“Jememiuij Ej Tiriamokake”
“Komin tiriamokake im einwõt Jememiuij ej tiriamokake.”—LUK 6:36.
1, 2. Ewi wãwen nan ko an Jesus ñan scribe im Pharisee ro im ñan ri kalor ro an rej kwalok bwe tiriamo ej juõn kadkad emõn?
KIEN eo kar lelok ikijen Moses ear wõr enañin 600 kien ko. Meñe ear juõn men in aikwij ñan lor Kien Moses, ebar lap an aorõk ñan kwalok tiriamokake. Lale ta eo Jesus ear ba ñan Pharisee ro, me rar jab kwalok tiriamokake ñan ro jet. Ruo ien ko ear kauweik ir, im kwalok bwe Anij ear kakien: “I kõnan tiriamo im jab katok.” (Matu 9:10-13; 12:1-7; Hosea 6:6) Tu jemlokin jerbal in kwalok nan eo an, Jesus ear ba: “Wo ñõn kom, skraib im Parisi ro, dri jela mon! bwe komij owõj kin ken ka joñoul an mint, im anis, im kõmmin, im kom ar jolok men ko relap an kien, ekajet im tiriamo, im tõmak.”—Matu 23:23.
2 Ealikar, Jesus ear watõk bwe tiriamo ej juõn kadkad elap an aorõk. Ear ba ñan ri kalor ro an: “Komin tiriamokake im einwõt Jememiuij ej tiriamokake.” (Luk 6:36) Bõtab, bwe jen “dri kajeoñwe Anij” ikijen men in, jej aikwij jelã ta melelen tiriamo. (Dri Epesõs 5:1) Bareinwõt, ñe jej melele kin tokjen tiriamo men in enaj kamakit kij bwe en laplok ad kwalok kadkad in ilo mour ko ad.
Tiriamokake ñan Ro Rejerata
3. Etke jej aikwij in reilok ñan Jehovah bwe jen katak kin ta melelen tiriamo?
3 Ri jeje sam eo ear al: “Jeova e joij, im E obrõk kin tiriamo; erumij An illu, im elap An tiriamokake. Jeova emõn ñõn ro otemjej, im men in joij ko An ilõñin men ko otemjej E ar kõmõnmõni.” (Sam 145:8, 9) Jehovah ej “Jemen tiriamokake, im Anij in ainemõn otemjej.” (2 Dri Korint 1:3) Ñe ewõr tiriamo ibben ej kwalok joij ñan ro jet. Men in ej juõn kadkad elap kadkadin Anij. Joñok eo an im nan in jiroñ ko an ñan kij remaroñ katakin kij kin ta melelen tiriamo.
4. Ta eo Aiseia 49:15 ej katakin kij kin tiriamo?
4 Einwõt ear je ilo Aiseia 49:15, Jehovah ej ba: “Juõn kõra e maroñ meloklok niñniñ eo an bwe en jab tiriamo kake ladrik e nejin lojen ke?” Eñjake eo me ej kamakit Jehovah ñan kwalok tiriamokake ej einwõt eñjake eo emãnãn ej bed ibben juõn jinen ej kaninnin ajiri eo nejin. Bõlen niñniñ eo ej kwuli ak ebar wõr men in aikwij ko jet. Juõn buru eobrak kin joij im tiriamo ej kamakit jinen bwe en lale aikwij eo an niñniñ eo nejin. Jehovah ej kea kake ro ej kwalok an tiriamokake ir.
5. Ewi wãwen an kar Jehovah make kwalok bwe e “mweie ilo tiriamokake” ñan Israel?
5 Ej juõn men emõn ñan eñjake am tiriamo kin ro jet, ak ej emõnlok ñe kwoj emmakit im kwalok tiriamokake ñan tokjen eo an ro rejeramel. Lemnak kin ewi wãwen Jehovah ear emmakit ke ri kabuñ ro an rar kamakoko ilo Egypt enañin 3,500 yiõ ko remotlok. Ear ba ñan Moses: “Emol I ar lo iñtan an ro droõ rej ber i Ijipt, im I ar roñjake air lamij kin ro rej kejerbal ir; bwe I jela buromõj ko air; im emwij aõ wõnlõltok bwe In lomor ir jen pein ro dri Ijipt, im bwe In ãñinlok ir jen eneo ñõn juõn ene emõn im e rãbõkbõk, ñõn juõn ene e bwijliplip kin milk im hõnni.” (Exodus 3:7, 8) Enañin 500 yiõ ko elikin an kar lomoren ri Israel ro jen Egypt, Jehovah ear kakememej ir: “Ña I ar ãñinliñtok Israel jen Ijipt, im I ar lomoren kom jen pein dri Ijipt, im jen pein ailiñ ko otemjej rar kejorran kom.” (1 Samuel 10:18) Kinke rar illok jen kien ko rewãnik an Anij, ekkã an Ri Israel ro bed ilo eñtan. Bõtab, Jehovah ear tiriamokake ir im elõñ alen ear lomor ir. (Dri Ekajet Ro 2:11-16; 2 Kronikel 36:15) Men in ej kwalok wãwen eo Anij in yokwe ej emmakit ñan ro rej bed ilo aikwij, ilo kauwatata, ak ilo melejoñ. Jehovah e “mweie ilo tiriamokake.”—Dri Epesõs 2:4.
6. Ewi wãwen Jesus Christ ear anõke jemen ikijen kwalok tiriamokake?
6 Ke ear bed ion lal, Jesus Christ ear anõke Jemen ilo aolep wãwen ko ikijen kwalok tiriamokake. Ewi wãwen Jesus ear emmakit ke ruo emaan ro rebilo rar eowore, im ba: “O Iroij, nejin Devid, kwon tiriamokake kimro”? Rar eowore Jesus ñan an kajeblak air lolokjen ilo juõn wãwen ekabwilõñlõñ. Jesus ear kõmman eindein, ak ear jab kõmman men in bwilõñ eo einwõt ejelok an kar eñjake. Bible eo ej ba: “Jisõs ej tiriamokake ir, im uñir mejeir: im emõkõj an mejeir lolokjen.” (Matu 20:30-34) Tiriamo ear kamakit Jesus ñan kõmman men in bwilõñ ko bwe en kemour ri bilo, armij ro demon ear miok na enbwiniir, ri leper, im kainemõn ro jemen im jinen me ajiri ro nejiir renañinmij.—Matu 9:27; 15:22; 17:15; Mark 5:18, 19; Luk 17:12, 13.
7. Ta eo joñok ko an Jehovah Anij im Nejin rej katakin kij kin tiriamo?
7 Joñok ko an Jehovah Anij im Jesus Christ rej kwalok bwe ewõr ruo mõttan tiriamo—eñjake ko in joij, kea kake, ak melele kin men ko ro rejeramel rej jelmae im emmakit ñan jibañ ak kainemõn armij eo ej bed ilo aikwij. Ñan kwalok tiriamo ej aikwiji men kein ruo jimor. Ilo Jeje ko, tiriamo ekkã an jitõñlok ñan juõn wãwen emõn ñan kwalok joij ñan ro rej bed ilo aikwij. Bõtab, ewi wãwen, jej kwalok tiriamokake ilo ien ekajet? E bar melelen ke ad watõke einwõt juõn men jejjab kõmmane, einwõt ad debij kij jen ad lelok kaje?
Tiriamokake Ñan Ro Rej Jerawiwi
8, 9. Tiriamokake eo me Anij ear kwalok ñan David elikin an kar jerawiwi ibben Bath-sheba ear kitibuj ta?
8 Lemnak kin ta eo ear walok elikin an kar ri kanan Nathan jelmaik King David in Israel eo etto kin an kar David lũñ ibben Bath-sheba. David ke emwij an ukwelok ear jar: “Kwon tiriamokake iõ, O Anij, ilo Am joij elap: ilo Am tiriamo in yokwe relõñ, Kwon jolok bwir ko aõ. Kwon kanuij kwolkwol iõ jen aõ nana, im karreoik iõ jen aõ jerawiwi. Bwe ij kwalok bwir ko aõ, im jerawiwi eo aõ ej imaõ ien otemjej. Nae Yuk, nae Yuk wõt I ar bwir; im I ar kõmõn men in enana iman mejõm.”—Sam 51:1-4.
9 Ekanuij lap an kar David buromõj. Jehovah ear jeorlok an bwid im ear kwalok jatõr ke ear ekajet e im Bath-sheba. Ekkar ñan Kien eo Anij ear letok ikijen Moses, David im Bath-sheba jimor ren kar mij. (Duteronomi 22:22) Meñe rar bõk jorrãn jen jerawiwi eo air, rar mour wõt. (2 Samuel 12:13) Tiriamokake eo an Anij ej kitibuj an jeorlok bwid. Bõtab, ear jab debij e jen an lelok kaje ilo emõn joñan.
10. Meñe Jehovah ej kwalok tiriamokake ñe ej ekajete armij, etke jen jab bõk lemnak eo bwe enaj baj kwalok wõt tiriamokake?
10 Kinke “kin juõn armij [Adam], jerawiwi ej dreloñ ilo lõl” im “wõnan jerawiwi, mij” aolep armij rej tellokiir mij. (Dri Rom 5:12; 6:23) Jemaroñ lukkun kamolol bwe Jehovah ej kwalok an tiriamokake ñe ej ekajete kij! Bõtab, jej aikwij in kejbãrok bwe jen jab bõk lemnak eo bwe Anij enaj baj kwalok wõt tiriamokake. “Kõmmõn ko an [Jehovah] otemjej rejimwe im wãnik,” Deuteronomy 32:4 ej ba. Ñe ej kãlet in kwalok tiriamokake, Anij ejjab kajekdon ekajet jimwe eo an ewãppen.
11. Ewi wãwen an kar Jehovah kwalok kautiej eo ekkar kin ekajet jimwe ke ear jerbal ibben David kin jerawiwi eo an ibben Bath-sheba?
11 Ikijen David im Bath-sheba, mokta jen an kar maroñ kadiklok ekajet in mij eo, ear aikwij in jeorlok bwid ko air. Jehovah ear jab kamaroñ ri ekajet in Israel ro ñan air kõmmane men in. Elañe ear kõtlok bwe ren ekajet erro, renaj kar tellokin mij. Eñin men eo Kien eo ear aikwij air kõmmane. Bõtab, kin bujen eo an ibben David, Jehovah ear kõnan jelã elañe ear wõr unin ñan jolok an David bwid. (2 Samuel 7:12-16) Inem, Jehovah Anij, “Eo ej Iroij in ekajet ñõn aolepen lõl,” me ej “melejoñ buru,” ear bebe bwe emake en ekajete ir. (Jenesis 18:25; 1 Kronikel 29:17) Anij ear wõr an maroñ in lo buruen David, etale elañe ear mol an ukwelok, im ñan jolok an bwid.
12. Ewi wãwen armij ro rejerawiwi rar maroñ bõk tiriamokake eo an Anij?
12 Tiriamokake eo Jehovah ej kwalok ñan kij ikijen an kanemkwoj kij jen kaje in mij kin jerawiwi eo jaar jolete, ej ekkar ak errã ibben ekajet jimwe eo an. Ñan kõmman bwe en maroñ jolok jerawiwi ko im jab kokkure ekajet jimwe eo an, Jehovah ear letok katok in binmour eo an Nejin, Jesus Christ—wãwen eo elaptata ear kwalok an tiriamokake. (Matu 20:28; Dri Rom 6:22, 23) Ñan bõk tokjen jen tiriamo eo an Anij, me emaroñ lomoren kij jen kaje in mij kin ad jolet jerawiwi, jej aikwij in “liki Nejin.”—Jon 3:16, 36.
Juõn Anij in Tiriamokake im Ekajet Jimwe
13, 14. Tiriamokake eo an Anij ej ke kadiklok kajurin ekajet jimwe eo an? Kamelele.
13 Meñe tiriamokake eo an Jehovah ejjab kokkure ekajet jimwe eo an, ewõr ke jet wãwen ko ej ukõt ekajet jimwe eo an, einwõt ewõr likjap ie? Ñe Jehovah ej kwalok tiriamokake ej melelen ke bwe ej kadiklok kajur ak aorõkin ekajet jimwe eo an? Jaab, ejjab kõmman eindein.
14 Bible ej ba ikijen Jehovah, “Elap Am tiriamokake ko, O Jeova; Kwon kãejmour iõ ilo ekajet ko Am.” (Sam 119:156) Aolep ien tiriamokake eo an Jehovah ej jerbal ekkar ñan kadkad ko jet kadkadin, ekoba ekajet jimwe. Jehovah ej “juõn Anij ej tiriamokake, im E joij, . . . Ej jeorlok bwir im jerawiwi jen ro eor rueir: im E jamin kowãnik ro dri nana.” (Exodus 34:6, 7) Jehovah ej Anij in tiriamokake im ekajet jimwe. Ikijen e, Bible eo ej ba: “Iroij ej ami likibbijñak ebin, kõmmõn ko an otemjej rejimwe im wãnik.” (Deuteronomy 32:4) Ekajet jimwe eo an Anij ewãppen, einwõt tiriamokake eo an. Kadkad kein rej jab utiej jen don, im ejjab aikwij kadkad eo juõn ñan kadiklok kajurin bwe en jokkin wõt juõn. Jen an eindein, kadkad kein ruo rej wãppen ilo air jerbal ibben don ilo burukuk.
15, 16. (a) Ta eo ej kwalok bwe ekajet jimwe eo an Anij ejjab lej? (b) Ñe Jehovah ej kajejjet ekajet eo an ion jukjuk im bed in enana, ta eo ri kabuñ ro an remaroñ liki kake?
15 Ekajet jimwe eo an Jehovah ejjab lej. Enañin aolep ien ekajet jimwe ej ekkejellok ibben kien, im ekajet eo ekkã an aikwij lelok kaje ñan ro ri kõmman bwid. Bõtab, ñe Anij ej kajerbal ekajet jimwe eo an, men in emaroñ bareinwõt kitibuj lomor ñan ro rej tellokiir. Ñan wanjoñok, ke ear kokkure ro ri nana ilo jikin kwelok ko an Sodom im Gomorrah, bõran bwij eo Lot im limaro ruo nejin rar bõk lomor.—Jenesis 19:12-26.
16 Jemaroñ liki bwe ñe Jehovah ej kajejjet ekajet eo an ion jukjuk im bed in enana, “jar elap” in ri kabuñ ro remol, me “r’ar kwoli im kamouj nuknuk ko air ilo bõtõktõkin Lam,” renaj mour. Inem, renaj “itok jen iñtan eo elap.”—Reveles̃õn 7:9-14.
Etke Jej Aikwij Tiriamokake?
17. Ta un eo elap an aorõk bwe jen tiriamokake don?
17 Emol, joñok ko an Jehovah im Jesus Christ rej katakin kij kin ta melelen tiriamo eo emol. Ilo an letok ñan kij un eo elap an aorõk bwe jen tiriamokake, Jabõn Kennan Ko 19:17 ej ba: “Eo ej tiriamokake ro dri jeramel, ej lelok ñõn Jeova, im E naj nawõnan kin an kõmõn emõn.” Jehovah ej mõnõnõ ñe jej anõk joñok eo an im eo an Nejin ilo ad kwalok tiriamokake ñe jej jerbal ibben don. (1 Dri Korint 11:1) Im ro jet rej bõk rejañ bwe ren tiriamokake, kinke ñe jej tiriamokake, ro jet renaj kõmman eindein ñan kij.—Luk 6:38.
18. Etke jej aikwij in kate bwe jen tiriamokake don?
18 Tiriamo ej koba elõñ kadkad ko remõn. Ej kitibuj yokwe, joij, im lejokmen. Eñjake ko rejoij ej unjen tiriamo. Meñe tiriamokake eo an Anij ejjab kadiklok aorõkin ekajet jimwe, Jehovah ej rumij an illu im ilo meanwõd ej lelok ien ñan ro ri kõmman bwid bwe ren ukwelok. (2 Piter 3:9, 10) Kin men in, tiriamo ej kitibuj meanwõd im kijenmij. Kinke tiriamo ej mõttan elõñ kadkad ko remõn—ekoba leen jitõbõn Anij—men in ej letok ñan kij juõn ien emõn ñan kaddeklok kadkad kein. (Dri Galetia 5:22, 23) Elap an aorõk bwe jen kate kij ñan kwalok tiriamokake ñan ro jet!
“Emõnõnõ Ro Rej Tiriamo”
19, 20. Ilo wãwen et tiriamokake ej anjo ion ekajet?
19 Ri kalor eo James ej jiroñ kij kin ta unin jej aikwij kõmman bwe tiriamokake en juõn kadkad eaorõk ilo mour ko ad. Ear je: “Tiriamo ej anjo ion ekajet.” (James 2:13) James ear konono kin tiriamokake eo ri kabuñ ro an Jehovah rej kwalok ñan ro jet. Ej anjo ion ekajet kinke ilo ien eo armij in ej aikwij “lelok nan kin e mõke ñõn Anij,” Jehovah ej lemnak kin tiriamokake eo ear kwalok ñan ro jet im ej jolok an bwid ikijen katok in binmour eo an Nejin. (Dri Rom 14:12) Ejelok bere, bwe juõn ian un ko ear kwalok tiriamokake ñan David kin jerawiwi eo an ibben Bath-sheba ej kinke ear kwalok tiriamo ñan ro jet. (1 Samuel 24:4-7) Ijo turãjet, “ekajet im ejelok tiriamokake ej iben eo e ar jab tiriamokake.” (Jemes 2:13) Ejelok bwilõñ kin unin Anij ear kõlajrak ro “dri jab tiriamo” ibwiljin ro ej watõk ir einwõt “drien mij”!—Dri Rom 1:31, 32.
20 Ilo Katak eo an ion Tol eo, Jesus ear ba: “Emõnõnõ ro rej tiriamo; bwe naj tiriamokake ir.” (Matu 5:7) Nan kein rej kwalok ilo alikar bwe ro rej bukõt tiriamokake eo an Anij rej aikwij make tiriamokake! Katak in tok juõn enaj etale ewi wãwen jemaroñ jerbale tiriamokake ilo mour eo ad jen ran ñan ran.
Ta Eo Kwar Katak Kake?
• Ta in tiriamo?
• Ilo wãwen et ko jemaroñ kwalok tiriamokake?
• Ilo wãwen et Jehovah ej juõn Anij in tiriamokake im ekajet jimwe?
• Etke jej aikwij tiriamokake?
[Pija eo ilo peij 3]
Eñjake eo an Jehovah ñan ro rej aikwij ej einwõt juõn jinen ñan niñniñ eo nejin
[Pija eo ilo peij 5]
Ta eo jej katak kake kin tiriamo jen men in bwilõñ ko an Jesus?
[Pija eo ilo peij 6]
Jehovah ear kokkure ke ekajet jimwe eo an ke ear kwalok tiriamokake ñan David?
[Pija eo ilo peij 7]
Tiriamokake eo an Anij ñan armij ro rejerawiwi ej errã ibben ekajet jimwe eo an