Како можете да излезете накрај со ерата на информации

МОРАМЕ да се соочиме со фактот дека од 1990-тите има многу аспекти на ерата на информации кои ќе продолжат да нѐ вознемируваат. Врз некои од нив имаме мала или никаква контрола. Од друга страна, пак, постојат некои чекори кои можеме да ги преземеме за да отстраниме голем дел, ако не и целата таква вознемиреност. Значи, би можеле да речеме дека преживувањето во ерата на информации е предизвикувачка, но сепак наградувачка задача.

Приматели и доставувачи на информации

Без оглед на тоа дали сме се класификувале себеси на овој начин или не, во текот на нашиот живот сите ние до некој степен сме приматели и доставувачи на информации. Меѓутоа, нашиот мозок прима и обработува информации на различни начини. Еден начин ја вклучува зачудувачката способност на мозокот потсвесно да обработува информации.

Еден друг начин вклучува свесно обработување на информациите, како што е случај за време на разговорот. Ние имаме голема контрола врз овој вид обработка на информациите — и како доставувачи и како приматели. Кога станува збор за тривијален муабет, Библијата предупредува на оние кои ‚не се само без работа, туку се и јазичари, љубопитни и зборуваат што не прилега‘ (1. Тимотеј 5:13). Со други зборови, внимавајте да не трошите премногу време зборувајќи за тривијални работи или, пак, дури и за штетни информации. Не бидете таква личност која живее од едно оговарање до друго. Може да се потроши скапоцено време и енергија, а тоа може да нѐ вознемири и нас и другите. Можеби ќе пропуштите прилики да примите и пренесете информации кои се навистина изградувачки и суштински за да се преживее во овој разбрануван свет.

Информациите кои се добиваат преку читањето свесно се обработуваат и затоа траат најдолго. Поплаката придружена со вознемиреност: „Не можам да држам чекор со моето читање!“ е премногу позната. Дали сметате дека имате премногу за читање а премалку време за да го сторите тоа? Поради тоа што читањето е од таква природа што одзема многу време, уметноста и задоволството од него честопати се изгубени во оваа ера на инстантни информации. Премногу луѓе допуштаат ТВ-то да го монополизира нивното време. Сепак, пишаниот збор сѐ уште е најмоќниот начин за стимулирање на имагинацијата и за пренесување на информации, идеи и концепти.

Како можеме да излеземе накрај кога толку многу материјал за читање го бара нашето внимание и им конкурира на ТВ-то, компјутерските игри и другите рекреативни активности? Одговорот е да се биде селективен. Селектирањето, сортирањето или поставувањето приоритети — што треба да слушнеме, да видиме, да речеме или да прочитаме — може да отстрани голем дел од вознемиреноста од информации. Делотворното селектирање може да се направи во две етапи.

Дали ни се потребни толку многу безвредности?

Согледувањето на нашите потреби честопати е пореметено од она што другите мислат дека ни е потребно или од она што рекламните вештини на медиумите нѐ наведуваат да веруваме дека ни е потребно. За да го надминете овој збунувачки информациски лавиринт, применете го ова основно правило: Задржете едноставност! Ричард С. Вурман го изразува тоа на овој начин: „Тајната за обработување на информациите е во тоа да го ограничите Вашето поле на информации до она што е важно во Вашиот живот . . . Го сметам за мит тоа дека колку поголем избор имате толку посоодветна акција можете да преземете и толку поголема слобода ќе уживате. Наместо тоа, изгледа дека поголем избор предизвикува поголема вознемиреност“.

Затоа, кога станува збор за читање или за гледање ТВ, добро е да ги преиспитате своите навики. Запрашајте се: ‚Дали ова е неопходно за мојата работа или за мојот живот? Дали навистина треба да ги знам сите тривијални работи и озборувања за славните и таканаречени прекрасни луѓе во светот? Колку би се променил мојот живот ако не ја гледав оваа ТВ емисија, ако не ја прочитав оваа книга или она списание или, пак, ако не потрошев толку време на весникот?‘ Некои биле во можност да ја преиспитаат квотата на нивното читање и гледање ТВ, и го отстраниле материјалот кој ги оптоварувал нивните умови, како и нивните домови. На пример, одлучиле да се претплатат само на еден дневен весник. И онака повеќето весници ги пренесуваат истите основни вести. Некои луѓе отворено побарале да не примаат непожелна пошта во нивните поштенски сандачиња.

Задржувањето едноставен и неоптоварен живот го застапувал најголемиот човек кој некогаш живеел, Исус Христос (Матеј 6:25—34). Едноставноста ја препорачуваат и ја величаат многу азиски култури, па дури и многу западни култури ја признаваат како еден супериорен начин на живот. Писателот Дуан Елгин изјавил: „Да се живее поедноставно значи да се живее посмисловно и со минимални непотребни одвратувања“.

Сега, штом сте поставиле приоритети на квотата информации што се однесува до Вашите потреби, сторете го истото и со интересите, бидејќи интересот е мотивирачката сила за учењето. Меѓутоа, овде проблемот лежи во разликувањето помеѓу она што навистина Ве интересира и она што можеби мислите дека треба да Ве интересира за да ги задоволите другите — можеби луѓето на Вашето работно место. Но, ако можете да ја планирате квотата на Вашето читање и користење ТВ или компјутер токму онака како што би ја планирале секоја друга активност, ќе откриете дека ако ја планирате според она што Ви е од вистински интерес, тоа може да направи сѐ да Ви биде поугодно, без непотребна вознемиреност.

Затоа, како можете да излезете накрај со вознемиреноста од информации? Можеби никогаш нема да можете потполно да ја отстраните, но следењето на неколкуте едноставни правила кои ги изнесовме, многу ќе Ви помогнат. Задржете едноставност и класифицирајте ги информациите според Вашите лични потреби и интереси. Доаѓа времето кога сите компликации во животот, вклучувајќи ја и вознемиреноста од информации, ќе бидат работа на минатото, но во меѓувреме, задржете ги чудата на современата технологија на нивното место. Постапувајте со нив како со средство кон некоја цел. Не бидете нивни слуга ниту, пак, чувствувајте стравопочитување кон нив. Така, корисните информации ќе бидат изградувачки, охрабрувачки и корисни, без да Ви создаваат вознемиреност.

[Рамка на страница 11]

Пробајте со замена

„Откажете ја Вашата кабловска ТВ служба . . . а истиот износ [пари] месечно дајте го за една или повеќе добри книги. Книгите се спротивност на телевизорот: тие се успорени, восхитувачки, инспиративни, го подигаат интелектот и стимулираат креативност.“

„Би можеле да размислите и за тоа да се ограничите на не повеќе од извесен број часови на Интернет секоја седмица, или барем да го урамнотежите износот време што го трошите на системот со еднаков износ време на читање книги“ (Data Smog—Surviving the Information Glut).

[Рамка на страница 12]

Бидете господарот, а не слугата

„Исклучете го телевизорот. Не постои побрз начин повторно да стекнете контрола врз темпото во Вашиот живот, врз мирот во Вашиот дом и врз содржината на Вашите мисли отколку да го исклучите апаратот кој за многу од нас го создава амбиентот на нашите животи. Милиони Американци ја откриле ведрината и зајакнатоста кои доаѓаат со употребата на копчето за ИСКЛУЧУВАЊЕ, а да не зборуваме за часови и часови новостекнато слободно време во кое тие можат да почнат да прават некои работи за кои во минатото никогаш не нашле време“ (Data Smog—Surviving the Information Glut).

[Рамка на страница 12]

Бидете внимателни со Интернетот

Неморални поединци го користат Интернетот за да се стремат кон своите сексуални перверзии и за да се обидат да стапат во контакт со волни партнери или недолжни жртви. Други го користат Интернетот за да ги унапредат своите сопствени замисли. И отпадниците поставуваат Web sites за да ги уловат наивните.

Кога се користи Интернет, потребна е крајна претпазливост, а родителите сигурно дека треба тесно да го надгледуваат секое од нивните деца кое можеби го користи. Вистина е дека можат да се пронајдат многу корисни извори, како што се библиотеки за истражување, книжарници и канали за новости. На пример, Watchtower Society неодамна објави сопствен Web site (http://www.watchtower.org), кој служи за да даде вистински информации за Јеховините сведоци. Сепак, човек треба да сфати дека во Интернет постојат и некои крајно штетни влијанија, вклучувајќи порнографија и отпад.

Христијанинот треба да биде свесен за Павловиот совет: „Ова, пак, го зборувам и за сведок Го повикувам Господа; да не постапувате веќе, како што постапуваат и другите незнабошци, по суетата на својот ум . . . дојдени до бесчувство, тие се предадоа на бесрамност и ненаситно вршат секаква нечистота. Но вие не Го познавте Христа така“ (Ефесјаните 4:17—20). Исто така, „блудство и секаква нечистота или, пак, користољубивост дури да не се спомнуваат меѓу вас, како што им прилега на светии, ниту, пак, срамни и празни зборови или смешки, што се неприлични, туку само благодарности“ (Ефесјаните 5:3, 4). Мораме да сфатиме дека многу Web sites ги создале луѓе со неморална или нечесна намера. А многу site-ови кои можеби не се неморални или нечесни, како што се групите за муабетење, се чисто губење време. Стојте настрана од сите нив!