Како христијаните можат да им помогнат на старите
„НИЕ не паѓаме со духот; но, ако нашиот надворешен човек тлее, внатрешниот од ден на ден се подновува. . . . Имајќи го предвид не видливото, туку невидливото [невиденото, NW], бидејќи видливото е времено, а невидливото [невиденото, NW] — вечно“. Така рекол апостолот Павле во своето второ писмо до Коринтјаните (2. Коринтјаните 4:16-18).
Во древни времиња, верни мажи и жени ги имале предвид невидените работи кои нивниот Бог, Јехова, ветил дека ќе ги исполни во свое одредено време. Во книгата на Евреите, Павле пофално се изразува за таквите кои ја зачувале својата вера сѐ до својата смрт — а некои од нив биле во длабока старост. Тој укажал на нив како пример за нас, изјавувајќи: „Сите тие умреа со вера, не добивајќи ги ветувањата, а само оддалеку ги видоа . . . и ги поздравија“ (Евреите 11:13).
Денес, ние сме многу близу до исполнувањето на овие ветувања. Но, во нашите редови имаме болни и стари кои не се сигурни дали лично ќе доживеат да го видат крајот на овој зол систем. Можеби некои од нив ќе умрат верни без да видат како сите тие ветувања се исполнуваат во текот на нивниот сегашен живот. За таквите, зборовите на Павле во 2. Коринтјаните 4:16-18, кои беа цитирани погоре, се големо охрабрување.
Јехова се сеќава на сите свои лојални, вклучувајќи ги и болните и старите (Евреите 6:10). Верните постари се спомнуваат со чест на повеќе места во Библијата, а во Мојсеевиот закон посебно се спомнуваат остарените и честа која треба да им се искажува (3. Мојсеева 19:32; Псалми 91:12-15; Соломонови изреки 16:31). Меѓу раните христијани, кон постарите се однесувало со почитување (1. Тимотеј 5:1-3; 1. Петрово 5:5). Една библиска книга содржи прекрасен опис за љубезната грижа и трогателната самопожртвуваност која ја покажала една млада жена кон својата остарена свекрва. Книгата соодветно има назив според таа млада жена — Рут.
Оддадена помошничка
За остарената Ноемина животот бил суров. Гладот ја принудил заедно со своето малечко семејство да ги остави пријателите и наследството во Јудеја и да се насели источно од реката Јордан, во земјата Моав. Таму умрел сопругот на Ноемина, оставајќи ја сама со нивните два сина. Во меѓувреме, синовите пораснале и се ожениле, но после тоа и тие умреле. Ноемина останала без наследник кој би се грижел за неа.
Била престара за да основа ново семејство, а се чинело дека животот ѝ нуди многу малку. Несебично, сакала да ги испрати Рут и Орфа, вдовиците на нејзините два сина назад во домовите на нивните мајки за да можат да си најдат сопрузи. Таа имала намера да се врати во својата родна земја. Денес, исто така, некои постари се чувствуваат депримирано, особено ако ги загубиле своите сакани поради смрт. Како и Ноемина, ним можеби им е потребен некој кој би се грижел за нив, но не сакаат да бидат товар.
Меѓутоа, Рут не ја напуштила својата свекрва. Таа ја сакала оваа постара жена, а го сакала и Јехова, Богот кого Ноемина го обожавала (Рут 1:16). Така, тие двете заедно тргнале на пат назад во Јудеја. Во земјата постоела љубезна подготовка под Јеховиниот закон со која сиромашните луѓе можеле да го собираат она што ќе остане на полињата после жетвата. Рут, која била помлада, спремно се понудила да ја направи таа работа, велејќи: „Ќе тргнам [јас]“. Неуморно работела во корист на двете (Рут 2:2, 17, 18).
Рутината верност и љубов за Јехова биле силно охрабрување за Ноемина, која почнала да размислува на еден позитивен и изградувачки начин. Нејзиното добро познавање на Законот и обичаите на земјата сега можеле да се искористат. На својата оддадена помошничка ѝ дала мудар совет, и младата жена преку брак со девер можела да го добие повторно назад наследството на семејството и да има син кој ќе ја продолжи семејната линија (Рут 3. поглавје). Рут е прекрасен пример за оние кои прават жртви додека се грижат за болните и старите (Рут 2:10-12). Во рамките на денешното собрание, може да се сторат многу слични работи за да им се помогне на болните и старите. Како?
Организирањето може да биде од корист
Во раното христијанско собрание бил направен попис на вдовиците на кои им била потребна материјална поддршка (1. Тимотеј 5:9, 10). На сличен начин и денес, во некои случаи старешините можат да направат список на болни и стари на кои им е потребно посебно внимание. Во некои собранија еден старешина може да биде замолен да се грижи за ова и тоа да му биде посебна одговорност. Со оглед на тоа што многу постари, како Ноемина, не се наклонети да бараат помош, таквиот брат мора да биде вешт во анализирањето на ситуацијата и — на еден тактичен и дискретен начин — да се погрижи потребните работи да бидат направени. На пример, би можел да види дали Царската сала има поволни услови за болните и старите. Ако е практично, би можел да ги земе предвид работите како што се кос наклон за инвалидските колички, погодни средства за во клозетите, слушалки за оние кои слабо слушаат и место за посебни столици. Овој брат би можел исто така да се погрижи сите кои не се во состојба да дојдат во Царска сала да можат да позајмат касети со снимени предавања од состаноците или да ги слуша истите поврзан преку телефон.
Можеби ќе биде потребно да се организира и превоз до состаноците и конгресите. Една постара сестра имала проблем поради тоа што оној кој редовно ја земал на состаноците веќе не бил во можност. Морала да им телефонира на многумина додека на крајот не нашла некој да ја одвезе, а како разултат на тоа заклучила дека претставува товар. Договор со еден старешина кој може да се погрижи за сите такви ситуации би можел да ја олесни нејзината неприлика.
Ваквиот старешина исто така може да праша различни семејства дали би сакале да ги посетуваат старите. Во тој поглед децата можат да научат дека грижата за старите е дел од христијанскиот живот. За нив е добро да научат да ја споделуваат оваа одговорност (1. Тимотеј 5:4). Еден покраински надгледник наведува: „Колку што имам искуство, многу малку деца или младинци ги посетуваа старите или болните по сопствена иницијатива“. Можеби тие не размислуваат за тоа или не се сигурни што да сторат или речат; родителите можат да ги научат за тоа.
Сепак, запомни дека повеќето стари би ценеле да го знаат однапред времето кога пријателот им доаѓа. Тие додатно се радуваат кога очекуваат посетител. Ако посетителот донесе нешто за освежување, како на пример кафе или колач, и бргу исчисти после освежувањето, се избегнува дополнителен товар за стариот. Една постара брачна двојка, сѐ уште витална, редовно во еден ден од неделата ќе спакувале малечка кошничка со јадење и тргнувале во повеќе посети на старите во собранието. Нивните посети се многу ценети.
Во корист на старите многу собранија имаат собраниска студија на книга која се одржува преку ден. На некои места некои семејства и поединечни објавители биле запрашани дали би биле спремни и во состојба да ѝ дадат поддршка на една таква група, и резултатот бил група за студија на книга каде постарите и помладите можеле да се грижат едни за други.
Не би требало само на старешините да им се препушти да преземаат иницијатива на ова подрачје. Секој од нас мора да биде свесен за потребите на болните и старите. Можеме да ги поздравиме во Царската сала и да одвоиме време да поразговараме со нив. Една покана за неформално дружење може да биде добредојдена. Или можеме да ги повикаме да ни се придружат на пикник или дури на годишен одмор. Еден Сведок често пати ги земал старите објавители со себе во автомобилот кога службено одел надвор од градот. Важно е да им се помага на старите да продолжат да чувствуваат дека се вклучени во нешто. Да не им дозволуваме да се повлекуваат како што била склона Ноемина, што би го забрзало процесот на стареење и сенилност.
На младите кои се осакатени или болни потребно им е исто така внимание. Еден Сведок кој имал три момчиња болни од неизлечива болест, при што две веќе умреле, рекол: „За собранието може да биде тешко да продолжи да покажува грижа кога некој е болен од болест која напредува и трае подолг временски период. Зошто не би се доделиле неколку одговорни млади објавители да го разгледуваат дневниот стих и да им прочитаат поглавје од Библијата секој ден на своите пријатели кои се врзани за кревет? Младите, вклучувајќи ги и пионерите, би можеле да се менуваат во овие активности“.
Кога смртта изгледа неизбежна
Јеховините слуги секогаш храбро се соочувале со смртта, било да е таа поради болест или прогонства. Кога оние кои се погодени чувствуваат дека смртта можеби е близу, за нив е природно да доживуваат различни чувства. По нивната смрт нивните роднини може исто така да поминат низ период на прилагодување, жалост и прифаќање. Затоа често пати за болното лице е добро отворено да зборува за смртта, како што тоа го направиле Јаков, Давид и Павле (1. Мојсеева поглавја 48 и 49; 3. Царства 2:1-10; 2. Тимотеј 4:6-8).
Еден Сведок, кој е лекар, напишал: „Мораме да бидеме сосема отворени за оваа тема. Никогаш во мојата кариера не сум сретнал пример кога за пациентот било добро да се сокрие фактот дека тој или таа е смртно болен“. Бездруго, мораме да сфатиме што самиот пациент сака да знае и кога сака тоа да го дознае. Некои пациенти јасно ставаат до знаење дека се свесни за близината на смртта и имаат потреба да разговараат за своите мисли и чувства во врска со ова. Некои можеби се чини дека се надеваат, па и нивните пријатели добро ќе сторат ако заедно со нив се надеваат. (Спореди Римјаните 12:12-15.)
Некој кој е блиску до смртта може да биде толку уморен или збунет што му е тешко да се моли. Таквиот пациент би можел да се утеши со спознанието од Римјаните 8:26, 27, дека Бог го разбира ‚неискажливото воздивнување‘. Јехова знае дека под таков стрес човек може да има потешкотија да пронајде зборови за молитва.
Кога е можно, важно е да се молиме со болниот. Еден брат раскажува: „Кога мајка ми умираше и повеќе немаше сила да зборува, таа покажа со склопување на своите раце дека сака да се молиме со неа. После нашата молитва, испеавме една од мелодиите за Царството, бидејќи мајка ми секогаш ја сакаше музиката. Најнапред дадовме интонација, а потоа тивко ги пеевме зборовите. Очигледно дека уживаше во тоа. Без сомнение, овие песни кои ги поврзуваме со нашиот живот како Јеховини сведоци, јасно ги изразуваат нашите чувства кои во некои случаи можеби е тешко да се искажат“.
Разговорот со лицето кое умира бара љубов, тактичност и чувства. Посетителот може да подготви изградувачки теми кои ја зацврснуваат верата и би требало да се биде внимателен да се избегнува негативен разговор за други луѓе и нивните проблеми. Исто така, времетраењето на посетата би требало да се прилагоди според тоа колку е разумно и прикладно. Ако пациентот изгледа дека е во бесвесна состојба, добро е да се запомни дека можеби сѐ уште е во состојба да слушне што се зборува. Затоа, биди внимателен за она што ќе го речеш.
Одговорност која ја споделуваме
Грижата за болните и старите е тешка одговорност. За оние кои се најблиску до пациентот, тоа многу бара, како физички така и емоционално. Ним им се потребни разбирање и помош кои ги заслужуваат од останатите од собранието. Оние кои се грижат за болните членови на семејството или соверниците го прават она што е исправно, дури и кога тоа значи понекогаш да пропуштат некои од состаноците или нивното учество во службата на полето да биде намалена извесен период. (Спореди 1. Тимотеј 5:8.) Тие ќе бидат зајакнати со ставот на разбирање од страна на собранието. Понекогаш еден брат или сестра можат да бидат во состојба повремено да ја преземат таквата одговорност така што оној кој редовно се грижи може да ги посетува состаноците или да се радува на неколку часа освежување во делото на проповедање.
Се разбира, ако си самиот болен, тогаш и ти можеш да сториш нешто. Безнадежноста и беспомошноста поради твојата неспособност може да те огорчат, но огорченоста го изолира лицето и ги одбива другите. Наместо тоа, можеш да се обидеш да изразиш ценење и да соработуваш (1. Солунјаните 5:18). Моли за другите кои се во неволја (Колосјаните 4:12). Медитирај за прекрасните вистини од Библијата и разговарај за нив со посетителите (Псалми 70:17, 18). Ревно биди во тек со напредокот на Божјиот народ, што ја јакне верата (Псалми 47:12-14). Дај му фалба на Јехова за ваквите среќни настани. Медитирањето за таквите работи, како зајдисонце кое фрла уште посилна и потопла светлина од сонцето предвечер, на нашите последни денови од животот може да им даде посебна убавина.
Сите мораме да се бориме да ја зачуваме надежта која како шлем ги штити нашите мисли особено во искушувачки времиња (1. Солунјаните 5:8). Добро е да се медитира за надежта на воскресението и нејзината цврста основа. Можеме да гледаме напред со сигурност и желно очекување на денот кога нема веќе да има болест или слабост кои се должат на старост. Тогаш секој ќе се чувствува здрав. Дури и мртвите ќе се вратат (Јован 5:28, 29). Овие „невидени работи“ ги гледаме со очите на нашата вера и нашето срце. Никогаш немој да ги изгубиш од вид (Исаија 25:8; 33:24; Откровение 21:3, 4).