibadõk kij aolep. Einwõt juõn men ekwuli im eban mat ak jako an kõnan mõñã, Sheol—lũp eo lũpen armij—ej warõñlok ak bõk armij ro rejitenburu ibbed. Eñin unin ekkar bwe, Bible eo ej naetan mij einwõt juõn “dri kijirãt.” (Jabõn Kennan Ko 27:20; 1 Dri Korint 15:26) Ak lemnak kin juõn men ekainemõn.
2, 3. (a) Etke jemaroñ ba bwe mij ej juõn men ejjab aikwij walok? (b) Ta eo jenaj etale kake ilo katak in?
2 Nan eo an Jehovah ej letok juõn kejatdikdik emol kin jerkakbiji, ak juõn ien ñe ro remij renaj bar mour. Men in ejjab juõn ettõnak bajjek, im ejelok juõn kajur ilañ im ion lal emaroñ bõpraik Jehovah jen an kajejjet kitien kejatdikdik in. Bõtab, elõñ armij rejjab kile bwe jet armij rejamin mij. Etke? Kinke juõn “jar elap” me ejelok juõn emaroñ in bwiniir renaj ellã im mour jen “iñtan elap,” eo ejjabto enaj itok. (Reveles̃õn 7:9, 10, 14) Renaj mour manlok, im bõk juõn kejatdikdik ñan mour indio. Inem, mij ejjab juõn men ej aikwij walok ñan ir. Bareinwõt, “e naj joko, mij.”—1 Dri Korint 15:26.
3 Jej aikwij lukkun liki jerkakbiji eo einwõt kar ri jilek Paul, eo ear ba: “Ro remõn im ro renana re naj jerkakbiji.” (Jerbal 24:15) Jen etale jilu kajitõk ko kin jerkakbiji eo. Moktata, ta eo ej kõmman bwe kejatdikdik in en mol? Kein karuo, ewi wãwen am maroñ bõk kainemõn jen kejatdikdik eo kin jerkakbiji? Kein kajilu, ewi wãwen kejatdikdik in emaroñ jelet wãwen am mour kiõ?
Jerkakbiji Eo—Juõn Men Enaj Walok
4. Ewi wãwen jerkakbiji eo ej men eo elaptata ilo karõk eo an Jehovah?
4 Elõñ men ko rej kamol bwe jerkakbiji eo enaj walok. Ilõñin men otemjej, ej katak eo eaorõk ñan karõk eo an Jehovah. Kememej bwe Satan ear tel armij ñan air jerawiwi, im men in ear tellok ñan mij. Inem, Jesus ear ba kin Satan: “E dri uror jen jinoin.” (Jon 8:44) Ak Jehovah ear kallimur bwe “kõra eo,” ak dolul eo an ilañ eo ej einwõt lio belen, enaj keotak juõn ‘ine’ eo enaj kar juri bõran “serpent e ridto,” im kokkure Satan. (Jenesis 3:1-6, 15; Reveles̃õn 12:9, 10; 20:10) Ke Jehovah ear kwalok kin karõk eo an jidik kin jidik kin Ine in Messiah eo, ear alikar bwe Ine eo enaj kar kõmman elõñlok men ko jen an kokkure wõt Satan. Nan in Anij ej ba: “Nejin Anij e ar walok kin men in, bwe En kokkure jerbal ko an devil.” (1 Jon 3:8) Mij eo ej itok jen jerawiwi eo jaar jolete jen Adam im ej eo elaptata ian jerbal ko an Satan me Jehovah ej karõk ñan an kokkure, ak kajimweiki, ikijen Jesus Christ. Ikijen men in, katok in binmour eo an Jesus im jerkakbiji eo rej men ko raorõk.—Jerbal 2:22-24; Dri Rom 6:23.
5. Etke jerkakbiji eo enaj kaibujuij etan Jehovah?
5 Jehovah ear beek in kaibujuij ãt eo ekwojarjar etan. Satan ear katton etan Anij im kwalok nan in riap ko kin e. Ear riap im ba bwe Adam im Eve ‘rejamin mij otem mij’ elañe rar mõñã leen wijki eo me Anij ear kamoik air mõñã jen e. (Jenesis 2:16, 17; 3:4) Jen ien eo mantak, Satan ear kine elõñ nan in riap ko, einwõt katak eo eriap bwe aan armij ej mour manlok elikin an mij enbwinin. Bõtab, ikijen jerkakbiji eo, Jehovah enaj kajerwawaik aolep katak kein reriap. Enaj kamol ñan indio bwe e wõt ej Ri Lomor im Eo Ej Kemour.
6, 7. Ewi lemnak eo an Jehovah kin kajerkakbijeik armij, im ewi wãwen jej jelã kin eñjake ko an?
6 Jehovah ej kijoror kin ien eo enaj kajerkakbijeik armij. Bible eo ej kalikar kin eñjake ko an Jehovah kin men in. Ñan wanjoñok, lemnak kin nan in kakõrmol kein an armij eo etiljek Job: “Elañe juõn armij e mij, e naj bar mour ke? aolepen ran in aõ tõrinae I naj kõtar, mae ien kõtlok iõ. Kwo naj kar kir im I naj uak Yuk: Kwo naj kar kõnan men in kõmõn an peõm.” (Job 14:14, 15) Ta melelen nan kein?
7 Job ear jelã bwe elikin an mij, ear aikwij kõttar ilo an kiki ilo mij. Ear watõk ien eo einwõt “ran in [an] tõrinae,” juõn ien ear aikwij in kõttar mokta jen an maroñ bõk anemkwojan. Ñan Job, ear tõmak bwe anemkwoj in ear lukkun mol im enaj waloktok. Etke? Kinke ear jelã kin eñjake ko an Jehovah. Jehovah enaj lukkun “kõnan” bar lo ri karejar eo an etiljek. Aet, Anij ej kijoror wõt in kajerkakbiji aolep armij ro rewãnik. Jehovah enaj bareinwõt lelok ñan armij ro juõn ien emõn ñan air mour indio ilo Paradise ion lal. (Luk 23:43; Jon 5:28, 29) Kinke ej ankil an Anij bwe en kajejjet kitien karõk in, ejelok juõn ewõr an maroñ ñan kabõjrak e.
8. Ewi wãwen an kar Jehovah “lelok juõn men in kamol” kin kejatdikdik eo ad kin ilju im jeklaj?
8 Jerkakbiji eo an Jesus ej kabin kejatdikdik eo kin ilju eo ad. Ke Paul ear kwalok juõn katak ilo jikin kwelok in Athens, ear ba: “Bwe emwij an [Anij] kejenolok juõn ran eo enaj ekajete lõl in kin jejjet im jimwe, kin juõn armij emwij an kãlete. Ear lelok juõn menin kamol ñõn armij otemjej ilo an kar kejerkakbije armij eo.” (Jerbal 17:31) Jet armij ro me rar roñjake Paul rar kajirere kake e ke rar roñ kin jerkakbiji eo. Bõtab, jet rar oktak im tõmak. Bõlen mol eo kin kejatdikdik in ear kaitoklimoiir. Ke Jehovah ear kajerkakbijeik Jesus, Ear kõmman men in bwilõñ eo elaptata. Ear kajerkak Nejin jen mij ñan mour einwõt juõn jitõb ekajur. (1 Piter 3:18) Jesus eo ear jerkakbiji ear bõk juõn kadkad eutiejlok jen ke ear bed ilañ mokta jen an kar itok ñan lal. Kin an kar bõk mour ejjab wabanban im ej kein karuo ilo kajur jen Jehovah wõt, Jesus emaroñ kiõ bõk jerbal ko relap jen Jemen. Jehovah enaj kajerbal Jesus ñan kajerkakbiji aolep ro jet—ñan mour ilañ ak ñan mour ion lal. Jesus make ear ba: “Ña jerkakbiji eo im mour eo.” (Jon 5:25; 11:25) Ke ear kajerkakbijeik Nejin, Jehovah ear kamole kejatdikdik kein ñan aolep ro retiljek.
9. Ewi wãwen lokbook eo ilo Bible ej kamole mol in jerkakbiji eo?
9 Jerkakbiji eo kar kõmmane iman ri kamol ro im emwij jeje ilo Nan in Anij. Lokbook eo ilo Bible ewõr tibdikin kamelele ko kin rualitõk jerkakbiji ko kin armij ro rar bar mour ion lal. Men in bwilõñ kein kar kõmmani jab ilo ittino ak ilo alikar, ekkã air kar walok iman elõñ ri kamol ro. Jesus ear kajerkakbijeik Lazarus, eo ear mij iumin emen ran ko, iman juõn jar in armij ro rej jañ—ejelok bere ekoba ro nukin lein, ro jeran, im ro ri turin. Joñan an kar kajur men in kamol eo bwe Anij ear jilkintok Jesus, ri kijirãt ro an Jesus rar jab maroñ kariape im ba bwe ear jab walok. Jen men in, rar bebe ñan air jab mõn Jesus wõt ak bareinwõt Lazarus! (Jon 11:17-44, 53; 12:9-11) Aet, jemaroñ liki bwe jerkakbiji eo, emol an naj walok. Anij ear letok juõn lokbook kin ro rar jerkakbiji ilo ien ko remotlok ñan kainemõn kij im ñan kakajurlok tõmak eo ad.
Lo Kainemõn ilo Kejatdikdik in Jerkakbiji Eo
10. Ta eo enaj jibañ kij ñan bõk kainemõn jen bwebwenato ko ilo Bible kin jerkakbiji eo?
10 Elap ke am kõnan bõk kainemõn ñe kwoj jelmaik mij? Juõn unjen kainemõn ej walok ilo bwebwenato ko ilo Bible kin jerkakbiji eo. Ñe kwoj konono kin bwebwenato rot kein, kalmenlokjen kaki, im pijaiki ilo lemnak eo am, men in emaroñ kabinlok kejatdikdik in ñan yuk. (Dri Rom 15:4) Bwebwenato kein rejjab inoñ bajjek. Rar walok ñan armij ro emol air kar mour einwõt kij, im ilo juõn lukkun ien im juõn lukkun jikin. Jen lale jidik kin juõn wõt wanjoñok—jerkakbiji eo mokta ear walok ilo Bible.
11, 12. (a) Jorrãn ta eo ear buñõt kõrã eo ejako belen ilo Zarephath, im ewi wãwen an kar emmakit ilo jinoin? (b) Kwalok kin ta eo Jehovah ear kamaroñ ri kanan Elijah ñan an kõmmane kin kõrã in.
11 Pijaik wãwen in. Iumin jet week ko, ri kanan Elijah ear jokwe ilo bo in mweo imõn juõn kõrã ejako belen ilo Zarephath. Ej juõn ien ekaburomõjmõj. Ene eo ejorrãn im lukkun mõrã kin an to an jab wõt im ewõr ñitta ie. Elõñ armij rej mij. Jehovah ear kajerbal Elijah ñan kõmman juõn men in bwilõñ me etto an bed ñan lelok jinekjej ñan kõrã in ettã buruen kin tõmak eo an. Erro ladik eo nejin rar bed ebak ñan ien air mij kin kwuli. Joñan mõñã ko kijeir ear bwe wõt ñan juõn ien mõñã, ke Anij ear kamaroñ Elijah ñan an kõmman juõn men in bwilõñ bwe en jab maat flour im oil ibben lio. Ak, kiõ, juõn jorrãn ej buñõt lio. Ilo idiñ ladik eo nejin ear nañinmij, im ejjabto tokelik ear mij. Kõrã in ejako belen elap an kar buromõj! Ear bin an mour ke ear ejelok kakajur im jibañ jen eo belen, ak kiõ ejako nejin ej make wõt ear keotak. Joñan an kar buromõj, ear naruõn Elijah im Anij eo an, Jehovah! Ta eo ri kanan in enaj kõmmane?
12 Elijah ejjab kauweik kõrã eo ejako belen kin nan in kinaak in ejjab mol. Jen an eindein, ej ba: “Kwon letok nejõm.” Elikin an kar bõk ladik eo emij ñan bo eo, elõñ alen an kar Elijah jar bwe ajiri eo en bar mour. Eliktata, Jehovah ej uak! Lemnak kin lañliñ eo ej walok ilo mejen Elijah ke ej lo an ladik eo jino an menono. Ajiri eo ej kabellok mejen, im erabõlbõl kin mour. Elijah ear bõk lallok ladik eo im lelok e ñan jinen im ba: “Lo, nejõm ej mour.” Lañliñ eo an ear le jen joñan ad maroñ kwalok kake. Kõrã eo ej ba: “Kiõ I jela bwe kwe juõn armij õn Anij, im nan an Jeova i loñõm e mol.” (1 Kiñ Ro 17:8-24) Tõmak eo an ilo Jehovah im ri karejar eo an elaplok an kajur kiõ.
13. Etke bwebwenato eo kin Elijah ke ear kajerkakbiji ladik eo nejin kõrã eo ejako belen ej kainemõn kij rainin?
13 Ñe kwoj kalmenlokjen kin juõn bwebwenato einwõt in, emol an naj lap an kainemõn yuk. Elukkun alikar bwe Jehovah ewõr an maroñ ñan anjo ion ri kijirãt eo ad, mij! Lemnak kin ran eo ñe elõñ thousand armij ro ion lal renaj iion ejja lañliñ eo wõt an kõrã eo ejako belen ke aolep ro remij renaj jerkakbiji! Lañliñ eo ilañ enaj lap bareinwõt ñe Jehovah ej kamaroñ Nejin ñan an kajerkakbiji ro remij jen belakin lal. (Jon 5:28, 29) Mij ear ke bõk juõn eo ejitenburu ibbam? Elap an kõppalpal ñan jelã bwe Jehovah emaroñ im enaj kajerkakbiji ro remij!
Kejatdikdik im Ial in Mour eo Am Kiõ
14. Ewi wãwen kejatdikdik eo kin jerkakbiji emaroñ jelet wãwen mour eo am?
14 Ewi wãwen kejatdikdik eo kin jerkakbiji emaroñ jelet wãwen mour eo am kiõ? Kwomaroñ bõk kajur jen kejatdikdik in ñe kwoj jelmae wãwen ko rebin, abañ ko, matõrtõr, ak men ko rekauwatata. Satan ekõnan bwe kwon lelñoñ ilo joñan eo me kwonaj mõnõnõ in kõrrã tiljek eo am kin jet kallimur kin kejbãrok eo ejelok tokjeir. Kememej bwe Satan ear ba ñan Jehovah: “Men otemjej iben juõn armij e naj lelok kin an mour.” (Job 2:4) Ilo an kwalok juõn ennan rot in, Satan ear ruruweik kij aolep, ekoba kwe. Emol ke bwe kwonaj kabõjrak am karejar ñan Anij elañe kwoj jelmae men in kauwatata ko? Ilo am kalmenlokjen kin kejatdikdik eo kin jerkakbiji, kwomaroñ kabin bebe eo am ñan wõnmanlok im kõmanman ankil an Jemõm ilañ.
15. Ewi wãwen nan ko an Jesus ilo Matu 10:28 remaroñ kainemõn kij ñe jej jelmae men in kauwatata ko?
15 Jesus ear ba: “Im komin jab mijõk ro rej mõn enbwin, a jab maroñ mõn an: a emõn komin mijõk Eo ej maroñ mõn an im enbwin na ilo Geena.” (Matu 10:28) Jejjab aikwij mijak Satan ak ri karejar ro an ion lal. Emol, jet ewõr air maroñ ñan kokkure kij, ak mõn kij ñan mij. Bõtab, men eo enanatata me remaroñ kõmmane ñan kij ej jedkaju wõt. Jehovah emaroñ im enaj ukõt jabdewõt jorrãn ko rar kõmmani ñan ri karejar ro an retiljek, meñe ilo an kajerkakbijeik ir. Jehovah wõt ej tellokin ad mijak, im kautiej e. E wõt ewõr an kajur ñan bõk mour eo ad im jabdewõt kejatdikdik kin mour ilo ran ko renaj itok, ilo an kokkure enbwinid im aad jimor ilo Gehenna. Ekamõnõnõ, bwe Jehovah ejjab kõnan bwe men in en walok ñan yuk. (2 Piter 3:9) Kinke ewõr ibbed kejatdikdik eo kin jerkakbiji, kij ri karejar ro an Anij ien otemjej jemaroñ jokane wõt. Mour indio ej bed imad elañe jej kejbãrok ad tiljek, im ejelok juõn men Satan ak ri karejar ro an remaroñ kõmmane kin men in.—Sam Ko 118:6; Dri Hibru 13:6.
16. Ewi wãwen lemnak eo ad kin jerkakbiji eo ej jelet wãwen ad karõk men ko raorõk ilo ad mour?
16 Elañe kejatdikdik eo kin jerkakbiji ej juõn men emol ñan kij, emaroñ ukõt lemnak eo ad kin mour. Jej kile bwe ‘elañe jej mour ak mij, kij don Jehovah.’ (Dri Rom 14:7, 8) Kin men in, ñe jej karõk kin men ko raorõk ilo ad mour jej jerbale nan in kakabilek eo an Paul: “Im komin jab ilo wãwen dri lõl in: a komin kejakilkil kom ilo kõkãle ami lolãtãt, bwe komin melejoñ ta ankil an Anij emõn im kabuñburuen im wãppen.” (Dri Rom 12:2) Elõñ armij rej kakaiuriur ñan kajuburu aolep kõnan, aolep jibadbad, im aolep men rej jiktok ilo lemnak ko air. Kin air watõk bwe joñan aetokin mour ekadu, rej kate ilo air jibadõk men in kamõnõnõ ko, im elañe ewõr air kabuñ, emol an jab errã ibben ‘ta ankil an Anij ewãppen.’
17, 18. (a) Ewi wãwen Nan eo an Jehovah ej kalikar kin kadu in mour eo an armij, ak ta kõnan eo an Anij ñan kij? (b) Etke jekõnan nebar Jehovah ran otemjej?
17 Emol, mour ekadu. “Emõkaj bukweloke, inem kim kãlok,” bõlen ilo enañin 70 ak 80 yiõ ko. (Sam Ko 90:10) Mour an armij ejedkaju einwõt ujoj, einwõt juõn annañ ejakolok, ak einwõt juõn añin kõto. (Sam Ko 103:15; 144:3, 4) Ak Anij ear jab karõk bwe jen jolok jet yiõ ko ñan rittolok im bõk meletlet im imminene, inem ilo yiõ ko tokelik mõjnolok im bõk nañinmij im mij. Jehovah ear kõmanman armij kin kõnan eo ñan mour indio. “E ar likit ien in drio ilo burueir,” Bible eo ej jiroñ kij. (Ekklisiastis 3:11) Anij elej ke, ilo an letok ñan kij juõn kõnan rot in inem kõmman bwe en ban walok? Jaab, bwe “Anij yokwe.” (1 Jon 4:8) Enaj kajerbal jerkakbiji eo ñan kõmman bwe armij ro rar mij ren maroñ mour indio.
18 Kinke ewõr kejatdikdik eo kin jerkakbiji, ewõr ibbed juõn ilju emõn. Jejjab aikwij kijerjer in kõtõbrak aolep men kiõkiõ wõt. Jejjab aikwij jerbale lal in ejakolok einwõt ñe jej “kanuij jerbale.” (1 Dri Korint 7:29-31; 1 Jon 2:17) Einjuõn jen ro ejelok air kejatdikdik, ewõr ibbed maroñ in eaibujuij ñan jelã bwe elañe jej kejbãrok ad tiljek ñan Jehovah Anij, jenaj maroñ kaibujuij e ñan indio im lañliñ kin mour. Inem, ran otemjej jen nebar Jehovah, eo ej kabin kejatdikdik in kin jerkakbiji!
Ewi Wãwen Kwonaj Uak?
• En kar ta eñjake eo ad kin jerkakbiji eo?
• Ta men ko rej kamol bwe kejatdikdik eo kin jerkakbiji enaj mol an walok?
• Ewi wãwen kwomaroñ bõk kainemõn jen kejatdikdik eo kin jerkakbiji?
• Ilo wãwen et eo kejatdikdik eo kin jerkakbiji en kar jelet wãwen am mour?
[Pija eo ilo peij 19]
Job ear jelã bwe Jehovah elukkun kõnan kajerkakbiji ro rewãnik
[Pija eo ilo peij 20]
“Lo, nejõm ej mour”